वारां भाई गुरदास जी

पान - 16


ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥

एक ओंकार, आदिम ऊर्जा, दैवी गुरूच्या कृपेने साकार झाली

ਪਉੜੀ ੧
पउड़ी १

ਸਭ ਦੂੰ ਨੀਵੀਂ ਧਰਤਿ ਹੋਇ ਦਰਗਹ ਅੰਦਰਿ ਮਿਲੀ ਵਡਾਈ ।
सभ दूं नीवीं धरति होइ दरगह अंदरि मिली वडाई ।

पृथ्वी सर्वात नम्र आहे आणि म्हणून परमेश्वराच्या दरबारात आदरणीय आहे.

ਕੋਈ ਗੋਡੈ ਵਾਹਿ ਹਲੁ ਕੋ ਮਲ ਮੂਤ੍ਰ ਕੁਸੂਤ੍ਰ ਕਰਾਈ ।
कोई गोडै वाहि हलु को मल मूत्र कुसूत्र कराई ।

कोणी खोदतो, कोणी नांगरतो आणि कोणी शौच करून अपवित्र करतो.

ਲਿੰਬਿ ਰਸੋਈ ਕੋ ਕਰੈ ਚੋਆ ਚੰਦਨੁ ਪੂਜਿ ਚੜਾਈ ।
लिंबि रसोई को करै चोआ चंदनु पूजि चड़ाई ।

त्यावर कोणी प्लास्टर करून त्यावर स्वयंपाकघर तयार करतो तर कोणी चप्पल अर्पण करून पूजा करतो.

ਜੇਹਾ ਬੀਜੈ ਸੋ ਲੁਣੈ ਜੇਹਾ ਬੀਉ ਤੇਹਾ ਫਲੁ ਪਾਈ ।
जेहा बीजै सो लुणै जेहा बीउ तेहा फलु पाई ।

एखादी व्यक्ती जे पेरते ते कापते आणि पृथ्वीला अर्पण केलेल्या बियांचे फळ प्राप्त करते.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲ ਸਹਜ ਘਰੁ ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਨ ਆਪੁ ਗਣਾਈ ।
गुरमुखि सुख फल सहज घरु आपु गवाइ न आपु गणाई ।

जन्मजात स्वभावात स्थिर होऊन गुरुमुखांना सुख-फळ प्राप्त होतात. अहंकार सोडून ते स्वतःला कुठेही मोजू देत नाहीत.

ਜਾਗ੍ਰਤ ਸੁਪਨ ਸੁਖੋਪਤੀ ਉਨਮਨਿ ਮਗਨ ਰਹੈ ਲਿਵ ਲਾਈ ।
जाग्रत सुपन सुखोपती उनमनि मगन रहै लिव लाई ।

ते चारही अवस्थांमध्ये - जागृत (जाणीव) स्वप्न (स्वप्न), सुसुपति (गाढ झोप किंवा समाधि) आणि तुरीया (परमपरमेश्वराशी अनुरुप) - परमेश्वराच्या प्रेमात विलीन राहतात.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਕਮਾਈ ।੧।
साधसंगति गुर सबदु कमाई ।१।

संतांच्या सहवासात गुरुचे वचन सिद्धीस जाते.

ਪਉੜੀ ੨
पउड़ी २

ਧਰਤੀ ਅੰਦਰਿ ਜਲੁ ਵਸੈ ਜਲੁ ਬਹੁ ਰੰਗੀਂ ਰਸੀਂ ਮਿਲੰਦਾ ।
धरती अंदरि जलु वसै जलु बहु रंगीं रसीं मिलंदा ।

पाणी पृथ्वीवर राहते आणि सर्व रंग आणि रसांमध्ये मिसळते.

ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਕੋਇ ਚਲਾਇਦਾ ਨੀਵਾਂ ਹੋਇ ਨੀਵਾਣਿ ਚਲੰਦਾ ।
जिउं जिउं कोइ चलाइदा नीवां होइ नीवाणि चलंदा ।

जसं कुणीतरी ढकलत जातं तसं ते खाली-वर जातं.

ਧੁਪੈ ਤਤਾ ਹੋਇ ਕੈ ਛਾਵੈਂ ਠੰਢਾ ਹੋਇ ਰਹੰਦਾ ।
धुपै तता होइ कै छावैं ठंढा होइ रहंदा ।

ते सूर्यप्रकाशात गरम आणि सावलीत थंड राहते.

ਨਾਵਣੁ ਜੀਵਦਿਆਂ ਮੁਇਆਂ ਪੀਤੈ ਸਾਂਤਿ ਸੰਤੋਖੁ ਹੋਵੰਦਾ ।
नावणु जीवदिआं मुइआं पीतै सांति संतोखु होवंदा ।

आंघोळ, जगणे, मरणे, ते प्यायल्याने नेहमी शांती आणि समाधान मिळते.

ਨਿਰਮਲੁ ਕਰਦਾ ਮੈਲਿਆਂ ਨੀਵੈਂ ਸਰਵਰ ਜਾਇ ਟਿਕੰਦਾ ।
निरमलु करदा मैलिआं नीवैं सरवर जाइ टिकंदा ।

ते अशुद्ध लोकांना शुद्ध करते आणि खालच्या टाक्यांमध्ये अबाधित राहते.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਭਾਉ ਭਉ ਸਹਜੁ ਬੈਰਾਗੁ ਸਦਾ ਵਿਗਸੰਦਾ ।
गुरमुखि सुख फलु भाउ भउ सहजु बैरागु सदा विगसंदा ।

त्याचप्रमाणे भगवंताच्या प्रेमात आणि भयात आणि उदासीनता पाळणारा गुरुमुख व्यक्ती आनंदी राहतो.

ਪੂਰਣੁ ਪਰਉਪਕਾਰੁ ਕਰੰਦਾ ।੨।
पूरणु परउपकारु करंदा ।२।

केवळ परिपूर्ण व्यक्तीच परमार्थ करतो.

ਪਉੜੀ ੩
पउड़ी ३

ਜਲ ਵਿਚਿ ਕਵਲੁ ਅਲਿਪਤੁ ਹੈ ਸੰਗ ਦੋਖ ਨਿਰਦੋਖ ਰਹੰਦਾ ।
जल विचि कवलु अलिपतु है संग दोख निरदोख रहंदा ।

पाण्यात राहणारे कमळ त्यामुळे अस्पष्ट राहते.

ਰਾਤੀ ਭਵਰੁ ਲੁਭਾਇਦਾ ਸੀਤਲੁ ਹੋਇ ਸੁਗੰਧਿ ਮਿਲੰਦਾ ।
राती भवरु लुभाइदा सीतलु होइ सुगंधि मिलंदा ।

रात्री ती काळ्या मधमाशीला आकर्षित करते ज्याला कमळातून थंडावा आणि सुगंध येतो.

ਭਲਕੇ ਸੂਰਜ ਧਿਆਨੁ ਧਰਿ ਪਰਫੁਲਤੁ ਹੋਇ ਮਿਲੈ ਹਸੰਦਾ ।
भलके सूरज धिआनु धरि परफुलतु होइ मिलै हसंदा ।

सकाळी तो पुन्हा सूर्याला भेटतो आणि आनंदाने दिवसभर हसतो.

ਗੁਰਮੁਖ ਸੁਖ ਫਲ ਸਹਜਿ ਘਰਿ ਵਰਤਮਾਨ ਅੰਦਰਿ ਵਰਤੰਦਾ ।
गुरमुख सुख फल सहजि घरि वरतमान अंदरि वरतंदा ।

गुरुमुख (कमळासारखे) आनंदाच्या फळाच्या जन्मजात घरात राहतात आणि सध्याच्या वेळेचा पुरेपूर वापर करतात म्हणजेच ते निष्क्रिय बसत नाहीत.

ਲੋਕਾਚਾਰੀ ਲੋਕ ਵਿਚਿ ਵੇਦ ਵੀਚਾਰੀ ਕਰਮ ਕਰੰਦਾ ।
लोकाचारी लोक विचि वेद वीचारी करम करंदा ।

सांसारिक कामात व्यस्त असलेल्या सामान्य लोकांना ते जगामध्ये मग्न दिसतात आणि वेदांचे चिंतन करणाऱ्या लोकांना ते कर्मकांडात मग्न दिसतात.

ਸਾਵਧਾਨੁ ਗੁਰ ਗਿਆਨ ਵਿਚਿ ਜੀਵਨਿ ਮੁਕਤਿ ਜੁਗਤਿ ਵਿਚਰੰਦਾ ।
सावधानु गुर गिआन विचि जीवनि मुकति जुगति विचरंदा ।

परंतु हे गुरुमुख गुरूंकडून ज्ञान प्राप्त केल्यामुळे चैतन्य आपल्या ताब्यात ठेवतात आणि मुक्त होऊन संसारात वावरतात.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰੁ ਸਬਦੁ ਵਸੰਦਾ ।੩।
साधसंगति गुरु सबदु वसंदा ।३।

पुण्यपुरुषाच्या मंडळीत गुरु-शब्दाचा वास असतो.

ਪਉੜੀ ੪
पउड़ी ४

ਧਰਤੀ ਅੰਦਰਿ ਬਿਰਖੁ ਹੋਇ ਪਹਿਲੋਂ ਦੇ ਜੜ ਪੈਰ ਟਿਕਾਈ ।
धरती अंदरि बिरखु होइ पहिलों दे जड़ पैर टिकाई ।

झाड पृथ्वीवर उगवते आणि सर्वप्रथम पृथ्वीवर पाय ठेवते.

ਉਪਰਿ ਝੂਲੈ ਝਟੁਲਾ ਠੰਢੀ ਛਾਉਂ ਸੁ ਥਾਉਂ ਸੁਹਾਈ ।
उपरि झूलै झटुला ठंढी छाउं सु थाउं सुहाई ।

लोक त्यावर डोलण्याचा आनंद घेतात आणि त्याची थंड सावली ठिकाणे सुशोभित करते.

ਪਵਣੁ ਪਾਣੀ ਪਾਲਾ ਸਹੈ ਸਿਰ ਤਲਵਾਇਆ ਨਿਹਚਲੁ ਜਾਈ ।
पवणु पाणी पाला सहै सिर तलवाइआ निहचलु जाई ।

तो हवा, पाणी आणि थंडीचा प्रभाव सहन करतो पण तरीही डोके उलटे ठेवून तो आपल्या जागी स्थिर राहतो.

ਫਲੁ ਦੇ ਵਟ ਵਗਾਇਆਂ ਸਿਰਿ ਕਲਵਤੁ ਲੈ ਲੋਹੁ ਤਰਾਈ ।
फलु दे वट वगाइआं सिरि कलवतु लै लोहु तराई ।

दगड मारल्यावर ते फळ देते आणि करवतीच्या यंत्राने कापले तरी ते लोखंड (नौकात) पाण्यातून जाते.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਨਮੁ ਸਕਾਰਥਾ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਸਹਜਿ ਸੁਭਾਈ ।
गुरमुखि जनमु सकारथा परउपकारी सहजि सुभाई ।

गुरुमुखांचे जीवन उपयोगी असते कारण ते त्यांच्या नैसर्गिक स्वभावाने परोपकारी असतात.

ਮਿਤ੍ਰ ਨ ਸਤ੍ਰੁ ਨ ਮੋਹੁ ਧ੍ਰੋਹੁ ਸਮਦਰਸੀ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਸਮਾਈ ।
मित्र न सत्रु न मोहु ध्रोहु समदरसी गुर सबदि समाई ।

त्यांचा कोणी मित्र किंवा शत्रू नाही. मोह आणि भ्रांतीपासून दूर राहून ते निःपक्षपाती आणि गुरूंच्या वचनात मग्न असतात.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰਮਤਿ ਵਡਿਆਈ ।੪।
साधसंगति गुरमति वडिआई ।४।

गुरूंच्या बुद्धीने आणि पवित्र व्यक्तींच्या सहवासातून त्यांची भव्यता प्राप्त होते.

ਪਉੜੀ ੫
पउड़ी ५

ਸਾਗਰ ਅੰਦਰਿ ਬੋਹਿਥਾ ਵਿਚਿ ਮੁਹਾਣਾ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ।
सागर अंदरि बोहिथा विचि मुहाणा परउपकारी ।

जहाज महासागरात आहे आणि त्यात एक परोपकारी नाविक आहे.

ਭਾਰ ਅਥਰਬਣ ਲਦੀਐ ਲੈ ਵਾਪਾਰੁ ਚੜ੍ਹਨਿ ਵਾਪਾਰੀ ।
भार अथरबण लदीऐ लै वापारु चढ़नि वापारी ।

जहाज मोठ्या प्रमाणात भरलेले असते आणि व्यापारी त्यावर चढतात.

ਸਾਇਰ ਲਹਰ ਨ ਵਿਆਪਈ ਅਤਿ ਅਸਗਾਹ ਅਥਾਹ ਅਪਾਰੀ ।
साइर लहर न विआपई अति असगाह अथाह अपारी ।

अगम्य महासागराच्या लाटा कोणावरही परिणाम करत नाहीत.

ਬਹਲੇ ਪੂਰ ਲੰਘਾਇਦਾ ਸਹੀ ਸਲਾਮਤਿ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰੀ ।
बहले पूर लंघाइदा सही सलामति पारि उतारी ।

तो बोटमॅन प्रवाशांना सुरक्षित, डेल आणि हार्दिक पलीकडे घेऊन जातो. ते व्यापारी दोन-चार पट नफा कमावतात आणि अनेक प्रकारे फायदा मिळवतात.

ਦੂਣੇ ਚਉਣੇ ਦੰਮ ਹੋਨ ਲਾਹਾ ਲੈ ਲੈ ਕਾਜ ਸਵਾਰੀ ।
दूणे चउणे दंम होन लाहा लै लै काज सवारी ।

नाविकांच्या रूपात गुरुमुख लोकांना पवित्र मंडळीच्या जहाजात बसवतात आणि त्यांना अगम्य जग-सागर पार करतात.

ਗੁਰਮੁਖ ਸੁਖ ਫਲੁ ਸਾਧਸੰਗਿ ਭਵਜਲ ਅੰਦਰ ਦੁਤਰੁ ਤਾਰੀ ।
गुरमुख सुख फलु साधसंगि भवजल अंदर दुतरु तारी ।

निराकार परमेश्वराच्या तंत्राचे गूढ कोणीही मुक्ती मिळवू शकतो.

ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਿ ਜੁਗਤਿ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ।੫।
जीवन मुकति जुगति निरंकारी ।५।

चंदनाची रोपटी वृक्ष बनून खोल जंगलात राहतात.

ਪਉੜੀ ੬
पउड़ी ६

ਬਾਵਨ ਚੰਦਨ ਬਿਰਖੁ ਹੋਇ ਵਣਖੰਡ ਅੰਦਰਿ ਵਸੈ ਉਜਾੜੀ ।
बावन चंदन बिरखु होइ वणखंड अंदरि वसै उजाड़ी ।

वनस्पतिजवळ असल्याने तो आपले डोके खाली ठेवतो आणि ध्यानात मग्न राहतो.

ਪਾਸਿ ਨਿਵਾਸੁ ਵਣਾਸਪਤਿ ਨਿਹਚਲੁ ਲਾਇ ਉਰਧ ਤਪ ਤਾੜੀ ।
पासि निवासु वणासपति निहचलु लाइ उरध तप ताड़ी ।

वाहत्या वाऱ्याच्या झुळूकीला चिकटून राहिल्याने तो उत्कृष्ट सुगंध पसरवतो.

ਪਵਨ ਗਵਨ ਸਨਬੰਧੁ ਕਰਿ ਗੰਧ ਸੁਗੰਧ ਉਲਾਸ ਉਘਾੜੀ ।
पवन गवन सनबंधु करि गंध सुगंध उलास उघाड़ी ।

चंदनाच्या झाडामुळे फळ असो वा फळ नसलेले, सर्व झाडे सुगंधित करतात.

ਅਫਲ ਸਫਲ ਸਮਦਰਸ ਹੋਇ ਕਰੇ ਵਣਸਪਤਿ ਚੰਦਨ ਵਾੜੀ ।
अफल सफल समदरस होइ करे वणसपति चंदन वाड़ी ।

गुरुमुखांचे सुख फळ म्हणजे पवित्र पुरुषांचा सहवास, जे अपवित्रांना एका दिवसात (बसून) शुद्ध करते.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਸਾਧਸੰਗੁ ਪਤਿਤ ਪੁਨੀਤ ਕਰੈ ਦੇਹਾੜੀ ।
गुरमुखि सुख फलु साधसंगु पतित पुनीत करै देहाड़ी ।

ते दुष्ट माणसांना सद्गुणांनी भरून टाकते आणि त्याच्या पटीत नाजूक स्वभावाचे लोक बलवान आणि दृढ होतात.

ਅਉਗੁਣ ਕੀਤੇ ਗੁਣ ਕਰੈ ਕਚ ਪਕਾਈ ਉਪਰਿ ਵਾੜੀ ।
अउगुण कीते गुण करै कच पकाई उपरि वाड़ी ।

अशा लोकांना ना पाणी बुडू शकत नाही आणि अग्नीही जाळू शकत नाही म्हणजेच ते महासागर ओलांडून जातात आणि इच्छांच्या ज्वाला त्यांच्यापर्यंत पोहोचू शकत नाहीत.

ਨੀਰੁ ਨ ਡੋਬੈ ਅਗਿ ਨ ਸਾੜੀ ।੬।
नीरु न डोबै अगि न साड़ी ।६।

अशा लोकांना ना पाणी बुडू शकत नाही आणि अग्नीही जाळू शकत नाही म्हणजेच ते महासागर ओलांडून जातात आणि इच्छांच्या ज्वाला त्यांच्यापर्यंत पोहोचू शकत नाहीत.

ਪਉੜੀ ੭
पउड़ी ७

ਰਾਤਿ ਅਨ੍ਹੇਰੀ ਅੰਧਕਾਰੁ ਲਖ ਕਰੋੜੀ ਚਮਕਨ ਤਾਰੇ ।
राति अन्हेरी अंधकारु लख करोड़ी चमकन तारे ।

अंधाऱ्या रात्री असंख्य तारे चमकतात.

ਘਰ ਘਰ ਦੀਵੇ ਬਾਲੀਅਨਿ ਪਰ ਘਰ ਤਕਨਿ ਚੋਰ ਚਗਾਰੇ ।
घर घर दीवे बालीअनि पर घर तकनि चोर चगारे ।

दिवे लावून घरे उजळून निघतात पण तरीही चोरटे चोरीच्या उद्देशाने फिरत असतात.

ਹਟ ਪਟਣ ਘਰਬਾਰੀਆ ਦੇ ਦੇ ਤਾਕ ਸਵਨਿ ਨਰ ਨਾਰੇ ।
हट पटण घरबारीआ दे दे ताक सवनि नर नारे ।

घरातील लोक झोपण्यापूर्वी त्यांच्या घराचे, दुकानांचे दरवाजे बंद करतात.

ਸੂਰਜ ਜੋਤਿ ਉਦੋਤੁ ਕਰਿ ਤਾਰੇ ਤਾਰਿ ਅਨ੍ਹੇਰ ਨਿਵਾਰੇ ।
सूरज जोति उदोतु करि तारे तारि अन्हेर निवारे ।

सूर्य आपल्या प्रकाशाने रात्रीचा अंधार दूर करतो.

ਬੰਧਨ ਮੁਕਤਿ ਕਰਾਇਦਾ ਨਾਮੁ ਦਾਨੁ ਇਸਨਾਨੁ ਵਿਚਾਰੇ ।
बंधन मुकति कराइदा नामु दानु इसनानु विचारे ।

त्याचप्रमाणे गुरुमुख लोकांना नाम (ध्यान), दान (दान) आणि इस्नन (अब्शन) यांचे महत्त्व समजावून त्यांना (जीवन आणि मृत्यूच्या) बंधनातून मुक्त करतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਸਾਧਸੰਗੁ ਪਸੂ ਪਰੇਤ ਪਤਿਤ ਨਿਸਤਾਰੇ ।
गुरमुखि सुख फलु साधसंगु पसू परेत पतित निसतारे ।

गुरुमुखांचे आनंदाचे फळ म्हणजे पवित्र व्यक्तींचा सहवास ज्याद्वारे प्राणी, भूत आणि पतित लोकांचा उद्धार आणि मुक्तता होते.

ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਗੁਰੂ ਪਿਆਰੇ ।੭।
परउपकारी गुरू पिआरे ।७।

अशा परोपकारी व्यक्ती गुरूंना प्रिय असतात.

ਪਉੜੀ ੮
पउड़ी ८

ਮਾਨ ਸਰੋਵਰੁ ਆਖੀਐ ਉਪਰਿ ਹੰਸ ਸੁਵੰਸ ਵਸੰਦੇ ।
मान सरोवरु आखीऐ उपरि हंस सुवंस वसंदे ।

मानसरोवर (तलाव) वर सर्वोच्च जातीचे हंस राहतात असे म्हणतात.

ਮੋਤੀ ਮਾਣਕ ਮਾਨਸਰਿ ਚੁਣਿ ਚੁਣਿ ਹੰਸ ਅਮੋਲ ਚੁਗੰਦੇ ।
मोती माणक मानसरि चुणि चुणि हंस अमोल चुगंदे ।

मानसरोवरात मोती आणि माणिक आहेत आणि ते मौल्यवान दागिने हंस खाण्यासाठी उचलतात.

ਖੀਰੁ ਨੀਰੁ ਨਿਰਵਾਰਦੇ ਲਹਰੀਂ ਅੰਦਰਿ ਫਿਰਨਿ ਤਰੰਦੇ ।
खीरु नीरु निरवारदे लहरीं अंदरि फिरनि तरंदे ।

हे हंस दुधापासून पाणी वेगळे करतात आणि लाटांवर तरंगत राहतात.

ਮਾਨ ਸਰੋਵਰੁ ਛਡਿ ਕੈ ਹੋਰਤੁ ਥਾਇ ਨ ਜਾਇ ਬਹੰਦੇ ।
मान सरोवरु छडि कै होरतु थाइ न जाइ बहंदे ।

मानसरोवर सोडून ते कुठेही बसायला किंवा राहायला जात नाहीत.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਸਾਧਸੰਗੁ ਪਰਮ ਹੰਸ ਗੁਰਸਿਖ ਸੁੋਹੰਦੇ ।
गुरमुखि सुख फलु साधसंगु परम हंस गुरसिख सुोहंदे ।

गुरुमुखांचे आनंदाचे फळ म्हणजे पवित्र व्यक्तींची मंडळी ज्यात श्रेष्ठ हंसांच्या रूपात गुरुमुख त्या स्थानाची शोभा वाढवतात.

ਇਕ ਮਨਿ ਇਕੁ ਧਿਆਇਦੇ ਦੂਜੇ ਭਾਇ ਨ ਜਾਇ ਫਿਰੰਦੇ ।
इक मनि इकु धिआइदे दूजे भाइ न जाइ फिरंदे ।

एकचित्त भक्तीने ते परमेश्वरावर लक्ष केंद्रित करतात आणि इतर कोणत्याही विचारात भरकटत नाहीत.

ਸਬਦੁ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵ ਅਲਖੁ ਲਖੰਦੇ ।੮।
सबदु सुरति लिव अलखु लखंदे ।८।

त्यांची जाणीव शब्दात विलीन केल्याने त्यांना त्या अगोचर परमेश्वराचे दर्शन होते.

ਪਉੜੀ ੯
पउड़ी ९

ਪਾਰਸੁ ਪਥਰੁ ਆਖੀਐ ਲੁਕਿਆ ਰਹੈ ਨ ਆਪੁ ਜਣਾਏ ।
पारसु पथरु आखीऐ लुकिआ रहै न आपु जणाए ।

तत्वज्ञानी दगड लपून राहतो आणि स्वतःला प्रसिद्ध करत नाही.

ਵਿਰਲਾ ਕੋਇ ਸਿਞਾਣਦਾ ਖੋਜੀ ਖੋਜਿ ਲਏ ਸੋ ਪਾਏ ।
विरला कोइ सिञाणदा खोजी खोजि लए सो पाए ।

कोणत्याही दुर्मिळ व्यक्तीला ते ओळखले जाते आणि केवळ एका प्रॉस्पेक्टरला ते मिळते.

ਪਾਰਸੁ ਪਰਸਿ ਅਪਰਸੁ ਹੋਇ ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਇਕ ਧਾਤੁ ਕਰਾਏ ।
पारसु परसि अपरसु होइ असट धातु इक धातु कराए ।

त्या दगडाला स्पर्श केल्यावर नीच धातूंचे रूपांतर एका धातूत म्हणजे सोन्यात होते.

ਬਾਰਹ ਵੰਨੀ ਹੋਇ ਕੈ ਕੰਚਨੁ ਮੁਲਿ ਅਮੁਲਿ ਵਿਕਾਏ ।
बारह वंनी होइ कै कंचनु मुलि अमुलि विकाए ।

शुद्ध सोने बनून ते धातू अमूल्य म्हणून विकले जातात.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲ ਸਾਧਸੰਗੁ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵ ਅਘੜ ਘੜਾਏ ।
गुरमुखि सुख फल साधसंगु सबद सुरति लिव अघड़ घड़ाए ।

गुरुमुखांचे आनंदाचे फळ म्हणजे पवित्र मंडळी जिथे चैतन्य शब्दात विलीन होते, अनाड़ी मनाला सुंदर आकार दिला जातो.

ਚਰਣਿ ਸਰਣਿ ਲਿਵ ਲੀਣੁ ਹੋਇ ਸੈਂਸਾਰੀ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਭਾਏ ।
चरणि सरणि लिव लीणु होइ सैंसारी निरंकारी भाए ।

इथला संसारी माणूसही गुरूंच्या चरणी एकाग्र होऊन निराकार भगवंताला प्रिय होतो.

ਘਰਿ ਬਾਰੀ ਹੋਇ ਨਿਜ ਘਰਿ ਜਾਏ ।੯।
घरि बारी होइ निज घरि जाए ।९।

गृहस्थ बनून, मनुष्य त्याच्या जन्मजात स्वभावात (आत्मॅन) वास करतो.

ਪਉੜੀ ੧੦
पउड़ी १०

ਚਿੰਤਾਮਣਿ ਚਿੰਤਾ ਹਰੈ ਕਾਮਧੇਨੁ ਕਾਮਨਾਂ ਪੁਜਾਏ ।
चिंतामणि चिंता हरै कामधेनु कामनां पुजाए ।

चिंतामणी चिंता दूर करते आणि इच्छा पूर्ण करणारी गाय (कामधेन) सर्व इच्छा पूर्ण करते.

ਫਲ ਫੁਲਿ ਦੇਂਦਾ ਪਾਰਜਾਤੁ ਰਿਧਿ ਸਿਧਿ ਨਵ ਨਾਥ ਲੁਭਾਏ ।
फल फुलि देंदा पारजातु रिधि सिधि नव नाथ लुभाए ।

पारिजात वृक्षाला फुले आणि फळे येतात आणि नऊ नाथ चमत्कारिक शक्तींनी मग्न असतात.

ਦਸ ਅਵਤਾਰ ਅਕਾਰ ਕਰਿ ਪੁਰਖਾਰਥ ਕਰਿ ਨਾਂਵ ਗਣਾਏ ।
दस अवतार अकार करि पुरखारथ करि नांव गणाए ।

दहा अवतारांनी (हिंदू पौराणिक कथेतील) मानवी शरीर धारण केले आणि त्यांची नावे पसरवण्यासाठी त्यांचे शौर्य दाखवले.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਸਾਧਸੰਗੁ ਚਾਰਿ ਪਦਾਰਥ ਸੇਵਾ ਲਾਏ ।
गुरमुखि सुख फलु साधसंगु चारि पदारथ सेवा लाए ।

गुरुमुखांचे आनंदाचे फळ म्हणजे पवित्र मंडळी जिथे जीवनाचे चारही आदर्श (धर्म, अर्थ, काम आणि मोक्ष) स्वतःची सेवा करतात.

ਸਬਦੁ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵ ਪਿਰਮ ਰਸੁ ਅਕਥ ਕਹਾਣੀ ਕਥੀ ਨ ਜਾਏ ।
सबदु सुरति लिव पिरम रसु अकथ कहाणी कथी न जाए ।

तिथल्या गुरुमुखांची चेतना शब्दात विलीन होते आणि त्यांच्या प्रेमाची कथा अतुलनीय आहे.

ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮ ਭਗਤਿ ਵਛਲ ਹੁਇ ਅਛਲ ਛਲਾਏ ।
पारब्रहम पूरन ब्रहम भगति वछल हुइ अछल छलाए ।

अतींद्रिय ब्रह्म हा परिपूर्ण ब्रह्म आहे जो भक्तांवर स्नेह बनून अनेक कपटी लोकांना फसवणुकीच्या जाळ्यात अडकवतो.

ਲੇਖ ਅਲੇਖ ਨ ਕੀਮਤਿ ਪਾਏ ।੧੦।
लेख अलेख न कीमति पाए ।१०।

परमेश्वर सर्व हिशोबांपासून मुक्त आहे आणि त्याचे रहस्य कोणीही समजू शकत नाही.

ਪਉੜੀ ੧੧
पउड़ी ११

ਇਕੁ ਕਵਾਉ ਪਸਾਉ ਕਰਿ ਨਿਰੰਕਾਰਿ ਆਕਾਰੁ ਬਣਾਇਆ ।
इकु कवाउ पसाउ करि निरंकारि आकारु बणाइआ ।

एका शब्दाने निराकार परमेश्वराने सर्व जग निर्माण केले.

ਤੋਲਿ ਅਤੋਲੁ ਨ ਤੋਲੀਐ ਤੁਲਿ ਨ ਤੁਲਾਧਾਰਿ ਤੋਲਾਇਆ ।
तोलि अतोलु न तोलीऐ तुलि न तुलाधारि तोलाइआ ।

परमेश्वराचा विस्तार (हे जग) कोणत्याही प्रकारे मोजता येत नाही.

ਲੇਖ ਅਲੇਖੁ ਨ ਲਿਖੀਐ ਅੰਗੁ ਨ ਅਖਰੁ ਲੇਖ ਲਿਖਾਇਆ ।
लेख अलेखु न लिखीऐ अंगु न अखरु लेख लिखाइआ ।

कोणत्याही अर्थाने हे जग समजू शकत नाही कारण यासाठी सर्व अंक आणि अक्षरे संपतात.

ਮੁਲਿ ਅਮੁਲੁ ਨ ਮੋਲੀਐ ਲਖੁ ਪਦਾਰਥ ਲਵੈ ਨ ਲਾਇਆ ।
मुलि अमुलु न मोलीऐ लखु पदारथ लवै न लाइआ ।

त्यातील असंख्य प्रकारचे साहित्य अमूल्य आहेत; त्यांची किंमत निश्चित करता येत नाही.

ਬੋਲਿ ਅਬੋਲੁ ਨ ਬੋਲੀਐ ਸੁਣਿ ਸੁਣਿ ਆਖਣੁ ਆਖਿ ਸੁਣਾਇਆ ।
बोलि अबोलु न बोलीऐ सुणि सुणि आखणु आखि सुणाइआ ।

भाषणातूनही त्याबद्दल काहीही बोलता व ऐकता येत नाही.

ਅਗਮੁ ਅਥਾਹੁ ਅਗਾਧਿ ਬੋਧ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰੁ ਨ ਪਾਇਆ ।
अगमु अथाहु अगाधि बोध अंतु न पारावारु न पाइआ ।

हे जग अगम्य, अथांग आणि गूढतेने भरलेले आहे; त्याचे रहस्य समजू शकत नाही.

ਕੁਦਰਤਿ ਕੀਮ ਨ ਜਾਣੀਐ ਕੇਵਡੁ ਕਾਦਰੁ ਕਿਤੁ ਘਰਿ ਆਇਆ ।
कुदरति कीम न जाणीऐ केवडु कादरु कितु घरि आइआ ।

जेव्हा सृष्टी समजून घेणे अशक्य आहे, तेव्हा त्याच्या निर्मात्याचे मोठेपण आणि त्याचे वास्तव्य कसे ओळखता येईल?

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖਫਲੁ ਸਾਧਸੰਗੁ ਸਬਦੁ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵ ਅਲਖ ਲਖਾਇਆ ।
गुरमुखि सुखफलु साधसंगु सबदु सुरति लिव अलख लखाइआ ।

गुरुमुखांचे आनंदाचे फळ म्हणजे पवित्र मंडळी जिथे शब्दात चैतन्य विलीन करून अदृश्य परमेश्वराचे दर्शन घडते.

ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਅਜਰੁ ਜਰਾਇਆ ।੧੧।
पिरम पिआला अजरु जराइआ ।११।

पवित्र मंडळीत प्रेमाचा अतूट प्याला सहिष्णू बनून प्याला जातो.

ਪਉੜੀ ੧੨
पउड़ी १२

ਸਾਦਹੁ ਸਬਦਹੁ ਬਾਹਰਾ ਅਕਥ ਕਥਾ ਕਿਉਂ ਜਿਹਬਾ ਜਾਣੈ ।
सादहु सबदहु बाहरा अकथ कथा किउं जिहबा जाणै ।

परमेश्वर स्वाद आणि शब्दांच्या पलीकडे आहे; त्याची अगम्य कथा जिभेने कशी सांगता येईल?

ਉਸਤਤਿ ਨਿੰਦਾ ਬਾਹਰਾ ਕਥਨੀ ਬਦਨੀ ਵਿਚਿ ਨ ਆਣੈ ।
उसतति निंदा बाहरा कथनी बदनी विचि न आणै ।

तो स्तुती आणि निंदा यांच्या पलीकडे असल्याने सांगण्याच्या आणि ऐकण्याच्या परिघात येत नाही.

ਗੰਧ ਸਪਰਸੁ ਅਗੋਚਰਾ ਨਾਸ ਸਾਸ ਹੇਰਤਿ ਹੈਰਾਣੇ ।
गंध सपरसु अगोचरा नास सास हेरति हैराणे ।

तो गंध, स्पर्श आणि नाक यांच्या पलीकडे आहे आणि श्वास देखील आश्चर्यकारक आहे परंतु तो त्याला ओळखू शकत नाही.

ਵਰਨਹੁ ਚਿਹਨਹੁ ਬਾਹਰਾ ਦਿਸਟਿ ਅਦਿਸਟਿ ਨ ਧਿਆਨੁ ਧਿਙਾਣੈ ।
वरनहु चिहनहु बाहरा दिसटि अदिसटि न धिआनु धिङाणै ।

तो कोणत्याही वर्ण आणि प्रतीकवादापासून दूर आहे आणि एकाग्रतेच्याही पलीकडे आहे.

ਨਿਰਾਲੰਬੁ ਅਵਲੰਬ ਵਿਣੁ ਧਰਤਿ ਅਗਾਸਿ ਨਿਵਾਸੁ ਵਿਡਾਣੈ ।
निरालंबु अवलंब विणु धरति अगासि निवासु विडाणै ।

कोणत्याही आधाराशिवाय तो पृथ्वी आणि आकाशाच्या भव्यतेत वास करतो.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸਚਖੰਡਿ ਹੈ ਨਿਰੰਕਾਰੁ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਸਿਞਾਣੈ ।
साधसंगति सचखंडि है निरंकारु गुर सबदु सिञाणै ।

पवित्र मंडळी हे सत्याचे निवासस्थान आहे जिथे गुरूंच्या शब्दाद्वारे निराकार परमेश्वराची ओळख होते.

ਕੁਦਰਤਿ ਕਾਦਰ ਨੋ ਕੁਰਬਾਣੈ ।੧੨।
कुदरति कादर नो कुरबाणै ।१२।

ही संपूर्ण सृष्टी निर्मात्याला अर्पण आहे.

ਪਉੜੀ ੧੩
पउड़ी १३

ਗੁਰਮੁਖਿ ਪੰਥੁ ਅਗੰਮ ਹੈ ਜਿਉ ਜਲ ਅੰਦਰਿ ਮੀਨੁ ਚਲੰਦਾ ।
गुरमुखि पंथु अगंम है जिउ जल अंदरि मीनु चलंदा ।

पाण्यातील माशांचा मार्ग जसा कळत नाही तसाच गुरुमुखांचा मार्गही अगम्य आहे.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਖੋਜੁ ਅਲਖੁ ਹੈ ਜਿਉ ਪੰਖੀ ਆਗਾਸ ਉਡੰਦਾ ।
गुरमुखि खोजु अलखु है जिउ पंखी आगास उडंदा ।

आकाशात उडणाऱ्या पक्ष्यांचा मार्ग जसा कळू शकत नाही, तसा गुरुमुखाचा विचारशील आणि शोधक मार्गही अगम्य आहे. ते समजू शकत नाही.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਰਹਰਾਸਿ ਹੈ ਹਰਿ ਚੰਦਉਰੀ ਨਗਰੁ ਵਸੰਦਾ ।
साधसंगति रहरासि है हरि चंदउरी नगरु वसंदा ।

गुरुमुखांसाठी पवित्र मंडळी हा सरळ मार्ग आहे आणि हे जग त्यांच्यासाठी भ्रमांनी भरलेले आहे.

ਚਾਰਿ ਵਰਨ ਤੰਬੋਲ ਰਸੁ ਪਿਰਮ ਪਿਆਲੈ ਰੰਗੁ ਚਰੰਦਾ ।
चारि वरन तंबोल रसु पिरम पिआलै रंगु चरंदा ।

सुपारी, सुपारी, चुना आणि सुपारी हे चार रंग जसे एक (लाल) रंग (आनंद देणारे प्रेमाचे) बनतात, तसे गुरुमुखांनाही परमेश्वराच्या प्रेमाचा प्याला मिळतो.

ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵ ਲੀਣੁ ਹੋਇ ਚੰਦਨ ਵਾਸ ਨਿਵਾਸ ਕਰੰਦਾ ।
सबद सुरति लिव लीणु होइ चंदन वास निवास करंदा ।

चंदनाचा सुगंध जसा इतर वनस्पतींमध्ये वास करतो, तसे ते आपले चैतन्य शब्दात विलीन करून इतरांच्या हृदयात वास करतात.

ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਸਿਮਰਣੁ ਜੁਗਤਿ ਕੂੰਜਿ ਕੂਰਮ ਹੰਸ ਵੰਸ ਵਧੰਦਾ ।
गिआनु धिआनु सिमरणु जुगति कूंजि कूरम हंस वंस वधंदा ।

ज्ञान, ध्यान आणि स्मरण याद्वारे ते क्रेन्स, कासव आणि हंस यांच्यासारखे त्यांचे कुटुंब किंवा परंपरा वाढवतात.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਅਲਖ ਲਖੰਦਾ ।੧੩।
गुरमुखि सुख फलु अलख लखंदा ।१३।

गुरूमुखें समक्ष येतात भगवंत, सर्व फळांचे सुख ।

ਪਉੜੀ ੧੪
पउड़ी १४

ਬ੍ਰਹਮਾਦਿਕ ਵੇਦਾਂ ਸਣੈ ਨੇਤਿ ਨੇਤਿ ਕਰਿ ਭੇਦੁ ਨ ਪਾਇਆ ।
ब्रहमादिक वेदां सणै नेति नेति करि भेदु न पाइआ ।

वेदांसह ब्रह्मांनी त्याला हे नाही, हे नाही (नेति नेति) घोषित केले आहे आणि हे सर्व त्याचे रहस्य जाणू शकले नाहीत.

ਮਹਾਦੇਵ ਅਵਧੂਤੁ ਹੋਇ ਨਮੋ ਨਮੋ ਕਰਿ ਧਿਆਨਿ ਨ ਆਇਆ ।
महादेव अवधूतु होइ नमो नमो करि धिआनि न आइआ ।

अवधूत (एक प्रकारचा श्रेष्ठ योगी) बनून, माधदेवानेही त्यांचे नामस्मरण केले परंतु त्यांचे ध्यान त्यांना प्राप्त करू शकले नाही.

ਦਸ ਅਵਤਾਰ ਅਕਾਰੁ ਕਰਿ ਏਕੰਕਾਰੁ ਨ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ।
दस अवतार अकारु करि एकंकारु न अलखु लखाइआ ।

दहा अवतार सुद्धा उत्कर्ष झाले परंतु कोणीही एकंकर, परम परमेश्वर जाणू शकला नाही.

ਰਿਧਿ ਸਿਧਿ ਨਿਧਿ ਨਾਥ ਨਉ ਆਦਿ ਪੁਰਖੁ ਆਦੇਸੁ ਕਰਾਇਆ ।
रिधि सिधि निधि नाथ नउ आदि पुरखु आदेसु कराइआ ।

चमत्कारिक शक्तींचा खजिना असलेल्या नऊ नाथांनीही त्या परमेश्वरापुढे नतमस्तक झाले.

ਸਹਸ ਨਾਂਵ ਲੈ ਸਹਸ ਮੁਖ ਸਿਮਰਣਿ ਸੰਖ ਨ ਨਾਉਂ ਧਿਆਇਆ ।
सहस नांव लै सहस मुख सिमरणि संख न नाउं धिआइआ ।

सेसांग (पौराणिक साप) त्याच्या हजार मुखांनी त्याचे हजारो नावांनी स्मरण केले, परंतु त्याचे पठण पूर्ण होऊ शकले नाही.

ਲੋਮਸ ਤਪੁ ਕਰਿ ਸਾਧਨਾ ਹਉਮੈ ਸਾਧਿ ਨ ਸਾਧੁ ਸਦਾਇਆ ।
लोमस तपु करि साधना हउमै साधि न साधु सदाइआ ।

ऋषी लोमस यांनी कठोरपणे तपस्वी शिस्त पाळली परंतु त्यांच्या अहंकारावर मात करू शकले नाहीत आणि त्यांना खरा तपस्वी म्हणता येणार नाही.

ਚਿਰੁ ਜੀਵਣੁ ਬਹੁ ਹੰਢਣਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਫਲੁ ਪਲੁ ਨ ਚਖਾਇਆ ।
चिरु जीवणु बहु हंढणा गुरमुखि सुखु फलु पलु न चखाइआ ।

चिरंजीव मार्कंडेयने दीर्घायुष्य व्यतीत केले पण गुरुमुखांचे सुख फळ चाखता आले नाही.

ਕੁਦਰਤਿ ਅੰਦਰਿ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਇਆ ।੧੪।
कुदरति अंदरि भरमि भुलाइआ ।१४।

पृथ्वीवर राहून वर सांगितलेले सर्व भ्रमित राहिले.

ਪਉੜੀ ੧੫
पउड़ी १५

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖਫਲੁ ਸਾਧਸੰਗੁ ਭਗਤਿ ਵਛਲ ਹੋਇ ਵਸਿਗਤਿ ਆਇਆ ।
गुरमुखि सुखफलु साधसंगु भगति वछल होइ वसिगति आइआ ।

गुरुमुखांचे आनंदाचे फळ म्हणजे पवित्र मंडळी आणि या पवित्र मंडळीचे नियंत्रण आहे, भगवान भक्तांचे प्रियकर म्हणून येथे येतात.

ਕਾਰਣੁ ਕਰਤੇ ਵਸਿ ਹੈ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਵਿਚਿ ਕਰੇ ਕਰਾਇਆ ।
कारणु करते वसि है साधसंगति विचि करे कराइआ ।

सर्व कारणे निर्मात्याच्या नियंत्रणाखाली आहेत परंतु पवित्र मंडळीत तो सर्व काही भक्तांच्या आणि संतांच्या इच्छेनुसार करतो.

ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮੁ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਵਿਚਿ ਭਾਣਾ ਭਾਇਆ ।
पारब्रहमु पूरन ब्रहमु साधसंगति विचि भाणा भाइआ ।

अतींद्रिय ब्रह्म हे परिपूर्ण ब्रह्म आहे आणि त्याला पवित्र मंडळीची इच्छा आवडते.

ਰੋਮ ਰੋਮ ਵਿਚਿ ਰਖਿਓਨੁ ਕਰਿ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਕਰੋੜਿ ਸਮਾਇਆ ।
रोम रोम विचि रखिओनु करि ब्रहमंड करोड़ि समाइआ ।

त्याच्या प्रत्येक ट्रायकोममध्ये करोडो ब्रह्मांड सामावले आहेत.

ਬੀਅਹੁ ਕਰਿ ਬਿਸਥਾਰੁ ਵੜੁ ਫਲ ਅੰਦਰਿ ਫਿਰਿ ਬੀਉ ਵਸਾਇਆ ।
बीअहु करि बिसथारु वड़ु फल अंदरि फिरि बीउ वसाइआ ।

एका बीजातून वटवृक्ष बाहेर पडतो आणि त्याच्या फळांमध्ये पुन्हा बिया राहतात.

ਅਪਿਉ ਪੀਅਣੁ ਅਜਰ ਜਰਣੁ ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਨ ਆਪੁ ਜਣਾਇਆ ।
अपिउ पीअणु अजर जरणु आपु गवाइ न आपु जणाइआ ।

ज्यांनी अमृत वाहणाऱ्यांनी त्यांच्या मनातील असह्य गोष्टींचा भक्तीपूर्वक स्वीकार केला आहे, त्यांच्या अहंकारापासून दूर राहणे त्यांच्या लक्षात आले नाही.

ਅੰਜਨੁ ਵਿਚਿ ਨਿਰੰਜਨੁ ਪਾਇਆ ।੧੫।
अंजनु विचि निरंजनु पाइआ ।१५।

अशा खऱ्या माणसांना मायेत राहून त्या निष्कलंक परमेश्वराची प्राप्ती होते.

ਪਉੜੀ ੧੬
पउड़ी १६

ਮਹਿਮਾ ਮਹਿ ਮਹਿਕਾਰ ਵਿਚਿ ਮਹਿਮਾ ਲਖ ਨ ਮਹਿਮਾ ਜਾਣੈ ।
महिमा महि महिकार विचि महिमा लख न महिमा जाणै ।

त्याच्या भव्यतेचा सुगंध पसरवणाऱ्या लोकांनाही त्याच्या महानतेचे खरे स्वरूप कळत नाही.

ਲਖ ਮਹਾਤਮ ਮਹਾਤਮਾ ਤਿਲ ਨ ਮਹਾਤਮੁ ਆਖਿ ਵਖਾਣੈ ।
लख महातम महातमा तिल न महातमु आखि वखाणै ।

लाखो संत त्या भगवंताचा भावार्थ आणि महत्व समजावून सांगतात पण सर्व सामील होऊनही त्याच्या भव्यतेचा एक अंशही मांडू शकले नाहीत.

ਉਸਤਤਿ ਵਿਚਿ ਲਖ ਉਸਤਤੀ ਪਲ ਉਸਤਤਿ ਅੰਦਰਿ ਹੈਰਾਣੈ ।
उसतति विचि लख उसतती पल उसतति अंदरि हैराणै ।

असंख्य स्तुत्यवादक आश्चर्यचकित झाले आहेत (कारण ते त्याचे योग्य प्रकारे स्तवन करू शकले नाहीत)

ਅਚਰਜ ਵਿਚਿ ਲਖ ਅਚਰਜਾ ਅਚਰਜ ਅਚਰਜ ਚੋਜ ਵਿਡਾਣੈ ।
अचरज विचि लख अचरजा अचरज अचरज चोज विडाणै ।

कोट्यवधी चमत्कार आश्चर्याने भरलेले आहेत आणि ते सर्व स्वतः आश्चर्यचकित असलेल्या परमेश्वराचे विस्मयकारक पराक्रम पाहून आश्चर्यचकित होतात.

ਵਿਸਮਾਦੀ ਵਿਸਮਾਦ ਲਖ ਵਿਸਮਾਦਹੁ ਵਿਸਮਾਦ ਵਿਹਾਣੈ ।
विसमादी विसमाद लख विसमादहु विसमाद विहाणै ।

त्या अद्‌भुत परमेश्वराच्या आश्चर्याची पूर्णता पाहिल्यावर आनंद आणि थकवा जाणवतो.

ਅਬਗਤਿ ਗਤਿ ਅਤਿ ਅਗਮ ਹੈ ਅਕਥ ਕਥਾ ਆਖਾਣ ਵਖਾਣੈ ।
अबगति गति अति अगम है अकथ कथा आखाण वखाणै ।

त्या अव्यक्त परमेश्वराची गतिशीलता अत्यंत अगम्य आहे आणि त्याच्या भव्य कथेचा शर्ट वृत्तांतही अगम्य आहे.

ਲਖ ਪਰਵਾਣ ਪਰੈ ਪਰਵਾਣੈ ।੧੬।
लख परवाण परै परवाणै ।१६।

त्याचे मोजमाप लाखांच्या पलीकडे आहे.

ਪਉੜੀ ੧੭
पउड़ी १७

ਅਗਮਹੁ ਅਗਮੁ ਅਗੰਮੁ ਹੈ ਅਗਮੁ ਅਗਮੁ ਅਤਿ ਅਗਮੁ ਸੁਣਾਏ ।
अगमहु अगमु अगंमु है अगमु अगमु अति अगमु सुणाए ।

परमेश्वर प्रवेशाच्या पलीकडे आहे आणि सर्व त्याला अत्यंत दुर्गम म्हणतात.

ਅਲਖਹੁ ਅਲਖੁ ਅਲਖੁ ਹੈ ਅਲਖੁ ਅਲਖੁ ਲਖ ਅਲਖੁ ਧਿਆਏ ।
अलखहु अलखु अलखु है अलखु अलखु लख अलखु धिआए ।

तो अगोचर होता; तो अगोचर आहे आणि तो अगम्य राहील म्हणजेच तो सर्व ध्यानांच्या पलीकडे आहे.

ਅਪਰੰਪਰੁ ਅਪਰੰਪਰਹੁਂ ਅਪਰੰਪਰੁ ਅਪਰੰਪਰੁ ਭਾਏ ।
अपरंपरु अपरंपरहुं अपरंपरु अपरंपरु भाए ।

सर्व मर्यादांच्या पलीकडे जे काही अमर्याद आहे; परमेश्वर कल्पनेच्या पलीकडे आहे.

ਆਗੋਚਰੁ ਆਗੋਚਰਹੁ ਆਗੋਚਰੁ ਆਗੋਚਰਿ ਜਾਏ ।
आगोचरु आगोचरहु आगोचरु आगोचरि जाए ।

तो अगोचर गोष्टींचा अगोचर आहे आणि इंद्रियांच्या आवाक्याबाहेर आहे.

ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮੁ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਆਗਾਧਿ ਅਲਾਏ ।
पारब्रहमु पूरन ब्रहमु साधसंगति आगाधि अलाए ।

अतींद्रिय ब्रह्म हा परिपूर्ण ब्रह्म आहे ज्याची पवित्र मंडळीत अनेक प्रकारे प्रशंसा केली जाते.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਪਿਰਮ ਰਸੁ ਭਗਤਿ ਵਛਲੁ ਹੋਇ ਅਛਲੁ ਛਲਾਏ ।
गुरमुखि सुख फलु पिरम रसु भगति वछलु होइ अछलु छलाए ।

त्याच्या प्रेमाचा आनंद हे गुरुमुखांचे सुख फळ आहे. भगवंत भक्तांवर प्रेमळ आहेत पण मोठ्या फसवणुकीपासूनही तो कधीच भ्रमात पडत नाही

ਵੀਹ ਇਕੀਹ ਚੜ੍ਹਾਉ ਚੜ੍ਹਾਏ ।੧੭।
वीह इकीह चढ़ाउ चढ़ाए ।१७।

केवळ त्याच्या कृपेने, कोणीही उत्साहाने जागतिक महासागर पार करू शकतो.

ਪਉੜੀ ੧੮
पउड़ी १८

ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮੁ ਨਿਰੰਕਾਰਿ ਆਕਾਰੁ ਬਣਾਇਆ ।
पारब्रहमु पूरन ब्रहमु निरंकारि आकारु बणाइआ ।

ट्रान्सेन्टल ब्रह्म हे परिपूर्ण ब्रह्म आहे आणि त्या निराकार (भगवान) ने विश्वाची सर्व रूपे निर्माण केली आहेत.

ਅਬਿਗਤਿ ਗਤਿ ਆਗਾਧਿ ਬੋਧ ਗੁਰ ਮੂਰਤਿ ਹੋਇ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ।
अबिगति गति आगाधि बोध गुर मूरति होइ अलखु लखाइआ ।

तो सर्वव्यापी, अगम्य आणि बुद्धीसाठी अगोचर आहे, परंतु सौंदर्याचे प्रतीक असलेल्या गुरूंनी मला परमेश्वराचे दर्शन घडवले आहे.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸਚਖੰਡ ਵਿਚਿ ਭਗਤਿ ਵਛਲ ਹੋਇ ਅਛਲ ਛਲਾਇਆ ।
साधसंगति सचखंड विचि भगति वछल होइ अछल छलाइआ ।

पवित्र मंडळीत, सत्याचे निवासस्थान, तो भक्तांप्रती कोमल म्हणून प्रकट होतो आणि ज्यांना कधीही भ्रमित होत नाही त्यांनाही भ्रमित करतो.

ਚਾਰਿ ਵਰਨ ਇਕ ਵਰਨ ਹੁਇ ਆਦਿ ਪੁਰਖ ਆਦੇਸੁ ਕਰਾਇਆ ।
चारि वरन इक वरन हुइ आदि पुरख आदेसु कराइआ ।

एकटाच गुरू चारही वर्णांना एकत्र करून त्यांना एक बनवतो आणि पुढे त्यांना परमेश्वरासमोर नतमस्तक करतो.

ਧਿਆਨ ਮੂਲੁ ਦਰਸਨੁ ਗੁਰੂ ਛਿਅ ਦਰਸਨ ਦਰਸਨ ਵਿਚਿ ਆਇਆ ।
धिआन मूलु दरसनु गुरू छिअ दरसन दरसन विचि आइआ ।

सर्व तपस्वी विषयांच्या पायावर गुरूचे तत्त्वज्ञान आहे ज्यामध्ये सहाही तत्त्वज्ञाने (भारतीय परंपरेतील) सामावलेली आहेत.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਨ ਆਪੁ ਜਣਾਇਆ ।੧੮।
आपे आपि न आपु जणाइआ ।१८।

तो स्वतःच सर्वस्व आहे पण स्वतःला कधीच कोणाच्या लक्षात आणून देत नाही.

ਪਉੜੀ ੧੯
पउड़ी १९

ਚਰਣ ਕਵਲ ਸਰਣਾਗਤੀ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਮਿਲਿ ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਆਏ ।
चरण कवल सरणागती साधसंगति मिलि गुरु सिख आए ।

पवित्र मंडळीत गुरूंचे शिष्य गुरूंच्या पावन चरणांच्या आश्रयाला येतात.

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦਿਸਟਿ ਨਿਹਾਲੁ ਕਰਿ ਦਿਬ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਦੇ ਪੈਰੀ ਪਾਏ ।
अंम्रित दिसटि निहालु करि दिब द्रिसटि दे पैरी पाए ।

गुरूंच्या दर्शनासारख्या अमृताने सर्वांना आनंदित केले आहे आणि त्यांच्या दिव्य रूपामुळे गुरूंनी त्या सर्वांना पवित्र चरणी (आश्रय) ठेवले आहे, म्हणजे सर्वांना नम्र केले आहे.

ਚਰਣ ਰੇਣੁ ਮਸਤਕਿ ਤਿਲਕ ਭਰਮ ਕਰਮ ਦਾ ਲੇਖੁ ਮਿਟਾਏ ।
चरण रेणु मसतकि तिलक भरम करम दा लेखु मिटाए ।

शिखांनी पायाची धूळ कपाळाला लावली आणि आता त्यांच्या भ्रामक कृत्यांचा लेखाजोखा पुसला गेला आहे.

ਚਰਣੋਦਕੁ ਲੈ ਆਚਮਨੁ ਹਉਮੈ ਦੁਬਿਧਾ ਰੋਗੁ ਗਵਾਏ ।
चरणोदकु लै आचमनु हउमै दुबिधा रोगु गवाए ।

पायांचे अमृत प्यायल्याने त्यांचे अहंकार आणि द्वैत हे विकार बरे झाले आहेत.

ਪੈਰੀਂ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕੁ ਹੋਇ ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਿ ਸਹਜ ਘਰਿ ਆਏ ।
पैरीं पै पा खाकु होइ जीवन मुकति सहज घरि आए ।

पाया पडून, पायाची धूळ बनून जीवनात मुक्तीचा मार्ग अंगीकारून त्यांनी स्वतःला सुस्थितीत प्रस्थापित केले आहे.

ਚਰਣ ਕਵਲ ਵਿਚਿ ਭਵਰ ਹੋਇ ਸੁਖ ਸੰਪਦ ਮਕਰੰਦਿ ਲੁਭਾਏ ।
चरण कवल विचि भवर होइ सुख संपद मकरंदि लुभाए ।

आता कमळाच्या पायातील काळ्या मधमाश्या बनून त्या अमृत आनंदाचा आस्वाद घेत आहेत.

ਪੂਜ ਮੂਲ ਸਤਿਗੁਰੁ ਚਰਣ ਦੁਤੀਆ ਨਾਸਤਿ ਲਵੈ ਨ ਲਾਏ ।
पूज मूल सतिगुरु चरण दुतीआ नासति लवै न लाए ।

त्यांच्या उपासनेचा आधार म्हणजे खऱ्या गुरूंचे कमळ चरण आणि ते द्वैत आता त्यांच्या जवळ येऊ देत नाहीत.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਗੁਰ ਸਰਣਾਏ ।੧੯।
गुरमुखि सुख फलु गुर सरणाए ।१९।

गुरुमुखांचे सुख फळ म्हणजे गुरूंचा आश्रय.

ਪਉੜੀ ੨੦
पउड़ी २०

ਸਾਸਤ੍ਰ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਵੇਦ ਲਖ ਮਹਾਂ ਭਾਰਥ ਰਾਮਾਇਣ ਮੇਲੇ ।
सासत्र सिंम्रिति वेद लख महां भारथ रामाइण मेले ।

शास्त्रे, स्मृती, लाखो वेद, महाभारत, रामायण वगैरे जरी एकत्र जोडले तरी;

ਸਾਰ ਗੀਤਾ ਲਖ ਭਾਗਵਤ ਜੋਤਕ ਵੈਦ ਚਲੰਤੀ ਖੇਲੇ ।
सार गीता लख भागवत जोतक वैद चलंती खेले ।

गीतेचे हजारो भावार्थ, भागवत, खगोलशास्त्राची पुस्तके आणि वैद्यांची कलाबाज जोडली जातात;

ਚਉਦਹ ਵਿਦਿਆ ਸਾਅੰਗੀਤ ਬ੍ਰਹਮੇ ਬਿਸਨ ਮਹੇਸੁਰ ਭੇਲੇ ।
चउदह विदिआ साअंगीत ब्रहमे बिसन महेसुर भेले ।

शिक्षण, संगीतशास्त्र आणि ब्रह्मा, विष्णू, महेसा या चौदा शाखा एकत्र ठेवल्या आहेत;

ਸਨਕਾਦਿਕ ਲਖ ਨਾਰਦਾ ਸੁਕ ਬਿਆਸ ਲਖ ਸੇਖ ਨਵੇਲੇ ।
सनकादिक लख नारदा सुक बिआस लख सेख नवेले ।

जर लाखो सेस, सर्प, शुक्र, व्यास, नारद, सनल इ. सर्व तेथे गोळा केले जातात;

ਗਿਆਨ ਧਿਆਨ ਸਿਮਰਣ ਘਣੇ ਦਰਸਨ ਵਰਨ ਗੁਰੂ ਬਹੁ ਚੇਲੇ ।
गिआन धिआन सिमरण घणे दरसन वरन गुरू बहु चेले ।

असंख्य ज्ञान, ध्यान, पठण, तत्त्वज्ञान, वर्ण आणि गुरु-शिष्य आहेत; ते सर्व काही नाहीत.

ਪੂਰਾ ਸਤਿਗੁਰ ਗੁਰਾਂ ਗੁਰੁ ਮੰਤ੍ਰ ਮੂਲ ਗੁਰ ਬਚਨ ਸੁਹੇਲੇ ।
पूरा सतिगुर गुरां गुरु मंत्र मूल गुर बचन सुहेले ।

परिपूर्ण गुरू (भगवान) हे गुरूंचे गुरु आहेत आणि गुरूंचे पवित्र प्रवचन हा सर्व मंत्रांचा आधार आहे.

ਅਕਥ ਕਥਾ ਗੁਰੁ ਸਬਦੁ ਹੈ ਨੇਤਿ ਨੇਤਿ ਨਮੋ ਨਮੋ ਕੇਲੇ ।
अकथ कथा गुरु सबदु है नेति नेति नमो नमो केले ।

गुरूंच्या वचनाची कथा अगम्य आहे; ते नेति नेति आहे (हे नाही हे नाही). त्याच्यापुढे नेहमी नतमस्तक झाले पाहिजे.

ਗੁਰਮੁਖ ਸੁਖ ਫਲੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ।੨੦।
गुरमुख सुख फलु अंम्रित वेले ।२०।

गुरुमुखांचे हे सुख फळ लवकरात लवकर प्राप्त होते.

ਪਉੜੀ ੨੧
पउड़ी २१

ਚਾਰ ਪਦਾਰਥ ਆਖੀਅਨਿ ਲਖ ਪਦਾਰਥ ਹੁਕਮੀ ਬੰਦੇ ।
चार पदारथ आखीअनि लख पदारथ हुकमी बंदे ।

चार आदर्श (धर्म अर्थ काम आणि मोक्ष) सांगितले जातात पण असे लाखो आदर्श सेवक (भगवान, गुरूचे) आहेत.

ਰਿਧਿ ਸਿਧਿ ਨਿਧਿ ਲਖ ਸੇਵਕੀ ਕਾਮਧੇਣੁ ਲਖ ਵਗ ਚਰੰਦੇ ।
रिधि सिधि निधि लख सेवकी कामधेणु लख वग चरंदे ।

त्याच्या सेवेत लाखो चमत्कारिक शक्ती आणि खजिना आहेत आणि त्याच्याकडे इच्छा पूर्ण करणाऱ्या गायी चरत आहेत.

ਲਖ ਪਾਰਸ ਪਥਰੋਲੀਆ ਪਾਰਜਾਤਿ ਲਖ ਬਾਗ ਫਲੰਦੇ ।
लख पारस पथरोलीआ पारजाति लख बाग फलंदे ।

त्याच्याकडे लाखो तत्वज्ञानी दगड आणि फलदायी इच्छा पूर्ण करणारी झाडे आहेत.

ਚਿਤਵਣ ਲਖ ਚਿੰਤਾਮਣੀ ਲਖ ਰਸਾਇਣ ਕਰਦੇ ਛੰਦੇ ।
चितवण लख चिंतामणी लख रसाइण करदे छंदे ।

गुरूंच्या एका झटक्यात, लाखो इच्छा पूर्ण करणारी रत्ने (चिंतामिनी) आणि अमृत त्यांना अर्पण होतात.

ਲਖ ਰਤਨ ਰਤਨਾਗਰਾ ਸਭ ਨਿਧਾਨ ਸਭ ਫਲ ਸਿਮਰੰਦੇ ।
लख रतन रतनागरा सभ निधान सभ फल सिमरंदे ।

लाखो दागिने, समुद्राचे सर्व खजिना आणि सर्व फळे त्याची स्तुती करतात.

ਲਖ ਭਗਤੀ ਲਖ ਭਗਤ ਹੋਇ ਕਰਾਮਾਤ ਪਰਚੈ ਪਰਚੰਦੇ ।
लख भगती लख भगत होइ करामात परचै परचंदे ।

लाखो भक्त आणि चमत्कार करणारे भोंदू भानगडीत मग्न होऊन फिरत असतात.

ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵ ਸਾਧਸੰਗੁ ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਅਜਰੁ ਜਰੰਦੇ ।
सबद सुरति लिव साधसंगु पिरम पिआला अजरु जरंदे ।

गुरूंचा खरा शिष्य, त्यांचे चैतन्य वचनात विलीन करून, परमेश्वराच्या प्रेमाचा असह्य प्याला पितात आणि आत्मसात करतो.

ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਸਤਸੰਗਿ ਮਿਲੰਦੇ ।੨੧।੧੬। ਸੋਲਾਂ ।
गुर किरपा सतसंगि मिलंदे ।२१।१६। सोलां ।

गुरूंच्या कृपेने लोक येतात आणि पवित्र मंडळीत सामील होतात.