वारां भाई गुरदास जी

पान - 18


ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥

एक ओंकार, आदिम ऊर्जा, दैवी गुरूच्या कृपेने साकार झाली

ਪਉੜੀ ੧
पउड़ी १

ਇਕ ਕਵਾਉ ਪਸਾਉ ਕਰਿ ਓਅੰਕਾਰ ਅਨੇਕ ਅਕਾਰਾ ।
इक कवाउ पसाउ करि ओअंकार अनेक अकारा ।

एका धक्क्याने ओंकाराने असंख्य रूपे निर्माण केली आणि पसरवली.

ਪਉਣੁ ਪਾਣੀ ਬੈਸੰਤਰੋ ਧਰਤਿ ਅਗਾਸਿ ਨਿਵਾਸੁ ਵਿਥਾਰਾ ।
पउणु पाणी बैसंतरो धरति अगासि निवासु विथारा ।

त्याने वायू, जल, अग्नी, पृथ्वी आणि आकाश इत्यादी रूपात स्वतःचा विस्तार केला.

ਜਲ ਥਲ ਤਰਵਰ ਪਰਬਤਾਂ ਜੀਅ ਜੰਤ ਅਗਣਤ ਅਪਾਰਾ ।
जल थल तरवर परबतां जीअ जंत अगणत अपारा ।

त्याने पाणी, जमीन, झाडे, पर्वत आणि अनेक जैविक समुदाय निर्माण केले.

ਇਕੁ ਵਰਭੰਡੁ ਅਖੰਡੁ ਹੈ ਲਖ ਵਰਭੰਡ ਪਲਕ ਪਲਕਾਰਾ ।
इकु वरभंडु अखंडु है लख वरभंड पलक पलकारा ।

तो सर्वोच्च निर्माता स्वत: अविभाज्य आहे आणि एका डोळ्याच्या झटक्यात लाखो विश्व निर्माण करू शकतो.

ਕੁਦਰਤਿ ਕੀਮ ਨ ਜਾਣੀਐ ਕੇਵਡੁ ਕਾਦਰੁ ਸਿਰਜਣਹਾਰਾ ।
कुदरति कीम न जाणीऐ केवडु कादरु सिरजणहारा ।

जेव्हा त्याच्या निर्मितीच्या सीमा माहित नसतात तेव्हा त्या निर्मात्याचा विस्तार कसा ओळखता येईल?

ਅੰਤੁ ਬਿਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰਾ ।੧।
अंतु बिअंतु न पारावारा ।१।

त्याच्या टोकाचा अंत नाही; ते अनंत आहेत.

ਪਉੜੀ ੨
पउड़ी २

ਕੇਵਡੁ ਵਡਾ ਆਖੀਐ ਵਡੇ ਦੀ ਵਡੀ ਵਡਿਆਈ ।
केवडु वडा आखीऐ वडे दी वडी वडिआई ।

तो किती विशाल म्हणता येईल? महानाची भव्यता मोठी आहे.

ਵਡੀ ਹੂੰ ਵਡਾ ਵਖਾਣੀਐ ਸੁਣਿ ਸੁਣਿ ਆਖਣੁ ਆਖ ਸੁਣਾਈ ।
वडी हूं वडा वखाणीऐ सुणि सुणि आखणु आख सुणाई ।

मी जे ऐकले आहे ते मी सांगतो की तो महानांमध्ये श्रेष्ठ आहे असे म्हटले जाते.

ਰੋਮ ਰੋਮ ਵਿਚਿ ਰਖਿਓਨੁ ਕਰਿ ਵਰਭੰਡ ਕਰੋੜਿ ਸਮਾਈ ।
रोम रोम विचि रखिओनु करि वरभंड करोड़ि समाई ।

त्याच्या ट्रायकोममध्ये करोडो ब्रह्मांड वास करतात.

ਇਕੁ ਕਵਾਉ ਪਸਾਉ ਜਿਸੁ ਤੋਲਿ ਅਤੋਲੁ ਨ ਤੁਲਿ ਤੁਲਾਈ ।
इकु कवाउ पसाउ जिसु तोलि अतोलु न तुलि तुलाई ।

ज्याने सर्व काही एका धक्क्याने निर्माण केले आणि पसरवले त्याच्याशी कोणाचीही तुलना होऊ शकत नाही.

ਵੇਦ ਕਤੇਬਹੁ ਬਾਹਰਾ ਅਕਥ ਕਹਾਣੀ ਕਥੀ ਨ ਜਾਈ ।
वेद कतेबहु बाहरा अकथ कहाणी कथी न जाई ।

तो वेद आणि काटेबांच्या सर्व विधानांच्या पलीकडे आहे. त्याची अगम्य कथा सर्व वर्णनाच्या पलीकडे आहे.

ਅਬਿਗਤਿ ਗਤਿ ਕਿਵ ਅਲਖੁ ਲਖਾਈ ।੨।
अबिगति गति किव अलखु लखाई ।२।

त्याची अप्रकट गतिमानता कशी दिसली आणि समजली?

ਪਉੜੀ ੩
पउड़ी ३

ਜੀਉ ਪਾਇ ਤਨੁ ਸਾਜਿਆ ਮੁਹੁ ਅਖੀ ਨਕੁ ਕੰਨ ਸਵਾਰੇ ।
जीउ पाइ तनु साजिआ मुहु अखी नकु कंन सवारे ।

जीव (स्व) निर्माण करून त्याने आपले शरीर बनवले आणि तोंड, नाक, डोळे आणि कान यांना चांगला आकार दिला.

ਹਥ ਪੈਰ ਦੇ ਦਾਤਿ ਕਰਿ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਸੁਭ ਦਿਸਟਿ ਦੁਆਰੇ ।
हथ पैर दे दाति करि सबद सुरति सुभ दिसटि दुआरे ।

कृपापूर्वक त्याने शब्द ऐकण्यासाठी हात आणि पाय, कान आणि चेतना आणि चांगुलपणा पाहण्यासाठी डोळा दिला.

ਕਿਰਤਿ ਵਿਰਤਿ ਪਰਕਿਰਤਿ ਬਹੁ ਸਾਸਿ ਗਿਰਾਸਿ ਨਿਵਾਸੁ ਸੰਜਾਰੇ ।
किरति विरति परकिरति बहु सासि गिरासि निवासु संजारे ।

उदरनिर्वाहासाठी व इतर कामांसाठी त्यांनी शरीरात प्राण ओतले.

ਰਾਗ ਰੰਗ ਰਸ ਪਰਸਦੇ ਗੰਧ ਸੁਗੰਧ ਸੰਧਿ ਪਰਕਾਰੇ ।
राग रंग रस परसदे गंध सुगंध संधि परकारे ।

संगीत, रंग, गंध आणि सुगंध यांच्या आत्मसात करण्याचे विविध तंत्र त्यांनी दिले.

ਛਾਦਨ ਭੋਜਨ ਬੁਧਿ ਬਲੁ ਟੇਕ ਬਿਬੇਕ ਵੀਚਾਰ ਵੀਚਾਰੇ ।
छादन भोजन बुधि बलु टेक बिबेक वीचार वीचारे ।

कपडे आणि खाण्यासाठी त्याने बुद्धी, शक्ती, भक्ती आणि विवेकबुद्धी आणि विचार प्रक्रिया दिली.

ਦਾਨੇ ਕੀਮਤਿ ਨਾ ਪਵੈ ਬੇਸੁਮਾਰ ਦਾਤਾਰ ਪਿਆਰੇ ।
दाने कीमति ना पवै बेसुमार दातार पिआरे ।

त्या दाताचे रहस्य समजू शकत नाही; तो प्रेमळ दाता आपल्याजवळ असंख्य सद्गुण ठेवतो.

ਲੇਖ ਅਲੇਖ ਅਸੰਖ ਅਪਾਰੇ ।੩।
लेख अलेख असंख अपारे ।३।

सर्व खात्यांच्या पलीकडे, तो अनंत आणि अथांग आहे.

ਪਉੜੀ ੪
पउड़ी ४

ਪੰਜਿ ਤਤੁ ਪਰਵਾਣੁ ਕਰਿ ਖਾਣੀ ਚਾਰਿ ਜਗਤੁ ਉਪਾਇਆ ।
पंजि ततु परवाणु करि खाणी चारि जगतु उपाइआ ।

चार (जीवन) खाणी (अंडी, गर्भ, घाम, वनस्पति) या पाच घटकांचे मिश्रण करून संपूर्ण जगाची निर्मिती झाली.

ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਜੂਨਿ ਵਿਚਿ ਆਵਾਗਵਣ ਚਲਤੁ ਵਰਤਾਇਆ ।
लख चउरासीह जूनि विचि आवागवण चलतु वरताइआ ।

चौराष्ट लाख जीवसृष्टी निर्माण करून त्यांच्यात स्थलांतराचा पराक्रम साधला आहे.

ਇਕਸ ਇਕਸ ਜੂਨਿ ਵਿਚਿ ਜੀਅ ਜੰਤ ਅਣਗਣਤ ਵਧਾਇਆ ।
इकस इकस जूनि विचि जीअ जंत अणगणत वधाइआ ।

प्रत्येक प्रजातीमध्ये अनेक प्राणी निर्माण झाले आहेत.

ਲੇਖੈ ਅੰਦਰਿ ਸਭ ਕੋ ਸਭਨਾ ਮਸਤਕਿ ਲੇਖੁ ਲਿਖਾਇਆ ।
लेखै अंदरि सभ को सभना मसतकि लेखु लिखाइआ ।

सर्वजण (त्यांच्या कृतींसाठी) जबाबदार आहेत आणि त्यांच्या कपाळावर नशिबाचे लिखाण आहे.

ਲੇਖੈ ਸਾਸ ਗਿਰਾਸ ਦੇ ਲੇਖ ਲਿਖਾਰੀ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਇਆ ।
लेखै सास गिरास दे लेख लिखारी अंतु न पाइआ ।

प्रत्येक श्वास आणि फुगवटा मोजला जातो. लेखनाचे रहस्य आणि तो लेखक कोणालाच कळू शकला नाही.

ਆਪਿ ਅਲੇਖੁ ਨ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ।੪।
आपि अलेखु न अलखु लखाइआ ।४।

तो स्वतः अगोचर आहे, तो सर्व लेखांच्या पलीकडे आहे.

ਪਉੜੀ ੫
पउड़ी ५

ਭੈ ਵਿਚਿ ਧਰਤਿ ਅਗਾਸੁ ਹੈ ਨਿਰਾਧਾਰ ਭੈ ਭਾਰਿ ਧਰਾਇਆ ।
भै विचि धरति अगासु है निराधार भै भारि धराइआ ।

पृथ्वी आणि आकाश भयभीत आहेत परंतु कोणत्याही आधाराने धरलेले नाहीत आणि तो परमेश्वर त्यांना भीतीच्या भाराखाली सांभाळतो.

ਪਉਣੁ ਪਾਣੀ ਬੈਸੰਤਰੋ ਭੈ ਵਿਚਿ ਰਖੈ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਇਆ ।
पउणु पाणी बैसंतरो भै विचि रखै मेलि मिलाइआ ।

वायू, पाणी आणि अग्नी यांना भय (शिस्त) मध्ये ठेवणे. त्याने ते सर्व मिसळले आहे (आणि जग निर्माण केले आहे).

ਪਾਣੀ ਅੰਦਰਿ ਧਰਤਿ ਧਰਿ ਵਿਣੁ ਥੰਮ੍ਹਾ ਆਗਾਸੁ ਰਹਾਇਆ ।
पाणी अंदरि धरति धरि विणु थंम्हा आगासु रहाइआ ।

पृथ्वीला पाण्यात बसवून त्याने कोणत्याही साधनांचा आधार न घेता आकाश स्थापन केले आहे.

ਕਾਠੈ ਅੰਦਰਿ ਅਗਨਿ ਧਰਿ ਕਰਿ ਪਰਫੁਲਿਤ ਸੁਫਲੁ ਫਲਾਇਆ ।
काठै अंदरि अगनि धरि करि परफुलित सुफलु फलाइआ ।

त्याने लाकडात आग ठेवली आणि झाडांना फुले आणि फळांनी लादून ते अर्थपूर्ण केले.

ਨਵੀ ਦੁਆਰੀ ਪਵਣੁ ਧਰਿ ਭੈ ਵਿਚਿ ਸੂਰਜੁ ਚੰਦ ਚਲਾਇਆ ।
नवी दुआरी पवणु धरि भै विचि सूरजु चंद चलाइआ ।

सर्व नऊ दरवाजांमध्ये हवा (जीवन) ठेवून त्याने सूर्य आणि चंद्र यांना भीती (शिस्त) मध्ये फिरण्यास लावले.

ਨਿਰਭਉ ਆਪਿ ਨਿਰੰਜਨੁ ਰਾਇਆ ।੫।
निरभउ आपि निरंजनु राइआ ।५।

तो निष्कलंक परमेश्वर स्वतः सर्व भयांच्या पलीकडे आहे.

ਪਉੜੀ ੬
पउड़ी ६

ਲਖ ਅਸਮਾਨ ਉਚਾਣਿ ਚੜਿ ਉਚਾ ਹੋਇ ਨ ਅੰਬੜਿ ਸਕੈ ।
लख असमान उचाणि चड़ि उचा होइ न अंबड़ि सकै ।

लाखो आकाशात आरूढ होऊनही त्या सर्वोच्च परमेश्वरापर्यंत कोणीही पोहोचू शकत नाही.

ਉਚੀ ਹੂੰ ਊਚਾ ਘਣਾ ਥਾਉ ਗਿਰਾਉ ਨ ਨਾਉ ਅਥਕੈ ।
उची हूं ऊचा घणा थाउ गिराउ न नाउ अथकै ।

तो सर्वोच्च पेक्षा उच्च आहे; त्याला कोणतेही (विशेष) स्थान, निवास, नाव आणि कोणताही थकवा नाही.

ਲਖ ਪਤਾਲ ਨੀਵਾਣਿ ਜਾਇ ਨੀਵਾ ਹੋਇ ਨ ਨੀਵੈ ਤਕੈ ।
लख पताल नीवाणि जाइ नीवा होइ न नीवै तकै ।

कोट्यवधी भूतविश्वांच्या बरोबरीने जर कोणी खाली गेला तरी तो त्याला पाहू शकत नाही.

ਪੂਰਬਿ ਪਛਮਿ ਉਤਰਾਧਿ ਦਖਣਿ ਫੇਰਿ ਚਉਫੇਰਿ ਨ ਢਕੈ ।
पूरबि पछमि उतराधि दखणि फेरि चउफेरि न ढकै ।

उत्तर, पूर्व, दक्षिण, पश्चिम या चारही दिशांचे आवरण देखील त्याच्यावर मारू शकत नाही.

ਓੜਕ ਮੂਲੁ ਨ ਲਭਈ ਓਪਤਿ ਪਰਲਉ ਅਖਿ ਫਰਕੈ ।
ओड़क मूलु न लभई ओपति परलउ अखि फरकै ।

त्याचा विस्तार होऊ शकत नाही; तो त्याच्या डोळ्याच्या एका झटक्यात (संपूर्ण विश्व) निर्माण आणि विरघळू शकतो.

ਫੁਲਾਂ ਅੰਦਰਿ ਵਾਸੁ ਮਹਕੈ ।੬।
फुलां अंदरि वासु महकै ।६।

जसा सुगंध फुलाला शोभतो, तसाच परमेश्वरही सर्वत्र विराजमान आहे.

ਪਉੜੀ ੭
पउड़ी ७

ਓਅੰਕਾਰਿ ਅਕਾਰੁ ਕਰਿ ਥਿਤਿ ਵਾਰੁ ਨ ਮਾਹੁ ਜਣਾਇਆ ।
ओअंकारि अकारु करि थिति वारु न माहु जणाइआ ।

सृष्टीच्या दिवस आणि महिन्याबद्दल, निर्मात्याने कोणालाही काहीही सांगितले नाही.

ਨਿਰੰਕਾਰੁ ਆਕਾਰੁ ਵਿਣੁ ਏਕੰਕਾਰ ਨ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ।
निरंकारु आकारु विणु एकंकार न अलखु लखाइआ ।

जो निराकार स्वतःमध्ये वास करतो त्याने कोणालाच त्याचे अगोचर रूप दिसू दिले नाही.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਉਪਾਇ ਕੈ ਆਪੇ ਅਪਣਾ ਨਾਉ ਧਰਾਇਆ ।
आपे आपि उपाइ कै आपे अपणा नाउ धराइआ ।

त्याने स्वतःच सर्व निर्माण केले आणि स्वतःच (प्राण्यांच्या संपत्तीसाठी) त्यांचे नाव त्यांच्या हृदयात स्थापित केले.

ਆਦਿ ਪੁਰਖੁ ਆਦੇਸੁ ਹੈ ਹੈ ਭੀ ਹੋਸੀ ਹੋਂਦਾ ਆਇਆ ।
आदि पुरखु आदेसु है है भी होसी होंदा आइआ ।

मी त्या आदिम परमेश्वरापुढे नतमस्तक होतो, जो वर्तमानात आहे, जो भविष्यात राहणार आहे आणि जो आरंभीही होता.

ਆਦਿ ਨ ਅੰਤੁ ਬਿਅੰਤੁ ਹੈ ਆਪੇ ਆਪਿ ਨ ਆਪੁ ਗਣਾਇਆ ।
आदि न अंतु बिअंतु है आपे आपि न आपु गणाइआ ।

तो सुरुवातीच्या पलीकडे आहे, अंतापलीकडे आहे आणि तो अनंत आहे; पण तो कधीच स्वत:ची दखल घेत नाही.

ਆਪੇ ਆਪੁ ਉਪਾਇ ਸਮਾਇਆ ।੭।
आपे आपु उपाइ समाइआ ।७।

त्याने जग निर्माण केले आणि ते स्वतःच स्वतःमध्ये सामावले.

ਪਉੜੀ ੮
पउड़ी ८

ਰੋਮ ਰੋਮ ਵਿਚਿ ਰਖਿਓਨੁ ਕਰਿ ਵਰਭੰਡ ਕਰੋੜਿ ਸਮਾਈ ।
रोम रोम विचि रखिओनु करि वरभंड करोड़ि समाई ।

त्याच्या एका ट्रायकोममध्ये त्याने करोडो ब्रह्मांडांचा समावेश केला आहे.

ਕੇਵਡੁ ਵਡਾ ਆਖੀਐ ਕਿਤੁ ਘਰਿ ਵਸੈ ਕੇਵਡੁ ਜਾਈ ।
केवडु वडा आखीऐ कितु घरि वसै केवडु जाई ।

त्याचा विस्तार, त्याचे निवासस्थान आणि त्याच्या स्थानाची व्याप्ती याबद्दल काय म्हणता येईल?

ਇਕੁ ਕਵਾਉ ਅਮਾਉ ਹੈ ਲਖ ਦਰੀਆਉ ਨ ਕੀਮਤਿ ਪਾਈ ।
इकु कवाउ अमाउ है लख दरीआउ न कीमति पाई ।

त्यांचे एक वाक्य देखील सर्व मर्यादांच्या पलीकडे आहे आणि त्याचे मूल्यमापन लाखो ज्ञानाच्या नद्या करू शकत नाहीत.

ਪਰਵਦਗਾਰੁ ਅਪਾਰੁ ਹੈ ਪਾਰਾਵਾਰੁ ਨ ਅਲਖੁ ਲਖਾਈ ।
परवदगारु अपारु है पारावारु न अलखु लखाई ।

जगाचा तो पालनकर्ता अगम्य आहे; त्याचा आरंभ आणि शेवट अगोचर आहे.

ਏਵਡੁ ਵਡਾ ਹੋਇ ਕੈ ਕਿਥੈ ਰਹਿਆ ਆਪੁ ਲੁਕਾਈ ।
एवडु वडा होइ कै किथै रहिआ आपु लुकाई ।

इतका महान असून त्याने स्वतःला कुठे लपवले आहे?

ਸੁਰ ਨਰ ਨਾਥ ਰਹੇ ਲਿਵ ਲਾਈ ।੮।
सुर नर नाथ रहे लिव लाई ।८।

हे जाणून घेण्यासाठी देव, पुरुष आणि अनेक नाथ सदैव त्याच्यावर एकाग्र असतात.

ਪਉੜੀ ੯
पउड़ी ९

ਲਖ ਦਰੀਆਉ ਕਵਾਉ ਵਿਚਿ ਅਤਿ ਅਸਗਾਹ ਅਥਾਹ ਵਹੰਦੇ ।
लख दरीआउ कवाउ विचि अति असगाह अथाह वहंदे ।

त्याच्या इच्छेने (जीवनाच्या) लाखो खोल आणि अथांग नद्या वाहतात.

ਆਦਿ ਨ ਅੰਤੁ ਬਿਅੰਤੁ ਹੈ ਅਗਮ ਅਗੋਚਰ ਫੇਰ ਫਿਰੰਦੇ ।
आदि न अंतु बिअंतु है अगम अगोचर फेर फिरंदे ।

त्या जीवन प्रवाहाचा आरंभ आणि शेवट समजू शकत नाही.

ਅਲਖੁ ਅਪਾਰੁ ਵਖਾਣੀਐ ਪਾਰਾਵਾਰੁ ਨ ਪਾਰ ਲਹੰਦੇ ।
अलखु अपारु वखाणीऐ पारावारु न पार लहंदे ।

ते अमर्याद, दुर्गम आणि अगोचर आहेत परंतु तरीही ते सर्व महान परमेश्वरामध्ये फिरतात. त्या अगोचर आणि अमर्याद परमेश्वराची व्याप्ती त्यांना कळू शकत नाही.

ਲਹਰਿ ਤਰੰਗ ਨਿਸੰਗ ਲਖ ਸਾਗਰ ਸੰਗਮ ਰੰਗ ਰਵੰਦੇ ।
लहरि तरंग निसंग लख सागर संगम रंग रवंदे ।

समुद्राला भेटणाऱ्या असंख्य लाटा असलेल्या नद्या त्याच्याशी एकरूप होतात.

ਰਤਨ ਪਦਾਰਥ ਲਖ ਲਖ ਮੁਲਿ ਅਮੁਲਿ ਨ ਤੁਲਿ ਤੁਲੰਦੇ ।
रतन पदारथ लख लख मुलि अमुलि न तुलि तुलंदे ।

त्या महासागरात लाखो मौल्यवान दागिने आहेत, जे खरे तर सर्व खर्चाच्या पलीकडे आहेत.

ਸਦਕੇ ਸਿਰਜਣਹਾਰਿ ਸਿਰੰਦੇ ।੯।
सदके सिरजणहारि सिरंदे ।९।

त्या निर्मात्या परमेश्वराला मी बलिदान देतो.

ਪਉੜੀ ੧੦
पउड़ी १०

ਪਰਵਦਗਾਰੁ ਸਲਾਹੀਐ ਸਿਰਠਿ ਉਪਾਈ ਰੰਗ ਬਿਰੰਗੀ ।
परवदगारु सलाहीऐ सिरठि उपाई रंग बिरंगी ।

ज्याने बहुरंगी सृष्टी निर्माण केली आहे त्या पालनकर्त्या परमेश्वराची स्तुती केली पाहिजे.

ਰਾਜਿਕੁ ਰਿਜਕੁ ਸਬਾਹਿਦਾ ਸਭਨਾ ਦਾਤਿ ਕਰੇ ਅਣਮੰਗੀ ।
राजिकु रिजकु सबाहिदा सभना दाति करे अणमंगी ।

तो सर्वांना उपजीविका करणारा आणि न मागता दान करणारा आहे.

ਕਿਸੈ ਜਿਵੇਹਾ ਨਾਹਿ ਕੋ ਦੁਬਿਧਾ ਅੰਦਰਿ ਮੰਦੀ ਚੰਗੀ ।
किसै जिवेहा नाहि को दुबिधा अंदरि मंदी चंगी ।

कोणीही कोणाशी साम्य नसतो आणि जीव (सर्जनशील) त्याच्यातील गोंधळाच्या गुणोत्तरानुसार चांगला किंवा वाईट असतो.

ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਨਿਰਲੇਪੁ ਹੈ ਪੂਰਨੁ ਬ੍ਰਹਮੁ ਸਦਾ ਸਹਲੰਗੀ ।
पारब्रहमु निरलेपु है पूरनु ब्रहमु सदा सहलंगी ।

अतींद्रिय असल्याने, तो सर्व गोष्टींपासून अलिप्त आहे आणि परिपूर्ण ब्रह्म आहे. तो नेहमी सर्वांसोबत असतो.

ਵਰਨਾਂ ਚਿਹਨਾਂ ਬਾਹਰਾ ਸਭਨਾ ਅੰਦਰਿ ਹੈ ਸਰਬੰਗੀ ।
वरनां चिहनां बाहरा सभना अंदरि है सरबंगी ।

तो जात आणि चिन्हे इत्यादींच्या पलीकडे आहे पण शेजारी शेजारी तो सर्वत्र व्यापलेला आहे.

ਪਉਣੁ ਪਾਣੀ ਬੈਸੰਤਰੁ ਸੰਗੀ ।੧੦।
पउणु पाणी बैसंतरु संगी ।१०।

तो वायू, जल आणि अग्नीत आहे म्हणजेच तो या तत्वांची शक्ती आहे.

ਪਉੜੀ ੧੧
पउड़ी ११

ਓਅੰਕਾਰਿ ਆਕਾਰੁ ਕਰਿ ਮਖੀ ਇਕ ਉਪਾਈ ਮਾਇਆ ।
ओअंकारि आकारु करि मखी इक उपाई माइआ ।

ओंकाराने रूपे निर्माण करून माया नावाची माशी निर्माण केली.

ਤਿਨਿ ਲੋਅ ਚਉਦਹ ਭਵਣੁ ਜਲ ਥਲੁ ਮਹੀਅਲੁ ਛਲੁ ਕਰਿ ਛਾਇਆ ।
तिनि लोअ चउदह भवणु जल थलु महीअलु छलु करि छाइआ ।

याने तिन्ही लोकांची, चौदा निवासस्थानांची, जल, भूपृष्ठाची आणि पार्श्वभूमीची प्रचंड फसवणूक केली.

ਬ੍ਰਹਮਾ ਬਿਸਨ ਮਹੇਸੁ ਤ੍ਰੈ ਦਸ ਅਵਤਾਰ ਬਜਾਰਿ ਨਚਾਇਆ ।
ब्रहमा बिसन महेसु त्रै दस अवतार बजारि नचाइआ ।

ब्रह्मा, विष्णू, महेसा याशिवाय सर्व दहा अवतारांनी जगाच्या रूपात बाजारात नृत्य केले.

ਜਤੀ ਸਤੀ ਸੰਤੋਖੀਆ ਸਿਧ ਨਾਥ ਬਹੁ ਪੰਥ ਭਵਾਇਆ ।
जती सती संतोखीआ सिध नाथ बहु पंथ भवाइआ ।

ब्रह्मचारी, पवित्र, समाधानी लोक, सिद्ध आणि नाथ या सर्वांनाच विविध पंथांच्या मार्गावर भटकायला लावले.

ਕਾਮ ਕਰੋਧ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚਿ ਲੋਭ ਮੋਹੁ ਕਰਿ ਧ੍ਰੋਹੁ ਲੜਾਇਆ ।
काम करोध विरोध विचि लोभ मोहु करि ध्रोहु लड़ाइआ ।

मायेने वासना, क्रोध, विरोध, लोभ, मोह, कपट या सर्वांचा अंतर्भाव करून त्यांना कलह निर्माण केले.

ਹਉਮੈ ਅੰਦਰਿ ਸਭੁ ਕੋ ਸੇਰਹੁ ਘਟਿ ਨ ਕਿਨੈ ਅਖਾਇਆ ।
हउमै अंदरि सभु को सेरहु घटि न किनै अखाइआ ।

अहंकाराने भरलेले ते आतून पोकळ आहेत परंतु कोणीही स्वतःला अपूर्ण स्वीकारत नाही (सर्वांना वाटते की ते पूर्ण माप आहेत आणि त्यापेक्षा कमी नाही).

ਕਾਰਣੁ ਕਰਤੇ ਆਪੁ ਲੁਕਾਇਆ ।੧੧।
कारणु करते आपु लुकाइआ ।११।

या सर्वाचे कारण स्वतः निर्माता परमेश्वराने लपवून ठेवले आहे.

ਪਉੜੀ ੧੨
पउड़ी १२

ਪਾਤਿਸਾਹਾਂ ਪਾਤਿਸਾਹੁ ਹੈ ਅਬਚਲੁ ਰਾਜੁ ਵਡੀ ਪਾਤਿਸਾਹੀ ।
पातिसाहां पातिसाहु है अबचलु राजु वडी पातिसाही ।

तो (परमेश्वर) सम्राटांचा सम्राट आहे ज्यांचे राज्य स्थिर आहे आणि राज्य खूप मोठे आहे.

ਕੇਵਡੁ ਤਖਤੁ ਵਖਾਣੀਐ ਕੇਵਡੁ ਮਹਲੁ ਕੇਵਡੁ ਦਰਗਾਹੀ ।
केवडु तखतु वखाणीऐ केवडु महलु केवडु दरगाही ।

त्याचे सिंहासन, महाल आणि दरबार किती मोठा आहे.

ਕੇਵਡੁ ਸਿਫਤਿ ਸਲਾਹੀਐ ਕੇਵਡੁ ਮਾਲੁ ਮੁਲਖੁ ਅਵਗਾਹੀ ।
केवडु सिफति सलाहीऐ केवडु मालु मुलखु अवगाही ।

त्याची स्तुती कशी करावी आणि त्याच्या खजिन्याचा आणि प्रदेशाचा विस्तार कसा ओळखता येईल?

ਕੇਵਡੁ ਮਾਣੁ ਮਹਤੁ ਹੈ ਕੇਵਡੁ ਲਸਕਰ ਸੇਵ ਸਿਪਾਹੀ ।
केवडु माणु महतु है केवडु लसकर सेव सिपाही ।

त्याची भव्यता आणि भव्यता किती आहे आणि त्याच्या सेवेत किती सैनिक आणि सैन्य आहेत?

ਹੁਕਮੈ ਅੰਦਰਿ ਸਭ ਕੋ ਕੇਵਡੁ ਹੁਕਮੁ ਨ ਬੇਪਰਵਾਹੀ ।
हुकमै अंदरि सभ को केवडु हुकमु न बेपरवाही ।

सर्व काही त्याच्या आदेशाखाली आहे इतके व्यवस्थित आणि शक्तिशाली आहे की कोणतीही निष्काळजीपणा नाही.

ਹੋਰਸੁ ਪੁਛਿ ਨ ਮਤਾ ਨਿਬਾਹੀ ।੧੨।
होरसु पुछि न मता निबाही ।१२।

या सगळ्याची व्यवस्था करायला तो कोणालाही सांगत नाही.

ਪਉੜੀ ੧੩
पउड़ी १३

ਲਖ ਲਖ ਬ੍ਰਹਮੇ ਵੇਦ ਪੜ੍ਹਿ ਇਕਸ ਅਖਰ ਭੇਦੁ ਨ ਜਾਤਾ ।
लख लख ब्रहमे वेद पढ़ि इकस अखर भेदु न जाता ।

लाखो वेद वाचूनही ब्रह्मदेवाला उच्चार समजला नाही.

ਜੋਗ ਧਿਆਨ ਮਹੇਸ ਲਖ ਰੂਪ ਨ ਰੇਖ ਨ ਭੇਖੁ ਪਛਾਤਾ ।
जोग धिआन महेस लख रूप न रेख न भेखु पछाता ।

शिव लक्षावधी पद्धतींद्वारे (मुद्रा) ध्यान करतो परंतु तरीही (परमेश्वराचे) रूप, रंग आणि वेश ओळखू शकला नाही.

ਲਖ ਅਵਤਾਰ ਅਕਾਰ ਕਰਿ ਤਿਲੁ ਵੀਚਾਰੁ ਨ ਬਿਸਨ ਪਛਾਤਾ ।
लख अवतार अकार करि तिलु वीचारु न बिसन पछाता ।

विष्णूने लाखो जीवांतून अवतार घेतला पण त्याला त्या परमेश्वराची थोडीशी ओळखही झाली नाही.

ਲਖ ਲਖ ਨਉਤਨ ਨਾਉ ਲੈ ਲਖ ਲਖ ਸੇਖ ਵਿਸੇਖ ਨ ਤਾਤਾ ।
लख लख नउतन नाउ लै लख लख सेख विसेख न ताता ।

सेसनग (पौराणिक साप) यांनी परमेश्वराच्या अनेक नवीन नावांचे पठण केले आणि त्यांचे स्मरण केले पण तरीही त्यांच्याबद्दल फारसे काही कळू शकले नाही.

ਚਿਰੁ ਜੀਵਣੁ ਬਹੁ ਹੰਢਣੇ ਦਰਸਨ ਪੰਥ ਨ ਸਬਦੁ ਸਿਞਾਤਾ ।
चिरु जीवणु बहु हंढणे दरसन पंथ न सबदु सिञाता ।

अनेक दीर्घायुषी व्यक्तींनी जीवनाचा विविध प्रकारे अनुभव घेतला, परंतु ते सर्व आणि अनेक तत्वज्ञानी सबदा, ब्रह्म समजू शकले नाहीत.

ਦਾਤਿ ਲੁਭਾਇ ਵਿਸਾਰਨਿ ਦਾਤਾ ।੧੩।
दाति लुभाइ विसारनि दाता ।१३।

सर्व त्या परमेश्वराच्या दानात मग्न झाले आणि त्या दाताचा विसर पडला.

ਪਉੜੀ ੧੪
पउड़ी १४

ਨਿਰੰਕਾਰ ਆਕਾਰੁ ਕਰਿ ਗੁਰ ਮੂਰਤਿ ਹੋਇ ਧਿਆਨ ਧਰਾਇਆ ।
निरंकार आकारु करि गुर मूरति होइ धिआन धराइआ ।

निराकार परमेश्वराने आकार धारण केला आणि गुरूच्या रूपात स्थापित झाल्याने सर्वांना परमेश्वराचे ध्यान करायला लावले (येथे गुरु नानकांकडे इशारा आहे).

ਚਾਰਿ ਵਰਨ ਗੁਰਸਿਖ ਕਰਿ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸਚ ਖੰਡੁ ਵਸਾਇਆ ।
चारि वरन गुरसिख करि साधसंगति सच खंडु वसाइआ ।

त्यांनी चारही वर्णातील शिष्य स्वीकारले आणि पवित्र मंडळीच्या रूपात सत्याच्या निवासस्थानाची स्थापना केली.

ਵੇਦ ਕਤੇਬਹੁ ਬਾਹਰਾ ਅਕਥ ਕਥਾ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਸੁਣਾਇਆ ।
वेद कतेबहु बाहरा अकथ कथा गुर सबदु सुणाइआ ।

वेद आणि काटेबांच्या पलीकडे असलेल्या त्या गुरूच्या वचनाची भव्यता त्यांनी स्पष्ट केली.

ਵੀਹਾਂ ਅੰਦਰਿ ਵਰਤਮਾਨੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਇ ਇਕੀਹ ਲਖਾਇਆ ।
वीहां अंदरि वरतमानु गुरमुखि होइ इकीह लखाइआ ।

ज्यांनी असंख्य दुष्कृत्ये केली त्यांना आता परमेश्वराचे ध्यान करायला लावले गेले.

ਮਾਇਆ ਵਿਚਿ ਉਦਾਸੁ ਕਰਿ ਨਾਮੁ ਦਾਨੁ ਇਸਨਾਨੁ ਦਿੜਾਇਆ ।
माइआ विचि उदासु करि नामु दानु इसनानु दिड़ाइआ ।

त्यांना मायेत अलिप्त ठेवण्यात आले आणि त्या पवित्र नामाचे, दानाचे आणि अभ्यंगाचे महत्त्व समजण्यास सांगितले गेले.

ਬਾਰਹ ਪੰਥ ਇਕਤ੍ਰ ਕਰਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਗਾਡੀ ਰਾਹੁ ਚਲਾਇਆ ।
बारह पंथ इकत्र करि गुरमुखि गाडी राहु चलाइआ ।

बारा पंथांना एकत्र करून त्यांनी गुरुमुखांचा उच्च मार्ग तयार केला.

ਪਤਿ ਪਉੜੀ ਚੜਿ ਨਿਜ ਘਰਿ ਆਇਆ ।੧੪।
पति पउड़ी चड़ि निज घरि आइआ ।१४।

त्या मार्गाचे (किंवा आदेश) अनुसरण करून आणि सन्मानाच्या पायऱ्या चढून ते सर्वजण त्यांच्या खऱ्या आत्म्यात स्थिर झाले आहेत.

ਪਉੜੀ ੧੫
पउड़ी १५

ਗੁਰਮੁਖਿ ਮਾਰਗਿ ਪੈਰ ਧਰਿ ਦੁਬਿਧਾ ਵਾਟ ਕੁਵਾਟ ਨ ਧਾਇਆ ।
गुरमुखि मारगि पैर धरि दुबिधा वाट कुवाट न धाइआ ।

गुरुमुख होण्याच्या मार्गावर चालणारा माणूस अनिश्चिततेच्या चुकीच्या मार्गावर वाचत नाही.

ਸਤਿਗੁਰ ਦਰਸਨੁ ਦੇਖਿ ਕੈ ਮਰਦਾ ਜਾਂਦਾ ਨਦਰਿ ਨ ਆਇਆ ।
सतिगुर दरसनु देखि कै मरदा जांदा नदरि न आइआ ।

खऱ्या गुरुचे दर्शन घेतल्यावर जीवन, मृत्यू, येणे-जाणे या गोष्टी दिसत नाहीत.

ਕੰਨੀ ਸਤਿਗੁਰ ਸਬਦੁ ਸੁਣਿ ਅਨਹਦ ਰੁਣ ਝੁਣਕਾਰੁ ਸੁਣਾਇਆ ।
कंनी सतिगुर सबदु सुणि अनहद रुण झुणकारु सुणाइआ ।

खऱ्या गुरूचे जग ऐकून तो अप्रचलित रागात रमतो.

ਸਤਿਗੁਰ ਸਰਣੀ ਆਇ ਕੈ ਨਿਹਚਲੁ ਸਾਧੂ ਸੰਗਿ ਮਿਲਾਇਆ ।
सतिगुर सरणी आइ कै निहचलु साधू संगि मिलाइआ ।

खऱ्या गुरूंच्या आश्रयाला येऊन आता मनुष्य स्थिर होणा-या पवित्र मंडळीत लीन होतो.

ਚਰਣ ਕਵਲ ਮਕਰੰਦ ਰਸਿ ਸੁਖ ਸੰਪਟ ਵਿਚਿ ਸਹਜਿ ਸਮਾਇਆ ।
चरण कवल मकरंद रसि सुख संपट विचि सहजि समाइआ ।

तो कमळाच्या पायांच्या आनंदात स्वतःला वश करतो.

ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਅਪਿਉ ਪੀਆਇਆ ।੧੫।
पिरम पिआला अपिउ पीआइआ ।१५।

प्रेमाचा प्याला प्यायला कष्ट उपसून गुरुमुख उत्साही राहतात.

ਪਉੜੀ ੧੬
पउड़ी १६

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਕਰਿ ਸਾਧਨਾ ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਅਜਰੁ ਜਰਣਾ ।
साधसंगति करि साधना पिरम पिआला अजरु जरणा ।

पवित्र मंडळीतील शिस्तीचा अवलंब करून, प्रेमाचा असह्य प्याला प्यायला आणि सहन केला जातो.

ਪੈਰੀ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕੁ ਹੋਇ ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਜੀਵੰਦਿਆਂ ਮਰਣਾ ।
पैरी पै पा खाकु होइ आपु गवाइ जीवंदिआं मरणा ।

मग पाया पडणारा आणि अहंकार सोडून देणारा व्यक्ती सर्व सांसारिक चिंतांच्या संदर्भात मरतो.

ਜੀਵਣ ਮੁਕਤਿ ਵਖਾਣੀਐ ਮਰਿ ਮਰਿ ਜੀਵਣੁ ਡੁਬਿ ਡੁਬਿ ਤਰਣਾ ।
जीवण मुकति वखाणीऐ मरि मरि जीवणु डुबि डुबि तरणा ।

जो मायेने मरतो आणि भगवंताच्या प्रेमात जगतो तोच जीवनात मुक्त होतो.

ਸਬਦੁ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵਲੀਣੁ ਹੋਇ ਅਪਿਉ ਪੀਅਣੁ ਤੈ ਅਉਚਰ ਚਰਣਾ ।
सबदु सुरति लिवलीणु होइ अपिउ पीअणु तै अउचर चरणा ।

त्याचे चैतन्य शब्दात विलीन करून आणि अमृत टाकून तो त्याचा अहंकार खाऊन टाकतो.

ਅਨਹਦ ਨਾਦ ਅਵੇਸ ਕਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵਾਣੀ ਨਿਝਰੁ ਝਰਣਾ ।
अनहद नाद अवेस करि अंम्रित वाणी निझरु झरणा ।

अखंड रागाने प्रेरित होऊन तो नेहमी शब्द-अमृत ओतत राहतो.

ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਸਮਰਥੁ ਹੋਇ ਕਾਰਣੁ ਕਰਣੁ ਨ ਕਾਰਣੁ ਕਰਣਾ ।
करण कारण समरथु होइ कारणु करणु न कारणु करणा ।

आता तो आधीच सर्व कारणांचे कारण आहे परंतु तरीही तो इतरांना हानिकारक काहीही करत नाही.

ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣ ਅਸਰਣ ਸਰਣਾ ।੧੬।
पतित उधारण असरण सरणा ।१६।

असा मनुष्य पापींचा उद्धार करतो आणि निराधारांना आश्रय देतो.

ਪਉੜੀ ੧੭
पउड़ी १७

ਗੁਰਮੁਖਿ ਭੈ ਵਿਚਿ ਜੰਮਣਾ ਭੈ ਵਿਚਿ ਰਹਿਣਾ ਭੈ ਵਿਚਿ ਚਲਣਾ ।
गुरमुखि भै विचि जंमणा भै विचि रहिणा भै विचि चलणा ।

गुरुमुख दैवी इच्छेनुसार जन्म घेतात, ते ईश्वरी इच्छेत राहतात आणि ईश्वरी इच्छेनुसार वाटचाल करतात.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਭੈ ਭਾਇ ਵਿਚਿ ਭਗਤਿ ਵਛਲੁ ਕਰਿ ਅਛਲੁ ਛਲਣਾ ।
साधसंगति भै भाइ विचि भगति वछलु करि अछलु छलणा ।

पवित्र मंडळीच्या शिस्तीने आणि प्रेमाने ते प्रभु देवालाही मोहित करतात.

ਜਲ ਵਿਚਿ ਕਵਲੁ ਅਲਿਪਤ ਹੋਇ ਆਸ ਨਿਰਾਸ ਵਲੇਵੈ ਵਲਣਾ ।
जल विचि कवलु अलिपत होइ आस निरास वलेवै वलणा ।

पाण्यातील कमळाप्रमाणे अलिप्त राहून ते आशा-निराशेच्या चक्रापासून दूर राहतात.

ਅਹਰਣਿ ਘਣ ਹੀਰੇ ਜੁਗਤਿ ਗੁਰਮਤਿ ਨਿਹਚਲੁ ਅਟਲੁ ਨ ਟਲਣਾ ।
अहरणि घण हीरे जुगति गुरमति निहचलु अटलु न टलणा ।

ते हातोडा आणि ऐरणीच्या मध्ये हिऱ्याप्रमाणे स्थिर राहतात आणि गुरूच्या (गुरमती) ज्ञानात खोलवर रुजलेले जीवन जगतात.

ਪਰਉਪਕਾਰ ਵੀਚਾਰਿ ਵਿਚਿ ਜੀਅ ਦੈਆ ਮੋਮ ਵਾਂਗੀ ਢਲਣਾ ।
परउपकार वीचारि विचि जीअ दैआ मोम वांगी ढलणा ।

ते सदैव परमार्थ आपल्या अंतःकरणात धारण करतात आणि करुणेच्या गोलाकारात ते मेणाप्रमाणे वितळतात.

ਚਾਰਿ ਵਰਨ ਤੰਬੋਲ ਰਸੁ ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਰਲਾਇਆ ਰਲਣਾ ।
चारि वरन तंबोल रसु आपु गवाइ रलाइआ रलणा ।

जसे चार पदार्थ सुपारीमध्ये मिसळतात आणि एक होतात, त्याचप्रमाणे गुरुमुख प्रत्येकाशी जुळवून घेतात.

ਵਟੀ ਤੇਲੁ ਦੀਵਾ ਹੋਇ ਬਲਣਾ ।੧੭।
वटी तेलु दीवा होइ बलणा ।१७।

ते दिव्याच्या रूपात वात आणि तेल बनून स्वतःला (इतरांना उजळण्यासाठी) जाळतात.

ਪਉੜੀ ੧੮
पउड़ी १८

ਸਤੁ ਸੰਤੋਖੁ ਦਇਆ ਧਰਮੁ ਅਰਥ ਕਰੋੜਿ ਨ ਓੜਕੁ ਜਾਣੈ ।
सतु संतोखु दइआ धरमु अरथ करोड़ि न ओड़कु जाणै ।

सत्य, समाधान, दया, धर्म, लाभ असे कोटी कोटी गुणधर्म आहेत पण त्याचा (सुख-फळ) टोक कुणालाही कळू शकले नाही.

ਚਾਰ ਪਦਾਰਥ ਆਖੀਅਨਿ ਹੋਇ ਲਖੂਣਿ ਨ ਪਲੁ ਪਰਵਾਣੈ ।
चार पदारथ आखीअनि होइ लखूणि न पलु परवाणै ।

चार आदर्श असे म्हटले जाते आणि ते लाखाने गुणले तरी ते आनंदाच्या फळाच्या एका क्षणाच्या बरोबरीचे नसतात.

ਰਿਧੀ ਸਿਧੀ ਲਖ ਲਖ ਨਿਧਿ ਨਿਧਾਨ ਲਖ ਤਿਲੁ ਨ ਤੁਲਾਣੈ ।
रिधी सिधी लख लख निधि निधान लख तिलु न तुलाणै ।

रिद्धी, सिद्धी आणि लाखो खजिना त्याच्या एका छोट्या अंशाच्या बरोबरीचे नाहीत.

ਦਰਸਨ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਸੰਜੋਗ ਲਖ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵ ਲਖ ਹੈਰਾਣੈ ।
दरसन द्रिसटि संजोग लख सबद सुरति लिव लख हैराणै ।

शब्द आणि चैतन्याची आत्मीयता पाहून अनेक तत्त्वज्ञान आणि चिंतन यांची सांगड घातली जाते.

ਗਿਆਨ ਧਿਆਨ ਸਿਮਰਣ ਅਸੰਖ ਭਗਤਿ ਜੁਗਤਿ ਲਖ ਨੇਤ ਵਖਾਣੈ ।
गिआन धिआन सिमरण असंख भगति जुगति लख नेत वखाणै ।

ज्ञान, ध्यान आणि स्मरणाच्या अनेक पद्धती मांडल्या जातात;

ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਸਹਜਿ ਘਰੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲ ਚੋਜ ਵਿਡਾਣੈ ।
पिरम पिआला सहजि घरु गुरमुखि सुख फल चोज विडाणै ।

पण शांत अवस्थेला पोहोचल्यावर गुरुमुखांना प्राप्त होणाऱ्या भगवंताच्या प्रेमाच्या प्यालाचे सुख-फळ विलक्षण आहे.

ਮਤਿ ਬੁਧਿ ਸੁਧਿ ਲਖ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਣੈ ।੧੮।
मति बुधि सुधि लख मेलि मिलाणै ।१८।

या टप्प्यावर बुद्धी, बुद्धी आणि लाखो शुद्धता एकत्र होतात.

ਪਉੜੀ ੧੯
पउड़ी १९

ਜਪ ਤਪ ਸੰਜਮ ਲਖ ਲਖ ਹੋਮ ਜਗ ਨਈਵੇਦ ਕਰੋੜੀ ।
जप तप संजम लख लख होम जग नईवेद करोड़ी ।

पाठ, तपश्चर्या, संयम, होमहवन आणि करोडो नैवेद्याचे लाखो विधी आहेत.

ਵਰਤ ਨੇਮ ਸੰਜਮ ਘਣੇ ਕਰਮ ਧਰਮ ਲਖ ਤੰਦੁ ਮਰੋੜੀ ।
वरत नेम संजम घणे करम धरम लख तंदु मरोड़ी ।

उपवास, नियम, नियंत्रणे, उपक्रम खूप आहेत पण ते सगळे एका कमकुवत धाग्यासारखे आहेत.

ਤੀਰਥ ਪੁਰਬ ਸੰਜੋਗ ਲਖ ਪੁੰਨ ਦਾਨੁ ਉਪਕਾਰ ਨ ਓੜੀ ।
तीरथ पुरब संजोग लख पुंन दानु उपकार न ओड़ी ।

अनेक तीर्थक्षेत्रे, जयंती, आणि लाखो पुण्य कृत्ये, धर्मादाय आणि परोपकार आहेत.

ਦੇਵੀ ਦੇਵ ਸਰੇਵਣੇ ਵਰ ਸਰਾਪ ਲਖ ਜੋੜ ਵਿਛੋੜੀ ।
देवी देव सरेवणे वर सराप लख जोड़ विछोड़ी ।

लाखो प्रकारची देवी-देवतांची उपासना, संयोग, अपमान, वरदान, शाप आहेत.

ਦਰਸਨ ਵਰਨ ਅਵਰਨ ਲਖ ਪੂਜਾ ਅਰਚਾ ਬੰਧਨ ਤੋੜੀ ।
दरसन वरन अवरन लख पूजा अरचा बंधन तोड़ी ।

अनेक तत्त्वज्ञान, वर्ण, वर्ण नसलेले आणि अनेक अशा व्यक्ती आहेत ज्यांना लाखो पूजा आणि अर्पणांच्या (अनावश्यक) ब्रँडचा त्रास होत नाही.

ਲੋਕ ਵੇਦ ਗੁਣ ਗਿਆਨ ਲਖ ਜੋਗ ਭੋਗ ਲਖ ਝਾੜਿ ਪਛੋੜੀ ।
लोक वेद गुण गिआन लख जोग भोग लख झाड़ि पछोड़ी ।

सार्वजनिक वर्तन, सद्गुण, त्याग, भोग आणि इतर आवरणाची साधने अनेक आहेत;

ਸਚਹੁ ਓਰੈ ਸਭ ਕਿਹੁ ਲਖ ਸਿਆਣਪ ਸੱਭਾ ਥੋੜੀ ।
सचहु ओरै सभ किहु लख सिआणप सभा थोड़ी ।

पण या सर्व कारागिरी आहेत सत्यापासून दूर राहणे; ते त्याला स्पर्श करू शकत नाहीत.

ਉਪਰਿ ਸਚੁ ਅਚਾਰੁ ਚਮੋੜੀ ।੧੯।
उपरि सचु अचारु चमोड़ी ।१९।

सत्यापेक्षा उच्च म्हणजे सत्य जगणे.

ਪਉੜੀ ੨੦
पउड़ी २०

ਸਤਿਗੁਰ ਸਚਾ ਪਾਤਿਸਾਹੁ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸਚੁ ਤਖਤੁ ਸੁਹੇਲਾ ।
सतिगुर सचा पातिसाहु साधसंगति सचु तखतु सुहेला ।

खरा गुरू (देव) खरा सम्राट आहे आणि पवित्र मंडळी हे खरे सिंहासन आहे जे सर्वात आनंददायक आहे.

ਸਚੁ ਸਬਦੁ ਟਕਸਾਲ ਸਚੁ ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਇਕ ਪਾਰਸ ਮੇਲਾ ।
सचु सबदु टकसाल सचु असट धातु इक पारस मेला ।

खरा शब्द हा असा खरा टांकसाळ आहे जिथे धातूपासून भिन्न जाती गुरू, तत्त्ववेत्ता दगडाला भेटतात आणि सोने (गुरुमुख) बनतात.

ਸਚਾ ਅਬਿਚਲ ਰਾਜ ਹੈ ਸਚ ਮਹਲ ਨਵਹਾਣ ਨਵੇਲਾ ।
सचा अबिचल राज है सच महल नवहाण नवेला ।

तेथे, केवळ खरी दैवी इच्छा कार्य करते कारण केवळ सत्याचा क्रम आनंद आणि आनंद देणारा आहे.

ਸਚਾ ਹੁਕਮੁ ਵਰਤਦਾ ਸਚਾ ਅਮਰੁ ਸਚੋ ਰਸ ਕੇਲਾ ।
सचा हुकमु वरतदा सचा अमरु सचो रस केला ।

तेथे, केवळ खरी दैवी इच्छा कार्य करते कारण केवळ सत्याचा क्रम आनंद आणि आनंद देणारा आहे.

ਸਚੀ ਸਿਫਤਿ ਸਲਾਹ ਸਚੁ ਸਚੁ ਸਲਾਹਣੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲਾ ।
सची सिफति सलाह सचु सचु सलाहणु अंम्रित वेला ।

तेथे, पहाटे स्तुती करणे हे सत्य आहे आणि केवळ सत्याचे आहे.

ਸਚਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪੰਥੁ ਹੈ ਸਚੁ ਉਪਦੇਸ ਨ ਗਰਬਿ ਗਹੇਲਾ ।
सचा गुरमुखि पंथु है सचु उपदेस न गरबि गहेला ।

गुरुमुखांचा पंथ खरा आहे, शिकवण खरी आहे, (इतर पुरोहितांप्रमाणे) ते लोभाने ग्रासलेले नाहीत.

ਆਸਾ ਵਿਚਿ ਨਿਰਾਸ ਗਤਿ ਸਚਾ ਖੇਲੁ ਮੇਲੁ ਸਚੁ ਖੇਲਾ ।
आसा विचि निरास गति सचा खेलु मेलु सचु खेला ।

गुरुमुख अनेक आशांमध्ये अलिप्त राहतात आणि ते नेहमी सत्याचा खेळ खेळतात.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਿਖੁ ਗੁਰੂ ਗੁਰ ਚੇਲਾ ।੨੦।
गुरमुखि सिखु गुरू गुर चेला ।२०।

असे गुरुमुख गुरु बनतात आणि गुरु त्यांचे शिष्य बनतात.

ਪਉੜੀ ੨੧
पउड़ी २१

ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਉਮੈ ਪਰਹਰੈ ਮਨਿ ਭਾਵੈ ਖਸਮੈ ਦਾ ਭਾਣਾ ।
गुरमुखि हउमै परहरै मनि भावै खसमै दा भाणा ।

गुरुमुख अहंकाराचा त्याग करतो आणि त्याला भगवंताची इच्छा आवडते.

ਪੈਰੀ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕ ਹੋਇ ਦਰਗਹ ਪਾਵੈ ਮਾਣੁ ਨਿਮਾਣਾ ।
पैरी पै पा खाक होइ दरगह पावै माणु निमाणा ।

नम्र होऊन पाया पडून तो धूळ बनतो आणि परमेश्वराच्या दरबारात मान मिळवतो.

ਵਰਤਮਾਨ ਵਿਚਿ ਵਰਤਦਾ ਹੋਵਣਹਾਰ ਸੋਈ ਪਰਵਾਣਾ ।
वरतमान विचि वरतदा होवणहार सोई परवाणा ।

तो नेहमी वर्तमानात वावरतो म्हणजेच समकालीन परिस्थितीकडे कधीही दुर्लक्ष करत नाही आणि जे काही घडण्याची शक्यता आहे ते स्वीकारतो.

ਕਾਰਣੁ ਕਰਤਾ ਜੋ ਕਰੈ ਸਿਰਿ ਧਰਿ ਮੰਨਿ ਕਰੈ ਸੁਕਰਾਣਾ ।
कारणु करता जो करै सिरि धरि मंनि करै सुकराणा ।

सर्व कारणांच्या निर्मात्याने जे काही केले आहे, ते कृतज्ञतेने स्वीकारले आहे.

ਰਾਜੀ ਹੋਇ ਰਜਾਇ ਵਿਚਿ ਦੁਨੀਆਂ ਅੰਦਰਿ ਜਿਉ ਮਿਹਮਾਣਾ ।
राजी होइ रजाइ विचि दुनीआं अंदरि जिउ मिहमाणा ।

तो परमेश्वराच्या इच्छेमध्ये आनंदी राहतो आणि स्वतःला जगात पाहुणा समजतो.

ਵਿਸਮਾਦੀ ਵਿਸਮਾਦ ਵਿਚਿ ਕੁਦਰਤਿ ਕਾਦਰ ਨੋ ਕੁਰਬਾਣਾ ।
विसमादी विसमाद विचि कुदरति कादर नो कुरबाणा ।

तो परमेश्वराच्या प्रेमात आनंदित राहतो आणि निर्मात्याच्या पराक्रमासाठी बलिदान देतो.

ਲੇਪ ਅਲੇਪ ਸਦਾ ਨਿਰਬਾਣਾ ।੨੧।
लेप अलेप सदा निरबाणा ।२१।

जगात राहून तो अलिप्त आणि मुक्त राहतो.

ਪਉੜੀ ੨੨
पउड़ी २२

ਹੁਕਮੀ ਬੰਦਾ ਹੋਇ ਕੈ ਸਾਹਿਬੁ ਦੇ ਹੁਕਮੈ ਵਿਚਿ ਰਹਣਾ ।
हुकमी बंदा होइ कै साहिबु दे हुकमै विचि रहणा ।

आज्ञाधारक सेवक बनून परमेश्वराच्या इच्छेत राहिले पाहिजे.

ਹੁਕਮੈ ਅੰਦਰਿ ਸਭ ਕੋ ਸਭਨਾ ਆਵਟਣ ਹੈ ਸਹਣਾ ।
हुकमै अंदरि सभ को सभना आवटण है सहणा ।

सर्व त्याच्या इच्छेमध्ये आहेत आणि सर्वांना दैवी आदेशाचा उष्मा सहन करावा लागतो.

ਦਿਲੁ ਦਰੀਆਉ ਸਮਾਉ ਕਰਿ ਗਰਬੁ ਗਵਾਇ ਗਰੀਬੀ ਵਹਣਾ ।
दिलु दरीआउ समाउ करि गरबु गवाइ गरीबी वहणा ।

माणसाने आपल्या हृदयाला नदी बनवून त्यात नम्रतेचे पाणी वाहू द्यावे.

ਵੀਹ ਇਕੀਹ ਉਲੰਘਿ ਕੈ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸਿੰਘਾਸਣਿ ਬਹਣਾ ।
वीह इकीह उलंघि कै साधसंगति सिंघासणि बहणा ।

सांसारिक कामे सोडून पवित्र मंडळीच्या सिंहासनावर बसावे.

ਸਬਦੁ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵਲੀਣੁ ਹੋਇ ਅਨਭਉ ਅਘੜ ਘੜਾਏ ਗਹਣਾ ।
सबदु सुरति लिवलीणु होइ अनभउ अघड़ घड़ाए गहणा ।

शब्दात चैतन्य विलीन करून निर्भयतेचा अलंकार तयार करावा.

ਸਿਦਕ ਸਬੂਰੀ ਸਾਬਤਾ ਸਾਕਰੁ ਸੁਕਰਿ ਨ ਦੇਣਾ ਲਹਣਾ ।
सिदक सबूरी साबता साकरु सुकरि न देणा लहणा ।

श्रद्धेने व समाधानाने खरे राहिले पाहिजे; कृतज्ञतेचा व्यवहार चालू ठेवला पाहिजे आणि जगाच्या दान-ग्रहणापासून दूर राहिले पाहिजे.

ਨੀਰਿ ਨ ਡੁਬਣੁ ਅਗਿ ਨ ਦਹਣਾ ।੨੨।
नीरि न डुबणु अगि न दहणा ।२२।

असा मनुष्य पाण्यात (मायेच्या) बुडत नाही किंवा (इच्छेच्या) अग्नीत जळत नाही.

ਪਉੜੀ ੨੩
पउड़ी २३

ਮਿਹਰ ਮੁਹਬਤਿ ਆਸਕੀ ਇਸਕੁ ਮੁਸਕੁ ਕਿਉ ਲੁਕੈ ਲੁਕਾਇਆ ।
मिहर मुहबति आसकी इसकु मुसकु किउ लुकै लुकाइआ ।

दयाळूपणा, आपुलकी, उत्कट प्रेम आणि गंध लपून राहात नाही, जरी ते लपलेले आणि स्वतःचे प्रकट झाले.

ਚੰਦਨ ਵਾਸੁ ਵਣਾਸਪਤਿ ਹੋਇ ਸੁਗੰਧੁ ਨ ਆਪੁ ਗਣਾਇਆ ।
चंदन वासु वणासपति होइ सुगंधु न आपु गणाइआ ।

चंदन संपूर्ण वनस्पतीला सुगंधी बनवते आणि ते कधीही स्वत: ला लक्षात येत नाही (परंतु तरीही लोकांना ते कळते).

ਨਦੀਆਂ ਨਾਲੇ ਗੰਗ ਮਿਲਿ ਹੋਇ ਪਵਿਤੁ ਨ ਆਖਿ ਸੁਣਾਇਆ ।
नदीआं नाले गंग मिलि होइ पवितु न आखि सुणाइआ ।

नद्या आणि नाले गंगेला भेटतात आणि कोणतीही घोषणा न करता शांतपणे शुद्ध होतात.

ਹੀਰੇ ਹੀਰਾ ਬੇਧਿਆ ਅਣੀ ਕਣੀ ਹੋਇ ਰਿਦੈ ਸਮਾਇਆ ।
हीरे हीरा बेधिआ अणी कणी होइ रिदै समाइआ ।

हिरा हिरा कापतो आणि कापणारा हिरा जणू दुसऱ्या हिऱ्याला आपल्या हृदयात ग्रहण करतो असे दिसते (तसेच गुरू शिष्याचे मन कापून त्याला स्वतःच्या हृदयात स्थान देतात).

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਮਿਲਿ ਸਾਧ ਹੋਇ ਪਾਰਸ ਮਿਲਿ ਪਾਰਸ ਹੋਇ ਆਇਆ ।
साधसंगति मिलि साध होइ पारस मिलि पारस होइ आइआ ।

गुरूचा शिष्य पवित्र मंडळीत असा साधू बनतो जणू कोणी तत्वज्ञानी दगडाला स्पर्श करून तत्वज्ञानी दगड बनतो.

ਨਿਹਚਉ ਨਿਹਚਲੁ ਗੁਰਮਤੀ ਭਗਤਿ ਵਛਲੁ ਹੋਇ ਅਛਲੁ ਛਲਾਇਆ ।
निहचउ निहचलु गुरमती भगति वछलु होइ अछलु छलाइआ ।

गुरूंच्या अखंड उपदेशाने शीखांचे मन शांत होते आणि भगवंताचाही भक्ताप्रती स्नेहभाव होतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ।੨੩।੧੮। ਅਠਾਰਾਂ ।
गुरमुखि सुख फलु अलखु लखाइआ ।२३।१८। अठारां ।

अगोचर परमेश्वराचे दर्शन घेणे हे गुरुमुखांसाठी आनंदाचे फळ आहे.