વારાં ભાઇ ગુર્દાસજી

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥

એક ઓંકાર, આદિમ ઉર્જા, દૈવી ઉપદેશકની કૃપાથી સાક્ષાત્કાર થયો

ਪਉੜੀ ੧

ਵਾਲਹੁ ਨਿਕੀ ਆਖੀਐ ਖੰਡੇ ਧਾਰਹੁ ਸੁਣੀਐ ਤਿਖੀ ।

શીખ ભાવના ત્રિકોમ કરતાં સૂક્ષ્મ અને તલવારની ધાર કરતાં તીક્ષ્ણ છે.

ਆਖਣਿ ਆਖਿ ਨ ਸਕੀਐ ਲੇਖ ਅਲੇਖ ਨ ਜਾਈ ਲਿਖੀ ।

તેના વિશે કશું કહી શકાતું નથી કે સમજાવી શકાતું નથી અને તેનો અવર્ણનીય હિસાબ લખી શકાતો નથી.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਪੰਥੁ ਵਖਾਣੀਐ ਅਪੜਿ ਨ ਸਕੈ ਇਕਤੁ ਵਿਖੀ ।

ગુરુમુખોના માર્ગ તરીકે વ્યાખ્યાયિત, તે એક પગલું દ્વારા પ્રાપ્ત કરી શકાતું નથી.

ਸਿਲ ਆਲੂਣੀ ਚਟਣੀ ਤੁਲਿ ਨ ਲਖ ਅਮਿਅ ਰਸ ਇਖੀ ।

તે બેસ્વાદ પથ્થરને ચાટવા જેવું છે, પરંતુ લાખો મીઠી શેરડીના રસનો આનંદ તેની સાથે સરખાવી શકાય નહીં.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਪਾਇਆ ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਵਿਰਲੀ ਜੁ ਬਿਰਖੀ ।

ગુરમુખોએ દુર્લભ વૃક્ષો પર ઉગતા પ્રેમાળ ભક્તિના આનંદ-ફળને પ્રાપ્ત કર્યું છે.

ਸਤਿਗੁਰ ਤੁਠੈ ਪਾਈਐ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰਮਤਿ ਗੁਰਸਿਖੀ ।

સાચા ગુરુની કૃપાથી, ગુરુના જ્ઞાનને અનુસરવાથી અને પવિત્ર મંડળમાં જ શીખ ભાવના પ્રાપ્ત થાય છે.

ਚਾਰਿ ਪਦਾਰਥ ਭਿਖਕ ਭਿਖੀ ।੧।

જીવનના ચાર આદર્શો (ધર્મ, અર્થ, કટમ અને રૂક) ભિખારીઓ દ્વારા ભીખ માંગવામાં આવે છે.

ਪਉੜੀ ੨

ਚਾਰਿ ਪਦਾਰਥ ਆਖੀਅਨਿ ਸਤਿਗੁਰ ਦੇਇ ਨ ਗੁਰਸਿਖੁ ਮੰਗੈ ।

સાચા ગુરુ પોતે ચાર આદર્શો આપે છે; ગુરુના શીખ તેમના માટે પૂછે છે.

ਅਠ ਸਿਧਿ ਨਿਧੀ ਨਵੈ ਰਿਧਿ ਨ ਗੁਰੁ ਸਿਖੁ ਢਾਕੈ ਟੰਗੈ ।

ગુરુમુખ ક્યારેય પોતાની પીઠ પર નવ ખજાના અને આઠ ચમત્કારિક શક્તિઓ વહન કરતો નથી.

ਕਾਮਧੇਣੁ ਲਖ ਲਖਮੀ ਪਹੁੰਚ ਨ ਹੰਘੈ ਢੰਗਿ ਸੁਢੰਗੈ ।

ગાય અને લાખો લક્ષ્મીઓની ઈચ્છા પૂરી કરે છે, 'તેમની સુંદર હરકતોથી કોઈ ગુરસિખ સુધી પહોંચી શકાતું નથી - ગુરુના શીખ.

ਲਖ ਪਾਰਸ ਲਖ ਪਾਰਿਜਾਤ ਹਥਿ ਨ ਛੁਹਦਾ ਫਲ ਨ ਅਭੰਗੈ ।

ગુરુની શીખ ક્યારેય ફિલસૂફના પથ્થરને કે ક્ષણિક ફળો લાખો ઈચ્છાપૂર્તિ વૃક્ષોને સ્પર્શતી નથી.

ਤੰਤ ਮੰਤ ਪਾਖੰਡ ਲਖ ਬਾਜੀਗਰ ਬਾਜਾਰੀ ਨੰਗੈ ।

મંત્રો અને તંત્રો જાણનારા લાખો તાંત્રિકો ગુરુના શીખ માટે માત્ર નગ્ન બજાણિયા છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦੀ ਗਾਖੜੀ ਇਕਸ ਅੰਗਿ ਨ ਅੰਗਣਿ ਅੰਗੈ ।

ગુરુ શિષ્યનો સંબંધ ખૂબ જ જટિલ છે કારણ કે તેના ઘણા કાયદા અને ઉપનિયમો છે.

ਗੁਰਸਿਖੁ ਦੂਜੇ ਭਾਵਹੁ ਸੰਗੈ ।੨।

ગુરુની શીખ હંમેશા દ્વૈતની ભાવનાથી શરમાળ હોય છે.

ਪਉੜੀ ੩

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਸਿਖਣਾ ਨਾਦੁ ਨ ਵੇਦ ਨ ਆਖਿ ਵਖਾਣੈ ।

ગુરુના શિષ્યત્વની શિસ્ત વેદ અને તમામ ધૂન માટે અક્ષમ્ય છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਲਿਖਣਾ ਲਖ ਨ ਚਿਤ੍ਰ ਗੁਪਤਿ ਲਿਖਿ ਜਾਣੈ ।

લોકોના કાર્યોના હિસાબ લખનાર ચિત્રગુપ્તને પણ શીખ જીવનની ભાવના વિશે કેવી રીતે લખવું તે ખબર નથી.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਸਿਮਰਣੋਂ ਸੇਖ ਅਸੰਖ ਨ ਰੇਖ ਸਿਾਣੈ ।

સિમરણનો મહિમા, ભગવાનના નામનું સ્મરણ, અસંખ્ય સીનાગ્સ (હજાર ઢાંકવાવાળા પૌરાણિક સાપ) દ્વારા જાણી શકાતું નથી.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਵਰਤਮਾਨੁ ਵੀਹ ਇਕੀਹ ਉਲੰਘਿ ਪਛਾਣੈ ।

સાંસારિક ઘટનાઓથી પર જઈને જ શીખ ભાવનાનું આચરણ જાણી શકાય છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਬੁਝਣਾ ਗਿਆਨ ਧਿਆਨ ਅੰਦਰਿ ਕਿਵ ਆਣੈ ।

ફક્ત શીખવા અને ચિંતન દ્વારા કોઈ શીખ જીવન અથવા ગુરસિખી કેવી રીતે સમજી શકે?

ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਸਾਧਸੰਗਿ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਹੋਇ ਮਾਣੁ ਨਿਮਾਣੈ ।

ગુરુની કૃપાથી, પવિત્ર મંડળમાં, શબ્દમાં પોતાની ચેતના કેન્દ્રિત કરનાર ગુરસિખ ગર્વ અનુભવે છે અને નમ્ર બને છે.

ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਵਿਰਲਾ ਰੰਗੁ ਮਾਣੈ ।੩।

કોઈ વિરલ વ્યક્તિ પ્રેમાળ ભક્તિનો આનંદ માણી શકે છે.

ਪਉੜੀ ੪

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਸਿਖਣਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਦੀ ਸੇਵਾ ।

ગુરુની શીખનું આચરણ શીખવાની રીત એ છે કે એક પવિત્ર મંડળ હોવો જોઈએ.

ਦਸ ਅਵਤਾਰ ਨ ਸਿਖਿਆ ਗੀਤਾ ਗੋਸਟਿ ਅਲਖ ਅਭੇਵਾ ।

આ રહસ્ય દસ અવતારો (વિષ્ણુના) ને પણ ખબર ન હતી; આ રહસ્ય ગીતા અને ચર્ચાઓથી પર છે.

ਵੇਦ ਨ ਜਾਣਨ ਭੇਦ ਕਿਹੁ ਲਿਖਿ ਪੜਿ ਸੁਣਿ ਸਣੁ ਦੇਵੀ ਦੇਵਾ ।

પછી વેદ તેનું રહસ્ય જાણતા નથી, તેમ છતાં તેનો અભ્યાસ દેવી-દેવતાઓ દ્વારા કરવામાં આવે છે.

ਸਿਧ ਨਾਥ ਨ ਸਮਾਧਿ ਵਿਚਿ ਤੰਤ ਨ ਮੰਤ ਲੰਘਾਇਨਿ ਖੇਵਾ ।

સિદ્ધો, નાથ અને તંતત્રોનું ઊંડું ધ્યાન શીખ જીવન પદ્ધતિના ઉપદેશો અને આચરણોને પાર કરી શક્યું નથી.

ਲਖ ਭਗਤਿ ਜਗਤ ਵਿਚਿ ਲਿਖਿ ਨ ਗਏ ਗੁਰੁ ਸਿਖੀ ਟੇਵਾ ।

આ દુનિયામાં લાખો ભક્તો ખીલ્યા પણ તેઓ પણ ગુરુના શીખોના જીવન-શિસ્તને સમજી શક્યા નહીં.

ਸਿਲਾ ਅਲੂਣੀ ਚਟਣੀ ਸਾਦਿ ਨ ਪੁਜੈ ਲਖ ਲਖ ਮੇਵਾ ।

આ જીવન મીઠા વગરના પથ્થરને ચાટવા જેવું છે પણ તેનો સ્વાદ લાખો ફળોથી પણ અજોડ છે.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰ ਸਬਦ ਸਮੇਵਾ ।੪।

પવિત્ર મંડળમાં ગુરુના શબ્દમાં સમાઈ જવું એ ગુરસિખના જીવનની સિદ્ધિ છે.

ਪਉੜੀ ੫

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਸਿਖਣਾ ਸਬਦਿ ਸੁਰਤਿ ਸਤਿਸੰਗਤਿ ਸਿਖੈ ।

શીખ-જીવન વિશે જાણવા માટે, વ્યક્તિએ પવિત્ર મંડળમાં પોતાની ચેતનાને શબ્દમાં ભેળવી દેવી જોઈએ.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਲਿਖਣਾ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੁਣਿ ਸਮਝੈ ਲਿਖੈ ।

શીખ જીવન વિશે લખવું એટલે સાંભળવું, સમજવું અને સતત લખવું.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਸਿਮਰਣੋ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮੰਤੁ ਕੋਲੂ ਰਸੁ ਇਖੈ ।

શીખ જીવનમાં સિમરન, ધ્યાન એ ગુરુ-મંત્ર (વાહિગુરુ) શીખવાનું છે જે શેરડીના રસની જેમ મધુર છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਵਰਤਮਾਨੁ ਚੰਦਨ ਵਾਸੁ ਨਿਵਾਸੁ ਬਿਰਿਖੈ ।

શીખ ધર્મની ભાવના ચંદનના ઝાડમાં રહેતી સુગંધ જેવી છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਬੁਝਣਾ ਬੁਝਿ ਅਬੁਝਿ ਹੋਵੈ ਲੈ ਭਿਖੈ ।

ગુરુની શીખની સમજ એ હકીકતમાં સમાયેલી છે કે ભેટમાં આપેલી ભિક્ષા (નોમ) પ્રાપ્ત કર્યા પછી પણ અને સંપૂર્ણ જ્ઞાની હોવા છતાં, તે પોતાને અજ્ઞાની માનતો હતો.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਸੁਣਿ ਨਾਮੁ ਦਾਨੁ ਇਸਨਾਨੁ ਸਰਿਖੈ ।

ગુરુના શીખ, પવિત્ર મંડળમાં ગુરુના શબ્દને સાંભળે છે અને ધ્યાન, દાન અને અશુદ્ધિનો અભ્યાસ કરે છે,

ਵਰਤਮਾਨੁ ਲੰਘਿ ਭੂਤ ਭਵਿਖੈ ।੫।

અને આમ ભૂતકાળના વર્તમાનને પાર કરીને નવા ભવિષ્ય તરફ જાય છે.

ਪਉੜੀ ੬

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਬੋਲਣਾ ਹੁਇ ਮਿਠ ਬੋਲਾ ਲਿਖੈ ਨ ਲੇਖੈ ।

શીખ જીવન વ્યકિત હળવાશથી બોલે છે અને ક્યારેય પોતાની જાતને ધ્યાનમાં લેતું નથી એટલે કે અહંકાર મરી જાય છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਚਲਣਾ ਚਲੈ ਭੈ ਵਿਚਿ ਲੀਤੇ ਭੇਖੈ ।

શીખ સ્વરૂપ જાળવવું અને ભગવાનના ડરમાં આગળ વધવું એ શીખ જીવન જીવવાની રીત છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਰਾਹੁ ਏਹੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਚਾਲ ਚਲੈ ਸੋ ਦੇਖੈ ।

શીખ જીવવાનો અર્થ છે ગુરસિખોના પગલે ચાલવું.

ਘਾਲਿ ਖਾਇ ਸੇਵਾ ਕਰੈ ਗੁਰ ਉਪਦੇਸੁ ਅਵੇਸੁ ਵਿਸੇਖੈ ।

વ્યક્તિએ પોતાના શ્રમનું ફળ ખાવું જોઈએ, સેવા કરવી જોઈએ અને હંમેશા ગુરુના ઉપદેશોથી પ્રેરિત રહી શકે છે.

ਆਪੁ ਗਣਾਇ ਨ ਅਪੜੈ ਆਪੁ ਗਵਾਏ ਰੂਪ ਨ ਰੇਖੈ ।

અહંકારથી પરમ પરમાત્માની પ્રાપ્તિ થતી નથી અને અહંકારની ભાવના ગુમાવ્યા પછી જ તે નિરાકાર અને અમર્યાદ ભગવાન સાથે પોતાને ઓળખી શકે છે.

ਮੁਰਦੇ ਵਾਂਗ ਮੁਰੀਦ ਹੋਇ ਗੁਰ ਗੋਰੀ ਵੜਿ ਅਲਖ ਅਲੇਖੈ ।

એક શિષ્ય મૃત વ્યક્તિની જેમ આવે છે અને ગુરુ-કબરમાં પ્રવેશ કરે છે, તે અગોચર ભગવાનમાં વિલીન થઈ શકે છે જે તમામ લેખોથી પર છે.

ਅੰਤੁ ਨ ਮੰਤੁ ਨ ਸੇਖ ਸਰੇਖੈ ।੬।

સેસનગ્સ તેમના મંત્રનું રહસ્ય સમજી શક્યા નહીં.

ਪਉੜੀ ੭

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਸਿਖਣਾ ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਸਿਖਣ ਬਜਰੁ ਭਾਰਾ ।

શીખ જીવનશૈલીનું શીખવું એ વીજળીની ગર્જના જેવું અઘરું છે અને તે ફક્ત ગુરુના શીખ જ શીખે છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਲਿਖਣਾ ਲੇਖੁ ਅਲੇਖੁ ਨ ਲਿਖਣਹਾਰਾ ।

શીખ-જીવન વિશે લખવું એ પણ તમામ હિસાબોની બહાર છે; કોઈ લખી શકતું નથી.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਤੋਲਣਾ ਤੁਲਿ ਨ ਤੋਲਿ ਤੁਲੈ ਤੁਲਧਾਰਾ ।

શીખ જીવનની રીતને કોઈ માપદંડથી તોલવી શકાતું નથી.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਦੇਖਣਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ।

શીખ જીવનની ઝલક ફક્ત પવિત્ર મંડળ અને ગુરુદ્વારા, ભગવાનના દ્વારમાં જ મળી શકે છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਚਖਣਾ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰੁ ਸਬਦੁ ਵੀਚਾਰਾ ।

પવિત્ર મંડળમાં ગુરુના શબ્દ પર ચિંતન કરવું એ શીખ જીવનશૈલીનો સ્વાદ ચાખવા જેવું છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਸਮਝਣਾ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਜਗਾਵਣਹਾਰਾ ।

શીખ જીવનની સમજ એ પ્રભુની જ્યોત પ્રજ્વલિત કરવા સમાન છે.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਪਿਰਮੁ ਪਿਆਰਾ ।੭।

ગુરુમુખોનો આનંદ-ફળ એ પ્રિય ભગવાનનો પ્રેમ છે.

ਪਉੜੀ ੮

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਰੂਪ ਦੇਖਿ ਇਕਸ ਬਾਝੁ ਨ ਹੋਰਸੁ ਦੇਖੈ ।

જેણે શીખ-જીવન પ્રાપ્ત કર્યું છે તે ભગવાન સિવાય કોઈ (ઈશ્વર, દેવી) ની ઝલક મેળવવા ઈચ્છતો નથી.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਚਖਣਾ ਲਖ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਫਲ ਫਿਕੈ ਲੇਖੈ ।

જેણે શીખ-જીવનનો સ્વાદ ચાખ્યો છે, તેને લાખો અમૃત ફળો મૌકિક લાગે છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਨਾਦੁ ਸੁਣਿ ਲਖ ਅਨਹਦ ਵਿਸਮਾਦ ਅਲੇਖੈ ।

શીખ-જીવનની ધૂન સાંભળીને, વ્યક્તિ લાખો અનસ્ટ્રક્ટ ધૂનોનો અદ્ભુત આનંદ માણે છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਪਰਸਣਾ ਠੰਢਾ ਤਤਾ ਭੇਖ ਅਭੇਖੈ ।

જેઓ શીખ ભાવનાના સંપર્કમાં આવ્યા છે તેઓ ગરમ અને ઠંડા, વેશ અને વેશની અસરોથી આગળ વધી ગયા છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦੀ ਵਾਸੁ ਲੈ ਹੁਇ ਦੁਰਗੰਧ ਸੁਗੰਧ ਸਰੇਖੈ ।

શીખ જીવનની સુગંધ શ્વાસમાં લીધા પછી, વ્યક્તિ અન્ય તમામ સુગંધને સુગંધ તરીકે અનુભવે છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਮਰ ਜੀਵਣਾ ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਭੈ ਨਿਮਖ ਨਮੇਖੈ ।

જેણે શીખ જીવન જીવવાનું શરૂ કર્યું છે, તે દરેક ક્ષણ પ્રેમાળ ભક્તિમાં જીવે છે.

ਅਲਪਿ ਰਹੈ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਵਿਸੇਖੈ ।੮।

'ગુરુના શબ્દમાં વશ થઈને તે દુનિયાથી અળગા રહે છે.

ਪਉੜੀ ੯

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਚਾ ਪੰਥੁ ਹੈ ਸਿਖੁ ਸਹਜ ਘਰਿ ਜਾਇ ਖਲੋਵੈ ।

ગુરુમુખોનો માર્ગ એ સત્ય માર્ગનો માર્ગ છે જે શીખ આપમેળે તેના જન્મજાત સ્વભાવમાં સ્થિર થઈ જાય છે.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਚੁ ਰਹਰਾਸਿ ਹੈ ਪੈਰੀਂ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕੁ ਜੁ ਹੋਵੈ ।

ગુરમુખોનું આચરણ સાચું છે; પગનો સ્પર્શ કરવો અને પગની ધૂળ બની જવું એટલે કે અત્યંત નમ્ર બનવું એ તેમનું સક્રિય વર્તન છે.

ਗੁਰੁਸਿਖੀ ਦਾ ਨਾਵਣਾ ਗੁਰਮਤਿ ਲੈ ਦੁਰਮਤਿ ਮਲੁ ਧੋਵੈ ।

શીખ-જીવનમાં પ્રસન્નતા એ ગુરૂના જ્ઞાન (ગુરમત) ને અપનાવીને દુષ્ટ વૃત્તિઓને ધોઈ નાખે છે.

ਗੁਰੁਸਿਖੀ ਦਾ ਪੂਜਣਾ ਗੁਰਸਿਖ ਪੂਜ ਪਿਰਮ ਰਸੁ ਭੋਵੈ ।

શીખ-જીવનમાં ઉપાસના એ ગુરુની શીખોની પૂજા (સેવા) છે અને પ્રિય ભગવાનના પ્રેમના વરસાદમાં ભીંજાઈ જવું.

ਗੁਰੁਸਿਖੀ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਗੁਰ ਬਚਨੀ ਗਲਿ ਹਾਰੁ ਪਰੋਵੈ ।

ગુરુના શબ્દોને માળા જેવી ધારણ કરવી એ પ્રભુની ઈચ્છાનો સ્વીકાર છે.

ਗੁਰੁਸਿਖੀ ਦਾ ਜੀਵਣਾ ਜੀਂਵਦਿਆਂ ਮਰਿ ਹਉਮੈ ਖੋਵੈ ।

ગુરસિખનું જીવન મરી જવું એટલે કે જીવતા જીવતા પોતાનો અહંકાર ગુમાવવો.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰ ਸਬਦ ਵਿਲੋਵੈ ।੯।

આવા જીવનમાં ગુરુના શબ્દનું પવિત્ર મંડળમાં મંથન થાય છે.

ਪਉੜੀ ੧੦

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਖਾਵਣਾ ਦੁਖੁ ਸੁਖੁ ਸਮ ਕਰਿ ਅਉਚਰ ਚਰਣਾ ।

આનંદ અને દુઃખને સમાન રીતે અપનાવીને, ગુરુમુખો આનંદનું ફળ ખાય છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਗਾਵਣਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਾਣੀ ਨਿਝਰੁ ਝਰਣਾ ।

શીખ જીવનશૈલીમાં સંગીત એ ગુરુના અમૃત સ્તોત્રોનો સતત પ્રવાહ (ગાવાનું) છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਧੀਰਜੁ ਧਰਮੁ ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਅਜਰੁ ਜਰਣਾ ।

શીખ જીવનમાં મનોબળ અને ફરજ એ પ્રેમના પ્યાલાની અસહ્ય શક્તિનો વાહક છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਸੰਜਮੋ ਡਰਿ ਨਿਡਰੁ ਨਿਡਰ ਮੁਚ ਡਰਣਾ ।

શીખ ધર્મમાં સંયમ રાખવાની પ્રથા આ ભયભીત વિશ્વમાં નિર્ભય બની રહી છે અને હંમેશા ભગવાનના ડરમાં આગળ વધી રહી છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਮਿਲਿ ਸਾਧਸੰਗਿ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਜਗੁ ਦੁਤਰੁ ਤਰਣਾ ।

શીખ જીવનનો બીજો સિદ્ધાંત એ છે કે પવિત્ર મંડળમાં જોડાવાથી અને મનને શબ્દમાં એકાગ્ર કરવાથી માણસ વિશ્વ મહાસાગર પાર કરી જાય છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦਾ ਕਰਮੁ ਏਹੁ ਗੁਰ ਫੁਰਮਾਏ ਗੁਰਸਿਖ ਕਰਣਾ ।

ગુરુની સૂચનાઓ અનુસાર કાર્ય કરવું એ શીખ જીવનનું પ્રદર્શન છે.

ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਗੁਰੁ ਸਿਖੁ ਗੁਰੁ ਸਰਣਾ ।੧੦।

ગુરુની કૃપાથી શિષ્ય (શીખ) ગુરુના શરણમાં રહે છે.

ਪਉੜੀ ੧੧

ਵਾਸਿ ਸੁਵਾਸੁ ਨਿਵਾਸੁ ਕਰਿ ਸਿੰਮਲਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲ ਲਾਏ ।

સુગંધ જેવા સર્વ સ્થાનોમાં પ્રસરે છે, ગુરૂમુખ તેને આનંદ-ફળ આપીને મનને પણ લક્ષી, મનમુખ, સુગંધી બનાવે છે.

ਪਾਰਸ ਹੋਇ ਮਨੂਰੁ ਮਿਲੁ ਕਾਗਹੁ ਪਰਮ ਹੰਸੁ ਕਰਵਾਏ ।

તે આયર્ન સ્લેગને સોનામાં અને કાગડાઓને સર્વોચ્ચ ક્રમના હંસમાં પરિવર્તિત કરે છે (પરમ કરા).

ਪਸੂ ਪਰੇਤਹੁ ਦੇਵ ਕਰਿ ਸਤਿਗੁਰ ਦੇਵ ਸੇਵ ਭੈ ਪਾਏ ।

સાચા ગુરુની સેવાના પરિણામે પ્રાણીઓ અને ભૂત પણ દેવતા બની જાય છે.

ਸਭ ਨਿਧਾਨ ਰਖਿ ਸੰਖ ਵਿਚਿ ਹਰਿ ਜੀ ਲੈ ਲੈ ਹਥਿ ਵਜਾਏ ।

તેમના હાથમાં તમામ ખજાનો (શંખ) હોવાથી તે દિવસ-રાત લોકોમાં પોતાના હાથથી વહેંચતા રહે છે.

ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣੁ ਆਖੀਐ ਭਗਤਿ ਵਛਲ ਹੋਇ ਆਪੁ ਛਲਾਏ ।

પાપીઓના ઉદ્ધારક તરીકે ઓળખાતા, ભક્તો પર પ્રેમાળ ભગવાન, ભક્તો દ્વારા પોતાને ભ્રમિત કરે છે.

ਗੁਣ ਕੀਤੇ ਗੁਣ ਕਰੇ ਜਗ ਅਵਗੁਣ ਕੀਤੇ ਗੁਣ ਗੁਰ ਭਾਏ ।

એકલા શુભચિંતક માટે આખું જગત સારું છે, પરંતુ, ગુરૂ દુષ્ટ કર્મ કરનારનું પણ ભલું કરવાનું પસંદ કરે છે.

ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਜਗ ਵਿਚਿ ਆਏ ।੧੧।

ગુરુ એક પરોપકારી વ્યક્તિ તરીકે વિશ્વમાં આવ્યા છે.

ਪਉੜੀ ੧੨

ਫਲ ਦੇ ਵਟ ਵਗਾਇਆਂ ਤਛਣਹਾਰੇ ਤਾਰਿ ਤਰੰਦਾ ।

એક વૃક્ષ પથ્થર ફેંકનારને ફળ આપે છે અને લાકડાની હોડી કાપનારને તેને પાર કરાવવા માટે.

ਤਛੇ ਪੁਤ ਨ ਡੋਬਈ ਪੁਤ ਵੈਰੁ ਜਲ ਜੀ ਨ ਧਰੰਦਾ ।

પાણી, (વૃક્ષના) પિતા (સુથારના) દુષ્ટ કાર્યોને યાદ ન રાખવાથી સુથારની સાથે હોડી ડૂબતી નથી.

ਵਰਸੈ ਹੋਇ ਸਹੰਸ ਧਾਰ ਮਿਲਿ ਗਿਲ ਜਲੁ ਨੀਵਾਣਿ ਚਲੰਦਾ ।

જ્યારે વરસાદ પડે છે ત્યારે હજારો પ્રવાહ બનીને હજારો પ્રવાહોમાં પાણી નીચાણવાળા સ્થળો તરફ વહી જાય છે.

ਡੋਬੈ ਡਬੈ ਅਗਰ ਨੋ ਆਪੁ ਛਡਿ ਪੁਤ ਪੈਜ ਰਖੰਦਾ ।

અગરના ઝાડનું લાકડું ડૂબી જાય છે પણ અહંકારનો ત્યાગ કરે છે, પાણી તેના પુત્રનું સન્માન બચાવે છે, વૃક્ષનું લાકડું [હકીકતમાં અગર(ઇગલવુડ) પાણીની સપાટી નીચે તરે છે].

ਤਰਿ ਡੁਬੈ ਡੁਬਾ ਤਰੈ ਜਿਣਿ ਹਾਰੈ ਹਾਰੈ ਸੁ ਜਿਣੰਦਾ ।

જે પાણી (પ્રેમના) પર તરવા જાય છે તે ડૂબી ગયો છે અને જે પ્રેમમાં ડૂબી જાય છે તે તરવા ગયેલો માનવામાં આવે છે.

ਉਲਟਾ ਖੇਲੁ ਪਿਰੰਮ ਦਾ ਪੈਰਾਂ ਉਪਰਿ ਸੀਸੁ ਨਿਵੰਦਾ ।

તેવી જ રીતે, વિશ્વમાં વિજેતા હારે છે અને અળગા બને છે અને હારનાર, એક જીતે છે (આખરે).

ਆਪਹੁ ਕਿਸੈ ਨ ਜਾਣੈ ਮੰਦਾ ।੧੨।

ઊલટું એ પ્રેમની પરંપરા છે જે મસ્તકને ચરણોમાં નમાવી દે છે. પરોપકારી શીખ કોઈને પણ ખરાબ કે ખરાબ માનતો નથી.

ਪਉੜੀ ੧੩

ਧਰਤੀ ਪੈਰਾਂ ਹੇਠਿ ਹੈ ਧਰਤੀ ਹੇਠਿ ਵਸੰਦਾ ਪਾਣੀ ।

પૃથ્વી આપણા પગ નીચે છે પણ ધરતી નીચે પાણી છે.

ਪਾਣੀ ਚਲੈ ਨੀਵਾਣੁ ਨੋ ਨਿਰਮਲੁ ਸੀਤਲੁ ਸੁਧੁ ਪਰਾਣੀ ।

પાણી નીચે તરફ વહે છે અને અન્યને ઠંડુ અને સ્વચ્છ બનાવે છે.

ਬਹੁ ਰੰਗੀ ਇਕ ਰੰਗੁ ਹੈ ਸਭਨਾਂ ਅੰਦਰਿ ਇਕੋ ਜਾਣੀ ।

વિવિધ રંગો સાથે ભળીને તે તે રંગો ધારણ કરે છે પરંતુ તે બધા માટે સામાન્ય રંગહીન છે.

ਤਤਾ ਹੋਵੈ ਧੁਪ ਵਿਚਿ ਛਾਵੈ ਠੰਢਾ ਵਿਰਤੀ ਹਾਣੀ ।

તે તડકામાં ગરમ અને છાયામાં ઠંડક બને છે, એટલે કે તે તેના સાથીઓ (સૂર્ય અને છાંયો) સાથે સુસંગત રીતે કાર્ય કરે છે.

ਤਪਦਾ ਪਰਉਪਕਾਰ ਨੋ ਠੰਢੇ ਪਰਉਪਕਾਰ ਵਿਹਾਣੀ ।

ગરમ હોય કે ઠંડો તેનો હેતુ હંમેશા બીજાનું ભલું હોય છે.

ਅਗਨਿ ਬੁਝਾਏ ਤਪਤਿ ਵਿਚਿ ਠੰਢਾ ਹੋਵੈ ਬਿਲਮੁ ਨ ਆਣੀ ।

પોતે ગરમ હોવા છતાં તે આગને ઓલવી નાખે છે અને ફરીથી ઠંડુ થવામાં સમય લેતો નથી.

ਗੁਰੁ ਸਿਖੀ ਦੀ ਏਹੁ ਨੀਸਾਣੀ ।੧੩।

આ શીખ સંસ્કૃતિના ગુણો છે.

ਪਉੜੀ ੧੪

ਪਾਣੀ ਅੰਦਰਿ ਧਰਤਿ ਹੈ ਧਰਤੀ ਅੰਦਰਿ ਪਾਣੀ ਵਸੈ ।

પૃથ્વી પાણીમાં છે અને પૃથ્વીમાં પણ પાણી છે.

ਧਰਤੀ ਰੰਗੁ ਨ ਰੰਗ ਸਭ ਧਰਤੀ ਸਾਉ ਨ ਸਭ ਰਸ ਰਸੈ ।

પૃથ્વીનો કોઈ રંગ નથી છતાં તેમાં તમામ રંગો (વિવિધ વનસ્પતિના સ્વરૂપમાં) છે.

ਧਰਤੀ ਗੰਧੁ ਨ ਗੰਧ ਬਹੁ ਧਰਤਿ ਨ ਰੂਪ ਅਨੂਪ ਤਰਸੈ ।

પૃથ્વીનો કોઈ સ્વાદ નથી છતાં બધા સ્વાદ તેમાં સમાયેલ છે.

ਜੇਹਾ ਬੀਜੈ ਸੋ ਲੁਣੈ ਕਰਮਿ ਭੂਮਿ ਸਭ ਕੋਈ ਦਸੈ ।

ધરતીમાં કોઈ ગંધ નથી, છતાં બધી સુગંધ તેમાં રહે છે.

ਚੰਦਨ ਲੇਪੁ ਨ ਲੇਪੁ ਹੈ ਕਰਿ ਮਲ ਮੂਤ ਕਸੂਤੁ ਨ ਧਸੈ ।

પૃથ્વી ક્રિયાઓ માટેનું ક્ષેત્ર છે; અહીં એક જે વાવે છે તે લણશે.

ਵੁਠੇ ਮੀਹ ਜਮਾਇਦੇ ਡਵਿ ਲਗੈ ਅੰਗੂਰੁ ਵਿਗਸੈ ।

ચંદનની પેસ્ટથી પ્લાસ્ટર્ડ કરવામાં આવે તો તે તેની સાથે જોડાયેલું નથી અને જીવોના મળમૂત્રથી દૂષિત થાય છે, તે ક્રોધ અને શરમથી ડૂબતું નથી.

ਦੁਖਿ ਨ ਰੋਵੈ ਸੁਖਿ ਨ ਹਸੈ ।੧੪।

વરસાદ પછી લોકો તેમાં મકાઈ વાવે છે અને (ગરમી મળે) પછી પણ તેમાંથી નવા રોપા ફૂટે છે. તે દુઃખમાં રડતો નથી અને આનંદમાં હસતો નથી.

ਪਉੜੀ ੧੫

ਪਿਛਲ ਰਾਤੀਂ ਜਾਗਣਾ ਨਾਮੁ ਦਾਨੁ ਇਸਨਾਨੁ ਦਿੜਾਏ ।

શીખ પ્રાતઃકાળ પહેલા જાગે છે અને નાનનું ધ્યાન કરે છે, તે સ્નાન અને દાન માટે સજાગ બને છે.

ਮਿਠਾ ਬੋਲਣੁ ਨਿਵ ਚਲਣੁ ਹਥਹੁ ਦੇ ਕੈ ਭਲਾ ਮਨਾਏ ।

તે મીઠી બોલે છે, નમ્રતાથી ચાલે છે અને બીજાના ભલા માટે પોતાના હાથે કંઈક આપીને આનંદ અનુભવે છે.

ਥੋੜਾ ਸਵਣਾ ਖਾਵਣਾ ਥੋੜਾ ਬੋਲਨੁ ਗੁਰਮਤਿ ਪਾਏ ।

તે ગુરુના ઉપદેશ મુજબ સૂઈ જાય છે અને ખાય છે, તે પણ વધુ બોલતા નથી.

ਘਾਲਿ ਖਾਇ ਸੁਕ੍ਰਿਤੁ ਕਰੈ ਵਡਾ ਹੋਇ ਨ ਆਪੁ ਗਣਾਏ ।

તે કમાવવા માટે પરિશ્રમ કરે છે, સારા કાર્યો કરે છે અને મહાન હોવા છતાં તેની મહાનતા ક્યારેય ધ્યાનમાં આવતી નથી.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਮਿਲਿ ਗਾਂਵਦੇ ਰਾਤਿ ਦਿਹੈਂ ਨਿਤ ਚਲਿ ਚਲਿ ਜਾਏ ।

દિવસ-રાત ચાલીને તે ત્યાં પહોંચે છે જ્યાં મંડળમાં ગુરબંત ગવાય છે.

ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਪਰਚਾ ਕਰੈ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਰਚੈ ਮਨੁ ਪਰਚਾਏ ।

તે પોતાની ચેતનાને શબ્દમાં ભળીને મનમાં સાચા ગુરુ પ્રત્યેનો પ્રેમ જાળવી રાખે છે.

ਆਸਾ ਵਿਚਿ ਨਿਰਾਸੁ ਵਲਾਏ ।੧੫।

આશાઓ અને ઈચ્છાઓ વચ્ચે તે અલિપ્ત રહે છે.

ਪਉੜੀ ੧੬

ਗੁਰ ਚੇਲਾ ਚੇਲਾ ਗੁਰੂ ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਸੁਣਿ ਗੁਰਸਿਖੁ ਸਦਾਵੈ ।

ગુરુનો ઉપદેશ સાંભળીને શિષ્ય અને ગુરુ એક (રૂપ અને ભાવનામાં) બની જાય છે.

ਇਕ ਮਨਿ ਇਕੁ ਅਰਾਧਣਾ ਬਾਹਰਿ ਜਾਂਦਾ ਵਰਜਿ ਰਹਾਵੈ ।

તે એકલા મનથી એક ભગવાનને ભજે છે અને તેના ભટકેલા મનને કાબૂમાં રાખે છે.

ਹੁਕਮੀ ਬੰਦਾ ਹੋਇ ਕੈ ਖਸਮੈ ਦਾ ਭਾਣਾ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ।

તે પ્રભુનો આજ્ઞાકારી સેવક બને છે અને તેની ઇચ્છા અને આજ્ઞાને પ્રેમ કરે છે.

ਮੁਰਦਾ ਹੋਇ ਮੁਰੀਦ ਸੋਇ ਕੋ ਵਿਰਲਾ ਗੁਰਿ ਗੋਰਿ ਸਮਾਵੈ ।

કોઈ પણ દુર્લભ શીખ શિષ્ય બનીને મૃત વ્યક્તિ ગુરુ-કબરમાં પ્રવેશ કરે છે.

ਪੈਰੀ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕੁ ਹੋਇ ਪੈਰਾਂ ਉਪਰਿ ਸੀਸੁ ਧਰਾਵੈ ।

પગે પડીને પગની ધૂળ બનીને ગુરુના ચરણોમાં માથું ટેકવે છે.

ਆਪੁ ਗਵਾਏ ਆਪੁ ਹੋਇ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਨ ਨਦਰੀ ਆਵੈ ।

તેની સાથે એક બનીને તે પોતાનો અહંકાર ગુમાવે છે અને હવે તેની સાથે દ્વૈતની ભાવના ક્યાંય દેખાતી નથી.

ਗੁਰੁ ਸਿਖੀ ਗੁਰੁ ਸਿਖੁ ਕਮਾਵੈ ।੧੬।

આવી સિદ્ધિ માત્ર ગુરુના શીખ દ્વારા જ પ્રાપ્ત થાય છે.

ਪਉੜੀ ੧੭

ਤੇ ਵਿਰਲੇ ਸੈਂਸਾਰ ਵਿਚਿ ਦਰਸਨ ਜੋਤਿ ਪਤੰਗ ਮਿਲੰਦੇ ।

દુર્લભ એવા લોકો છે કે જેઓ જીવાતની જેમ ઝલક (પ્રભુની) જ્યોત તરફ દોડે છે.

ਤੇ ਵਿਰਲੇ ਸੈਂਸਾਰ ਵਿਚਿ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਹੋਇ ਮਿਰਗ ਮਰੰਦੇ ।

તેઓ પણ વિશ્વમાં દુર્લભ છે જેઓ તેમની ચેતનાને શબ્દમાં ભેળવીને હરણની જેમ મૃત્યુ પામે છે.

ਤੇ ਵਿਰਲੇ ਸੈਂਸਾਰ ਵਿਚਿ ਚਰਣ ਕਵਲ ਹੁਇ ਭਵਰ ਵਸੰਦੇ ।

કાળી મધમાખી જેવા ગુરુના ચરણ કમળને પૂજતી હોય તેવા લોકો આ દુનિયામાં ભાગ્યે જ જોવા મળે છે.

ਤੇ ਵਿਰਲੇ ਸੈਂਸਾਰ ਵਿਚਿ ਪਿਰਮ ਸਨੇਹੀ ਮੀਨ ਤਰੰਦੇ ।

વિશ્વમાં એવા (શીખ) દુર્લભ છે જેઓ પ્રેમથી ભરપૂર બનીને માછલીની જેમ તરતા હોય છે.

ਤੇ ਵਿਰਲੇ ਸੈਂਸਾਰ ਵਿਚਿ ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਸੇਵ ਕਰੰਦੇ ।

ગુરુના આવા શીખો પણ દુર્લભ છે જે ગુરુના અન્ય શીખોની સેવા કરે છે.

ਭੈ ਵਿਚਿ ਜੰਮਨਿ ਭੈ ਰਹਨਿ ਭੈ ਵਿਚਿ ਮਰਿ ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਜੀਵੰਦੇ ।

તેમના આદેશ (ભય) માં જન્મ લેવો અને ટકાવી રાખવો, ગુરુના શીખ જેઓ જીવતા મૃત્યુ પામે છે (પણ દુર્લભ છે).

ਗੁਰਮੁਖ ਸੁਖ ਫਲੁ ਪਿਰਮੁ ਚਖੰਦੇ ।੧੭।

આમ ગુરુમુખ બનીને તેઓ આનંદનું ફળ ચાખે છે.

ਪਉੜੀ ੧੮

ਲਖ ਜਪ ਤਪ ਲਖ ਸੰਜਮਾਂ ਹੋਮ ਜਗ ਲਖ ਵਰਤ ਕਰੰਦੇ ।

લાખો પઠન, અનુશાસન, અખંડ, દહન અને ઉપવાસ કરવામાં આવે છે.

ਲਖ ਤੀਰਥ ਲਖ ਊਲਖਾ ਲਖ ਪੁਰੀਆ ਲਖ ਪੁਰਬ ਲਗੰਦੇ ।

લાખો પવિત્ર યાત્રાઓ, ધર્માદાઓ હાથ ધરવામાં આવે છે અને લાખો પવિત્ર પ્રસંગો ઉજવવામાં આવે છે.

ਦੇਵੀ ਦੇਵਲ ਦੇਹੁਰੇ ਲਖ ਪੁਜਾਰੀ ਪੂਜ ਕਰੰਦੇ ।

દેવી-દેવતાઓના ધામોમાં અને મંદિરોમાં લાખો પૂજારીઓ પૂજા અર્ચના કરે છે.

ਜਲ ਥਲ ਮਹੀਅਲ ਭਰਮਦੇ ਕਰਮ ਧਰਮ ਲਖ ਫੇਰਿ ਫਿਰੰਦੇ ।

પૃથ્વી પર અને આકાશમાં ફરતા, લાખો સાધકો ધર્મલક્ષી પ્રવૃત્તિઓ કરે છે.

ਲਖ ਪਰਬਤ ਵਣ ਖੰਡ ਲਖ ਲਖ ਉਦਾਸੀ ਹੋਇ ਭਵੰਦੇ ।

લાખો લોકો સાંસારિક બાબતોથી પરેશાન થઈને પર્વતો અને જંગલોમાં ફરતા રહે છે.

ਅਗਨੀ ਅੰਗੁ ਜਲਾਇਂਦੇ ਲਖ ਹਿਮੰਚਲਿ ਜਾਇ ਗਲੰਦੇ ।

લાખો એવા છે જેઓ પોતાની જાતને સળગાવીને મરી જાય છે અને લાખો એવા છે કે જેઓ બરફના પહાડોમાં પોતાને થીજીને મરી જાય છે.

ਗੁਰ ਸਿਖੀ ਸੁਖੁ ਤਿਲੁ ਨ ਲਹੰਦੇ ।੧੮।

પરંતુ તેઓ બધા આનંદનો એક અંશ પણ લઈ શકતા નથી, જે ગુરુના શીખના જીવનમાં પ્રાપ્ય છે.

ਪਉੜੀ ੧੯

ਚਾਰਿ ਵਰਣ ਕਰਿ ਵਰਤਿਆ ਵਰਨੁ ਚਿਹਨੁ ਕਿਹੁ ਨਦਰਿ ਨ ਆਇਆ ।

તે ભગવાન ચારેય વર્ણોમાં વિખરાયેલા છે, પણ તેમનો પોતાનો રંગ અને ચિહ્ન અગોચર છે.

ਛਿਅ ਦਰਸਨੁ ਭੇਖਧਾਰੀਆਂ ਦਰਸਨ ਵਿਚਿ ਨ ਦਰਸਨੁ ਪਾਇਆ ।

છ ફિલોસોફિકલ ઓર્ડર (ભારતના) ના અનુયાયીઓ તેમને તેમની ફિલસૂફીમાં જોઈ શક્યા ન હતા.

ਸੰਨਿਆਸੀ ਦਸ ਨਾਵ ਧਰਿ ਨਾਉ ਗਣਾਇ ਨ ਨਾਉ ਧਿਆਇਆ ।

સન્યાસીઓ તેમના સંપ્રદાયોને દસ નામો આપે છે, તેમના ઘણા નામો ગણે છે પરંતુ નામનું ચિંતન કરતા નથી.

ਰਾਵਲ ਬਾਰਹ ਪੰਥ ਕਰਿ ਗੁਰਮੁਖ ਪੰਥੁ ਨ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ।

રાવલોએ (યોગીઓ) તેમના બાર સંપ્રદાયો બનાવ્યા પરંતુ ગુરુમુખોની અગોચર રીત તેઓ જાણી શક્યા નહીં.

ਬਹੁ ਰੂਪੀ ਬਹੁ ਰੂਪੀਏ ਰੂਪ ਨ ਰੇਖ ਨ ਲੇਖੁ ਮਿਟਾਇਆ ।

નકલ કરનારાઓએ ઘણા સ્વરૂપો ધારણ કર્યા પરંતુ તેમ છતાં તેઓ રિટ (ભગવાન દ્વારા લખાયેલ) ને ભૂંસી શક્યા નહીં એટલે કે તેઓ સ્થળાંતરમાંથી મુક્તિ પ્રાપ્ત કરી શક્યા નહીં.

ਮਿਲਿ ਮਿਲਿ ਚਲਦੇ ਸੰਗ ਲਖ ਸਾਧੂ ਸੰਗਿ ਨ ਰੰਗ ਰੰਗਾਇਆ ।

જો કે લાખો લોકો સંયુક્ત રીતે વિવિધ લીગ અને સંપ્રદાયો બનાવીને આગળ વધે છે પરંતુ તેઓ પણ તેમના મનને પવિત્ર મંડળના રંગમાં રંગી શક્યા નથી.

ਵਿਣ ਗੁਰੁ ਪੂਰੇ ਮੋਹੇ ਮਾਇਆ ।੧੯।

સંપૂર્ણ ગુરુ વિના, તેઓ બધા માયાથી મોહિત છે.

ਪਉੜੀ ੨੦

ਕਿਰਸਾਣੀ ਕਿਰਸਾਣ ਕਰਿ ਖੇਤ ਬੀਜਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਨ ਲਹੰਦੇ ।

ખેડુતો તેમની ખેતી કરે છે તે પણ આધ્યાત્મિક આરામનું ફળ પ્રાપ્ત કરતા નથી.

ਵਣਜੁ ਕਰਨਿ ਵਾਪਾਰੀਏ ਲੈ ਲਾਹਾ ਨਿਜ ਘਰਿ ਨ ਵਸੰਦੇ ।

નફાકારક વેપારમાં રોકાયેલા વેપારીઓ પોતાની જાતને સ્થિર રાખતા નથી.

ਚਾਕਰ ਕਰਿ ਕਰਿ ਚਾਕਰੀ ਹਉਮੈ ਮਾਰਿ ਨ ਸੁਲਹ ਕਰੰਦੇ ।

નોકરો પોતપોતાનું કામ કરતા જાય છે પણ અહંકારને છોડતા નથી એલી ભગવાનને મળતા નથી.

ਪੁੰਨ ਦਾਨ ਚੰਗਿਆਈਆਂ ਕਰਿ ਕਰਿ ਕਰਤਬ ਥਿਰੁ ਨ ਰਹੰਦੇ ।

લોકો, તેમના સદ્ગુણો અને પરોપકાર અને ઘણા કર્તવ્ય નિભાવવા છતાં પણ સ્થિર રહેતા નથી.

ਰਾਜੇ ਪਰਜੇ ਹੋਇ ਕੈ ਕਰਿ ਕਰਿ ਵਾਦੁ ਨ ਪਾਰਿ ਪਵੰਦੇ ।

શાસક અને પ્રજા બનીને લોકો ઘણા ઝઘડાઓ કરે છે પણ આખી દુનિયામાં દૂધ છોડાવતા નથી.

ਗੁਰਸਿਖ ਸੁਣਿ ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਹੋਇ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਕਰਿ ਮੇਲ ਮਿਲੰਦੇ ।

ગુરુના શીખો, ગુરુના ઉપદેશોને અપનાવો, અને પવિત્ર મંડળમાં જોડાઈને તે પરમ ભગવાનને પ્રાપ્ત કરો.

ਗੁਰਮਤਿ ਚਲਦੇ ਵਿਰਲੇ ਬੰਦੇ ।੨੦।

દુર્લભ લોકો જ ગુરુ, ગુરુમતિના જ્ઞાન પ્રમાણે વર્તે છે.

ਪਉੜੀ ੨੧

ਗੁੰਗਾ ਗਾਵਿ ਨ ਜਾਣਈ ਬੋਲਾ ਸੁਣੈ ਨ ਅੰਦਰਿ ਆਣੈ ।

મૂંગો ગાઈ શકતો નથી અને બહેરો સાંભળી શકતો નથી જેથી તેમની સમજમાં કંઈ આવતું નથી.

ਅੰਨ੍ਹੈ ਦਿਸਿ ਨ ਆਵਈ ਰਾਤਿ ਅਨ੍ਹੇਰੀ ਘਰੁ ਨ ਸਿਾਣੈ ।

આંધળો જોઈ શકતો નથી અને અંધારામાં અને તે ઘરને ઓળખી શકતો નથી (તે રહે છે).

ਚਲਿ ਨ ਸਕੈ ਪਿੰਗੁਲਾ ਲੂਲ੍ਹਾ ਗਲਿ ਮਿਲਿ ਹੇਤੁ ਨ ਜਾਣੈ ।

અપંગ વ્યક્તિ ગતિ રાખી શકતો નથી અને વિકલાંગ પોતાનો પ્રેમ દર્શાવવા માટે સ્વીકારી શકતો નથી.

ਸੰਢਿ ਸਪੁਤੀ ਨ ਥੀਐ ਖੁਸਰੇ ਨਾਲਿ ਨ ਰਲੀਆਂ ਮਾਣੈ ।

વેરાન સ્ત્રીને પુત્ર ન હોઈ શકે, ન તો તે નપુંસક સાથે સહવાસ માણી શકે.

ਜਣਿ ਜਣਿ ਪੁਤਾਂ ਮਾਈਆਂ ਲਾਡਲੇ ਨਾਂਵ ਧਰੇਨਿ ਧਿਙਾਣੈ ।

તેમના પુત્રોને જન્મ આપતી માતાઓ તેમને પ્રેમથી પાલતુ નામો આપે છે (પરંતુ માત્ર સારા નામ સારા માણસ બનાવી શકતા નથી).

ਗੁਰਸਿਖੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਵਿਣੁ ਸੂਰਜੁ ਜੋਤਿ ਨ ਹੋਇ ਟਟਾਣੈ ।

સાચા ગુરુ વિના શીખ જીવન અશક્ય છે કારણ કે ગ્લો કીડો સૂર્યને પ્રકાશિત કરી શકતો નથી.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਵਖਾਣੈ ।੨੧।

પવિત્ર મંડળમાં ગુરુનો શબ્દ સમજાવવામાં આવે છે (અને જીવ સમજણ કેળવે છે).

ਪਉੜੀ ੨੨

ਲਖ ਧਿਆਨ ਸਮਾਧਿ ਲਾਇ ਗੁਰਮੁਖਿ ਰੂਪਿ ਨ ਅਪੜਿ ਸਕੈ ।

લાખો ધ્યાનની મુદ્રાઓ અને એકાગ્રતા ગુરુમુખના સ્વરૂપની બરાબરી કરી શકતા નથી.

ਲਖ ਗਿਆਨ ਵਖਾਣਿ ਕਰ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਉਡਾਰੀ ਥਕੈ ।

લાખો લોકો દૈવી શબ્દ સુધી પહોંચવા માટે શીખવા અને વિશદતાથી અને ચેતનાની ઉડાનથી થાકી ગયા.

ਬੁਧਿ ਬਲ ਬਚਨ ਬਿਬੇਕ ਲਖ ਢਹਿ ਢਹਿ ਪਵਨਿ ਪਿਰਮ ਦਰਿ ਧਕੈ ।

લાખો લોકો તેમની બુદ્ધિ અને શક્તિનો ઉપયોગ કરીને સમજદાર શાણપણની વાત કરે છે, પરંતુ તેઓ પડી જાય છે અને ડગમગી જાય છે, અને, ભગવાનના દરવાજે તેઓને ધક્કા અને મારામારી થાય છે.

ਜੋਗ ਭੋਗ ਬੈਰਾਗ ਲਖ ਸਹਿ ਨ ਸਕਹਿ ਗੁਣ ਵਾਸੁ ਮਹਕੈ ।

લાખો યોગીઓ, આનંદ શોધનારાઓ અને એકાંતવાસીઓ પ્રકૃતિના ત્રણ ગુણો (સત્વ, રજસ અને તમસ) ની ઉત્કટ અને સુગંધ સહન કરી શકતા નથી.

ਲਖ ਅਚਰਜ ਅਚਰਜ ਹੋਇ ਅਬਿਗਤਿ ਗਤਿ ਅਬਿਗਤਿ ਵਿਚਿ ਅਕੈ ।

અવ્યક્ત ભગવાનના અવ્યક્ત સ્વભાવથી લાખો અજાયબીઓ કંટાળી ગયા છે.

ਵਿਸਮਾਦੀ ਵਿਸਮਾਦੁ ਲਖ ਅਕਥ ਕਥਾ ਵਿਚਿ ਸਹਮਿ ਸਹਕੈ ।

તે અદ્ભુત ભગવાનની અકલ્પનીય વાર્તાથી લાખો લોકો આશ્ચર્યચકિત છે.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਦੈ ਅਖਿ ਫਰਕੈ ।੨੨।੨੮। ਅਠਾਈ ।

તે બધા ગુરુના શીખના જીવનની એક ક્ષણના આનંદ સમાન છે.