वारां भाई गुरदास जी

पान - 1


ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥

एक वैश्विक निर्माता देव. खऱ्या गुरूंच्या कृपेने:

ਵਾਰਾਂ ਗਿਆਨ ਰਤਨਾਵਲੀ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਭਲੇ ਕਾ ਬੋਲਣਾ ।
वारां गिआन रतनावली भाई गुरदास भले का बोलणा ।

भाई गुरुदास जी यांचे वारस

ਵਾਰ ੧ ।
वार १ ।

वार एक

ਨਮਸਕਾਰੁ ਗੁਰਦੇਵ ਕੋ ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਜਿਸੁ ਮੰਤ੍ਰੁ ਸੁਣਾਇਆ ।
नमसकारु गुरदेव को सति नामु जिसु मंत्रु सुणाइआ ।

मी गुरूंपुढे (गुरु नानक देव) नतमस्तक होतो ज्यांनी (जगासाठी) सतनाम मंत्राचा पाठ केला.

ਭਵਜਲ ਵਿਚੋਂ ਕਢਿ ਕੈ ਮੁਕਤਿ ਪਦਾਰਥਿ ਮਾਹਿ ਸਮਾਇਆ ।
भवजल विचों कढि कै मुकति पदारथि माहि समाइआ ।

(प्राण्यांना) विश्वसागर ओलांडून त्याने उत्तेजितपणे त्यांना मुक्तीमध्ये विलीन केले.

ਜਨਮ ਮਰਣ ਭਉ ਕਟਿਆ ਸੰਸਾ ਰੋਗੁ ਵਿਯੋਗੁ ਮਿਟਾਇਆ ।
जनम मरण भउ कटिआ संसा रोगु वियोगु मिटाइआ ।

त्याने स्थलांतराचे भय नष्ट केले आणि संशय आणि वियोग या रोगाचा नाश केला.

ਸੰਸਾ ਇਹੁ ਸੰਸਾਰੁ ਹੈ ਜਨਮ ਮਰਨ ਵਿਚਿ ਦੁਖੁ ਸਵਾਇਆ ।
संसा इहु संसारु है जनम मरन विचि दुखु सवाइआ ।

जग हा केवळ एक भ्रम आहे जो आपल्यासोबत जन्म, मृत्यू आणि दुःखे घेऊन जातो.

ਜਮ ਦੰਡੁ ਸਿਰੌਂ ਨ ਉਤਰੈ ਸਾਕਤਿ ਦੁਰਜਨ ਜਨਮੁ ਗਵਾਇਆ ।
जम दंडु सिरौं न उतरै साकति दुरजन जनमु गवाइआ ।

यमाच्या काठीची भीती नाहीशी झाली नाही आणि देवीचे अनुयायी असलेल्या सकटांनी आपले जीवन व्यर्थ गमावले.

ਚਰਨ ਗਹੇ ਗੁਰਦੇਵ ਦੇ ਸਤਿ ਸਬਦੁ ਦੇ ਮੁਕਤਿ ਕਰਾਇਆ ।
चरन गहे गुरदेव दे सति सबदु दे मुकति कराइआ ।

ज्यांनी गुरूंचे पाय धरले आहेत ते खऱ्या वचनाने मुक्त झाले आहेत.

ਭਾਉ ਭਗਤਿ ਗੁਰਪੁਰਬਿ ਕਰਿ ਨਾਮੁ ਦਾਨੁ ਇਸਨਾਨੁ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹਾਇਆ ।
भाउ भगति गुरपुरबि करि नामु दानु इसनानु द्रिढ़ाइआ ।

आता ते प्रेमळ भक्तीने परिपूर्ण असल्याने ते गुरुप्रब (गुरुंची जयंती) साजरे करतात आणि त्यांची देवाचे स्मरण, दान आणि पवित्र विसर्जन, इतरांनाही प्रेरणा देतात.

ਜੇਹਾ ਬੀਉ ਤੇਹਾ ਫਲੁ ਪਾਇਆ ।੧।
जेहा बीउ तेहा फलु पाइआ ।१।

जसे कोणी पेरते तसे तो कापतो.

ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਸਾਸਿ ਨ ਮਾਸ ਸਨਿ ਅੰਧ ਧੁੰਧ ਕਛੁ ਖਬਰਿ ਨ ਪਾਈ ।
प्रिथमै सासि न मास सनि अंध धुंध कछु खबरि न पाई ।

सर्व प्रथम, श्वास आणि शरीर नसताना गडद अंधारात काहीही दिसत नव्हते.

ਰਕਤਿ ਬਿੰਦ ਕੀ ਦੇਹਿ ਰਚਿ ਪੰਚਿ ਤਤ ਕੀ ਜੜਿਤ ਜੜਾਈ ।
रकति बिंद की देहि रचि पंचि तत की जड़ित जड़ाई ।

रक्त (आईचे) आणि वीर्य (पित्याच्या) द्वारे शरीराची निर्मिती झाली आणि पाच घटक विवेकपूर्णपणे जोडले गेले.

ਪਉਣ ਪਾਣੀ ਬੈਸੰਤਰੋ ਚਉਥੀ ਧਰਤੀ ਸੰਗਿ ਮਿਲਾਈ ।
पउण पाणी बैसंतरो चउथी धरती संगि मिलाई ।

हवा, पाणी, अग्नी आणि पृथ्वी एकत्र ठेवली.

ਪੰਚਮਿ ਵਿਚਿ ਆਕਾਸੁ ਕਰਿ ਕਰਤਾ ਛਟਮੁ ਅਦਿਸਟੁ ਸਮਾਈ ।
पंचमि विचि आकासु करि करता छटमु अदिसटु समाई ।

पाचवे तत्व आकाश (शून्य) मध्ये ठेवले होते आणि निर्माता देव, सहावा, अदृश्यपणे सर्वांमध्ये पसरला होता.

ਪੰਚ ਤਤ ਪੰਚੀਸਿ ਗੁਨਿ ਸਤ੍ਰੁ ਮਿਤ੍ਰ ਮਿਲਿ ਦੇਹਿ ਬਣਾਈ ।
पंच तत पंचीसि गुनि सत्रु मित्र मिलि देहि बणाई ।

मानवी शरीराची निर्मिती करण्यासाठी, पाच तत्वे आणि एकमेकांच्या विरुद्ध पंचवीस गुण जोडले गेले आणि मिसळले गेले.

ਖਾਣੀ ਬਾਣੀ ਚਲਿਤੁ ਕਰਿ ਆਵਾ ਗਉਣੁ ਚਰਿਤ ਦਿਖਾਈ ।
खाणी बाणी चलितु करि आवा गउणु चरित दिखाई ।

चार जीव उगम पावणाऱ्या खाणी (अंडी गर्भ घामाने जन्मलेला, वनस्पति) आणि चार भाषणे (परा, पश्यंती, मध्यमा, वैखरी) एकमेकांत मिसळून स्थलांतराचे नाटक रचले गेले.

ਚਉਰਾਸੀਹ ਲਖ ਜੋਨਿ ਉਪਾਈ ।੨।
चउरासीह लख जोनि उपाई ।२।

अशा प्रकारे चौरासी लाख प्रजाती निर्माण झाल्या.

ਚਉਰਾਸੀਹ ਲਖ ਜੋਨਿ ਵਿਚਿ ਉਤਮੁ ਜਨਮੁ ਸੁ ਮਾਣਸਿ ਦੇਹੀ ।
चउरासीह लख जोनि विचि उतमु जनमु सु माणसि देही ।

चौरासी लाख जीवन वर्गांपैकी मनुष्य म्हणून जन्म हा सर्वोत्तम आहे.

ਅਖੀ ਵੇਖਣੁ ਕਰਨਿ ਸੁਣਿ ਮੁਖਿ ਸੁਭਿ ਬੋਲਣਿ ਬਚਨ ਸਨੇਹੀ ।
अखी वेखणु करनि सुणि मुखि सुभि बोलणि बचन सनेही ।

डोळे बघतात, कान ऐकतात आणि तोंड गोड बोलतात.

ਹਥੀ ਕਾਰ ਕਮਾਵਣੀ ਪੈਰੀ ਚਲਿ ਸਤਿਸੰਗਿ ਮਿਲੇਹੀ ।
हथी कार कमावणी पैरी चलि सतिसंगि मिलेही ।

हात उदरनिर्वाह करतात आणि पाय पवित्र मंडळीकडे वळतात. Los ojos miran, los oídos escuchan y la boca habla palabras dulces.

ਕਿਰਤਿ ਵਿਰਤਿ ਕਰਿ ਧਰਮ ਦੀ ਖਟਿ ਖਵਾਲਣੁ ਕਾਰਿ ਕਰੇਹੀ ।
किरति विरति करि धरम दी खटि खवालणु कारि करेही ।

मानवी जीवनात केवळ योग्य कमाईने, स्वतःच्या बचतीतून, इतर गरजूंना अन्न दिले जाते.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਨਮੁ ਸਕਾਰਥਾ ਗੁਰਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਿ ਸਮਝਿ ਸੁਣੇਹੀ ।
गुरमुखि जनमु सकारथा गुरबाणी पढ़ि समझि सुणेही ।

मनुष्य गुरुमुख-गुरुभिमुख होऊन आपले जीवन सार्थक करतो; तो गुरबानी वाचतो आणि इतरांना बाणीचे महत्त्व समजावतो.

ਗੁਰਭਾਈ ਸੰਤੁਸਟਿ ਕਰਿ ਚਰਣਾਮ੍ਰਿਤੁ ਲੈ ਮੁਖਿ ਪਿਵੇਹੀ ।
गुरभाई संतुसटि करि चरणाम्रितु लै मुखि पिवेही ।

तो आपल्या साथीदारांना संतुष्ट करतो आणि त्यांच्या पायांनी स्पर्श केलेले पवित्र पाणी घेतो म्हणजे पूर्ण नम्रता धारण करतो.

ਪੈਰੀ ਪਵਣੁ ਨ ਛੋਡੀਐ ਕਲੀ ਕਾਲਿ ਰਹਰਾਸਿ ਕਰੇਹੀ ।
पैरी पवणु न छोडीऐ कली कालि रहरासि करेही ।

पायांना नम्रपणे स्पर्श करणे नाकारले जाऊ नये कारण अंधकारमय युगात ही गुणवत्ता (मानवी व्यक्तिमत्त्वाची) एकमेव संपत्ती आहे.

ਆਪਿ ਤਰੇ ਗੁਰਸਿਖ ਤਰੇਹੀ ।੩।
आपि तरे गुरसिख तरेही ।३।

अशा आचरणाची माणसे विश्वसागर तरून जातात आणि गुरूंच्या इतर शिष्यांनाही सोबत घेतात.

ਓਅੰਕਾਰੁ ਆਕਾਰੁ ਕਰਿ ਏਕ ਕਵਾਉ ਪਸਾਉ ਪਸਾਰਾ ।
ओअंकारु आकारु करि एक कवाउ पसाउ पसारा ।

सर्व प्रचलित ओंकाराने त्याच्या एका शब्दाद्वारे संपूर्ण विस्तारित विश्व निर्माण केले.

ਪੰਜ ਤਤ ਪਰਵਾਣੁ ਕਰਿ ਘਟਿ ਘਟਿ ਅੰਦਰਿ ਤ੍ਰਿਭਵਣੁ ਸਾਰਾ ।
पंज तत परवाणु करि घटि घटि अंदरि त्रिभवणु सारा ।

पंचतत्त्वांद्वारे, ते तिन्ही लोकांमध्ये आणि त्यांच्या संप्रदायांमध्ये विराजमान झाले.

ਕਾਦਰੁ ਕਿਨੇ ਨ ਲਖਿਆ ਕੁਦਰਤਿ ਸਾਜਿ ਕੀਆ ਅਵਤਾਰਾ ।
कादरु किने न लखिआ कुदरति साजि कीआ अवतारा ।

तो निर्माता कोणीही पाहू शकत नाही ज्याने स्वतःचा विस्तार करण्यासाठी अनंत स्वरूप (प्रकृती) निर्माण केली.

ਇਕ ਦੂ ਕੁਦਰਤਿ ਲਖ ਕਰਿ ਲਖ ਬਿਅੰਤ ਅਸੰਖ ਅਪਾਰਾ ।
इक दू कुदरति लख करि लख बिअंत असंख अपारा ।

त्याने निसर्गाची असंख्य रूपे साकारली.

ਰੋਮਿ ਰੋਮਿ ਵਿਚਿ ਰਖਿਓਨ ਕਰਿ ਬ੍ਰਹਮੰਡਿ ਕਰੋੜਿ ਸੁਮਾਰਾ ।
रोमि रोमि विचि रखिओन करि ब्रहमंडि करोड़ि सुमारा ।

त्याच्या प्रत्येक केसात त्याने लाखो जग एकत्र केले.

ਇਕਸਿ ਇਕਸਿ ਬ੍ਰਹਮੰਡਿ ਵਿਚਿ ਦਸਿ ਦਸਿ ਕਰਿ ਅਵਤਾਰ ਉਤਾਰਾ ।
इकसि इकसि ब्रहमंडि विचि दसि दसि करि अवतार उतारा ।

आणि मग एका विश्वात तो दहापट रूपात येतो.

ਕੇਤੇ ਬੇਦਿ ਬਿਆਸ ਕਰਿ ਕਈ ਕਤੇਬ ਮੁਹੰਮਦ ਯਾਰਾ ।
केते बेदि बिआस करि कई कतेब मुहंमद यारा ।

त्यांनी अनुक्रमे वेदव्यास आणि मुहम्मद यांच्यासारखे अनेक प्रिय व्यक्तिमत्त्व निर्माण केले आहेत जे वेद आणि कातेबांना प्रिय आहेत.

ਕੁਦਰਤਿ ਇਕੁ ਏਤਾ ਪਾਸਾਰਾ ।੪।
कुदरति इकु एता पासारा ।४।

किती आश्चर्यकारकपणे एक निसर्ग अनेकांमध्ये विस्तारला आहे.

ਚਾਰਿ ਜੁਗਿ ਕਰਿ ਥਾਪਨਾ ਸਤਿਜੁਗੁ ਤ੍ਰੇਤਾ ਦੁਆਪਰ ਸਾਜੇ ।
चारि जुगि करि थापना सतिजुगु त्रेता दुआपर साजे ।

चार युगे (युग) स्थापन करण्यात आली आणि पहिल्या तीन युगांना सत्ययुग, त्रेता, द्वापर अशी नावे देण्यात आली. चौथा कलियुग होता.

ਚਉਥਾ ਕਲਿਜੁਗੁ ਥਾਪਿਆ ਚਾਰਿ ਵਰਨਿ ਚਾਰੋਂ ਕੇ ਰਾਜੇ ।
चउथा कलिजुगु थापिआ चारि वरनि चारों के राजे ।

आणि चार जाती चार युगांचे राजे म्हणून ओळखल्या जाऊ लागल्या. प्रत्येक युगात ब्राह्मण, क्षत्रिय, वैश्य आणि शुद्र हे प्रबळ झाले.

ਬ੍ਰਹਮਣਿ ਛਤ੍ਰੀ ਵੈਸਿ ਸੂਦ੍ਰਿ ਜੁਗੁ ਜੁਗੁ ਏਕੋ ਵਰਨ ਬਿਰਾਜੇ ।
ब्रहमणि छत्री वैसि सूद्रि जुगु जुगु एको वरन बिराजे ।

सतीयुगात विष्णू हंसावर म्हणून पृथ्वीवर आले आणि त्यांनी संबंधित समस्यांचे वर्णन केले.

ਸਤਿਜੁਗਿ ਹੰਸੁ ਅਉਤਾਰੁ ਧਰਿ ਸੋਹੰ ਬ੍ਰਹਮੁ ਨ ਦੂਜਾ ਪਾਜੇ ।
सतिजुगि हंसु अउतारु धरि सोहं ब्रहमु न दूजा पाजे ।

मेटाफिजिक्स (भागवत पुराणाच्या अकराव्या वाक्यात ही कथा आहे), आणि एका सोहम्-ब्रह्म व्यतिरिक्त कशावरही चर्चा आणि विचार केला गेला नाही.

ਏਕੋ ਬ੍ਰਹਮੁ ਵਖਾਣੀਐ ਮੋਹ ਮਾਇਆ ਤੇ ਬੇਮੁਹਤਾਜੇ ।
एको ब्रहमु वखाणीऐ मोह माइआ ते बेमुहताजे ।

मायेत उदासीन होऊन लोक एका परमेश्वराची स्तुती करतात.

ਕਰਨਿ ਤਪਸਿਆ ਬਨਿ ਵਿਖੈ ਵਖਤੁ ਗੁਜਾਰਨਿ ਪਿੰਨੀ ਸਾਗੇ ।
करनि तपसिआ बनि विखै वखतु गुजारनि पिंनी सागे ।

ते जंगलात जाऊन नैसर्गिक वनस्पती खाऊन जीवन खेचत असत.

ਲਖਿ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਆਰਜਾ ਕੋਠੇ ਕੋਟਿ ਨ ਮੰਦਰਿ ਸਾਜੇ ।
लखि वर्हिआं दी आरजा कोठे कोटि न मंदरि साजे ।

ते लाखो वर्षे जगले तरी ते राजवाडे, किल्ले आणि भव्य वाड्या बांधतील.

ਇਕ ਬਿਨਸੈ ਇਕ ਅਸਥਿਰੁ ਗਾਜੇ ।੫।
इक बिनसै इक असथिरु गाजे ।५।

एकीकडे जग नाहीसे होत होते आणि दुसरीकडे जीवन प्रवाह स्थिरपणे जात होते.

ਤ੍ਰੇਤੇ ਛਤ੍ਰੀ ਰੂਪ ਧਰਿ ਸੂਰਜ ਬੰਸੀ ਵਡਿ ਅਵਤਾਰਾ ।
त्रेते छत्री रूप धरि सूरज बंसी वडि अवतारा ।

सूर्यवंशातील त्रेतामध्ये क्षत्रिय (राम) या महान अवताराच्या रूपात अवतरले.

ਨਉ ਹਿਸੇ ਗਈ ਆਰਜਾ ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਅਹੰਕਾਰੁ ਪਸਾਰਾ ।
नउ हिसे गई आरजा माइआ मोहु अहंकारु पसारा ।

आता वयाचे नऊ भाग कमी झाले आणि माया, आसक्ती आणि अहंकार फुलला.

ਦੁਆਪੁਰਿ ਜਾਦਵ ਵੰਸ ਕਰਿ ਜੁਗਿ ਜੁਗਿ ਅਉਧ ਘਟੈ ਆਚਾਰਾ ।
दुआपुरि जादव वंस करि जुगि जुगि अउध घटै आचारा ।

द्वापरमध्ये यादव-वंश पुढे आला म्हणजे कृष्णाचा अवतार लोकांना ज्ञात झाला; पण चांगल्या आचरणाच्या अभावामुळे, वयोमानानुसार, (माणसाचे) आयुर्मान कमी होत गेले.

ਰਿਗ ਬੇਦ ਮਹਿ ਬ੍ਰਹਮ ਕ੍ਰਿਤਿ ਪੂਰਬ ਮੁਖਿ ਸੁਭ ਕਰਮ ਬਿਚਾਰਾ ।
रिग बेद महि ब्रहम क्रिति पूरब मुखि सुभ करम बिचारा ।

ऋग्वेदात ब्राह्मणाचे आचरण आणि पूर्वेकडे तोंड करून केलेल्या कृतींबद्दलच्या कल्पनांचे विवेचन केले आहे.

ਖਤ੍ਰੀ ਥਾਪੇ ਜੁਜਰੁ ਵੇਦਿ ਦਖਣ ਮੁਖਿ ਬਹੁ ਦਾਨ ਦਾਤਾਰਾ ।
खत्री थापे जुजरु वेदि दखण मुखि बहु दान दातारा ।

क्षत्रिय यजुर्वेदाशी संबंधित झाले आणि दक्षिणेकडे तोंड करून दानधर्म करू लागले.

ਵੈਸੋਂ ਥਾਪਿਆ ਸਿਆਮ ਵੇਦੁ ਪਛਮੁ ਮੁਖਿ ਕਰਿ ਸੀਸੁ ਨਿਵਾਰਾ ।
वैसों थापिआ सिआम वेदु पछमु मुखि करि सीसु निवारा ।

वैश्यांनी सामवेद स्वीकारून पश्चिमेला नमन केले.

ਰਿਗਿ ਨੀਲੰਬਰਿ ਜੁਜਰ ਪੀਤ ਸ੍ਵੇਤੰਬਰਿ ਕਰਿ ਸਿਆਮ ਸੁਧਾਰਾ ।
रिगि नीलंबरि जुजर पीत स्वेतंबरि करि सिआम सुधारा ।

ऋग्वेदासाठी निळा पोशाख, यजुर्वेदासाठी पिवळा आणि सामवेदाचे स्तोत्र गाण्यासाठी पांढरा पोशाख परिधान करणे ही परंपरा बनली आहे.

ਤ੍ਰਿਹੁ ਜੁਗੀ ਤ੍ਰੈ ਧਰਮ ਉਚਾਰਾ ।੬।
त्रिहु जुगी त्रै धरम उचारा ।६।

अशा प्रकारे तीन युगांतील तीन कर्तव्ये सांगितली गेली.

ਕਲਿਜੁਗੁ ਚਉਥਾ ਥਾਪਿਆ ਸੂਦ੍ਰ ਬਿਰਤਿ ਜਗ ਮਹਿ ਵਰਤਾਈ ।
कलिजुगु चउथा थापिआ सूद्र बिरति जग महि वरताई ।

कलिजुग हा चौथा युग म्हणून प्रचलित झाला ज्यामध्ये न्यून वृत्तीने संपूर्ण जगाला वेठीस धरले.

ਕਰਮ ਸੁ ਰਿਗਿ ਜੁਜਰ ਸਿਆਮ ਕੇ ਕਰੇ ਜਗਤੁ ਰਿਦਿ ਬਹੁ ਸੁਕਚਾਈ ।
करम सु रिगि जुजर सिआम के करे जगतु रिदि बहु सुकचाई ।

ऋग, यजुर आणि सामवेदात सांगितलेल्या कर्तव्यांचे पालन केल्याने लोक फलित झाले.

ਮਾਇਆ ਮੋਹੀ ਮੇਦਨੀ ਕਲਿ ਕਲਿਵਾਲੀ ਸਭਿ ਭਰਮਾਈ ।
माइआ मोही मेदनी कलि कलिवाली सभि भरमाई ।

संपूर्ण पृथ्वी धनाच्या मोहात पडली आणि कलिजुगाच्या कृत्यांनी सर्वांना भ्रमात टाकले.

ਉਠੀ ਗਿਲਾਨਿ ਜਗਤ੍ਰਿ ਵਿਚਿ ਹਉਮੈ ਅੰਦਰਿ ਜਲੈ ਲੁਕਾਈ ।
उठी गिलानि जगत्रि विचि हउमै अंदरि जलै लुकाई ।

द्वेष आणि अधःपतनाने लोकांना गुंतवून ठेवले आणि अहंकाराने सर्वांना जाळून टाकले.

ਕੋਇ ਨ ਕਿਸੈ ਪੂਜਦਾ ਊਚ ਨੀਚ ਸਭਿ ਗਤਿ ਬਿਸਰਾਈ ।
कोइ न किसै पूजदा ऊच नीच सभि गति बिसराई ।

आता कोणीही कोणाची पूजा करत नाही आणि लहान आणि मोठ्यांचा आदर करण्याची भावना हवेत नाहीशी झाली आहे.

ਭਏ ਬਿਅਦਲੀ ਪਾਤਸਾਹ ਕਲਿ ਕਾਤੀ ਉਮਰਾਇ ਕਸਾਈ ।
भए बिअदली पातसाह कलि काती उमराइ कसाई ।

या कटर युगात सम्राट जुलमी आणि त्यांचे क्षत्रप कसाई आहेत.

ਰਹਿਆ ਤਪਾਵਸੁ ਤ੍ਰਿਹੁ ਜੁਗੀ ਚਉਥੇ ਜੁਗਿ ਜੋ ਦੇਇ ਸੁ ਪਾਈ ।
रहिआ तपावसु त्रिहु जुगी चउथे जुगि जो देइ सु पाई ।

तीन युगांचा न्याय नामशेष झाला आणि आता जो काही (लाच म्हणून) देतो त्याला (न्याय?) मिळतो.

ਕਰਮ ਭ੍ਰਿਸਟਿ ਸਭਿ ਭਈ ਲੋਕਾਈ ।੭।
करम भ्रिसटि सभि भई लोकाई ।७।

मानवजात कृतीच्या कौशल्याची गरज भासू लागली आहे.

ਚਹੁੰ ਬੇਦਾਂ ਕੇ ਧਰਮ ਮਥਿ ਖਟਿ ਸਾਸਤ੍ਰ ਕਥਿ ਰਿਖਿ ਸੁਣਾਵੈ ।
चहुं बेदां के धरम मथि खटि सासत्र कथि रिखि सुणावै ।

चार वेदांमध्ये सांगितलेल्या कर्तव्यांचे मंथन करून द्रष्ट्यांनी सहा शास्त्रांचे वर्णन केले आहे.

ਬ੍ਰਹਮਾਦਿਕ ਸਨਕਾਦਿਕਾ ਜਿਉ ਤਿਹਿ ਕਹਾ ਤਿਵੈ ਜਗੁ ਗਾਵੈ ।
ब्रहमादिक सनकादिका जिउ तिहि कहा तिवै जगु गावै ।

ब्रह्मदेव आणि सनक यांनी जे वर्णन केले होते ते लोक पाठ करतात आणि त्यांचे अनुसरण करतात.

ਗਾਵਨਿ ਪੜਨਿ ਬਿਚਾਰਿ ਬਹੁ ਕੋਟਿ ਮਧੇ ਵਿਰਲਾ ਗਤਿ ਪਾਵੈ ।
गावनि पड़नि बिचारि बहु कोटि मधे विरला गति पावै ।

वाचताना आणि गाताना बरेच जण विचार करतात, परंतु लाखोंपैकी फक्त एकालाच समजते आणि बिटवीन द ओळी वाचतात.

ਇਹਿ ਅਚਰਜੁ ਮਨ ਆਵਦੀ ਪੜਤਿ ਗੁਣਤਿ ਕਛੁ ਭੇਦੁ ਨ ਪਾਵੈ ।
इहि अचरजु मन आवदी पड़ति गुणति कछु भेदु न पावै ।

वाचताना आणि गाताना बरेच जण विचार करतात, परंतु लाखोंपैकी फक्त एकालाच समजते आणि बिटवीन द ओळी वाचतात.

ਜੁਗ ਜੁਗ ਏਕੋ ਵਰਨ ਹੈ ਕਲਿਜੁਗਿ ਕਿਉ ਬਹੁਤੇ ਦਿਖਲਾਵੈ ।
जुग जुग एको वरन है कलिजुगि किउ बहुते दिखलावै ।

प्रत्येक युगात एका रंगाचे (जातीचे) वर्चस्व होते पण कलियुगात असंख्य जाती कशा आहेत हे आश्चर्यकारक आहे.

ਜੰਦ੍ਰੇ ਵਜੇ ਤ੍ਰਿਹੁ ਜੁਗੀ ਕਥਿ ਪੜ੍ਹਿ ਰਹੈ ਭਰਮੁ ਨਹਿ ਜਾਵੈ ।
जंद्रे वजे त्रिहु जुगी कथि पढ़ि रहै भरमु नहि जावै ।

तिन्ही युगांची कर्तव्ये सोडून दिली आहेत हे सर्वांना माहीत आहे पण गोंधळ कायम आहे.

ਜਿਉ ਕਰਿ ਕਥਿਆ ਚਾਰਿ ਬੇਦਿ ਖਟਿ ਸਾਸਤ੍ਰਿ ਸੰਗਿ ਸਾਖਿ ਸੁਣਾਵੈ ।
जिउ करि कथिआ चारि बेदि खटि सासत्रि संगि साखि सुणावै ।

जशी चार वेदांची व्याख्या केली आहे, त्याप्रमाणे सहा तत्त्वज्ञानांचे (शास्त्रांचे) वर्णनही त्यांना पूरक आहे.

ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਮਤਿ ਸਭਿ ਗਾਵੈ ।੮।
आपो आपणे मति सभि गावै ।८।

ते सर्व त्यांच्या स्वतःच्या दृष्टिकोनाचे कौतुक करतात.

ਗੋਤਮਿ ਤਪੇ ਬਿਚਾਰਿ ਕੈ ਰਿਗਿ ਵੇਦ ਕੀ ਕਥਾ ਸੁਣਾਈ ।
गोतमि तपे बिचारि कै रिगि वेद की कथा सुणाई ।

गांभीर्याने विचार करून द्रष्टा गोतमाने ऋग्वेदाची कथा मांडली आहे.

ਨਿਆਇ ਸਾਸਤ੍ਰਿ ਕੌ ਮਥਿ ਕਰਿ ਸਭਿ ਬਿਧਿ ਕਰਤੇ ਹਥਿ ਜਣਾਈ ।
निआइ सासत्रि कौ मथि करि सभि बिधि करते हथि जणाई ।

विचारांचे मंथन केल्यानंतर न्यायशाळेत सर्व कारणांचे कार्यक्षम कारण म्हणून ईश्वराची व्याख्या करण्यात आली आहे.

ਸਭ ਕਛੁ ਕਰਤੇ ਵਸਿ ਹੈ ਹੋਰਿ ਬਾਤਿ ਵਿਚਿ ਚਲੇ ਨ ਕਾਈ ।
सभ कछु करते वसि है होरि बाति विचि चले न काई ।

सर्व काही त्याच्या नियंत्रणाखाली आहे आणि त्याच्या आदेशानुसार, इतर कोणाचाही आदेश स्वीकारला जात नाही.

ਦੁਹੀ ਸਿਰੀ ਕਰਤਾਰੁ ਹੈ ਆਪਿ ਨਿਆਰਾ ਕਰਿ ਦਿਖਲਾਈ ।
दुही सिरी करतारु है आपि निआरा करि दिखलाई ।

तो या सृष्टीच्या प्रारंभी आणि शेवटी आहे तरीही या शास्त्रात तो या सृष्टीपासून वेगळा दाखवला आहे.

ਕਰਤਾ ਕਿਨੈ ਨ ਦੇਖਿਆ ਕੁਦਰਤਿ ਅੰਦਰਿ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਈ ।
करता किनै न देखिआ कुदरति अंदरि भरमि भुलाई ।

या निर्मात्याला कोणी पाहिले नाही किंवा ओळखले नाही, उलट लोक प्रकृतीच्या (निसर्गाच्या) विस्तृत भ्रमात गुंतलेले आहेत.

ਸੋਹੰ ਬ੍ਰਹਮੁ ਛਪਾਇ ਕੈ ਪੜਦਾ ਭਰਮੁ ਕਰਤਾਰੁ ਸੁਣਾਈ ।
सोहं ब्रहमु छपाइ कै पड़दा भरमु करतारु सुणाई ।

हे सोहम परब्रह्म न कळल्याने जीव त्याला माणूस समजण्यात चुकतो (भ्रांतीने भरलेला).

ਰਿਗਿ ਕਹੈ ਸੁਣਿ ਗੁਰਮੁਖਹੁ ਆਪੇ ਆਪਿ ਨ ਦੂਜੀ ਰਾਈ ।
रिगि कहै सुणि गुरमुखहु आपे आपि न दूजी राई ।

ऋग्वेद ज्ञानी लोकांना उपदेश करतो की परमभगवान सर्वस्व आहे आणि त्याच्याशी इतर कोणाचीही तुलना होऊ शकत नाही.

ਸਤਿਗੁਰ ਬਿਨਾ ਨ ਸੋਝੀ ਪਾਈ ।੯।
सतिगुर बिना न सोझी पाई ।९।

खऱ्या गुरूशिवाय हे आकलन होऊ शकत नाही.

ਫਿਰਿ ਜੈਮਨਿ ਰਿਖੁ ਬੋਲਿਆ ਜੁਜਰਿ ਵੇਦਿ ਮਥਿ ਕਥਾ ਸੁਣਾਵੈ ।
फिरि जैमनि रिखु बोलिआ जुजरि वेदि मथि कथा सुणावै ।

यजुर्वेदावर सखोल चिंतन करून, ऋषी जैमिनी यांनी आपले विधान मांडले.

ਕਰਮਾ ਉਤੇ ਨਿਬੜੈ ਦੇਹੀ ਮਧਿ ਕਰੇ ਸੋ ਪਾਵੈ ।
करमा उते निबड़ै देही मधि करे सो पावै ।

शरीराद्वारे केलेल्या कृतींनुसार अंतिम निर्णय होईल, जे पेरले असेल ते कापणी होईल.

ਥਾਪਸਿ ਕਰਮ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚਿ ਕਰਮ ਵਾਸ ਕਰਿ ਆਵੈ ਜਾਵੈ ।
थापसि करम संसार विचि करम वास करि आवै जावै ।

त्यांनी कर्माचा सिद्धांत स्थापित केला आणि कर्माद्वारे नियंत्रित म्हणून स्थलांतर स्पष्ट केले.

ਸਹਸਾ ਮਨਹੁ ਨ ਚੁਕਈ ਕਰਮਾਂ ਅੰਦਰਿ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਵੈ ।
सहसा मनहु न चुकई करमां अंदरि भरमि भुलावै ।

त्याच्या ॲड-अनंताच्या भ्रमामुळे शंका दूर होतात आणि जीव कर्माच्या चक्रव्यूहात भटकत राहतो.

ਕਰਮਿ ਵਰਤਣਿ ਜਗਤਿ ਕੀ ਇਕੋ ਮਾਇਆ ਬ੍ਰਹਮ ਕਹਾਵੈ ।
करमि वरतणि जगति की इको माइआ ब्रहम कहावै ।

कर्म हे जगाचे एक व्यावहारिक पैलू आहे आणि माया आणि ब्रह्म एकसारखे आहेत.

ਜੁਜਰਿ ਵੇਦਿ ਕੋ ਮਥਨਿ ਕਰਿ ਤਤ ਬ੍ਰਹਮੁ ਵਿਚਿ ਭਰਮੁ ਮਿਲਾਵੈ ।
जुजरि वेदि को मथनि करि तत ब्रहमु विचि भरमु मिलावै ।

ही विचारधारा (शास्त्र) यजुर्वेदातील घटक ढवळत असताना, ब्रह्म या परम वास्तवात भ्रम मिसळते,

ਕਰਮ ਦ੍ਰਿੜਾਇ ਜਗਤ ਵਿਚਿ ਕਰਮਿ ਬੰਧਿ ਕਰਿ ਆਵੈ ਜਾਵੈ ।
करम द्रिड़ाइ जगत विचि करमि बंधि करि आवै जावै ।

आणि कर्माच्या बंधनाचा परिणाम म्हणून जगातून येणे आणि जाणे हे पुढे स्वीकारणारे कर्मकांड प्रस्थापित करते.

ਸਤਿਗੁਰ ਬਿਨਾ ਨ ਸਹਸਾ ਜਾਵੈ ।੧੦।
सतिगुर बिना न सहसा जावै ।१०।

खऱ्या गुरूशिवाय शंका दूर होऊ शकत नाहीत.

ਸਿਆਮ ਵੇਦ ਕਉ ਸੋਧਿ ਕਰਿ ਮਥਿ ਵੇਦਾਂਤੁ ਬਿਆਸਿ ਸੁਣਾਇਆ ।
सिआम वेद कउ सोधि करि मथि वेदांतु बिआसि सुणाइआ ।

व्यास (बादरायण) यांनी सामवेदाच्या विचारांच्या चौकटीचे मंथन आणि संशोधन केल्यानंतर वेदांत (सूत्रांचे) पठण केले.

ਕਥਨੀ ਬਦਨੀ ਬਾਹਰਾ ਆਪੇ ਆਪਣਾ ਬ੍ਰਹਮੁ ਜਣਾਇਆ ।
कथनी बदनी बाहरा आपे आपणा ब्रहमु जणाइआ ।

त्याने अवर्णनीय ब्रह्म सारखेच आत्म (आत्मा) समोर ठेवले.

ਨਦਰੀ ਕਿਸੈ ਨ ਲਿਆਵਈ ਹਉਮੈ ਅੰਦਰਿ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਇਆ ।
नदरी किसै न लिआवई हउमै अंदरि भरमि भुलाइआ ।

तो अदृश्य आहे आणि जीव त्याच्या आत्म-अभिमानाच्या भ्रमात इकडे-तिकडे भटकत आहे.

ਆਪੁ ਪੁਜਾਇ ਜਗਤ ਵਿਚਿ ਭਾਉ ਭਗਤਿ ਦਾ ਮਰਮੁ ਨ ਪਾਇਆ ।
आपु पुजाइ जगत विचि भाउ भगति दा मरमु न पाइआ ।

स्वत:ला ब्रह्म म्हणून स्थापित करून, तो खरं तर स्वतःची स्वतःची उपासनेस पात्र म्हणून स्थापना करतो आणि म्हणूनच तो प्रेमळ भक्तीच्या रहस्यांपासून अनोळखी राहिला.

ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਨ ਆਵੀ ਵੇਦਿ ਮਥਿ ਅਗਨੀ ਅੰਦਰਿ ਤਪਤਿ ਤਪਾਇਆ ।
त्रिपति न आवी वेदि मथि अगनी अंदरि तपति तपाइआ ।

वेद मंथनाने त्याला शांती मिळू शकली नाही आणि तो अहंकाराच्या उष्णतेने सर्वाना जळवू लागला.

ਮਾਇਆ ਡੰਡ ਨ ਉਤਰੇ ਜਮ ਡੰਡੈ ਬਹੁ ਦੁਖਿ ਰੂਆਇਆ ।
माइआ डंड न उतरे जम डंडै बहु दुखि रूआइआ ।

त्याच्या डोक्यावर मायेची काठी सदैव टांगलेली असायची आणि मृत्यूच्या देवता यमाच्या सततच्या भीतीमुळे त्याला अत्यंत त्रास सहन करावा लागला.

ਨਾਰਦਿ ਮੁਨਿ ਉਪਦੇਸਿਆ ਮਥਿ ਭਾਗਵਤ ਗੁਨਿ ਗੀਤ ਕਰਾਇਆ ।
नारदि मुनि उपदेसिआ मथि भागवत गुनि गीत कराइआ ।

नारदांकडून ज्ञान प्राप्त करून त्यांनी भागवत पठण केले आणि अशा प्रकारे भगवंताची स्तुती केली.

ਬਿਨੁ ਸਰਨੀ ਨਹਿਂ ਕੋਇ ਤਰਾਇਆ ।੧੧।
बिनु सरनी नहिं कोइ तराइआ ।११।

गुरूंसमोर शरण गेल्याशिवाय कोणीही (संसार सागर) ओलांडू शकत नाही.

ਦੁਆਪਰਿ ਜੁਗਿ ਬੀਤਤ ਭਏ ਕਲਜੁਗਿ ਕੇ ਸਿਰਿ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਈ ।
दुआपरि जुगि बीतत भए कलजुगि के सिरि छत्र फिराई ।

द्वापरच्या निधनाने आता कलियुगाच्या डोक्यावर राज्याची छत आली.

ਵੇਦ ਅਥਰਵਣਿ ਥਾਪਿਆ ਉਤਰਿ ਮੁਖਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਗੁਨ ਗਾਈ ।
वेद अथरवणि थापिआ उतरि मुखि गुरमुखि गुन गाई ।

अथर्ववेदाची स्थापना झाली आणि आता लोक उत्तर दिशेला तोंड करून स्तुती करत असतील.

ਕਪਲ ਰਿਖੀਸੁਰਿ ਸਾਂਖਿ ਮਥਿ ਅਥਰਵਣਿ ਵੇਦ ਕੀ ਰਿਚਾ ਸੁਣਾਈ ।
कपल रिखीसुरि सांखि मथि अथरवणि वेद की रिचा सुणाई ।

अथर्ववेदातील स्तोत्रांचा एक पदार्थ म्हणून, सांख्य-सूत्रांचे पठण कपिल ऋषींनी केले होते.

ਗਿਆਨ ਮਹਾ ਰਸ ਪੀਅ ਕੈ ਸਿਮਰੇ ਨਿਤ ਅਨਿਤ ਨਿਆਈ ।
गिआन महा रस पीअ कै सिमरे नित अनित निआई ।

महान ज्ञानाने आत्मसात करा आणि स्थिर आणि क्षणभंगुर यावर चिंतन करत जा.

ਗਿਆਨ ਬਿਨਾ ਨਹਿ ਪਾਈਐ ਜੋ ਕੋਈ ਕੋਟਿ ਜਤਨਿ ਕਰਿ ਧਾਈ ।
गिआन बिना नहि पाईऐ जो कोई कोटि जतनि करि धाई ।

लाखो प्रयत्न करूनही ज्ञानाशिवाय काहीही मिळत नाही.

ਕਰਮਿ ਜੋਗ ਦੇਹੀ ਕਰੇ ਸੋ ਅਨਿਤ ਖਿਨ ਟਿਕੇ ਨ ਰਾਈ ।
करमि जोग देही करे सो अनित खिन टिके न राई ।

कर्म आणि योग या शरीराच्या क्रिया आहेत आणि या दोन्ही क्षणिक आणि नाशवंत आहेत.

ਗਿਆਨੁ ਮਤੇ ਸੁਖੁ ਉਪਜੈ ਜਨਮ ਮਰਨ ਕਾ ਭਰਮੁ ਚੁਕਾਈ ।
गिआनु मते सुखु उपजै जनम मरन का भरमु चुकाई ।

विश्लेषणात्मक शहाणपण परम आनंद निर्माण करते आणि जन्म आणि मृत्यूच्या भ्रमांचा अंत होतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਗਿਆਨੀ ਸਹਜਿ ਸਮਾਈ ।੧੨।
गुरमुखि गिआनी सहजि समाई ।१२।

गुरुभिमुख (गुरुमुख) प्रत्यक्ष आत्म्यात विलीन होतात.

ਬੇਦ ਅਬਰਬਨੁ ਮਥਨਿ ਕਰਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਬਾਸੇਖਿਕ ਗੁਨ ਗਾਵੈ ।
बेद अबरबनु मथनि करि गुरमुखि बासेखिक गुन गावै ।

अथत्ववेदाचे मंथन करून, गुरुभिमुख (कणाद) आपल्या वैसेसिकात गुण, गुण (विषयाचे) पाठ केले.

ਜੇਹਾ ਬੀਜੈ ਸੋ ਲੁਣੈ ਸਮੇ ਬਿਨਾ ਫਲੁ ਹਥਿ ਨ ਆਵੈ ।
जेहा बीजै सो लुणै समे बिना फलु हथि न आवै ।

त्यांनी पेरणी आणि कापणी (देणे आणि घेणे) सिद्धांत मांडला आणि सांगितले की योग्य वेळीच फळ मिळेल.

ਹੁਕਮੈ ਅੰਦਰਿ ਸਭੁ ਕੋ ਮੰਨੈ ਹੁਕਮੁ ਸੋ ਸਹਜਿ ਸਮਾਵੈ ।
हुकमै अंदरि सभु को मंनै हुकमु सो सहजि समावै ।

सर्व काही त्याच्या दैवी इच्छेनुसार चालते, हुकूम (ज्याला तो अपूर्व म्हणतो) आणि जो कोणी ईश्वरी इच्छेचा स्वीकार करतो तो स्वतःला समानतेत स्थिर करतो.

ਆਪੋ ਕਛੂ ਨ ਹੋਵਈ ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਨਹਿ ਮੰਨਿ ਵਸਾਵੈ ।
आपो कछू न होवई बुरा भला नहि मंनि वसावै ।

जीवाने हे समजून घेतले पाहिजे की स्वतःहून काहीही घडत नाही (आणि आपल्या चांगल्या किंवा वाईट कृतीसाठी आपण स्वतः जबाबदार असतो) आणि म्हणून कोणीही चांगले किंवा वाईट असे मनात ठेवू नये.

ਜੈਸਾ ਕਰਿ ਤੈਸਾ ਲਹੈ ਰਿਖਿ ਕਣਾਦਿਕ ਭਾਖਿ ਸੁਣਾਵੈ ।
जैसा करि तैसा लहै रिखि कणादिक भाखि सुणावै ।

ऋषी कणाद यांनी सांगितले आहे की, तुम्ही जसे पेरा, तसेच कापणी करा.

ਸਤਿਜੁਗਿ ਕਾ ਅਨਿਆਇ ਸੁਣਿ ਇਕ ਫੇੜੇ ਸਭੁ ਜਗਤ ਮਰਾਵੈ ।
सतिजुगि का अनिआइ सुणि इक फेड़े सभु जगत मरावै ।

सतयुगातील अन्याय ऐका की केवळ एका दुष्ट माणसामुळे सर्व जगाला त्रास होईल.

ਤ੍ਰੇਤੇ ਨਗਰੀ ਪੀੜੀਐ ਦੁਆਪਰਿ ਵੰਸੁ ਕੁਵੰਸ ਕੁਹਾਵੈ ।
त्रेते नगरी पीड़ीऐ दुआपरि वंसु कुवंस कुहावै ।

त्रेतामध्ये एका दुष्कर्मामुळे संपूर्ण नगराला त्रास सहन करावा लागला आणि द्वापरमध्ये हे दुःख एका कुटुंबापुरते मर्यादित राहिल्याने त्या कुटुंबाला अधर्म झाला.

ਕਲਿਜੁਗ ਜੋ ਫੇੜੇ ਸੋ ਪਾਵੈ ।੧੩।
कलिजुग जो फेड़े सो पावै ।१३।

पण कलियुगात दुष्कर्म करणाऱ्यालाच त्रास होतो.

ਸੇਖਨਾਗ ਪਾਤੰਜਲ ਮਥਿਆ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਸਤ੍ਰ ਨਾਗਿ ਸੁਣਾਈ ।
सेखनाग पातंजल मथिआ गुरमुखि सासत्र नागि सुणाई ।

गुरुमुख पतंजली सेसनागाचा (कथित) अवतार, अतिशय विचारपूर्वक, नागा-शास्त्र, योगशास्त्र (पतंजल-योगसूत्रे) पठण.

ਵੇਦ ਅਥਰਵਣ ਬੋਲਿਆ ਜੋਗ ਬਿਨਾ ਨਹਿ ਭਰਮੁ ਚੁਕਾਈ ।
वेद अथरवण बोलिआ जोग बिना नहि भरमु चुकाई ।

त्यांनी अथर्ववेदाशी सुसंगतपणे सांगितले की योगाशिवाय भ्रम नाहीसा होऊ शकत नाही.

ਜਿਉ ਕਰਿ ਮੈਲੀ ਆਰਸੀ ਸਿਕਲ ਬਿਨਾ ਨਹਿ ਮੁਖਿ ਦਿਖਾਈ ।
जिउ करि मैली आरसी सिकल बिना नहि मुखि दिखाई ।

हे त्या वस्तुस्थितीसारखेच आहे जिथे आपल्याला माहित आहे की आरसा साफ केल्याशिवाय त्यात चेहरा दिसू शकत नाही.

ਜੋਗੁ ਪਦਾਰਥ ਨਿਰਮਲਾ ਅਨਹਦ ਧੁਨਿ ਅੰਦਰਿ ਲਿਵ ਲਾਈ ।
जोगु पदारथ निरमला अनहद धुनि अंदरि लिव लाई ।

योग म्हणजे शुद्धीकरणाचा अभ्यास ज्याद्वारे सुरती अप्रचलित रागात लीन होतात.

ਅਸਟ ਦਸਾ ਸਿਧਿ ਨਉ ਨਿਧੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜੋਗੀ ਚਰਨ ਲਗਾਈ ।
असट दसा सिधि नउ निधी गुरमुखि जोगी चरन लगाई ।

अठरा सिद्धी आणि नऊ खजिना गुरुमुख योगीच्या पाया पडतात.

ਤ੍ਰਿਹੁ ਜੁਗਾਂ ਕੀ ਬਾਸਨਾ ਕਲਿਜੁਗ ਵਿਚਿ ਪਾਤੰਜਲਿ ਪਾਈ ।
त्रिहु जुगां की बासना कलिजुग विचि पातंजलि पाई ।

कलियुगात पतंजलीने तीन युगात अपूर्ण राहिलेल्या इच्छा पूर्ण करण्याविषयी सांगितले.

ਹਥੋ ਹਥੀ ਪਾਈਐ ਭਗਤਿ ਜੋਗ ਕੀ ਪੂਰ ਕਮਾਈ ।
हथो हथी पाईऐ भगति जोग की पूर कमाई ।

योग भक्तीची पूर्ण सिद्धी ही आहे की तुम्ही प्रत्येक गोष्टीला हाताशी धरा.

ਨਾਮ ਦਾਨੁ ਇਸਨਾਨੁ ਸੁਭਾਈ ।੧੪।
नाम दानु इसनानु सुभाई ।१४।

जीवाने भगवंताचे स्मरण, दान आणि अभ्यंग (आंतरिक आणि बाह्य) स्वभाव जोपासला पाहिजे.

ਜੁਗਿ ਜੁਗਿ ਮੇਰੁ ਸਰੀਰ ਕਾ ਬਾਸਨਾ ਬਧਾ ਆਵੈ ਜਾਵੈ ।
जुगि जुगि मेरु सरीर का बासना बधा आवै जावै ।

अनादी काळापासून, अतृप्त इच्छांच्या बंधनामुळे, जीव स्थलांतर भोगत आहे.

ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਫੇਰਿ ਵਟਾਈਐ ਗਿਆਨੀ ਹੋਇ ਮਰਮੁ ਕਉ ਪਾਵੈ ।
फिरि फिरि फेरि वटाईऐ गिआनी होइ मरमु कउ पावै ।

वेळोवेळी शरीर बदलले जाते, परंतु या बदलाचे रहस्य जाणकार होऊन समजू शकते.

ਸਤਿਜੁਗਿ ਦੂਜਾ ਭਰਮੁ ਕਰਿ ਤ੍ਰੇਤੇ ਵਿਚਿ ਜੋਨੀ ਫਿਰਿ ਆਵੈ ।
सतिजुगि दूजा भरमु करि त्रेते विचि जोनी फिरि आवै ।

सतयुगात द्वैतामध्ये रमून जीव त्रेतामध्ये शरीरात शिरला.

ਤ੍ਰੇਤੇ ਕਰਮਾਂ ਬਾਂਧਤੇ ਦੁਆਪਰਿ ਫਿਰਿ ਅਵਤਾਰ ਕਰਾਵੈ ।
त्रेते करमां बांधते दुआपरि फिरि अवतार करावै ।

त्रेतामध्ये कर्म बंधनात अडकणे

ਦੁਆਪਰਿ ਮਮਤਾ ਅਹੰ ਕਰਿ ਹਉਮੈ ਅੰਦਰਿ ਗਰਬਿ ਗਲਾਵੈ ।
दुआपरि ममता अहं करि हउमै अंदरि गरबि गलावै ।

तो द्वापरमध्ये जन्माला आला आणि तो खरचटत राहिला.

ਤ੍ਰਿਹੁ ਜੁਗਾਂ ਕੇ ਕਰਮ ਕਰਿ ਜਨਮ ਮਰਨ ਸੰਸਾ ਨ ਚੁਕਾਵੈ ।
त्रिहु जुगां के करम करि जनम मरन संसा न चुकावै ।

तिन्ही युगांतील कर्तव्ये पार पाडल्यानेही जन्म-मृत्यूचे भय नाहीसे होत नाही.

ਫਿਰਿ ਕਲਿਜੁਗਿ ਅੰਦਰਿ ਦੇਹਿ ਧਰਿ ਕਰਮਾਂ ਅੰਦਰਿ ਫੇਰਿ ਫਸਾਵੈ ।
फिरि कलिजुगि अंदरि देहि धरि करमां अंदरि फेरि फसावै ।

जीव कलियुगात पुनर्जन्म घेतो आणि कर्मात अडकतो.

ਅਉਸਰੁ ਚੁਕਾ ਹਥ ਨ ਆਵੈ ।੧੫।
अउसरु चुका हथ न आवै ।१५।

गमावलेली संधी पुन्हा येत नाही.

ਕਲਿਜੁਗ ਕੀ ਸੁਣ ਸਾਧਨਾ ਕਰਮ ਕਿਰਤਿ ਕੀ ਚਲੈ ਨ ਕਾਈ ।
कलिजुग की सुण साधना करम किरति की चलै न काई ।

आता कलियुगातील शिस्त ऐका ज्यामध्ये कोणीही कर्मकांडाची पर्वा करत नाही.

ਬਿਨਾ ਭਜਨ ਭਗਵਾਨ ਕੇ ਭਾਉ ਭਗਤਿ ਬਿਨੁ ਠਉੜਿ ਨ ਥਾਈ ।
बिना भजन भगवान के भाउ भगति बिनु ठउड़ि न थाई ।

प्रेमळ भक्तीशिवाय कोणालाही कोठेही स्थान मिळणार नाही.

ਲਹੇ ਕਮਾਣਾ ਏਤ ਜੁਗਿ ਪਿਛਲੀ ਜੁਗੀਂ ਕਰੀ ਕਮਾਈ ।
लहे कमाणा एत जुगि पिछली जुगीं करी कमाई ।

पूर्वीच्या युगातील शिस्तबद्ध जीवनामुळे कलियुगात मानवाचे रूप प्राप्त झाले आहे.

ਪਾਇਆ ਮਾਨਸ ਦੇਹਿ ਕਉ ਐਥੌ ਚੁਕਿਆ ਠੌਰ ਨ ਠਾਈ ।
पाइआ मानस देहि कउ ऐथौ चुकिआ ठौर न ठाई ।

आता ही संधी निसटली तर कोणताच प्रसंग व जागा उपलब्ध होणार नाही.

ਕਲਿਜੁਗਿ ਕੇ ਉਪਕਾਰਿ ਸੁਣਿ ਜੈਸੇ ਬੇਦ ਅਥਰਵਣ ਗਾਈ ।
कलिजुगि के उपकारि सुणि जैसे बेद अथरवण गाई ।

अथर्ववेदात म्हटल्याप्रमाणे, कलियुगाची मुक्ती देणारी वैशिष्ट्ये ऐका.

ਭਾਉ ਭਗਤਿ ਪਰਵਾਨੁ ਹੈ ਜਗ ਹੋਮ ਗੁਰਪੁਰਬਿ ਕਮਾਈ ।
भाउ भगति परवानु है जग होम गुरपुरबि कमाई ।

आता केवळ क्षुल्लक भक्ती मान्य आहे; यज्ञ, होमहवन आणि मानवी गुरूंची उपासना ही पूर्वीच्या काळातील शिस्त होती.

ਕਰਿ ਕੇ ਨੀਚ ਸਦਾਵਣਾ ਤਾਂ ਪ੍ਰਭੁ ਲੇਖੈ ਅੰਦਰਿ ਪਾਈ ।
करि के नीच सदावणा तां प्रभु लेखै अंदरि पाई ।

आता जर कोणी कर्ता असूनही स्वतःहून ही भावना नाहीशी करून नीच म्हणवून घेणं पसंत करत असेल, तरच तो परमेश्वराच्या चांगल्या पुस्तकात राहू शकतो.

ਕਲਿਜੁਗਿ ਨਾਵੈ ਕੀ ਵਡਿਆਈ ।੧੬।
कलिजुगि नावै की वडिआई ।१६।

कलियुगात केवळ भगवंताचे नामस्मरण करणे हे भव्य मानले जाते.

ਜੁਗਿ ਗਰਦੀ ਜਬ ਹੋਵਹੇ ਉਲਟੇ ਜੁਗੁ ਕਿਆ ਹੋਇ ਵਰਤਾਰਾ ।
जुगि गरदी जब होवहे उलटे जुगु किआ होइ वरतारा ।

वयाच्या उतरत्या अवस्थेत, वयाची कर्तव्ये बाजूला ठेवणारे लोक त्यांच्या स्वभावाच्या विरुद्ध वागतात.

ਉਠੇ ਗਿਲਾਨਿ ਜਗਤਿ ਵਿਚਿ ਵਰਤੇ ਪਾਪ ਭ੍ਰਿਸਟਿ ਸੰਸਾਰਾ ।
उठे गिलानि जगति विचि वरते पाप भ्रिसटि संसारा ।

जग पश्चातापाच्या कार्यात मग्न होते आणि पाप आणि भ्रष्टाचार प्रबळ होतो.

ਵਰਨਾਵਰਨ ਨ ਭਾਵਨੀ ਖਹਿ ਖਹਿ ਜਲਨ ਬਾਂਸ ਅੰਗਿਆਰਾ ।
वरनावरन न भावनी खहि खहि जलन बांस अंगिआरा ।

समाजातील विविध वर्ग (जाती) एकमेकांबद्दल द्वेष उत्पन्न करतात आणि बांबूच्या भांडणातून स्वतःला संपवतात, त्यांच्या परस्पर घर्षणामुळे, आग निर्माण करून स्वतःला तसेच इतरांना जाळतात.

ਨਿੰਦਿਆ ਚਲੇ ਵੇਦ ਕੀ ਸਮਝਨਿ ਨਹਿ ਅਗਿਆਨਿ ਗੁਬਾਰਾ ।
निंदिआ चले वेद की समझनि नहि अगिआनि गुबारा ।

ज्ञानाची निंदा सुरू होते आणि अज्ञानाच्या अंधारात काहीही दिसत नाही.

ਬੇਦ ਗਿਰੰਥ ਗੁਰ ਹਟਿ ਹੈ ਜਿਸੁ ਲਗਿ ਭਵਜਲ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰਾ ।
बेद गिरंथ गुर हटि है जिसु लगि भवजल पारि उतारा ।

वेदांच्या त्या ज्ञानापासून जो मनुष्याला विश्वसागर पार करून जातो, त्यापासून जाणकार लोकही दूर होतात.

ਸਤਿਗੁਰ ਬਾਝੁ ਨ ਬੁਝੀਐ ਜਿਚਰੁ ਧਰੇ ਨ ਪ੍ਰਭੁ ਅਵਤਾਰਾ ।
सतिगुर बाझु न बुझीऐ जिचरु धरे न प्रभु अवतारा ।

तोपर्यंत देव खऱ्या गुरूच्या रूपाने पृथ्वीवर अवतरत नाही, कोणतेही रहस्य समजू शकत नाही.

ਗੁਰ ਪਰਮੇਸਰੁ ਇਕੁ ਹੈ ਸਚਾ ਸਾਹੁ ਜਗਤੁ ਵਣਜਾਰਾ ।
गुर परमेसरु इकु है सचा साहु जगतु वणजारा ।

गुरु आणि देव एक आहेत; तोच खरा सद्गुरू आहे आणि सर्व जग त्याच्यासाठी तळमळत आहे.

ਚੜੇ ਸੂਰ ਮਿਟਿ ਜਾਇ ਅੰਧਾਰਾ ।੧੭।
चड़े सूर मिटि जाइ अंधारा ।१७।

तो सूर्यासारखा उगवतो आणि अंधार नाहीसा होतो.

ਕਲਿਜੁਗਿ ਬੋਧੁ ਅਉਤਾਰੁ ਹੈ ਬੋਧੁ ਅਬੋਧੁ ਨ ਦ੍ਰਿਸਟੀ ਆਵੈ ।
कलिजुगि बोधु अउतारु है बोधु अबोधु न द्रिसटी आवै ।

कलिजुगात बुद्धीवाद अवतरलेला दिसतो, पण ज्ञान आणि अज्ञान यांच्यात भेदभाव कुठेही नाही.

ਕੋਇ ਨ ਕਿਸੈ ਵਰਜਈ ਸੋਈ ਕਰੇ ਜੋਈ ਮਨਿ ਭਾਵੈ ।
कोइ न किसै वरजई सोई करे जोई मनि भावै ।

कोणीही कोणाला रोखत नाही आणि प्रत्येकजण त्याच्या इच्छेनुसार वागत आहे.

ਕਿਸੇ ਪੁਜਾਈ ਸਿਲਾ ਸੁੰਨਿ ਕੋਈ ਗੋਰੀ ਮੜ੍ਹੀ ਪੁਜਾਵੈ ।
किसे पुजाई सिला सुंनि कोई गोरी मढ़ी पुजावै ।

कोणीतरी जड खडकांच्या पूजेसाठी सूचना देतो आणि कोणी लोकांना स्मशानभूमीची पूजा करण्यासाठी मार्गदर्शन करतो.

ਤੰਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰ ਪਾਖੰਡ ਕਰਿ ਕਲਹਿ ਕ੍ਰੋਧ ਬਹੁ ਵਾਦਿ ਵਧਾਵੈ ।
तंत्र मंत्र पाखंड करि कलहि क्रोध बहु वादि वधावै ।

तंत्र मंत्र आणि अशा भोंदूबाबांमुळे तणाव राग, भांडणे वाढली आहेत.

ਆਪੋ ਧਾਪੀ ਹੋਇ ਕੈ ਨਿਆਰੇ ਨਿਆਰੇ ਧਰਮ ਚਲਾਵੈ ।
आपो धापी होइ कै निआरे निआरे धरम चलावै ।

स्वार्थाच्या उंदीर-शर्यतीत विविध धर्मांचा प्रचार केला गेला आहे.

ਕੋਈ ਪੂਜੇ ਚੰਦੁ ਸੂਰੁ ਕੋਈ ਧਰਤਿ ਅਕਾਸੁ ਮਨਾਵੈ ।
कोई पूजे चंदु सूरु कोई धरति अकासु मनावै ।

कोणी चंद्राची, कोणी सूर्याची तर कोणी पृथ्वी आणि आकाशाची पूजा करत आहे.

ਪਉਣੁ ਪਾਣੀ ਬੈਸੰਤਰੋ ਧਰਮ ਰਾਜ ਕੋਈ ਤ੍ਰਿਪਤਾਵੈ ।
पउणु पाणी बैसंतरो धरम राज कोई त्रिपतावै ।

कोणीतरी वायू, जल, अग्नी आणि मृत्यूच्या देवता यम यांचे प्रपोज करत आहे.

ਫੋਕਟਿ ਧਰਮੀ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਵੈ ।੧੮।
फोकटि धरमी भरमि भुलावै ।१८।

हे सर्व धार्मिक ढोंगी आहेत आणि भ्रमात डुंबत आहेत.

ਭਈ ਗਿਲਾਨਿ ਜਗਤ੍ਰਿ ਵਿਚਿ ਚਾਰਿ ਵਰਨਿ ਆਸ੍ਰਮ ਉਪਾਏ ।
भई गिलानि जगत्रि विचि चारि वरनि आस्रम उपाए ।

जगात प्रचलित असलेली शिथिलता लक्षात घेऊन चार वर्ण आणि चार आश्रम स्थापन केले.

ਦਸਿ ਨਾਮਿ ਸੰਨਿਆਸੀਆ ਜੋਗੀ ਬਾਰਹ ਪੰਥਿ ਚਲਾਏ ।
दसि नामि संनिआसीआ जोगी बारह पंथि चलाए ।

त्यानंतर तपस्वींचे दहा आदेश आणि योगींचे बारा आदेश अस्तित्वात आले.

ਜੰਗਮ ਅਤੇ ਸਰੇਵੜੇ ਦਗੇ ਦਿਗੰਬਰਿ ਵਾਦਿ ਕਰਾਏ ।
जंगम अते सरेवड़े दगे दिगंबरि वादि कराए ।

पुढे जंगम, भटके, श्रमण आणि दिगंबर, नग्न जैन तपस्वी यांनीही आपापसात वाद सुरू केले.

ਬ੍ਰਹਮਣਿ ਬਹੁ ਪਰਕਾਰਿ ਕਰਿ ਸਾਸਤ੍ਰਿ ਵੇਦ ਪੁਰਾਣਿ ਲੜਾਏ ।
ब्रहमणि बहु परकारि करि सासत्रि वेद पुराणि लड़ाए ।

शास्त्रे, वेद आणि पुराणे एकमेकांच्या विरोधात मांडणाऱ्या ब्राह्मणांच्या अनेक श्रेणी निर्माण झाल्या.

ਖਟੁ ਦਰਸਨ ਬਹੁ ਵੈਰਿ ਕਰਿ ਨਾਲਿ ਛਤੀਸਿ ਪਖੰਡ ਰਲਾਏ ।
खटु दरसन बहु वैरि करि नालि छतीसि पखंड रलाए ।

सहा भारतीय तत्त्वज्ञानांच्या परस्पर असंगततेने अनेक दांभिकता जोडली.

ਤੰਤ ਮੰਤ ਰਾਸਾਇਣਾ ਕਰਾਮਾਤਿ ਕਾਲਖਿ ਲਪਟਾਏ ।
तंत मंत रासाइणा करामाति कालखि लपटाए ।

किमया, तंत्र, मंत्र आणि चमत्कार लोकांसाठी सर्वकाही बनले.

ਇਕਸਿ ਤੇ ਬਹੁ ਰੂਪਿ ਕਰਿ ਰੂਪਿ ਕੁਰੂਪੀ ਘਣੇ ਦਿਖਾਏ ।
इकसि ते बहु रूपि करि रूपि कुरूपी घणे दिखाए ।

असंख्य पंथांमध्ये (आणि जातींमध्ये) विभागून त्यांनी एक भयानक रूप निर्माण केले.

ਕਲਿਜੁਗਿ ਅੰਦਰਿ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਏ ।੧੯।
कलिजुगि अंदरि भरमि भुलाए ।१९।

ते सर्व कलियुगाने भ्रमित झाले होते.

ਬਹੁ ਵਾਟੀ ਜਗਿ ਚਲੀਆ ਤਬ ਹੀ ਭਏ ਮੁਹੰਮਦਿ ਯਾਰਾ ।
बहु वाटी जगि चलीआ तब ही भए मुहंमदि यारा ।

जेव्हा विविध पंथ प्रचलित झाले, तेव्हा देवाचा प्रिय मुहम्मद जन्मला.

ਕਉਮਿ ਬਹਤਰਿ ਸੰਗਿ ਕਰਿ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਵੈਰੁ ਵਿਰੋਧੁ ਪਸਾਰਾ ।
कउमि बहतरि संगि करि बहु बिधि वैरु विरोधु पसारा ।

राष्ट्राची बहात्तर फाळणी झाली आणि अनेक प्रकारचे शत्रुत्व व विरोध उफाळून आला.

ਰੋਜੇ ਈਦ ਨਿਮਾਜਿ ਕਰਿ ਕਰਮੀ ਬੰਦਿ ਕੀਆ ਸੰਸਾਰਾ ।
रोजे ईद निमाजि करि करमी बंदि कीआ संसारा ।

जग रोजा, आयडी, नमाज इ.

ਪੀਰ ਪੈਕੰਬਰਿ ਅਉਲੀਏ ਗਉਸਿ ਕੁਤਬ ਬਹੁ ਭੇਖ ਸਵਾਰਾ ।
पीर पैकंबरि अउलीए गउसि कुतब बहु भेख सवारा ।

पीर, पैगंबर औलिया, गौस आणि कुतब अनेक देशांमध्ये अस्तित्वात आले.

ਠਾਕੁਰ ਦੁਆਰੇ ਢਾਹਿ ਕੈ ਤਿਹਿ ਠਉੜੀ ਮਾਸੀਤਿ ਉਸਾਰਾ ।
ठाकुर दुआरे ढाहि कै तिहि ठउड़ी मासीति उसारा ।

मंदिरांची जागा मशिदींनी घेतली.

ਮਾਰਨਿ ਗਊ ਗਰੀਬ ਨੋ ਧਰਤੀ ਉਪਰਿ ਪਾਪੁ ਬਿਥਾਰਾ ।
मारनि गऊ गरीब नो धरती उपरि पापु बिथारा ।

कमी सामर्थ्यवान मारले गेले आणि अशा प्रकारे पृथ्वी पापाने परिपूर्ण झाली.

ਕਾਫਰਿ ਮੁਲਹਦਿ ਇਰਮਨੀ ਰੂਮੀ ਜੰਗੀ ਦੁਸਮਣਿ ਦਾਰਾ ।
काफरि मुलहदि इरमनी रूमी जंगी दुसमणि दारा ।

आर्मेनियन आणि रुमींना धर्मत्यागी (काफिर) घोषित करण्यात आले आणि त्यांना युद्धाच्या मैदानात नष्ट करण्यात आले.

ਪਾਪੇ ਦਾ ਵਰਤਿਆ ਵਰਤਾਰਾ ।੨੦।
पापे दा वरतिआ वरतारा ।२०।

पाप सर्वत्र सर्वव्यापी झाले.

ਚਾਰਿ ਵਰਨਿ ਚਾਰਿ ਮਜਹਬਾਂ ਜਗਿ ਵਿਚਿ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਣੇ ।
चारि वरनि चारि मजहबां जगि विचि हिंदू मुसलमाणे ।

जगात हिंदूंच्या चार जाती आणि मुस्लिमांचे चार पंथ आहेत.

ਖੁਦੀ ਬਖੀਲਿ ਤਕਬਰੀ ਖਿੰਚੋਤਾਣਿ ਕਰੇਨਿ ਧਿਙਾਣੇ ।
खुदी बखीलि तकबरी खिंचोताणि करेनि धिङाणे ।

दोन्ही धर्माचे सदस्य स्वार्थी, मत्सरी गर्विष्ठ, धर्मांध आणि हिंसक आहेत.

ਗੰਗ ਬਨਾਰਸਿ ਹਿੰਦੂਆਂ ਮਕਾ ਕਾਬਾ ਮੁਸਲਮਾਣੇ ।
गंग बनारसि हिंदूआं मका काबा मुसलमाणे ।

हिंदू हरद्वार आणि बनारसला, मुस्लिम मक्काच्या काबाला तीर्थयात्रा करतात.

ਸੁੰਨਤਿ ਮੁਸਲਮਾਣ ਦੀ ਤਿਲਕ ਜੰਞੂ ਹਿੰਦੂ ਲੋਭਾਣੇ ।
सुंनति मुसलमाण दी तिलक जंञू हिंदू लोभाणे ।

सुंता मुस्लिमांना प्रिय आहे, चंदन चिन्ह (तिलक) आणि हिंदूंना पवित्र धागा.

ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਕਹਾਇਦੇ ਇਕੁ ਨਾਮੁ ਦੁਇ ਰਾਹਿ ਭੁਲਾਣੇ ।
राम रहीम कहाइदे इकु नामु दुइ राहि भुलाणे ।

हिंदू राम, मुस्लीम, रहीम यांना पुकारतात, पण प्रत्यक्षात देव एकच आहे.

ਬੇਦ ਕਤੇਬ ਭੁਲਾਇ ਕੈ ਮੋਹੇ ਲਾਲਚ ਦੁਨੀ ਸੈਤਾਣੇ ।
बेद कतेब भुलाइ कै मोहे लालच दुनी सैताणे ।

ते वेद आणि काटेबांना विसरले असल्याने सांसारिक लोभ आणि पिशाच्च यांनी त्यांना भरकटले आहे.

ਸਚੁ ਕਿਨਾਰੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਖਹਿ ਮਰਦੇ ਬਾਮ੍ਹਣਿ ਮਉਲਾਣੇ ।
सचु किनारे रहि गिआ खहि मरदे बाम्हणि मउलाणे ।

दोघांपासून लपलेले सत्य; ब्राह्मण आणि मौलवी वैमनस्यातून एकमेकांना मारतात.

ਸਿਰੋ ਨ ਮਿਟੇ ਆਵਣਿ ਜਾਣੇ ।੨੧।
सिरो न मिटे आवणि जाणे ।२१।

कोणत्याही पंथाला स्थलांतरातून मुक्ती मिळणार नाही.

ਚਾਰੇ ਜਾਗੇ ਚਹੁ ਜੁਗੀ ਪੰਚਾਇਣੁ ਪ੍ਰਭੁ ਆਪੇ ਹੋਆ ।
चारे जागे चहु जुगी पंचाइणु प्रभु आपे होआ ।

चार युगांच्या कर्तव्यांबद्दलच्या विवादांसाठी देव स्वतःच न्याय आहे.

ਆਪੇ ਪਟੀ ਕਲਮਿ ਆਪਿ ਆਪੇ ਲਿਖਣਿਹਾਰਾ ਹੋਆ ।
आपे पटी कलमि आपि आपे लिखणिहारा होआ ।

तो स्वतः कागद, पेन आणि लेखक ओळखत असे.

ਬਾਝੁ ਗੁਰੂ ਅੰਧੇਰੁ ਹੈ ਖਹਿ ਖਹਿ ਮਰਦੇ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਲੋਆ ।
बाझु गुरू अंधेरु है खहि खहि मरदे बहु बिधि लोआ ।

गुरूशिवाय सर्व अंधार आहे आणि लोक एकमेकांना मारत आहेत.

ਵਰਤਿਆ ਪਾਪੁ ਜਗਤ੍ਰਿ ਤੇ ਧਉਲੁ ਉਡੀਣਾ ਨਿਸਿ ਦਿਨਿ ਰੋਆ ।
वरतिआ पापु जगत्रि ते धउलु उडीणा निसि दिनि रोआ ।

पाप सर्वत्र व्याप्त आहे आणि पृथ्वीला आधार देणारा (पौराणिक) बैल रात्रंदिवस रडत आहे.

ਬਾਝੁ ਦਇਆ ਬਲਹੀਣ ਹੋਉ ਨਿਘਰੁ ਚਲੌ ਰਸਾਤਲਿ ਟੋਆ ।
बाझु दइआ बलहीण होउ निघरु चलौ रसातलि टोआ ।

सहानुभूतीशिवाय, निरुत्साही होऊन, ते हरवण्याकरिता पाताळ जगाकडे उतरत आहे.

ਖੜਾ ਇਕਤੇ ਪੈਰਿ ਤੇ ਪਾਪ ਸੰਗਿ ਬਹੁ ਭਾਰਾ ਹੋਆ ।
खड़ा इकते पैरि ते पाप संगि बहु भारा होआ ।

एका पायावर उभे राहिल्याने पापांचा भार जाणवत आहे.

ਥਮੇ ਕੋਇ ਨ ਸਾਧੁ ਬਿਨੁ ਸਾਧੁ ਨ ਦਿਸੈ ਜਗਿ ਵਿਚ ਕੋਆ ।
थमे कोइ न साधु बिनु साधु न दिसै जगि विच कोआ ।

आता ही पृथ्वी संतांशिवाय उभी राहू शकत नाही आणि जगात कोणताही संत उपलब्ध नाही.

ਧਰਮ ਧਉਲੁ ਪੁਕਾਰੈ ਤਲੈ ਖੜੋਆ ।੨੨।
धरम धउलु पुकारै तलै खड़ोआ ।२२।

बैलाच्या रूपातील धर्म खाली रडत आहे.

ਸੁਣੀ ਪੁਕਾਰਿ ਦਾਤਾਰ ਪ੍ਰਭੁ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਜਗ ਮਾਹਿ ਪਠਾਇਆ ।
सुणी पुकारि दातार प्रभु गुरु नानक जग माहि पठाइआ ।

परोपकारी परमेश्वराने (मानवतेची) हाक ऐकली आणि गुरु नानकांना या जगात पाठवले.

ਚਰਨ ਧੋਇ ਰਹਰਾਸਿ ਕਰਿ ਚਰਣਾਮ੍ਰਿਤੁ ਸਿਖਾਂ ਪੀਲਾਇਆ ।
चरन धोइ रहरासि करि चरणाम्रितु सिखां पीलाइआ ।

त्यांनी त्यांचे पाय धुतले, देवाची स्तुती केली आणि शिष्यांना त्यांच्या चरणांचे अमृत प्यायला लावले.

ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮੁ ਕਲਿਜੁਗਿ ਅੰਦਰਿ ਇਕੁ ਦਿਖਾਇਆ ।
पारब्रहमु पूरन ब्रहमु कलिजुगि अंदरि इकु दिखाइआ ।

त्यांनी या अंधकारात (कलियुग) उपदेश केला की, सर्वगुण (ब्रह्म) आणि निर्गुण (परब्रह्म) एकच आणि समान आहेत.

ਚਾਰੇ ਪੈਰ ਧਰਮ ਦੇ ਚਾਰਿ ਵਰਨਿ ਇਕੁ ਵਰਨੁ ਕਰਾਇਆ ।
चारे पैर धरम दे चारि वरनि इकु वरनु कराइआ ।

धर्म आता त्याच्या चार पायांवर स्थापित झाला होता आणि चारही जाती (बंधुभावाने) एका जातीत (मानवतेच्या) रूपांतरित झाल्या होत्या.

ਰਾਣਾ ਰੰਕੁ ਬਰਾਬਰੀ ਪੈਰੀ ਪਾਵਣਾ ਜਗਿ ਵਰਤਾਇਆ ।
राणा रंकु बराबरी पैरी पावणा जगि वरताइआ ।

गरिबांना राजपुत्राची बरोबरी करून त्याने नम्रपणे पाय स्पर्श करण्याचा शिष्टाचार पसरवला.

ਉਲਟਾ ਖੇਲੁ ਪਿਰੰਮ ਦਾ ਪੈਰਾ ਉਪਰਿ ਸੀਸੁ ਨਿਵਾਇਆ ।
उलटा खेलु पिरंम दा पैरा उपरि सीसु निवाइआ ।

उलटा आहे प्रेयसीचा खेळ; त्याने अहंकारी उच्च डोके पायाला टेकवले.

ਕਲਿਜੁਗੁ ਬਾਬੇ ਤਾਰਿਆ ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਪੜ੍ਹਿ ਮੰਤ੍ਰੁ ਸੁਣਾਇਆ ।
कलिजुगु बाबे तारिआ सति नामु पढ़ि मंत्रु सुणाइआ ।

बाबा नानकांनी या अंधकारमय युगाला (कलजुग) मुक्त केले आणि सर्वांसाठी सतनाम मंत्राचा पाठ केला.

ਕਲਿ ਤਾਰਣਿ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਆਇਆ ।੨੩।
कलि तारणि गुरु नानकु आइआ ।२३।

कलियुग सोडवण्यासाठी गुरु नानक आले.

ਪਹਿਲਾ ਬਾਬੇ ਪਾਯਾ ਬਖਸੁ ਦਰਿ ਪਿਛੋਦੇ ਫਿਰਿ ਘਾਲਿ ਕਮਾਈ ।
पहिला बाबे पाया बखसु दरि पिछोदे फिरि घालि कमाई ।

सर्व प्रथम बाबा नानकांनी कृपेचे द्वार (भगवानाचे) प्राप्त केले आणि नंतर त्यांनी कठोर शिस्त (हृदय व मनाची) प्राप्त केली.

ਰੇਤੁ ਅਕੁ ਆਹਾਰੁ ਕਰਿ ਰੋੜਾ ਕੀ ਗੁਰ ਕੀਆ ਵਿਛਾਈ ।
रेतु अकु आहारु करि रोड़ा की गुर कीआ विछाई ।

त्याने स्वत:ला वाळू आणि गिळंकृत खाऊ घातले आणि दगडांना आपले अंथरूण बनवले, म्हणजे त्याने गरिबीचाही आनंद लुटला.

ਭਾਰੀ ਕਰੀ ਤਪਸਿਆ ਵਡੇ ਭਾਗਿ ਹਰਿ ਸਿਉ ਬਣਿ ਆਈ ।
भारी करी तपसिआ वडे भागि हरि सिउ बणि आई ।

त्याने पूर्ण भक्ती अर्पण केली आणि मग त्याला भगवंताचे सान्निध्य लाभले.

ਬਾਬਾ ਪੈਧਾ ਸਚਿ ਖੰਡਿ ਨਉ ਨਿਧਿ ਨਾਮੁ ਗਰੀਬੀ ਪਾਈ ।
बाबा पैधा सचि खंडि नउ निधि नामु गरीबी पाई ।

बाबा सत्याच्या प्रदेशात पोहोचले जिथून त्यांना नऊ खजिना आणि नम्रतेचे भांडार नाम प्राप्त झाले.

ਬਾਬਾ ਦੇਖੈ ਧਿਆਨੁ ਧਰਿ ਜਲਤੀ ਸਭਿ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਦਿਸਿ ਆਈ ।
बाबा देखै धिआनु धरि जलती सभि प्रिथवी दिसि आई ।

त्यांच्या ध्यानात बाबांना संपूर्ण पृथ्वी (वासना आणि क्रोधाच्या आगीने) जळताना दिसली.

ਬਾਝੁ ਗੁਰੂ ਗੁਬਾਰੁ ਹੈ ਹੈ ਹੈ ਕਰਦੀ ਸੁਣੀ ਲੁਕਾਈ ।
बाझु गुरू गुबारु है है है करदी सुणी लुकाई ।

गुरूशिवाय संपूर्ण अंधार आहे आणि त्याने सामान्य माणसांचे रडणे ऐकले.

ਬਾਬੇ ਭੇਖ ਬਣਾਇਆ ਉਦਾਸੀ ਕੀ ਰੀਤਿ ਚਲਾਈ ।
बाबे भेख बणाइआ उदासी की रीति चलाई ।

लोकांना अधिक समजून घेण्यासाठी, गुरु नानकांनी त्यांच्या पद्धतीने वस्त्रे परिधान केली आणि त्यांना (सुख आणि दुःखापासून) अलिप्त राहण्याचा उपदेश केला.

ਚੜ੍ਹਿਆ ਸੋਧਣਿ ਧਰਤਿ ਲੁਕਾਈ ।੨੪।
चढ़िआ सोधणि धरति लुकाई ।२४।

अशा प्रकारे तो पृथ्वीवरील मानवतेचा नाश करण्यासाठी निघाला.

ਬਾਬਾ ਆਇਆ ਤੀਰਥੈ ਤੀਰਥਿ ਪੁਰਬਿ ਸਭੇ ਫਿਰਿ ਦੇਖੈ ।
बाबा आइआ तीरथै तीरथि पुरबि सभे फिरि देखै ।

बाबा (नानक) तीर्थक्षेत्री आले आणि तिथल्या समारंभात सहभागी होऊन त्यांनी त्यांचे बारकाईने निरीक्षण केले.

ਪੁਰਬਿ ਧਰਮਿ ਬਹੁ ਕਰਮਿ ਕਰਿ ਭਾਉ ਭਗਤਿ ਬਿਨੁ ਕਿਤੈ ਨ ਲੇਖੈ ।
पुरबि धरमि बहु करमि करि भाउ भगति बिनु कितै न लेखै ।

लोक समारंभाच्या विधी करण्यात व्यस्त होते परंतु प्रेमळ भक्तीपासून वंचित असल्याने त्यांचा काही उपयोग झाला नाही.

ਭਾਉ ਨ ਬ੍ਰਹਮੈ ਲਿਖਿਆ ਚਾਰਿ ਬੇਦ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਪੜ੍ਹਿ ਪੇਖੈ ।
भाउ न ब्रहमै लिखिआ चारि बेद सिंम्रिति पढ़ि पेखै ।

वेद आणि सिमृतींचा अभ्यास केल्यावर असे दिसून येते की ब्रह्माने देखील प्रेमाच्या भावनेबद्दल कुठेही लिहिलेले नाही.

ਢੂੰਡੀ ਸਗਲੀ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਸਤਿਜੁਗਿ ਆਦਿ ਦੁਆਪਰਿ ਤ੍ਰੇਤੈ ।
ढूंडी सगली प्रिथवी सतिजुगि आदि दुआपरि त्रेतै ।

ते शोधण्यासाठी सतयुग, त्रेताद्वापर वगैरे स्क्रिनिंग केले आहे.

ਕਲਿਜੁਗਿ ਧੁੰਧੂਕਾਰੁ ਹੈ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਈ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਭੇਖੈ ।
कलिजुगि धुंधूकारु है भरमि भुलाई बहु बिधि भेखै ।

कलियुगात घोर अंधार आहे ज्यामध्ये अनेक खोटेपणा आणि दांभिक मार्ग सुरू झाले आहेत.

ਭੇਖੀ ਪ੍ਰਭੂ ਨ ਪਾਈਐ ਆਪੁ ਗਵਾਏ ਰੂਪ ਨ ਰੇਖੈ ।
भेखी प्रभू न पाईऐ आपु गवाए रूप न रेखै ।

वेशभूषा आणि वेष याद्वारे मनुष्य परमेश्वरापर्यंत पोहोचू शकत नाही; त्याच्यापर्यंत आत्म-निराकरणाद्वारे पोहोचता येते.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਵਰਨੁ ਅਵਰਨੁ ਹੋਇ ਨਿਵਿ ਚਲਣਾ ਗੁਰਸਿਖਿ ਵਿਸੇਖੈ ।
गुरमुखि वरनु अवरनु होइ निवि चलणा गुरसिखि विसेखै ।

गुरूच्या शिखांचे वैशिष्ट्य म्हणजे तो जाती-वर्गीकरणाच्या चौकटीच्या पलीकडे जाऊन नम्रतेने वाटचाल करतो.

ਤਾ ਕਿਛੁ ਘਾਲਿ ਪਵੈ ਦਰਿ ਲੇਖੈ ।੨੫।
ता किछु घालि पवै दरि लेखै ।२५।

मग त्याचे कष्टाचे श्रम (परमेश्वराच्या) दारात मान्य होतात.

ਜਤੀ ਸਤੀ ਚਿਰੁਜੀਵਣੇ ਸਾਧਿਕ ਸਿਧ ਨਾਥ ਗੁਰੁ ਚੇਲੇ ।
जती सती चिरुजीवणे साधिक सिध नाथ गुरु चेले ।

सेलिब्रेट, तपस्वी, अमर अँकराइट, सिद्ध, नाथ आणि शिक्षक-शिक्षण विपुल प्रमाणात उपलब्ध होते.

ਦੇਵੀ ਦੇਵ ਰਿਖੀਸੁਰਾ ਭੈਰਉ ਖੇਤ੍ਰਪਾਲਿ ਬਹੁ ਮੇਲੇ ।
देवी देव रिखीसुरा भैरउ खेत्रपालि बहु मेले ।

अनेक प्रकारचे देव, देवी, मुनी, भैरव आणि इतर रक्षक होते.

ਗਣ ਗੰਧਰਬ ਅਪਸਰਾ ਕਿੰਨਰ ਜਖ ਚਲਿਤਿ ਬਹੁ ਖੇਲੇ ।
गण गंधरब अपसरा किंनर जख चलिति बहु खेले ।

गण, गंधर्व, परी, किन्नर आणि यक्षांच्या नावाने अनेक कृत्ये आणि नाटके रचली गेली.

ਰਾਕਸਿ ਦਾਨੋ ਦੈਤ ਲਖਿ ਅੰਦਰਿ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਦੁਹੇਲੇ ।
राकसि दानो दैत लखि अंदरि दूजा भाउ दुहेले ।

राक्षस, राक्षस, दैवते यांना त्यांच्या कल्पनेत पाहून लोक पूर्णपणे द्वैताच्या तावडीत सापडले.

ਹਉਮੈ ਅੰਦਰਿ ਸਭਿ ਕੋ ਡੁਬੇ ਗੁਰੂ ਸਣੇ ਬਹੁ ਚੇਲੇ ।
हउमै अंदरि सभि को डुबे गुरू सणे बहु चेले ।

सर्व अहंकाराने ग्रासले होते आणि शिक्षकांसह शिकवणी बुडत होती.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਕੋਈ ਨ ਦਿਸਈ ਢੂੰਡੇ ਤੀਰਥਿ ਜਾਤ੍ਰੀ ਮੇਲੇ ।
गुरमुखि कोई न दिसई ढूंडे तीरथि जात्री मेले ।

सूक्ष्म संशोधनानंतरही गुरूभिमुख कुठेच सापडले नाहीत.

ਡਿਠੇ ਹਿੰਦੂ ਤੁਰਕਿ ਸਭਿ ਪੀਰ ਪੈਕੰਬਰਿ ਕਉਮਿ ਕਤੇਲੇ ।
डिठे हिंदू तुरकि सभि पीर पैकंबरि कउमि कतेले ।

हिंदू-मुसलमानांचे सर्व पंथ, पीर, पैगंबर (बाबा नानकांनी) पाहिले.

ਅੰਧੀ ਅੰਧੇ ਖੂਹੇ ਠੇਲੇ ।੨੬।
अंधी अंधे खूहे ठेले ।२६।

आंधळे आंधळ्यांना विहिरीत ढकलत होते.

ਸਤਿਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਪ੍ਰਗਟਿਆ ਮਿਟੀ ਧੁੰਧੁ ਜਗਿ ਚਾਨਣੁ ਹੋਆ ।
सतिगुरु नानकु प्रगटिआ मिटी धुंधु जगि चानणु होआ ।

खऱ्या गुरु नानकांच्या आविर्भावाने धुके दूर झाले आणि सर्वत्र प्रकाश पसरला.

ਜਿਉ ਕਰਿ ਸੂਰਜੁ ਨਿਕਲਿਆ ਤਾਰੇ ਛਪੇ ਅੰਧੇਰੁ ਪਲੋਆ ।
जिउ करि सूरजु निकलिआ तारे छपे अंधेरु पलोआ ।

जणू सूर्य उगवला आणि तारे दिसेनासे झाले. अंधार दूर झाला.

ਸਿੰਘੁ ਬੁਕੇ ਮਿਰਗਾਵਲੀ ਭੰਨੀ ਜਾਇ ਨ ਧੀਰਿ ਧਰੋਆ ।
सिंघु बुके मिरगावली भंनी जाइ न धीरि धरोआ ।

जंगलातील सिंहाच्या डरकाळ्याने पळून जाणाऱ्या हरणांच्या कळपांना आता धीर सुटत नाही.

ਜਿਥੇ ਬਾਬਾ ਪੈਰੁ ਧਰੇ ਪੂਜਾ ਆਸਣੁ ਥਾਪਣਿ ਸੋਆ ।
जिथे बाबा पैरु धरे पूजा आसणु थापणि सोआ ।

बाबांनी जिथे पाय ठेवला तिथे तिथे धार्मिक स्थळ उभारून त्याची स्थापना केली.

ਸਿਧਾਸਣਿ ਸਭਿ ਜਗਤਿ ਦੇ ਨਾਨਕ ਆਦਿ ਮਤੇ ਜੇ ਕੋਆ ।
सिधासणि सभि जगति दे नानक आदि मते जे कोआ ।

नानकांच्या नावावर आता सर्व सिद्ध स्थळांचे नामकरण झाले आहे.

ਘਰਿ ਘਰਿ ਅੰਦਰਿ ਧਰਮਸਾਲ ਹੋਵੈ ਕੀਰਤਨੁ ਸਦਾ ਵਿਸੋਆ ।
घरि घरि अंदरि धरमसाल होवै कीरतनु सदा विसोआ ।

प्रत्येक घर हे गाण्याचे ठिकाण बनले आहे.

ਬਾਬੇ ਤਾਰੇ ਚਾਰਿ ਚਕਿ ਨਉ ਖੰਡਿ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਸਚਾ ਢੋਆ ।
बाबे तारे चारि चकि नउ खंडि प्रिथवी सचा ढोआ ।

बाबांनी पृथ्वीच्या चारही दिशा आणि नऊ विभागांना मुक्त केले.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਕਲਿ ਵਿਚਿ ਪਰਗਟੁ ਹੋਆ ।੨੭।
गुरमुखि कलि विचि परगटु होआ ।२७।

या कलियुगात, अंधकारमय युगात गुरुमुख (गुरु नानक) उदयास आले आहेत.

ਬਾਬੇ ਡਿਠੀ ਪਿਰਥਮੀ ਨਵੈ ਖੰਡਿ ਜਿਥੈ ਤਕਿ ਆਹੀ ।
बाबे डिठी पिरथमी नवै खंडि जिथै तकि आही ।

बाबा नानक यांनी पृथ्वीच्या सर्व विस्तारित नऊ विभागांची कल्पना केली.

ਫਿਰਿ ਜਾਇ ਚੜ੍ਹਿਆ ਸੁਮੇਰ ਪਰਿ ਸਿਧਿ ਮੰਡਲੀ ਦ੍ਰਿਸਟੀ ਆਹੀ ।
फिरि जाइ चढ़िआ सुमेर परि सिधि मंडली द्रिसटी आही ।

त्यानंतर तो सुमेर पर्वतावर चढला आणि तेथे त्याला सिद्धांचा समूह भेटला.

ਚਉਰਾਸੀਹ ਸਿਧਿ ਗੋਰਖਾਦਿ ਮਨ ਅੰਦਰਿ ਗਣਤੀ ਵਰਤਾਈ ।
चउरासीह सिधि गोरखादि मन अंदरि गणती वरताई ।

चौऱ्यासी सिद्ध आणि गोरख यांचे मन आश्चर्य आणि शंकांनी भरले.

ਸਿਧਿ ਪੁਛਣਿ ਸੁਣਿ ਬਾਲਿਆ ਕਉਣੁ ਸਕਤਿ ਤੁਹਿ ਏਥੇ ਲਿਆਈ ।
सिधि पुछणि सुणि बालिआ कउणु सकति तुहि एथे लिआई ।

सिद्धांनी (गुरु नानकांना) विचारले, (हे तरुण मुला! तुला कोणत्या शक्तीने येथे आणले?)

ਹਉ ਜਪਿਆ ਪਰਮੇਸਰੋ ਭਾਉ ਭਗਤਿ ਸੰਗਿ ਤਾੜੀ ਲਾਈ ।
हउ जपिआ परमेसरो भाउ भगति संगि ताड़ी लाई ।

गुरू नानकांनी उत्तर दिले की या ठिकाणी आल्याबद्दल (मी प्रभूचे प्रेम भक्तीने स्मरण केले आणि त्यांचे मनापासून ध्यान केले.)

ਆਖਨਿ ਸਿਧਿ ਸੁਣਿ ਬਾਲਿਆ ਆਪਣਾ ਨਾਉ ਤੁਮ ਦੇਹੁ ਬਤਾਈ ।
आखनि सिधि सुणि बालिआ आपणा नाउ तुम देहु बताई ।

सिद्ध म्हणाले, (हे तरुणा, तुझे नाव सांग).

ਬਾਬਾ ਆਖੇ ਨਾਥ ਜੀ ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਜਪੇ ਗਤਿ ਪਾਈ ।
बाबा आखे नाथ जी नानक नाम जपे गति पाई ।

त्यावर बाबांनी उत्तर दिले, (हे आदरणीय नाथ! या नानकांनी भगवंताच्या नामस्मरणाने हे पद प्राप्त केले आहे).

ਨੀਚੁ ਕਹਾਇ ਊਚ ਘਰਿ ਆਈ ।੨੮।
नीचु कहाइ ऊच घरि आई ।२८।

स्वत:ला नीच म्हणवून घेतल्याने माणूस उच्च पदावर पोहोचतो.

ਫਿਰਿ ਪੁਛਣਿ ਸਿਧ ਨਾਨਕਾ ਮਾਤ ਲੋਕ ਵਿਚਿ ਕਿਆ ਵਰਤਾਰਾ ।
फिरि पुछणि सिध नानका मात लोक विचि किआ वरतारा ।

सिद्धांनी पुन्हा विचारले, (हे नानक! मातेचे व्यवहार कसे चालतात?).

ਸਭ ਸਿਧੀ ਇਹ ਬੁਝਿਆ ਕਲਿ ਤਾਰਨਿ ਨਾਨਕ ਅਵਤਾਰਾ ।
सभ सिधी इह बुझिआ कलि तारनि नानक अवतारा ।

यावेळी सर्व सिद्धांना समजले की नानक कलियुगातील (पाप) पासून मुक्त होण्यासाठी पृथ्वीवर आले आहेत.

ਬਾਬੇ ਆਖਿਆ ਨਾਥ ਜੀ ਸਚੁ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਕੂੜੁ ਅੰਧਾਰਾ ।
बाबे आखिआ नाथ जी सचु चंद्रमा कूड़ु अंधारा ।

बाबांनी उत्तर दिले, (हे आदरणीय नाथ, सत्य चंद्रासारखे अंधुक आणि असत्य अंधारासारखे आहे).

ਕੂੜੁ ਅਮਾਵਸਿ ਵਰਤਿਆ ਹਉ ਭਾਲਣਿ ਚੜ੍ਹਿਆ ਸੰਸਾਰਾ ।
कूड़ु अमावसि वरतिआ हउ भालणि चढ़िआ संसारा ।

असत्याच्या चांदण्या रात्रीचा अंधार आजूबाजूला पसरला आहे आणि (सत्य) जगाचा शोध घेण्यासाठी मी हा प्रवास केला आहे.

ਪਾਪਿ ਗਿਰਾਸੀ ਪਿਰਥਮੀ ਧਉਲੁ ਖੜਾ ਧਰਿ ਹੇਠਿ ਪੁਕਾਰਾ ।
पापि गिरासी पिरथमी धउलु खड़ा धरि हेठि पुकारा ।

पृथ्वी पाप आणि त्याच्या आधाराने मग्न आहे, बैलाच्या रूपातील धर्म रडत आहे आणि (उद्धारासाठी) रडत आहे.

ਸਿਧ ਛਪਿ ਬੈਠੇ ਪਰਬਤੀ ਕਉਣ ਜਗਤਿ ਕਉ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰਾ ।
सिध छपि बैठे परबती कउण जगति कउ पारि उतारा ।

अशा परिस्थितीत, जेव्हा सिद्ध, निपुणांनी (त्यागकर्ते बनून) पर्वतांचा आश्रय घेतला तेव्हा जगाची सुटका कशी होईल.

ਜੋਗੀ ਗਿਆਨ ਵਿਹੂਣਿਆ ਨਿਸ ਦਿਨਿ ਅੰਗਿ ਲਗਾਏ ਛਾਰਾ ।
जोगी गिआन विहूणिआ निस दिनि अंगि लगाए छारा ।

योगी सुद्धा ज्ञानाशिवाय आणि केवळ आपल्या शरीराला भस्म लावून बेफिकीर पडलेले असतात.

ਬਾਝੁ ਗੁਰੂ ਡੁਬਾ ਜਗੁ ਸਾਰਾ ।੨੯।
बाझु गुरू डुबा जगु सारा ।२९।

गुरूशिवाय जग बुडत चालले आहे.

ਕਲਿ ਆਈ ਕੁਤੇ ਮੁਹੀ ਖਾਜੁ ਹੋਆ ਮੁਰਦਾਰੁ ਗੁਸਾਈ ।
कलि आई कुते मुही खाजु होआ मुरदारु गुसाई ।

हे देवा! कलियुगात जीवाची मानसिकता कुत्र्याच्या तोंडासारखी झाली आहे जो नेहमी मेलेल्याला खायला शोधतो.

ਰਾਜੇ ਪਾਪੁ ਕਮਾਂਵਦੇ ਉਲਟੀ ਵਾੜ ਖੇਤ ਕਉ ਖਾਈ ।
राजे पापु कमांवदे उलटी वाड़ खेत कउ खाई ।

राजे असे पाप करीत आहेत की जणू संरक्षक कुंपणच शेतातील (पीक) खाऊन टाकत आहे.

ਪਰਜਾ ਅੰਧੀ ਗਿਆਨ ਬਿਨੁ ਕੂੜ ਕੁਸਤੁ ਮੁਖਹੁ ਆਲਾਈ ।
परजा अंधी गिआन बिनु कूड़ कुसतु मुखहु आलाई ।

ज्ञानाशिवाय आंधळे खोटे बोलतात.

ਚੇਲੇ ਸਾਜ ਵਜਾਇਦੇ ਨਚਨਿ ਗੁਰੂ ਬਹੁਤੁ ਬਿਧਿ ਭਾਈ ।
चेले साज वजाइदे नचनि गुरू बहुतु बिधि भाई ।

आता गुरू शिष्यांनी वाजवलेल्या सुरांवर नाचत आहेत.

ਚੇਲੇ ਬੈਠਨਿ ਘਰਾਂ ਵਿਚਿ ਗੁਰਿ ਉਠਿ ਘਰੀਂ ਤਿਨਾੜੇ ਜਾਈ ।
चेले बैठनि घरां विचि गुरि उठि घरीं तिनाड़े जाई ।

शिकवणारे आता घरी बसतात आणि शिक्षक त्यांच्या घरी जातात.

ਕਾਜੀ ਹੋਏ ਰਿਸਵਤੀ ਵਢੀ ਲੈ ਕੈ ਹਕੁ ਗਵਾਈ ।
काजी होए रिसवती वढी लै कै हकु गवाई ।

काझी लाच घेण्याचा आनंद घेतात आणि ते मिळवून त्यांनी आपले उच्च आदर आणि स्थान गमावले आहे.

ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖੈ ਦਾਮਿ ਹਿਤੁ ਭਾਵੈ ਆਇ ਕਿਥਾਊਂ ਜਾਈ ।
इसत्री पुरखै दामि हितु भावै आइ किथाऊं जाई ।

पुरुष आणि स्त्री एकमेकांवर श्रीमंतीसाठी प्रेम करतात, ते कुठूनही येऊ शकतात.

ਵਰਤਿਆ ਪਾਪੁ ਸਭਸਿ ਜਗਿ ਮਾਂਹੀ ।੩੦।
वरतिआ पापु सभसि जगि मांही ।३०।

पाप सर्व जगात सर्वव्यापी झाले आहे.

ਸਿਧੀਂ ਮਨੇ ਬੀਚਾਰਿਆ ਕਿਵੈ ਦਰਸਨੁ ਏ ਲੇਵੈ ਬਾਲਾ ।
सिधीं मने बीचारिआ किवै दरसनु ए लेवै बाला ।

सिद्धांच्या मनात विचार आला की या शरीराने सर्व परिस्थितीत योगाचे तत्वज्ञान अंगीकारले पाहिजे.

ਐਸਾ ਜੋਗੀ ਕਲੀ ਮਹਿ ਹਮਰੇ ਪੰਥੁ ਕਰੇ ਉਜਿਆਲਾ ।
ऐसा जोगी कली महि हमरे पंथु करे उजिआला ।

असा योगी कलियुगात आपल्या पंथाचे नाव उज्वल करेल.

ਖਪਰੁ ਦਿਤਾ ਨਾਥ ਜੀ ਪਾਣੀ ਭਰਿ ਲੈਵਣਿ ਉਠਿ ਚਾਲਾ ।
खपरु दिता नाथ जी पाणी भरि लैवणि उठि चाला ।

नाथांपैकी एकाने त्याला पाणी आणण्यासाठी भिक्षेची वाटी दिली.

ਬਾਬਾ ਆਇਆ ਪਾਣੀਐ ਡਿਠੇ ਰਤਨ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲਾ ।
बाबा आइआ पाणीऐ डिठे रतन जवाहर लाला ।

बाबा पाण्यासाठी ओढ्यावर आले तेव्हा त्यांना त्यात माणिक आणि दागिने दिसले.

ਸਤਿਗੁਰ ਅਗਮ ਅਗਾਧਿ ਪੁਰਖੁ ਕੇਹੜਾ ਝਲੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਝਾਲਾ ।
सतिगुर अगम अगाधि पुरखु केहड़ा झले गुरू दी झाला ।

हे खरे गुरू (नानक) अथांग परमपुरुष होते आणि ते त्यांच्या तेजाने सहन करू शकत होते.

ਫਿਰਿ ਆਇਆ ਗੁਰ ਨਾਥ ਜੀ ਪਾਣੀ ਠਉੜ ਨਾਹੀ ਉਸਿ ਤਾਲਾ ।
फिरि आइआ गुर नाथ जी पाणी ठउड़ नाही उसि ताला ।

तो (उरलेला प्रभाव न ठेवता) समूहाकडे परत आला आणि म्हणाला, हे नाथ, त्या प्रवाहात पाणी नाही.

ਸਬਦਿ ਜਿਤੀ ਸਿਧਿ ਮੰਡਲੀ ਕੀਤੋਸੁ ਆਪਣਾ ਪੰਥੁ ਨਿਰਾਲਾ ।
सबदि जिती सिधि मंडली कीतोसु आपणा पंथु निराला ।

(शब्दाच्या सामर्थ्याने) शब्दाद्वारे त्यांनी सिद्धांवर विजय मिळवला आणि संपूर्णपणे नवीन जीवनपद्धती मांडली.

ਕਲਿਜੁਗਿ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਸੁਖਾਲਾ ।੩੧।
कलिजुगि नानक नामु सुखाला ।३१।

कलियुगात योगसाधनांऐवजी सर्व दुःखांच्या पलीकडे असलेल्या परमेश्वराचे नाव (नानक) हेच आनंदाचे साधन आहे.

ਬਾਬਾ ਫਿਰਿ ਮਕੇ ਗਇਆ ਨੀਲ ਬਸਤ੍ਰ ਧਾਰੇ ਬਨਿਵਾਰੀ ।
बाबा फिरि मके गइआ नील बसत्र धारे बनिवारी ।

निळा पोशाख घालून बाबा नानक मक्केला गेले.

ਆਸਾ ਹਥਿ ਕਿਤਾਬ ਕਛਿ ਕੂਜਾ ਬਾਂਗ ਮੁਸਲਾ ਧਾਰੀ ।
आसा हथि किताब कछि कूजा बांग मुसला धारी ।

त्याने हातात काठी धरली, एक पुस्तक त्याच्या काखेखाली दाबले, धातूचे भांडे आणि गद्दा पकडले.

ਬੈਠਾ ਜਾਇ ਮਸੀਤ ਵਿਚਿ ਜਿਥੈ ਹਾਜੀ ਹਜਿ ਗੁਜਾਰੀ ।
बैठा जाइ मसीत विचि जिथै हाजी हजि गुजारी ।

आता तो एका मशिदीत बसला जिथे यात्रेकरू (हाजी) जमले होते.

ਜਾ ਬਾਬਾ ਸੁਤਾ ਰਾਤਿ ਨੋ ਵਲਿ ਮਹਰਾਬੇ ਪਾਇ ਪਸਾਰੀ ।
जा बाबा सुता राति नो वलि महराबे पाइ पसारी ।

बाबा (नानक) रात्री काबा येथील मशिदीच्या कुशीकडे पाय पसरून झोपले,

ਜੀਵਣਿ ਮਾਰੀ ਲਤਿ ਦੀ ਕੇਹੜਾ ਸੁਤਾ ਕੁਫਰ ਕੁਫਾਰੀ ।
जीवणि मारी लति दी केहड़ा सुता कुफर कुफारी ।

जीवन नावाच्या काझीने त्याला लाथ मारली आणि विचारले की ईश्वरनिंदा करणारा हा काफिर कोण आहे?

ਲਤਾ ਵਲਿ ਖੁਦਾਇ ਦੇ ਕਿਉ ਕਰਿ ਪਇਆ ਹੋਇ ਬਜਿਗਾਰੀ ।
लता वलि खुदाइ दे किउ करि पइआ होइ बजिगारी ।

का हा पापी झोपला आहे पाय देवाकडे पसरून, खुदा.

ਟੰਗੋਂ ਪਕੜਿ ਘਸੀਟਿਆ ਫਿਰਿਆ ਮਕਾ ਕਲਾ ਦਿਖਾਰੀ ।
टंगों पकड़ि घसीटिआ फिरिआ मका कला दिखारी ।

त्याने (बाबा नानक) पाय पकडले आणि तो चमत्कार पाहा, संपूर्ण मक्का फिरत असल्याचे दिसत होते.

ਹੋਇ ਹੈਰਾਨੁ ਕਰੇਨਿ ਜੁਹਾਰੀ ।੩੨।
होइ हैरानु करेनि जुहारी ।३२।

सर्व आश्चर्यचकित झाले आणि सर्वांनी नमस्कार केला.

ਪੁਛਨਿ ਗਲ ਈਮਾਨ ਦੀ ਕਾਜੀ ਮੁਲਾਂ ਇਕਠੇ ਹੋਈ ।
पुछनि गल ईमान दी काजी मुलां इकठे होई ।

काझी आणि मौलवी एकत्र आले आणि धर्मावर चर्चा करू लागले.

ਵਡਾ ਸਾਂਗ ਵਰਤਾਇਆ ਲਖਿ ਨ ਸਕੈ ਕੁਦਰਤਿ ਕੋਈ ।
वडा सांग वरताइआ लखि न सकै कुदरति कोई ।

एक महान कल्पनारम्य तयार केले गेले आहे आणि त्याचे रहस्य कोणालाही समजू शकले नाही.

ਪੁਛਨਿ ਖੋਲਿ ਕਿਤਾਬ ਨੋ ਹਿੰਦੂ ਵਡਾ ਕਿ ਮੁਸਲਮਾਨੋਈ ।
पुछनि खोलि किताब नो हिंदू वडा कि मुसलमानोई ।

त्यांनी बाबा नानक यांना त्यांच्या पुस्तकात हिंदू महान की मुस्लिम हे उघडून शोधण्यास सांगितले.

ਬਾਬਾ ਆਖੇ ਹਾਜੀਆ ਸੁਭਿ ਅਮਲਾ ਬਾਝਹੁ ਦੋਨੋ ਰੋਈ ।
बाबा आखे हाजीआ सुभि अमला बाझहु दोनो रोई ।

बाबांनी यात्रेकरू हाजींना उत्तर दिले की, सत्कर्म केल्याशिवाय रडावे लागेल आणि रडावे लागेल.

ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੁਇ ਦਰਗਹ ਅੰਦਰਿ ਲਹਨਿ ਨ ਢੋਈ ।
हिंदू मुसलमान दुइ दरगह अंदरि लहनि न ढोई ।

केवळ हिंदू किंवा मुस्लिम असल्याने परमेश्वराच्या दरबारात स्वीकार होऊ शकत नाही.

ਕਚਾ ਰੰਗੁ ਕੁਸੁੰਭ ਦਾ ਪਾਣੀ ਧੋਤੈ ਥਿਰੁ ਨ ਰਹੋਈ ।
कचा रंगु कुसुंभ दा पाणी धोतै थिरु न रहोई ।

कुसुंबाचा रंग जसा शाश्वत असतो आणि पाण्यात वाहून जातो, त्याचप्रमाणे धर्माचे रंगही तात्पुरते असतात.

ਕਰਨਿ ਬਖੀਲੀ ਆਪਿ ਵਿਚਿ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਕੁਥਾਇ ਖਲੋਈ ।
करनि बखीली आपि विचि राम रहीम कुथाइ खलोई ।

(दोन्ही धर्माचे अनुयायी) त्यांच्या प्रदर्शनात राम आणि रहीम यांची निंदा करतात.

ਰਾਹਿ ਸੈਤਾਨੀ ਦੁਨੀਆ ਗੋਈ ।੩੩।
राहि सैतानी दुनीआ गोई ।३३।

संपूर्ण जग सैतानाच्या मार्गावर चालले आहे.

ਧਰੀ ਨੀਸਾਨੀ ਕਉਸਿ ਦੀ ਮਕੇ ਅੰਦਰਿ ਪੂਜ ਕਰਾਈ ।
धरी नीसानी कउसि दी मके अंदरि पूज कराई ।

स्मृती म्हणून लाकडी चप्पल (बाबा नानकांची) ठेवली गेली आणि मक्केत त्यांची पूजा करण्यात आली.

ਜਿਥੈ ਜਾਇ ਜਗਤਿ ਵਿਚਿ ਬਾਬੇ ਬਾਝੁ ਨ ਖਾਲੀ ਜਾਈ ।
जिथै जाइ जगति विचि बाबे बाझु न खाली जाई ।

जगाच्या पाठीवर कुठेही जा, बाबा नानकांच्या नावाशिवाय जागा मिळणार नाही.

ਘਰਿ ਘਰਿ ਬਾਬਾ ਪੂਜੀਐ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਗੁਆਈ ।
घरि घरि बाबा पूजीऐ हिंदू मुसलमान गुआई ।

हिंदू-मुस्लिम असा भेदभाव न करता प्रत्येक घरात बाबा पूज्य आहेत.

ਛਪੇ ਨਾਹਿ ਛਪਾਇਆ ਚੜਿਆ ਸੂਰਜੁ ਜਗੁ ਰੁਸਨਾਈ ।
छपे नाहि छपाइआ चड़िआ सूरजु जगु रुसनाई ।

जेव्हा सूर्य उगवतो तेव्हा ते झाकले जाऊ शकत नाही आणि ते संपूर्ण जग उजळते.

ਬੁਕਿਆ ਸਿੰਘ ਉਜਾੜ ਵਿਚਿ ਸਭਿ ਮਿਰਗਾਵਲਿ ਭੰਨੀ ਜਾਈ ।
बुकिआ सिंघ उजाड़ विचि सभि मिरगावलि भंनी जाई ।

जंगलात सिंह गर्जना करत असताना हरणांचे कळप पळून गेले.

ਚੜਿਆ ਚੰਦੁ ਨ ਲੁਕਈ ਕਢਿ ਕੁਨਾਲੀ ਜੋਤਿ ਛਪਾਈ ।
चड़िआ चंदु न लुकई कढि कुनाली जोति छपाई ।

एखाद्याला ताट समोर ठेवून चंद्र लपवायचा असेल तर तो लपवता येत नाही.

ਉਗਵਣਹੁ ਤੇ ਆਥਵਨੋ ਨਉ ਖੰਡ ਪ੍ਰਿਥਮੀ ਸਭ ਝੁਕਾਈ ।
उगवणहु ते आथवनो नउ खंड प्रिथमी सभ झुकाई ।

उदयापासून दिशा ठरवण्यापर्यंत म्हणजेच पूर्वेपासून पश्चिमेपर्यंत पृथ्वीच्या सर्व नऊ विभागांनी बाबा नानकापुढे नतमस्तक झाले.

ਜਗਿ ਅੰਦਰਿ ਕੁਦਰਤਿ ਵਰਤਾਈ ।੩੪।
जगि अंदरि कुदरति वरताई ।३४।

त्याने आपली शक्ती जगभर पसरवली.

ਫਿਰਿ ਬਾਬਾ ਗਇਆ ਬਗਦਾਦਿ ਨੋ ਬਾਹਰਿ ਜਾਇ ਕੀਆ ਅਸਥਾਨਾ ।
फिरि बाबा गइआ बगदादि नो बाहरि जाइ कीआ असथाना ।

मक्केहून बाबा बगदादला गेले आणि शहराबाहेर राहिले.

ਇਕੁ ਬਾਬਾ ਅਕਾਲ ਰੂਪੁ ਦੂਜਾ ਰਬਾਬੀ ਮਰਦਾਨਾ ।
इकु बाबा अकाल रूपु दूजा रबाबी मरदाना ।

पहिली गोष्ट म्हणजे बाबा स्वतः टाइमलेसच्या रूपात होते आणि दुसरे म्हणजे त्यांचा सोबती मर्दाना, रिबेक प्लेयर होता.

ਦਿਤੀ ਬਾਂਗਿ ਨਿਵਾਜਿ ਕਰਿ ਸੁੰਨਿ ਸਮਾਨਿ ਹੋਆ ਜਹਾਨਾ ।
दिती बांगि निवाजि करि सुंनि समानि होआ जहाना ।

नमाजसाठी (स्वतःच्या शैलीत) बाबांनी हाक दिली, जी ऐकून सर्व जग शांत झाले.

ਸੁੰਨ ਮੁੰਨਿ ਨਗਰੀ ਭਈ ਦੇਖਿ ਪੀਰ ਭਇਆ ਹੈਰਾਨਾ ।
सुंन मुंनि नगरी भई देखि पीर भइआ हैराना ।

संपूर्ण शहर शांत झाले आणि लो! ते पाहून पिर (नगरचा) सुद्धा आश्चर्यचकित झाला.

ਵੇਖੈ ਧਿਆਨੁ ਲਗਾਇ ਕਰਿ ਇਕੁ ਫਕੀਰੁ ਵਡਾ ਮਸਤਾਨਾ ।
वेखै धिआनु लगाइ करि इकु फकीरु वडा मसताना ।

बारकाईने निरीक्षण केल्यावर त्याला (बाबा नानकच्या रूपात) एक उत्साही फकीर दिसला.

ਪੁਛਿਆ ਫਿਰਿ ਕੈ ਦਸਤਗੀਰ ਕਉਣ ਫਕੀਰੁ ਕਿਸ ਕਾ ਘਰਿਆਨਾ ।
पुछिआ फिरि कै दसतगीर कउण फकीरु किस का घरिआना ।

पीर दस्तगीर यांनी त्यांना विचारले की, तू कोणत्या फकीर वर्गातला आहेस आणि तुझे पितृत्व काय आहे?

ਨਾਨਕੁ ਕਲਿ ਵਿਚਿ ਆਇਆ ਰਬੁ ਫਕੀਰ ਇਕੋ ਪਹਿਚਾਨਾ ।
नानकु कलि विचि आइआ रबु फकीर इको पहिचाना ।

(मर्दानाने सांगितले) तो नानक आहे, जो कलियुगात आला आहे, आणि तो देव आणि त्याच्या फकीरांना एक म्हणून ओळखतो.

ਧਰਤਿ ਆਕਾਸ ਚਹੂ ਦਿਸਿ ਜਾਨਾ ।੩੫।
धरति आकास चहू दिसि जाना ।३५।

तो पृथ्वी आणि आकाशाव्यतिरिक्त सर्व दिशांना ओळखला जातो.

ਪੁਛੇ ਪੀਰ ਤਕਰਾਰ ਕਰਿ ਏਹੁ ਫਕੀਰੁ ਵਡਾ ਅਤਾਈ ।
पुछे पीर तकरार करि एहु फकीरु वडा अताई ।

पीरने वादविवाद केला आणि त्याला समजले की हा फकीर जास्त शक्तिशाली आहे.

ਏਥੇ ਵਿਚਿ ਬਗਦਾਦ ਦੇ ਵਡੀ ਕਰਾਮਾਤਿ ਦਿਖਲਾਈ ।
एथे विचि बगदाद दे वडी करामाति दिखलाई ।

इकडे बगदादमध्ये त्याने एक मोठा चमत्कार दाखवला आहे.

ਪਾਤਾਲਾ ਆਕਾਸ ਲਖਿ ਓੜਕਿ ਭਾਲੀ ਖਬਰਿ ਸੁਣਾਈ ।
पाताला आकास लखि ओड़कि भाली खबरि सुणाई ।

दरम्यान, ते (बाबा नानक) असंख्य पाताळ आणि आकाशांबद्दल बोलले.

ਫੇਰਿ ਦੁਰਾਇਨ ਦਸਤਗੀਰ ਅਸੀ ਭਿ ਵੇਖਾ ਜੋ ਤੁਹਿ ਪਾਈ ।
फेरि दुराइन दसतगीर असी भि वेखा जो तुहि पाई ।

पीर दस्तगीरने (बाबा) जे पाहिले ते दाखवण्यास सांगितले.

ਨਾਲਿ ਲੀਤਾ ਬੇਟਾ ਪੀਰ ਦਾ ਅਖੀ ਮੀਟਿ ਗਇਆ ਹਵਾਈ ।
नालि लीता बेटा पीर दा अखी मीटि गइआ हवाई ।

गुरू नानक देव पीराच्या मुलाला सोबत घेऊन हवेत विरघळले.

ਲਖ ਆਕਾਸ ਪਤਾਲ ਲਖ ਅਖਿ ਫੁਰਕ ਵਿਚਿ ਸਭਿ ਦਿਖਲਾਈ ।
लख आकास पताल लख अखि फुरक विचि सभि दिखलाई ।

आणि डोळे मिचकावून त्याला वरच्या आणि खालच्या जगाचे दर्शन घडवले.

ਭਰਿ ਕਚਕੌਲ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਦਾ ਧਰੋ ਪਤਾਲੋ ਲਈ ਕੜਾਹੀ ।
भरि कचकौल प्रसादि दा धरो पतालो लई कड़ाही ।

खालच्या जगातून त्याने पवित्र अन्नाने भरलेली वाटी आणली आणि ती पीराच्या स्वाधीन केली.

ਜਾਹਰ ਕਲਾ ਨ ਛਪੈ ਛਪਾਈ ।੩੬।
जाहर कला न छपै छपाई ।३६।

ही प्रकट शक्ती (गुरुची) लपवता येत नाही.

ਗੜ ਬਗਦਾਦੁ ਨਿਵਾਇ ਕੈ ਮਕਾ ਮਦੀਨਾ ਸਭੇ ਨਿਵਾਇਆ ।
गड़ बगदादु निवाइ कै मका मदीना सभे निवाइआ ।

बगदाद बनवल्यानंतर, किल्ले (पीरांचे) धनुष्य, मक्का मदीना आणि सर्व नम्र झाले.

ਸਿਧ ਚਉਰਾਸੀਹ ਮੰਡਲੀ ਖਟਿ ਦਰਸਨਿ ਪਾਖੰਡਿ ਜਿਣਾਇਆ ।
सिध चउरासीह मंडली खटि दरसनि पाखंडि जिणाइआ ।

त्यांनी (बाबा नानक) भारतीय तत्त्वज्ञानाच्या सहा शाळांतील चौऱ्यासी सिद्ध आणि पाखंडांना वश केले.

ਪਾਤਾਲਾ ਆਕਾਸ ਲਖ ਜੀਤੀ ਧਰਤੀ ਜਗਤੁ ਸਬਾਇਆ ।
पाताला आकास लख जीती धरती जगतु सबाइआ ।

लाखो पाताळ, आकाश, पृथ्वी आणि सर्व जग जिंकले.

ਜੀਤੇ ਨਵ ਖੰਡ ਮੇਦਨੀ ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਦਾ ਚਕ੍ਰ ਫਿਰਾਇਆ ।
जीते नव खंड मेदनी सति नामु दा चक्र फिराइआ ।

पृथ्वीच्या सर्व नऊ विभागांना वश करून त्यांनी सतीनाम या खरे नावाचे चक्र स्थापन केले

ਦੇਵ ਦਾਨੋ ਰਾਕਸਿ ਦੈਤ ਸਭ ਚਿਤਿ ਗੁਪਤਿ ਸਭਿ ਚਰਨੀ ਲਾਇਆ ।
देव दानो राकसि दैत सभ चिति गुपति सभि चरनी लाइआ ।

सर्व देव, दानव, राक्षस, दैवत, चित्रगुप्त त्याच्या चरणी नतमस्तक झाले.

ਇੰਦ੍ਰਾਸਣਿ ਅਪਛਰਾ ਰਾਗ ਰਾਗਨੀ ਮੰਗਲੁ ਗਾਇਆ ।
इंद्रासणि अपछरा राग रागनी मंगलु गाइआ ।

इंद्र आणि त्याच्या अप्सरांनी शुभ गीते गायली.

ਭਇਆ ਅਨੰਦ ਜਗਤੁ ਵਿਚਿ ਕਲਿ ਤਾਰਨ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਆਇਆ ।
भइआ अनंद जगतु विचि कलि तारन गुरु नानकु आइआ ।

जग आनंदाने भरले कारण गुरु नानक कलियुगात मुक्ती देण्यासाठी आले होते.

ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਣਿ ਨਿਵਾਇਆ ।੩੭।
हिंदू मुसलमाणि निवाइआ ।३७।

त्यांनी हिंदू मुस्लिमांना नम्र आणि विनम्र बनवले

ਫਿਰਿ ਬਾਬਾ ਆਇਆ ਕਰਤਾਰਪੁਰਿ ਭੇਖੁ ਉਦਾਸੀ ਸਗਲ ਉਤਾਰਾ ।
फिरि बाबा आइआ करतारपुरि भेखु उदासी सगल उतारा ।

मग बाबा (नानक) करतारपूरला परत आले जिथे त्यांनी त्यांचा एकांतवासाचा पोशाख बाजूला ठेवला.

ਪਹਿਰਿ ਸੰਸਾਰੀ ਕਪੜੇ ਮੰਜੀ ਬੈਠਿ ਕੀਆ ਅਵਤਾਰਾ ।
पहिरि संसारी कपड़े मंजी बैठि कीआ अवतारा ।

आता घरमालकाचा पोशाख घालून, तो एका खाटावर छान बसला (आणि आपले ध्येय पूर्ण केले).

ਉਲਟੀ ਗੰਗ ਵਹਾਈਓਨਿ ਗੁਰ ਅੰਗਦੁ ਸਿਰਿ ਉਪਰਿ ਧਾਰਾ ।
उलटी गंग वहाईओनि गुर अंगदु सिरि उपरि धारा ।

त्याने गंगा उलट दिशेने वाहायला लावली कारण त्याने लोकांचे नेतृत्व करण्यासाठी अंगदची निवड केली (त्याच्या मुलांपेक्षा).

ਪੁਤਰੀ ਕਉਲੁ ਨ ਪਾਲਿਆ ਮਨਿ ਖੋਟੇ ਆਕੀ ਨਸਿਆਰਾ ।
पुतरी कउलु न पालिआ मनि खोटे आकी नसिआरा ।

पुत्रांनी आज्ञेचे पालन केले नाही आणि त्यांचे मन प्रतिकूल आणि अस्थिर झाले.

ਬਾਣੀ ਮੁਖਹੁ ਉਚਾਰੀਐ ਹੁਇ ਰੁਸਨਾਈ ਮਿਟੈ ਅੰਧਾਰਾ ।
बाणी मुखहु उचारीऐ हुइ रुसनाई मिटै अंधारा ।

बाबा स्तोत्र म्हणायचे तेव्हा प्रकाश पसरायचा आणि अंधार दूर व्हायचा.

ਗਿਆਨੁ ਗੋਸਟਿ ਚਰਚਾ ਸਦਾ ਅਨਹਦਿ ਸਬਦਿ ਉਠੇ ਧੁਨਕਾਰਾ ।
गिआनु गोसटि चरचा सदा अनहदि सबदि उठे धुनकारा ।

ज्ञानार्जनासाठी होणाऱ्या चर्चा आणि अप्रचलित आवाजाचे सूर तिथे कधी ऐकायला मिळत होते.

ਸੋਦਰੁ ਆਰਤੀ ਗਾਵੀਐ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਜਾਪੁ ਉਚਾਰਾ ।
सोदरु आरती गावीऐ अंम्रित वेले जापु उचारा ।

सोडर आणि आरती गायली गेली आणि अमृतमय तासात जपूचे पठण झाले.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਭਾਰਿ ਅਥਰਬਣਿ ਤਾਰਾ ।੩੮।
गुरमुखि भारि अथरबणि तारा ।३८।

गुरुमुखाने (नानक) लोकांना तंत्र, मंत्र आणि अथर्ववेद यांच्या तावडीतून वाचवले.

ਮੇਲਾ ਸੁਣਿ ਸਿਵਰਾਤਿ ਦਾ ਬਾਬਾ ਅਚਲ ਵਟਾਲੇ ਆਈ ।
मेला सुणि सिवराति दा बाबा अचल वटाले आई ।

शिवरात्रीच्या जत्रेची बातमी ऐकून बाबा (नानक) अचल बटाला आले.

ਦਰਸਨੁ ਵੇਖਣਿ ਕਾਰਨੇ ਸਗਲੀ ਉਲਟਿ ਪਈ ਲੋਕਾਈ ।
दरसनु वेखणि कारने सगली उलटि पई लोकाई ।

त्याच्या दर्शनासाठी सारी मानवता त्या ठिकाणी उभी राहिली.

ਲਗੀ ਬਰਸਣਿ ਲਛਮੀ ਰਿਧਿ ਸਿਧਿ ਨਉ ਨਿਧਿ ਸਵਾਈ ।
लगी बरसणि लछमी रिधि सिधि नउ निधि सवाई ।

रिद्धी-सिद्धींपेक्षाही पैसा पावसासारखा बरसू लागला.

ਜੋਗੀ ਦੇਖਿ ਚਲਿਤ੍ਰ ਨੋ ਮਨ ਵਿਚਿ ਰਿਸਕਿ ਘਨੇਰੀ ਖਾਈ ।
जोगी देखि चलित्र नो मन विचि रिसकि घनेरी खाई ।

हा चमत्कार पाहून योगींचा संताप अनावर झाला.

ਭਗਤੀਆ ਪਾਈ ਭਗਤਿ ਆਣਿ ਲੋਟਾ ਜੋਗੀ ਲਇਆ ਛਪਾਈ ।
भगतीआ पाई भगति आणि लोटा जोगी लइआ छपाई ।

जेव्हा काही भक्तांनी (गुरु नानकांना) नमस्कार केला तेव्हा योगींचा राग आणखी वाढला आणि त्यांनी त्यांचे धातूचे भांडे लपवून ठेवले.

ਭਗਤੀਆ ਗਈ ਭਗਤਿ ਭੁਲਿ ਲੋਟੇ ਅੰਦਰਿ ਸੁਰਤਿ ਭੁਲਾਈ ।
भगतीआ गई भगति भुलि लोटे अंदरि सुरति भुलाई ।

भांडे हरवलेल्या भक्तांना त्यांची भक्ती विसरली कारण त्यांचे लक्ष आता भांड्यात होते.

ਬਾਬਾ ਜਾਣੀ ਜਾਣ ਪੁਰਖ ਕਢਿਆ ਲੋਟਾ ਜਹਾ ਲੁਕਾਈ ।
बाबा जाणी जाण पुरख कढिआ लोटा जहा लुकाई ।

सर्वज्ञ बाबांनी भांडे (भक्तांना) शोधून काढले (आणि दिले).

ਵੇਖਿ ਚਲਿਤ੍ਰਿ ਜੋਗੀ ਖੁਣਿਸਾਈ ।੩੯।
वेखि चलित्रि जोगी खुणिसाई ।३९।

हे पाहून योगी आणखी संतप्त झाले

ਖਾਧੀ ਖੁਣਸਿ ਜੋਗੀਸਰਾਂ ਗੋਸਟਿ ਕਰਨਿ ਸਭੇ ਉਠਿ ਆਈ ।
खाधी खुणसि जोगीसरां गोसटि करनि सभे उठि आई ।

चिडलेले सर्व योगी एकत्र जमले आणि वाद घालण्यासाठी पुढे आले.

ਪੁਛੇ ਜੋਗੀ ਭੰਗਰਨਾਥੁ ਤੁਹਿ ਦੁਧ ਵਿਚਿ ਕਿਉ ਕਾਂਜੀ ਪਾਈ ।
पुछे जोगी भंगरनाथु तुहि दुध विचि किउ कांजी पाई ।

योगी भंगारनाथांनी विचारले, (दुधात व्हिनेगर का टाकलास?)

ਫਿਟਿਆ ਚਾਟਾ ਦੁਧ ਦਾ ਰਿੜਕਿਆ ਮਖਣੁ ਹਥਿ ਨ ਆਈ ।
फिटिआ चाटा दुध दा रिड़किआ मखणु हथि न आई ।

खराब झालेले दूध लोणीमध्ये मंथन करता येत नाही.

ਭੇਖ ਉਤਾਰਿ ਉਦਾਸਿ ਦਾ ਵਤਿ ਕਿਉ ਸੰਸਾਰੀ ਰੀਤਿ ਚਲਾਈਂ ।
भेख उतारि उदासि दा वति किउ संसारी रीति चलाईं ।

तुम्ही योगिक पोशाख कसे टाकले आहेत आणि घरगुती पद्धतीने स्वतःला कसे वेशभूषा केली आहे.

ਨਾਨਕ ਆਖੇ ਭੰਗਰਿਨਾਥ ਤੇਰੀ ਮਾਉ ਕੁਚਜੀ ਆਹੀ ।
नानक आखे भंगरिनाथ तेरी माउ कुचजी आही ।

नानक म्हणाले, (हे भंगारनाथ, तुझी माता-शिक्षिका अविचारी आहे)

ਭਾਂਡਾ ਧੋਇ ਨ ਜਾਤਿਓਨਿ ਭਾਇ ਕੁਚਜੇ ਫੁਲੁ ਸੜਾਈ ।
भांडा धोइ न जातिओनि भाइ कुचजे फुलु सड़ाई ।

तिने तुझ्या देह-भांडीचे अंतरंग स्वच्छ केले नाही आणि तुझ्या गोंधळलेल्या विचारांनी तुझे फूल (जे ज्ञान फळ बनणार होते) जाळून टाकले आहे.

ਹੋਇ ਅਤੀਤੁ ਗ੍ਰਿਹਸਤਿ ਤਜਿ ਫਿਰਿ ਉਨਹੁ ਕੇ ਘਰਿ ਮੰਗਣਿ ਜਾਈ ।
होइ अतीतु ग्रिहसति तजि फिरि उनहु के घरि मंगणि जाई ।

तुम्ही, अंतर ठेवून आणि गृहस्थ जीवनाचा त्याग करताना, पुन्हा त्या गृहस्थांकडे भीक मागण्यासाठी जा.

ਬਿਨੁ ਦਿਤੇ ਕਛੁ ਹਥਿ ਨ ਆਈ ।੪੦।
बिनु दिते कछु हथि न आई ।४०।

त्यांच्या प्रसादाशिवाय तुम्हाला काहीही मिळत नाही.

ਇਹਿ ਸੁਣਿ ਬਚਨਿ ਜੋਗੀਸਰਾਂ ਮਾਰਿ ਕਿਲਕ ਬਹੁ ਰੂਇ ਉਠਾਈ ।
इहि सुणि बचनि जोगीसरां मारि किलक बहु रूइ उठाई ।

हे ऐकून योगींनी मोठ्याने आक्रोश केला आणि अनेक आत्म्यांना आवाहन केले.

ਖਟਿ ਦਰਸਨ ਕਉ ਖੇਦਿਆ ਕਲਿਜੁਗਿ ਨਾਨਕ ਬੇਦੀ ਆਈ ।
खटि दरसन कउ खेदिआ कलिजुगि नानक बेदी आई ।

ते म्हणाले, (कलियुगात बेदी नानकांनी भारतीय तत्त्वज्ञानाच्या सहा शाळांना पायदळी तुडवले आणि पळवून लावले).

ਸਿਧਿ ਬੋਲਨਿ ਸਭਿ ਅਵਖਧੀਆ ਤੰਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰ ਕੀ ਧੁਨੋ ਚੜਾਈ ।
सिधि बोलनि सभि अवखधीआ तंत्र मंत्र की धुनो चड़ाई ।

असे म्हणत सिद्धांनी सर्व प्रकारची औषधे मोजली आणि मंत्रांचे तांत्रिक आवाज काढू लागले.

ਰੂਪ ਵਟਾਏ ਜੋਗੀਆਂ ਸਿੰਘ ਬਾਘਿ ਬਹੁ ਚਲਿਤਿ ਦਿਖਾਈ ।
रूप वटाए जोगीआं सिंघ बाघि बहु चलिति दिखाई ।

योगींनी स्वतःला सिंह आणि वाघाच्या रूपात बदलून अनेक कृती केल्या.

ਇਕਿ ਪਰਿ ਕਰਿ ਕੈ ਉਡਰਨਿ ਪੰਖੀ ਜਿਵੈ ਰਹੇ ਲੀਲਾਈ ।
इकि परि करि कै उडरनि पंखी जिवै रहे लीलाई ।

त्यांच्यापैकी काही पंख असलेले झाले आणि पक्ष्यांसारखे उडून गेले.

ਇਕ ਨਾਗ ਹੋਇ ਪਉਣ ਛੋੜਿਆ ਇਕਨਾ ਵਰਖਾ ਅਗਨਿ ਵਸਾਈ ।
इक नाग होइ पउण छोड़िआ इकना वरखा अगनि वसाई ।

काही जण नागासारखे शिसायला लागले तर काहींनी आग ओतली.

ਤਾਰੇ ਤੋੜੇ ਭੰਗਰਿਨਾਥ ਇਕ ਚੜਿ ਮਿਰਗਾਨੀ ਜਲੁ ਤਰਿ ਜਾਈ ।
तारे तोड़े भंगरिनाथ इक चड़ि मिरगानी जलु तरि जाई ।

भंगारनाथांनी तारे तोडले आणि अनेक हरणाच्या कातड्यावर पाण्यावर तरंगू लागले.

ਸਿਧਾ ਅਗਨਿ ਨ ਬੁਝੈ ਬੁਝਾਈ ।੪੧।
सिधा अगनि न बुझै बुझाई ।४१।

सिद्धांची (वासनेची) अग्नी अमिट होती.

ਸਿਧਿ ਬੋਲਨਿ ਸੁਣਿ ਨਾਨਕਾ ਤੁਹਿ ਜਗ ਨੋ ਕਿਆ ਕਰਾਮਾਤਿ ਦਿਖਾਈ ।
सिधि बोलनि सुणि नानका तुहि जग नो किआ करामाति दिखाई ।

सिद्ध बोलले, ऐक नानक! तुम्ही जगाला चमत्कार दाखवलात.

ਕੁਝੁ ਵਿਖਾਲੇਂ ਅਸਾਂ ਨੋ ਤੁਹਿ ਕਿਉਂ ਢਿਲ ਅਵੇਹੀ ਲਾਈ ।
कुझु विखालें असां नो तुहि किउं ढिल अवेही लाई ।

आम्हाला काही दाखवायला उशीर का झाला.

ਬਾਬਾ ਬੋਲੇ ਨਾਥ ਜੀ ਅਸਿ ਵੇਖਣਿ ਜੋਗੀ ਵਸਤੁ ਨ ਕਾਈ ।
बाबा बोले नाथ जी असि वेखणि जोगी वसतु न काई ।

बाबा उत्तरले, हे आदरणीय नाथ ! माझ्याकडे तुला दाखवण्यासारखे काही नाही.

ਗੁਰੁ ਸੰਗਤਿ ਬਾਣੀ ਬਿਨਾ ਦੂਜੀ ਓਟ ਨਹੀ ਹੈ ਰਾਈ ।
गुरु संगति बाणी बिना दूजी ओट नही है राई ।

मला गुरू (देव), पवित्र मंडळी आणि वचन (बाणी) शिवाय कोणताच आधार नाही.

ਸਿਵ ਰੂਪੀ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਚਲੇ ਨਾਹੀ ਧਰਤਿ ਚਲਾਈ ।
सिव रूपी करता पुरखु चले नाही धरति चलाई ।

तो परमात्मा जो सर्वांसाठी सर्व आशीर्वादाने (शिवम्) परिपूर्ण आहे तो स्थिर आहे आणि पृथ्वी (आणि त्यावरील सामग्री) क्षणभंगुर आहे.

ਸਿਧਿ ਤੰਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰਿ ਕਰਿ ਝੜਿ ਪਏ ਸਬਦਿ ਗੁਰੂ ਕੇ ਕਲਾ ਛਪਾਈ ।
सिधि तंत्र मंत्रि करि झड़ि पए सबदि गुरू के कला छपाई ।

सिद्धांनी तंत्र-मंत्रांनी स्वतःला दमवले पण परमेश्वराच्या जगाने त्यांची शक्ती येऊ दिली नाही.

ਦਦੇ ਦਾਤਾ ਗੁਰੂ ਹੈ ਕਕੇ ਕੀਮਤਿ ਕਿਨੇ ਨ ਪਾਈ ।
ददे दाता गुरू है कके कीमति किने न पाई ।

गुरु हा दाता आहे आणि कोणीही त्याच्या वरदानाचे मोजमाप करू शकत नाही.

ਸੋ ਦੀਨ ਨਾਨਕ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਰਣਾਈ ।੪੨।
सो दीन नानक सतिगुरु सरणाई ।४२।

शेवटी, विनम्र योगींनी खरे गुरु नानक यांच्यासमोर सादर केले.

ਬਾਬਾ ਬੋਲੇ ਨਾਥ ਜੀ ਸਬਦੁ ਸੁਨਹੁ ਸਚੁ ਮੁਖਹੁ ਅਲਾਈ ।
बाबा बोले नाथ जी सबदु सुनहु सचु मुखहु अलाई ।

बाबा (पुढे) म्हणाले, हे आदरणीय नाथ ! कृपया मी जे सत्य बोलतो ते ऐका.

ਬਾਝੋ ਸਚੇ ਨਾਮ ਦੇ ਹੋਰੁ ਕਰਾਮਾਤਿ ਅਸਾਂ ਤੇ ਨਾਹੀ ।
बाझो सचे नाम दे होरु करामाति असां ते नाही ।

खऱ्या नामाशिवाय माझ्याकडे दुसरा चमत्कार नाही.

ਬਸਤਰਿ ਪਹਿਰੌ ਅਗਨਿ ਕੈ ਬਰਫ ਹਿਮਾਲੇ ਮੰਦਰੁ ਛਾਈ ।
बसतरि पहिरौ अगनि कै बरफ हिमाले मंदरु छाई ।

मी अग्नीची वस्त्रे परिधान करून हिमालयात माझे घर बांधू शकतो.

ਕਰੌ ਰਸੋਈ ਸਾਰਿ ਦੀ ਸਗਲੀ ਧਰਤੀ ਨਥਿ ਚਲਾਈ ।
करौ रसोई सारि दी सगली धरती नथि चलाई ।

मी लोखंड खाऊ शकतो आणि पृथ्वीला माझ्या आदेशानुसार हलवू शकतो.

ਏਵਡੁ ਕਰੀ ਵਿਥਾਰਿ ਕਉ ਸਗਲੀ ਧਰਤੀ ਹਕੀ ਜਾਈ ।
एवडु करी विथारि कउ सगली धरती हकी जाई ।

मी माझा इतका विस्तार करू शकतो की मी पृथ्वीला धक्का देऊ शकेन.

ਤੋਲੀ ਧਰਤਿ ਅਕਾਸਿ ਦੁਇ ਪਿਛੇ ਛਾਬੇ ਟੰਕੁ ਚੜਾਈ ।
तोली धरति अकासि दुइ पिछे छाबे टंकु चड़ाई ।

मी काही ग्रॅम वजनाच्या तुलनेत पृथ्वी आणि आकाशाचे वजन करू शकतो.

ਇਹਿ ਬਲੁ ਰਖਾ ਆਪਿ ਵਿਚਿ ਜਿਸੁ ਆਖਾ ਤਿਸੁ ਪਾਸਿ ਕਰਾਈ ।
इहि बलु रखा आपि विचि जिसु आखा तिसु पासि कराई ।

माझ्यात एवढी ताकद असू शकते की मी कुणालाही सांगून बाजूला करतो.

ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਬਿਨੁ ਬਾਦਰਿ ਛਾਈ ।੪੩।
सति नामु बिनु बादरि छाई ।४३।

पण खऱ्या नामाशिवाय या सर्व (शक्ती) ढगांच्या सावलीप्रमाणे क्षणिक आहेत.

ਬਾਬੇ ਕੀਤੀ ਸਿਧਿ ਗੋਸਟਿ ਸਬਦਿ ਸਾਂਤਿ ਸਿਧਾਂ ਵਿਚਿ ਆਈ ।
बाबे कीती सिधि गोसटि सबदि सांति सिधां विचि आई ।

बाबांनी सिद्धांशी चर्चा केली आणि सबदाच्या ऊर्जेमुळे त्या सिद्धांना शांती प्राप्त झाली.

ਜਿਣਿ ਮੇਲਾ ਸਿਵਰਾਤਿ ਦਾ ਖਟ ਦਰਸਨਿ ਆਦੇਸਿ ਕਰਾਈ ।
जिणि मेला सिवराति दा खट दरसनि आदेसि कराई ।

शिवरात्रीचा मेळा जिंकून बाबांनी सहा तत्वज्ञानाच्या अनुयायांना नतमस्तक केले.

ਸਿਧਿ ਬੋਲਨਿ ਸੁਭਿ ਬਚਨਿ ਧਨੁ ਨਾਨਕ ਤੇਰੀ ਵਡੀ ਕਮਾਈ ।
सिधि बोलनि सुभि बचनि धनु नानक तेरी वडी कमाई ।

आता सौम्य शब्द बोलून सिद्ध म्हणाले, नानक, तुझे कर्तृत्व मोठे आहे.

ਵਡਾ ਪੁਰਖੁ ਪਰਗਟਿਆ ਕਲਿਜੁਗਿ ਅੰਦਰਿ ਜੋਤਿ ਜਗਾਈ ।
वडा पुरखु परगटिआ कलिजुगि अंदरि जोति जगाई ।

कलियुगात तुम्ही महापुरुषाप्रमाणे उदयास येऊन सर्वत्र (ज्ञानाचा) प्रकाश पसरवला आहे.

ਮੇਲਿਓ ਬਾਬਾ ਉਠਿਆ ਮੁਲਤਾਨੇ ਦੀ ਜਾਰਤਿ ਜਾਈ ।
मेलिओ बाबा उठिआ मुलताने दी जारति जाई ।

त्या जत्रेतून उठून बाबा मुलतानच्या यात्रेला गेले.

ਅਗੋਂ ਪੀਰ ਮੁਲਤਾਨ ਦੇ ਦੁਧਿ ਕਟੋਰਾ ਭਰਿ ਲੈ ਆਈ ।
अगों पीर मुलतान दे दुधि कटोरा भरि लै आई ।

मुलतानमध्ये, पीरने काठोकाठ भरलेल्या दुधाची वाटी दिली (म्हणजे येथे फकीर आधीच भरपूर आहेत).

ਬਾਬੇ ਕਢਿ ਕਰਿ ਬਗਲ ਤੇ ਚੰਬੇਲੀ ਦੁਿਧ ਵਿਚਿ ਮਿਲਾਈ ।
बाबे कढि करि बगल ते चंबेली दुिध विचि मिलाई ।

बाबांनी आपल्या पिशवीतून एक चमेलीचे फूल काढले आणि दुधावर तरंगले (म्हणजे ते कोणाला त्रास देणार नाहीत).

ਜਿਉ ਸਾਗਰਿ ਵਿਚਿ ਗੰਗ ਸਮਾਈ ।੪੪।
जिउ सागरि विचि गंग समाई ।४४।

गंगा समुद्रात विलीन झाल्यासारखे दृश्य होते.

ਜਾਰਤਿ ਕਰਿ ਮੁਲਤਾਨ ਦੀ ਫਿਰਿ ਕਰਤਾਰਿਪੁਰੇ ਨੋ ਆਇਆ ।
जारति करि मुलतान दी फिरि करतारिपुरे नो आइआ ।

मुलतानच्या प्रवासानंतर बाबा नानक पुन्हा करतारपूरकडे वळले.

ਚੜ੍ਹੇ ਸਵਾਈ ਦਿਹਿ ਦਿਹੀ ਕਲਿਜੁਗਿ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ।
चढ़े सवाई दिहि दिही कलिजुगि नानक नामु धिआइआ ।

त्याचा प्रभाव झेप घेत वाढला आणि त्याने कलियुगातील लोकांना नाम स्मरण करायला लावले.

ਵਿਣੁ ਨਾਵੈ ਹੋਰੁ ਮੰਗਣਾ ਸਿਰਿ ਦੁਖਾਂ ਦੇ ਦੁਖ ਸਬਾਇਆ ।
विणु नावै होरु मंगणा सिरि दुखां दे दुख सबाइआ ।

भगवंताच्या नामाशिवाय कशाचीही इच्छा करणे म्हणजे दु:ख वाढण्यास आमंत्रण होय.

ਮਾਰਿਆ ਸਿਕਾ ਜਗਤਿ ਵਿਚਿ ਨਾਨਕ ਨਿਰਮਲ ਪੰਥੁ ਚਲਾਇਆ ।
मारिआ सिका जगति विचि नानक निरमल पंथु चलाइआ ।

जगात, त्याने (त्याच्या शिकवणींचा) अधिकार प्रस्थापित केला आणि कोणत्याही अशुद्धतेशिवाय (निर्मल पंथ) धर्म सुरू केला.

ਥਾਪਿਆ ਲਹਿਣਾ ਜੀਂਵਦੇ ਗੁਰਿਆਈ ਸਿਰਿ ਛਤ੍ਰੁ ਫਿਰਾਇਆ ।
थापिआ लहिणा जींवदे गुरिआई सिरि छत्रु फिराइआ ।

त्यांच्या हयातीत त्यांनी लहिना (गुरु अंगद) यांच्या डोक्यावर गुरु आसनाची छत ओवाळली आणि स्वतःचा प्रकाश त्यांच्यात विलीन केला.

ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਮਿਲਾਇ ਕੈ ਸਤਿਗੁਰ ਨਾਨਕਿ ਰੂਪੁ ਵਟਾਇਆ ।
जोती जोति मिलाइ कै सतिगुर नानकि रूपु वटाइआ ।

गुरू नानकांनी आता स्वत:चा कायापालट केला.

ਲਖਿ ਨ ਕੋਈ ਸਕਈ ਆਚਰਜੇ ਆਚਰਜੁ ਦਿਖਾਇਆ ।
लखि न कोई सकई आचरजे आचरजु दिखाइआ ।

हे रहस्य कोणालाही समजण्यासारखे नाही की विस्मयकारक (नानक) एक अद्भुत कार्य पूर्ण केले.

ਕਾਇਆ ਪਲਟਿ ਸਰੂਪੁ ਬਣਾਇਆ ।੪੫।
काइआ पलटि सरूपु बणाइआ ।४५।

त्याने (त्याच्या शरीराचे) नवीन रूपात रूपांतर केले.

ਸੋ ਟਿਕਾ ਸੋ ਛਤ੍ਰੁ ਸਿਰਿ ਸੋਈ ਸਚਾ ਤਖਤੁ ਟਿਕਾਈ ।
सो टिका सो छत्रु सिरि सोई सचा तखतु टिकाई ।

त्याच चिन्हाने (कपाळावर), त्याच छत त्याने सिंहासनावर प्रक्षेपित केले.

ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਹੰਦੀ ਮੁਹਰਿ ਹਥਿ ਗੁਰ ਅੰਗਦਿ ਦੀ ਦੋਹੀ ਫਿਰਾਈ ।
गुर नानक हंदी मुहरि हथि गुर अंगदि दी दोही फिराई ।

गुरू नानकांकडे जी शक्ती होती ती आता गुरू अंगद यांच्याकडे आहे, अशी सर्वत्र घोषणा करण्यात आली.

ਦਿਤਾ ਛੋੜਿ ਕਰਤਾਰਪੁਰੁ ਬੈਠਿ ਖਡੂਰੇ ਜੋਤਿ ਜਗਾਈ ।
दिता छोड़ि करतारपुरु बैठि खडूरे जोति जगाई ।

गुरू अंगद यांनी कर्तारपूर सोडले आणि खादूर येथे बसून प्रकाश पसरवला.

ਜੰਮੇ ਪੂਰਬਿ ਬੀਜਿਆ ਵਿਚਿ ਵਿਚਿ ਹੋਰੁ ਕੂੜੀ ਚਤੁਰਾਈ ।
जंमे पूरबि बीजिआ विचि विचि होरु कूड़ी चतुराई ।

मागील जन्मांची कृती बीजे फुटतात; इतर सर्व कल्पकता खोट्या आहेत.

ਲਹਣੇ ਪਾਈ ਨਾਨਕੋ ਦੇਣੀ ਅਮਰਦਾਸਿ ਘਰਿ ਆਈ ।
लहणे पाई नानको देणी अमरदासि घरि आई ।

गुरू नानकांकडून जे काही लहिना मिळाले ते आता (गुरु) अमरदास यांच्या घरी आले.

ਗੁਰੁ ਬੈਠਾ ਅਮਰੁ ਸਰੂਪ ਹੋਇ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਈ ਦਾਦਿ ਇਲਾਹੀ ।
गुरु बैठा अमरु सरूप होइ गुरमुखि पाई दादि इलाही ।

गुरु अंगद यांच्याकडून स्वर्गीय देणगी प्राप्त करून, गुरु अमरदासाच्या रूपात विराजमान आहेत.

ਫੇਰਿ ਵਸਾਇਆ ਗੋਇੰਦਵਾਲੁ ਅਚਰਜੁ ਖੇਲੁ ਨ ਲਖਿਆ ਜਾਈ ।
फेरि वसाइआ गोइंदवालु अचरजु खेलु न लखिआ जाई ।

गुरु अमर दास यांनी गोइंदवलची स्थापना केली. आश्चर्यकारक नाटक दृष्टीपलीकडे होते.

ਦਾਤਿ ਜੋਤਿ ਖਸਮੈ ਵਡਿਆਈ ।੪੬।
दाति जोति खसमै वडिआई ।४६।

पूर्वीच्या गुरूंकडून मिळालेल्या भेटीमुळे प्रकाशाची भव्यता आणखी वाढली.

ਦਿਚੈ ਪੂਰਬਿ ਦੇਵਣਾ ਜਿਸ ਦੀ ਵਸਤੁ ਤਿਸੈ ਘਰਿ ਆਵੈ ।
दिचै पूरबि देवणा जिस दी वसतु तिसै घरि आवै ।

मागील जन्माच्या जबाबदाऱ्यांचा निपटारा करावा लागतो आणि वस्तू ज्याच्या मालकीची आहे त्या घरात जाते.

ਬੈਠਾ ਸੋਢੀ ਪਾਤਿਸਾਹੁ ਰਾਮਦਾਸੁ ਸਤਿਗੁਰੂ ਕਹਾਵੈ ।
बैठा सोढी पातिसाहु रामदासु सतिगुरू कहावै ।

आता गुरु आसनावर विराजमान असलेले सोधी सम्राट गुरु रामदास यांना खरे गुरू म्हणतात.

ਪੂਰਨੁ ਤਾਲੁ ਖਟਾਇਆ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰਿ ਵਿਚਿ ਜੋਤਿ ਜਗਾਵੈ ।
पूरनु तालु खटाइआ अंम्रितसरि विचि जोति जगावै ।

त्यांनी संपूर्ण पवित्र कुंड खोदले आणि अमृतसर येथे स्थायिक होऊन त्यांनी आपला प्रकाश पसरवला.

ਉਲਟਾ ਖੇਲੁ ਖਸਮ ਦਾ ਉਲਟੀ ਗੰਗ ਸਮੁੰਦ੍ਰਿ ਸਮਾਵੈ ।
उलटा खेलु खसम दा उलटी गंग समुंद्रि समावै ।

अद्भुत आहे परमेश्वराचे खेळ. तो उलट दिशेने वाहणारी गंगा समुद्रात विलीन होऊ शकतो.

ਦਿਤਾ ਲਈਯੇ ਆਪਣਾ ਅਣਿਦਿਤਾ ਕਛੁ ਹਥਿ ਨ ਆਵੈ ।
दिता लईये आपणा अणिदिता कछु हथि न आवै ।

आपण आपल्या स्वत: च्या मिळवा; दिलेले काहीही तुम्हाला काहीही आणू शकत नाही.

ਫਿਰਿ ਆਈ ਘਰਿ ਅਰਜਣੇ ਪੁਤੁ ਸੰਸਾਰੀ ਗੁਰੂ ਕਹਾਵੈ ।
फिरि आई घरि अरजणे पुतु संसारी गुरू कहावै ।

आता अर्जन (देव) यांच्या घरात गुरुपदाचा प्रवेश झाला, जो म्हणे पुत्र होता, परंतु, त्याने आपल्या सत्कर्मातून सिद्ध केले की ते गुरुस्थानास पात्र आहेत.

ਜਾਣਿ ਨ ਦੇਸਾਂ ਸੋਢੀਓਂ ਹੋਰਸਿ ਅਜਰੁ ਨ ਜਰਿਆ ਜਾਵੈ ।
जाणि न देसां सोढीओं होरसि अजरु न जरिआ जावै ।

हे गुरुत्व शोधीच्या पलीकडे जाणार नाही कारण हे असह्य इतर कोणीही सहन करू शकत नाही.

ਘਰ ਹੀ ਕੀ ਵਥੁ ਘਰੇ ਰਹਾਵੈ ।੪੭।
घर ही की वथु घरे रहावै ।४७।

सभागृहाची गोष्ट सभागृहातच राहिली पाहिजे.

ਪੰਜਿ ਪਿਆਲੇ ਪੰਜਿ ਪੀਰ ਛਠਮੁ ਪੀਰੁ ਬੈਠਾ ਗੁਰੁ ਭਾਰੀ ।
पंजि पिआले पंजि पीर छठमु पीरु बैठा गुरु भारी ।

(गुरु नानक ते गुरु अर्जन देव पर्यंत) पाच पीर होते जे पाच प्याले (सत्य, समाधान, करुणा, धर्म, विवेकी शहाणपणाचे) प्याले होते आणि आता सहावे महान पीर गुरुपद धारण करत आहेत.

ਅਰਜਨੁ ਕਾਇਆ ਪਲਟਿ ਕੈ ਮੂਰਤਿ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਵਾਰੀ ।
अरजनु काइआ पलटि कै मूरति हरिगोबिंद सवारी ।

अर्जन (देव) स्वतःला हरिगोबिंदमध्ये रूपांतरित करून भव्यपणे बसले.

ਚਲੀ ਪੀੜੀ ਸੋਢੀਆ ਰੂਪੁ ਦਿਖਾਵਣਿ ਵਾਰੋ ਵਾਰੀ ।
चली पीड़ी सोढीआ रूपु दिखावणि वारो वारी ।

आता सोढी वंश सुरू झाला आहे आणि ते सर्वजण आलटून पालटून स्वत:ला दाखवतील.

ਦਲਿ ਭੰਜਨ ਗੁਰੁ ਸੂਰਮਾ ਵਡ ਜੋਧਾ ਬਹੁ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ।
दलि भंजन गुरु सूरमा वड जोधा बहु परउपकारी ।

हा गुरू, सैन्यांचा विजय करणारा, अत्यंत शूर आणि परोपकारी आहे.

ਪੁਛਨਿ ਸਿਖ ਅਰਦਾਸਿ ਕਰਿ ਛਿਅ ਮਹਲਾਂ ਤਕਿ ਦਰਸੁ ਨਿਹਾਰੀ ।
पुछनि सिख अरदासि करि छिअ महलां तकि दरसु निहारी ।

शिखांनी प्रार्थना केली आणि विचारले की त्यांनी सहा गुरु पाहिले आहेत (आणखी किती येणार आहेत).

ਅਗਮ ਅਗੋਚਰ ਸਤਿਗੁਰੂ ਬੋਲੇ ਮੁਖ ਤੇ ਸੁਣਹੁ ਸੰਸਾਰੀ ।
अगम अगोचर सतिगुरू बोले मुख ते सुणहु संसारी ।

खरा गुरू, अज्ञाताचा जाणणारा आणि अदृश्याचा द्रष्टा यांनी शिखांना ऐकायला सांगितले.

ਕਲਿਜੁਗੁ ਪੀੜੀ ਸੋਢੀਆਂ ਨਿਹਚਲ ਨੀਂਵ ਉਸਾਰਿ ਖਲਾਰੀ ।
कलिजुगु पीड़ी सोढीआं निहचल नींव उसारि खलारी ।

सोढींचा वंश ध्वनी पायावर प्रस्थापित झाला आहे.

ਜੁਗਿ ਜੁਗਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਧਰੇ ਅਵਤਾਰੀ ।੪੮।
जुगि जुगि सतिगुरु धरे अवतारी ।४८।

आणखी चार गुरु पृथ्वीवर येतील (युग २, युग २ म्हणजे २+२=४)

ਸਤਿਜੁਗਿ ਸਤਿਗੁਰ ਵਾਸਦੇਵ ਵਵਾ ਵਿਸਨਾ ਨਾਮੁ ਜਪਾਵੈ ।
सतिजुगि सतिगुर वासदेव ववा विसना नामु जपावै ।

सतयुगात वासुदेवाच्या रूपात विष्णू अवतरला असे म्हटले जाते आणि वाहिगुरुचा 'वि' विष्णूची आठवण करून देतो.

ਦੁਆਪਰਿ ਸਤਿਗੁਰ ਹਰੀਕ੍ਰਿਸਨ ਹਾਹਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਜਪਾਵੈ ।
दुआपरि सतिगुर हरीक्रिसन हाहा हरि हरि नामु जपावै ।

द्वापारचा खरा गुरु हरिकृष्ण आहे असे म्हटले जाते आणि वाहिगुरूचा 'ह' हरीची आठवण करून देतो.

ਤ੍ਰੇਤੇ ਸਤਿਗੁਰ ਰਾਮ ਜੀ ਰਾਰਾ ਰਾਮ ਜਪੇ ਸੁਖੁ ਪਾਵੈ ।
त्रेते सतिगुर राम जी रारा राम जपे सुखु पावै ।

त्रेतामध्ये राम होता आणि वाहिगुरूचा 'र' सांगतो की रामाचे स्मरण केल्याने आनंद आणि आनंद मिळतो.

ਕਲਿਜੁਗਿ ਨਾਨਕ ਗੁਰ ਗੋਵਿੰਦ ਗਗਾ ਗੋਬਿੰਦ ਨਾਮੁ ਅਲਾਵੈ ।
कलिजुगि नानक गुर गोविंद गगा गोबिंद नामु अलावै ।

कलिजुगात गोविंद नानक रूपात असतो आणि वाहिगुरुचा 'ग' गोविंदाच्या रूपात होतो.

ਚਾਰੇ ਜਾਗੇ ਚਹੁ ਜੁਗੀ ਪੰਚਾਇਣ ਵਿਚਿ ਜਾਇ ਸਮਾਵੈ ।
चारे जागे चहु जुगी पंचाइण विचि जाइ समावै ।

चारही युगांचे पठण पंचायनात म्हणजेच सामान्य माणसाच्या आत्म्यात सामावलेले असते.

ਚਾਰੋ ਅਛਰ ਇਕੁ ਕਰਿ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜਪੁ ਮੰਤ੍ਰੁ ਜਪਾਵੈ ।
चारो अछर इकु करि वाहिगुरू जपु मंत्रु जपावै ।

चार अक्षरे जोडल्यावर वाहिगुरुचे स्मरण होते.

ਜਹਾ ਤੇ ਉਪਜਿਆ ਫਿਰਿ ਤਹਾ ਸਮਾਵੈ ।੪੯।੧। ਇਕੁ ।
जहा ते उपजिआ फिरि तहा समावै ।४९।१। इकु ।

जीव पुन्हा मूळात विलीन होतो.