વારાં ભાઇ ગુર્દાસજી

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥

એક ઓંકાર, આદિમ ઉર્જા, દૈવી ઉપદેશકની કૃપાથી સાક્ષાત્કાર થયો

ਪਉੜੀ ੧

ਲੇਲੈ ਮਜਨੂੰ ਆਸਕੀ ਚਹੁ ਚਕੀ ਜਾਤੀ ।

લાના અને મજનુ પ્રેમીઓ વિશ્વના તમામ ક્વાર્ટરમાં જાણીતા છે.

ਸੋਰਠਿ ਬੀਜਾ ਗਾਵੀਐ ਜਸੁ ਸੁਘੜਾ ਵਾਤੀ ।

સોરઠ અને બીજનું ઉત્તમ ગીત દરેક દિશામાં ગવાય છે.

ਸਸੀ ਪੁੰਨੂੰ ਦੋਸਤੀ ਹੁਇ ਜਾਤਿ ਅਜਾਤੀ ।

સસ્સી અને પુન્નુના પ્રેમની, ભલે અલગ-અલગ જ્ઞાતિઓ હોય, દરેક જગ્યાએ તેની વાત કરવામાં આવે છે.

ਮੇਹੀਵਾਲ ਨੋ ਸੋਹਣੀ ਨੈ ਤਰਦੀ ਰਾਤੀ ।

મહીવલને મળવા માટે એચટીમાં ચિનાબ નદી તરીને આવેલા સોહનીની ખ્યાતિ જાણીતી છે.

ਰਾਂਝਾ ਹੀਰ ਵਖਾਣੀਐ ਓਹੁ ਪਿਰਮ ਪਰਾਤੀ ।

રાંઝા અને હીર એકબીજાના પ્રેમ માટે જાણીતા છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾ ਪਿਰਹੜੀ ਗਾਵਨਿ ਪਰਭਾਤੀ ।੧।

પરંતુ શિષ્યો તેમના ગુરુને સહન કરે છે તે બધા કરતાં શ્રેષ્ઠ છે. તેઓ તેને સવારના અમૃત સમયે ગાય છે.

ਪਉੜੀ ੨

ਅਮਲੀ ਅਮਲੁ ਨ ਛਡਨੀ ਹੁਇ ਬਹਨਿ ਇਕਠੇ ।

અફીણ ખાનારાઓ અફીણનો ત્યાગ કરતા નથી અને તેને ખાવા માટે સાથે બેસીને બેસી જાય છે.

ਜਿਉ ਜੂਏ ਜੂਆਰੀਆ ਲਗਿ ਦਾਵ ਉਪਠੇ ।

જુગાર રમવામાં વ્યસ્ત રહે છે અને તેમનો દાવ ગુમાવે છે.

ਚੋਰੀ ਚੋਰ ਨ ਪਲਰਹਿ ਦੁਖ ਸਹਨਿ ਗਰਠੇ ।

ચોર ચોરી કરવાનું છોડતા નથી અને પકડાય ત્યારે સજા ભોગવે છે.

ਰਹਨਿ ਨ ਗਣਿਕਾ ਵਾੜਿਅਹੁ ਵੇਕਰਮੀ ਲਠੇ ।

દુષ્કર્મીઓ અપ્રતિષ્ઠિત સ્ત્રીઓના ઘરથી દૂર રહેતા નથી, જો કે તેઓ તેમના માટે કપડાં પણ વેચી દે છે.

ਪਾਪੀ ਪਾਪੁ ਕਮਾਵਦੇ ਹੋਇ ਫਿਰਦੇ ਨਠੇ ।

પાપીઓ પાપ કરે છે અનુ સજાથી બચવા ફરાર.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾ ਪਿਰਹੜੀ ਸਭ ਪਾਪ ਪਣਠੇ ।੨।

પરંતુ, આ બધાથી વિપરિત, ગુરુના શીખો, (જેમની સંગત નુકસાનથી દૂર છે) તેમના ગુરુને પ્રેમ કરે છે, અને તે તેમને તેમના તમામ પાપોથી મુક્ત કરે છે.

ਪਉੜੀ ੩

ਭਵਰੈ ਵਾਸੁ ਵਿਣਾਸੁ ਹੈ ਫਿਰਦਾ ਫੁਲਵਾੜੀ ।

બગીચામાં સુગંધ માણતી વખતે કાળી મધમાખી મરી જાય છે.

ਜਲੈ ਪਤੰਗੁ ਨਿਸੰਗੁ ਹੋਇ ਕਰਿ ਅਖਿ ਉਘਾੜੀ ।

જીવાત નિર્ભયતાથી પોતાની જાતને જ્યોત પર બાળે છે પરંતુ તે જ્યોતના ચહેરાને છેલ્લે સુધી જોતી રહે છે.

ਮਿਰਗ ਨਾਦਿ ਬਿਸਮਾਦੁ ਹੋਇ ਫਿਰਦਾ ਉਜਾੜੀ ।

ધૂનથી અભિભૂત થઈને હરણ જંગલોમાં ભટકે છે.

ਕੁੰਡੀ ਫਾਥੇ ਮਛ ਜਿਉ ਰਸਿ ਜੀਭ ਵਿਗਾੜੀ ।

જીભના સ્વાદથી પ્રભાવિત, માછલી પોતે જ હૂક પકડે છે.

ਹਾਥਣਿ ਹਾਥੀ ਫਾਹਿਆ ਦੁਖ ਸਹੈ ਦਿਹਾੜੀ ।

તેની માદાની વાસનાથી, નર હાથી પકડાઈ જાય છે અને જીવનભર દુઃખ સહન કરે છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾ ਪਿਰਹੜੀ ਲਾਇ ਨਿਜ ਘਰਿ ਤਾੜੀ ।੩।

તેવી જ રીતે, ગુરુના શીખો તેમના ગુરુને પ્રેમ કરે છે અને પોતાને તેમના સાચા સ્વરૂપમાં સ્થિર કરે છે.

ਪਉੜੀ ੪

ਚੰਦ ਚਕੋਰ ਪਰੀਤ ਹੈ ਲਾਇ ਤਾਰ ਨਿਹਾਲੇ ।

લાલ પગવાળો પેટ્રિજ (ચકોર) ચંદ્રને પ્રેમ કરે છે અને તેથી તેની નજર ગુમાવ્યા વિના તેની તરફ જુએ છે.

ਚਕਵੀ ਸੂਰਜ ਹੇਤ ਹੈ ਮਿਲਿ ਹੋਨਿ ਸੁਖਾਲੇ ।

રડી શેલડ્રેક (ચકવી) સૂર્યને પ્રેમ કરે છે, અને સૂર્યપ્રકાશમાં, તેના પ્રિયને મળવાથી આનંદ થાય છે.

ਨੇਹੁ ਕਵਲ ਜਲ ਜਾਣੀਐ ਖਿੜਿ ਮੁਹ ਵੇਖਾਲੇ ।

કમળ પાણીને પ્રેમ કરે છે અને પાણીને તેનો ખીલેલો ચહેરો બતાવે છે.

ਮੋਰ ਬਬੀਹੇ ਬੋਲਦੇ ਵੇਖਿ ਬਦਲ ਕਾਲੇ ।

વરસાદી પક્ષીઓ અને મોર પણ વાદળોને જોઈને બૂમો પાડે છે.

ਨਾਰਿ ਭਤਾਰ ਪਿਆਰੁ ਹੈ ਮਾਂ ਪੁਤ ਸਮ੍ਹਾਲੇ ।

પત્ની તેના પતિને પ્રેમ કરે છે અને માતા પુત્રની સંભાળ રાખે છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾ ਪਿਰਹੜੀ ਓਹੁ ਨਿਬਹੈ ਨਾਲੇ ।੪।

એ જ રીતે શીખ ગુરુને પ્રેમ કરે છે અને આ પ્રેમ તેનો અંત સુધી સાથ આપે છે.

ਪਉੜੀ ੫

ਰੂਪੈ ਕਾਮੈ ਦੋਸਤੀ ਜਗ ਅੰਦਰਿ ਜਾਣੀ ।

સુંદરતા અને વાસનાની મિત્રતા આખી દુનિયામાં જાણીતી છે.

ਭੁਖੈ ਸਾਦੈ ਗੰਢੁ ਹੈ ਓਹੁ ਵਿਰਤੀ ਹਾਣੀ ।

અને આ ખૂબ જ વ્યવહારુ છે કે ભૂખ અને સ્વાદ પૂરક છે.

ਘੁਲਿ ਮਿਲਿ ਮਿਚਲਿ ਲਬਿ ਮਾਲਿ ਇਤੁ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਣੀ ।

લોભ અને સંપત્તિ પણ એકબીજામાં ભળી જાય છે અને ભ્રમિત રહે છે.

ਊਘੈ ਸਉੜਿ ਪਲੰਘ ਜਿਉ ਸਭਿ ਰੈਣਿ ਵਿਹਾਣੀ ।

સૂઈ રહેલા વ્યક્તિ માટે, એક નાનો પારણું પણ રાત્રિ પસાર કરવાનો આનંદ છે.

ਸੁਹਣੇ ਸਭ ਰੰਗ ਮਾਣੀਅਨਿ ਕਰਿ ਚੋਜ ਵਿਡਾਣੀ ।

સ્વપ્નમાં, વ્યક્તિ ઘટનાઓના દરેક રંગનો આનંદ માણે છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਓਹੁ ਅਕਥ ਕਹਾਣੀ ।੫।

તેવી જ રીતે શીખ અને ગુરુના પ્રેમની ગાથા અવર્ણનીય છે

ਪਉੜੀ ੬

ਮਾਨਸਰੋਵਰ ਹੰਸਲਾ ਖਾਇ ਮਾਣਕ ਮੋਤੀ ।

માનસરોવરનો હંસ માત્ર મોતી અને ઝવેરાત ઉપાડે છે.

ਕੋਇਲ ਅੰਬ ਪਰੀਤਿ ਹੈ ਮਿਲ ਬੋਲ ਸਰੋਤੀ ।

નાઇટિંગેલ અને આંબાના ઝાડ એકબીજા માટે પ્રેમ ધરાવે છે, અને તેથી તે તેના પર ગાય છે.

ਚੰਦਨ ਵਾਸੁ ਵਣਾਸੁਪਤਿ ਹੋਇ ਪਾਸ ਖਲੋਤੀ ।

ચંદન આખી વનસ્પતિને ચાહે છે, અને જે તેની નજીક છે તે સુગંધિત બને છે.

ਲੋਹਾ ਪਾਰਸਿ ਭੇਟਿਐ ਹੋਇ ਕੰਚਨ ਜੋਤੀ ।

ફિલોસોફરના પથ્થરને સ્પર્શ કરવાથી લોખંડ સોનાની જેમ ચમકે છે.

ਨਦੀਆ ਨਾਲੇ ਗੰਗ ਮਿਲਿ ਹੋਨਿ ਛੋਤ ਅਛੋਤੀ ।

અશુદ્ધ પ્રવાહો પણ ગંગાને મળતાં પવિત્ર બની જાય છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਇਹ ਖੇਪ ਸਓਤੀ ।੬।

શીખ અને ગુરુ વચ્ચેનો પ્રેમ પણ આવો જ છે અને શીખ માટે આ સૌથી અમૂલ્ય વસ્તુ છે.

ਪਉੜੀ ੭

ਸਾਹੁਰੁ ਪੀਹਰੁ ਪਖ ਤ੍ਰੈ ਘਰੁ ਨਾਨੇਹਾਲਾ ।

ત્રણ પ્રકારના સંબંધો છે - પ્રથમ પિતા, માતા, બહેન, ભાઈ અને તેમના સંતાનો અને જોડાણો;

ਸਹੁਰਾ ਸਸੁ ਵਖਾਣੀਐ ਸਾਲੀ ਤੈ ਸਾਲਾ ।

બીજું, માતાના પિતા, માતાની માતા, માતાની બહેનો, માતાના ભાઈઓ;

ਮਾ ਪਿਉ ਭੈਣਾ ਭਾਇਰਾ ਪਰਵਾਰੁ ਦੁਰਾਲਾ ।

ત્રીજું, સસરા, સાસુ, વહુ અને ભાભી.

ਨਾਨਾ ਨਾਨੀ ਮਾਸੀਆ ਮਾਮੇ ਜੰਜਾਲਾ ।

તેમના માટે, સોનું, ચાંદી, હીરા અને કોરલ એકઠા કરવામાં આવે છે.

ਸੁਇਨਾ ਰੁਪਾ ਸੰਜੀਐ ਹੀਰਾ ਪਰਵਾਲਾ ।

પણ બધા કરતાં વહાલો છે ગુરુની શીખોનો ગુરુ પ્રત્યેનો પ્રેમ,

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਏਹੁ ਸਾਕੁ ਸੁਖਾਲਾ ।੭।

અને, આ તે સંબંધ છે જે સુખ લાવે છે.

ਪਉੜੀ ੮

ਵਣਜੁ ਕਰੈ ਵਾਪਾਰੀਆ ਤਿਤੁ ਲਾਹਾ ਤੋਟਾ ।

વેપારી વેપાર કરે છે અને તે નફો અને નુકસાન કમાય છે.

ਕਿਰਸਾਣੀ ਕਿਰਸਾਣੁ ਕਰਿ ਹੋਇ ਦੁਬਲਾ ਮੋਟਾ ।

ખેડૂત ખેતી કરે છે અને આમ વધે છે કે ઘટે છે.

ਚਾਕਰੁ ਲਗੈ ਚਾਕਰੀ ਰਣਿ ਖਾਂਦਾ ਚੋਟਾਂ ।

નોકર સેવા કરે છે અને યુદ્ધના મેદાનમાં મારામારી કરે છે.

ਰਾਜੁ ਜੋਗੁ ਸੰਸਾਰੁ ਵਿਚਿ ਵਣ ਖੰਡ ਗੜ ਕੋਟਾ ।

શાસનનું પરિણામ, યોગી તરીકે જીવવું, સંસારમાં, વનમાં રહેવું

ਅੰਤਿ ਕਾਲਿ ਜਮ ਜਾਲੁ ਪੈ ਪਾਏ ਫਲ ਫੋਟਾ ।

અને કિલ્લાઓ એવા છે કે આખરે માણસ યમના જાળામાં ફસાઈ જાય છે એટલે કે સ્થળાંતર કરતો જાય છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਹੁਇ ਕਦੇ ਨ ਤੋਟਾ ।੮।

પરંતુ શીખ અને તેમના ગુરુ વચ્ચે એવો પ્રેમ છે કે ક્યારેય નુકસાન સહન થતું નથી.

ਪਉੜੀ ੯

ਅਖੀ ਵੇਖਿ ਨ ਰਜੀਆ ਬਹੁ ਰੰਗ ਤਮਾਸੇ ।

દ્રશ્યો અને પ્રદર્શનો જોઈને આંખો તૃપ્ત થતી નથી;

ਉਸਤਤਿ ਨਿੰਦਾ ਕੰਨਿ ਸੁਣਿ ਰੋਵਣਿ ਤੈ ਹਾਸੇ ।

વખાણ કે દોષ, શોક કે આનંદ સાંભળીને કાન તૃપ્ત થતા નથી;

ਸਾਦੀਂ ਜੀਭ ਨ ਰਜੀਆ ਕਰਿ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸੇ ।

જે આનંદ અને આનંદ આપે છે તે ખાવાથી જીભ તૃપ્ત થતી નથી;

ਨਕ ਨ ਰਜਾ ਵਾਸੁ ਲੈ ਦੁਰਗੰਧ ਸੁਵਾਸੇ ।

નાક સારી કે ખરાબ ગંધથી સંતુષ્ટ નથી;

ਰਜਿ ਨ ਕੋਈ ਜੀਵਿਆ ਕੂੜੇ ਭਰਵਾਸੇ ।

કોઈ પણ વ્યક્તિ તેના જીવનકાળથી સંતુષ્ટ નથી, અને દરેક વ્યક્તિ ખોટી આશાઓ રાખે છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਸਚੀ ਰਹਰਾਸੇ ।੯।

પરંતુ શીખો ગુરુથી સંતુષ્ટ છે અને તેમનો સાચો પ્રેમ અને આનંદ છે.

ਪਉੜੀ ੧੦

ਧ੍ਰਿਗੁ ਸਿਰੁ ਜੋ ਗੁਰ ਨ ਨਿਵੈ ਗੁਰ ਲਗੈ ਨ ਚਰਣੀ ।

જે માથું ગુરુની આગળ નમતું નથી અને તેના ચરણોને સ્પર્શતું નથી તે શાપિત છે.

ਧ੍ਰਿਗੁ ਲੋਇਣਿ ਗੁਰ ਦਰਸ ਵਿਣੁ ਵੇਖੈ ਪਰ ਤਰਣੀ ।

શાપિત છે તે આંખો જે ગુરુને જોવાને બદલે બીજાની પત્નીને જુએ છે.

ਧ੍ਰਿਗ ਸਰਵਣਿ ਉਪਦੇਸ ਵਿਣੁ ਸੁਣਿ ਸੁਰਤਿ ਨ ਧਰਣੀ ।

એવા કાન (પણ) શાપિત છે જે ગુરુના ઉપદેશને સાંભળતા નથી અને તેના પર ધ્યાન આપતા નથી.

ਧ੍ਰਿਗੁ ਜਿਹਬਾ ਗੁਰ ਸਬਦ ਵਿਣੁ ਹੋਰ ਮੰਤ੍ਰ ਸਿਮਰਣੀ ।

શાપિત છે તે જીભ જે ગુરુના શબ્દ સિવાય અન્ય મંત્રો પાઠવે છે

ਵਿਣੁ ਸੇਵਾ ਧ੍ਰਿਗੁ ਹਥ ਪੈਰ ਹੋਰ ਨਿਹਫਲ ਕਰਣੀ ।

સેવા વિના, માથા અને પગ શાપિત છે, અને અન્ય કાર્યો નકામા છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਸੁਖ ਸਤਿਗੁਰ ਸਰਣੀ ।੧੦।

શીખ અને ગુરુ વચ્ચે (સાચો) પ્રેમ છે અને સાચો આનંદ ગુરુના આશ્રયમાં છે.

ਪਉੜੀ ੧੧

ਹੋਰਤੁ ਰੰਗਿ ਨ ਰਚੀਐ ਸਭੁ ਕੂੜੁ ਦਿਸੰਦਾ ।

ગુરુ સિવાય કોઈને પ્રેમ કરો; બીજા બધા પ્રેમ ખોટા છે.

ਹੋਰਤੁ ਸਾਦਿ ਨ ਲਗੀਐ ਹੋਇ ਵਿਸੁ ਲਗੰਦਾ ।

તેના સિવાય અન્ય કોઈ સ્વાદનો આનંદ માણો નહીં, કારણ કે તે ઝેરી હશે.

ਹੋਰਤੁ ਰਾਗ ਨ ਰੀਝੀਐ ਸੁਣਿ ਸੁਖ ਨ ਲਹੰਦਾ ।

બીજા કોઈના ગાયનથી ખુશ ન થાઓ, કારણ કે તે સાંભળવાથી કોઈ સુખ મળશે નહીં.

ਹੋਰੁ ਬੁਰੀ ਕਰਤੂਤਿ ਹੈ ਲਗੈ ਫਲੁ ਮੰਦਾ ।

ગુરુના ઉપદેશને અનુરૂપ ન હોય તેવા તમામ કાર્યો દુષ્ટ છે અને ખરાબ ફળ આપે છે.

ਹੋਰਤੁ ਪੰਥਿ ਨ ਚਲੀਐ ਠਗੁ ਚੋਰੁ ਮੁਹੰਦਾ ।

સાચા ગુરુના માર્ગે જ ચાલો, કારણ કે બીજા બધા માર્ગે છેતરનાર અને લૂંટનારા ચોર છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਸਚੁ ਸਚਿ ਮਿਲੰਦਾ ।੧੧।

ગુરુની શીખોનો ગુરુ પ્રત્યેનો પ્રેમ તેમના આત્માને સત્ય સાથે ભળી જાય છે.

ਪਉੜੀ ੧੨

ਦੂਜੀ ਆਸ ਵਿਣਾਸੁ ਹੈ ਪੂਰੀ ਕਿਉ ਹੋਵੈ ।

અન્ય આશાઓ (ભગવાન સિવાય) વિનાશ છે; તેઓ કેવી રીતે પરિપૂર્ણ કરી શકાય છે.

ਦੂਜਾ ਮੋਹ ਸੁ ਧ੍ਰੋਹ ਸਭੁ ਓਹੁ ਅੰਤਿ ਵਿਗੋਵੈ ।

અન્ય મોહ ભ્રમણા છે જે આખરે (માણસને) ભટકે છે.

ਦੂਜਾ ਕਰਮੁ ਸੁਭਰਮ ਹੈ ਕਰਿ ਅਵਗੁਣ ਰੋਵੈ ।

અન્ય ક્રિયાઓ છેતરપિંડી છે જેના દ્વારા માણસ ખામીઓ કેળવે છે અને ભોગવે છે.

ਦੂਜਾ ਸੰਗੁ ਕੁਢੰਗੁ ਹੈ ਕਿਉ ਭਰਿਆ ਧੋਵੈ ।

અન્યતાની ભાવનાની કંપની એ જીવન જીવવાની એક કપટી રીત છે; અને તે કેવી રીતે પાપી જીવનને ધોઈ શકે છે.

ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਕੁਦਾਉ ਹੈ ਹਾਰਿ ਜਨਮੁ ਖਲੋਵੈ ।

ઓથમનેસ એ એક ખોટો દાવ છે જે આખરી રીતે વ્યક્તિને જીવન (યુદ્ધ) ગુમાવી દે છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਗੁਣ ਗੁਣੀ ਪਰੋਵੈ ।੧੨।

શીખો અને ગુરુ વચ્ચેનો પ્રેમ, પ્રતિભાશાળી લોકોને નજીક લાવે છે અને તેમને એક (સંગત) બનાવે છે.

ਪਉੜੀ ੧੩

ਅਮਿਓ ਦਿਸਟਿ ਕਰਿ ਕਛੁ ਵਾਂਗਿ ਭਵਜਲ ਵਿਚਿ ਰਖੈ ।

જેમ અંગોનું સંકોચન કાચબાને બચાવે છે, તેમ ગુરુની અમૃત દ્રષ્ટિ શીખને વિશ્વ મહાસાગરમાંથી બચાવે છે.

ਗਿਆਨ ਅੰਸ ਦੇ ਹੰਸ ਵਾਂਗਿ ਬੁਝਿ ਭਖ ਅਭਖੈ ।

ભેદભાવપૂર્ણ જ્ઞાન ધરાવતા હંસની જેમ (દૂધમાંથી પાણી કાઢવાનું), ગુરુની આ દ્રષ્ટિ ખાદ્ય અને અખાદ્ય વિશે શાણપણ પ્રદાન કરે છે.

ਸਿਮਰਣ ਕਰਦੇ ਕੂੰਜ ਵਾਂਗਿ ਉਡਿ ਲਖੈ ਅਲਖੈ ।

સાઇબેરીયન ક્રેનની જેમ, જે તેના ઝરણાને ધ્યાનમાં રાખે છે, ગુરુ પણ હંમેશા શિષ્યોની સંભાળ રાખે છે, અને (તેમની આધ્યાત્મિક શક્તિઓ દ્વારા) અદૃશ્યની આગાહી કરે છે.

ਮਾਤਾ ਬਾਲਕ ਹੇਤੁ ਕਰਿ ਓਹੁ ਸਾਉ ਨ ਚਖੈ ।

જેમ માતા તેના પુત્રના આનંદને વહેંચતી નથી, તેમ ગુરુને પણ શીખની કોઈ માંગ નથી.

ਸਤਿਗੁਰ ਪੁਰਖੁ ਦਇਆਲੁ ਹੈ ਗੁਰਸਿਖ ਪਰਖੈ ।

સાચા ગુરુ દયાળુ છે અને (ક્યારેક) શીખોની પણ કસોટી કરે છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਲਖ ਮੁਲੀਅਨਿ ਕਖੈ ।੧੩।

ગુરુ અને શીખ વચ્ચેનો પ્રેમ પછીનાને લાખો (સિક્કા)ને લાયક ઘાસના બ્લેડની જેમ મૂલ્યવાન બનાવે છે.

ਪਉੜੀ ੧੪

ਦਰਸਨੁ ਦੇਖਿ ਪਤੰਗ ਜਿਉ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਸਮਾਵੈ ।

જ્યોત (દીવાની) જોવી, જેમ કે જીવાત જ્યોત સાથે ભળી જાય છે અને

ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵ ਮਿਰਗ ਜਿਉ ਅਨਹਦ ਲਿਵ ਲਾਵੈ ।

હરણ તેની ચેતનાને મધુર શબ્દમાં ગ્રહણ કરે છે, તેવી જ રીતે પવિત્ર મંડળની નદીમાં,

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਵਿਚਿ ਮੀਨੁ ਹੋਇ ਗੁਰਮਤਿ ਸੁਖ ਪਾਵੈ ।

શીખ માછલી બનીને ગુરુના જ્ઞાનનો માર્ગ અપનાવીને જીવનનો આનંદ માણે છે.

ਚਰਣ ਕਵਲ ਵਿਚਿ ਭਵਰੁ ਹੋਇ ਸੁਖ ਰੈਣਿ ਵਿਹਾਵੈ ।

(ભગવાનના) કમળના પગની કાળી મધમાખી બનીને શીખ તેની રાત ઉત્સાહપૂર્વક વિતાવે છે.

ਗੁਰ ਉਪਦੇਸ ਨ ਵਿਸਰੈ ਬਾਬੀਹਾ ਧਿਆਵੈ ।

તે ગુરુના ઉપદેશને ક્યારેય ભૂલતો નથી અને વરસાદની મોસમમાં વરસાદી પક્ષીઓની જેમ તેનું પુનરાવર્તન કરે છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਦੁਬਿਧਾ ਨਾ ਸੁਖਾਵੈ ।੧੪।

ગુરુ અને શિષ્ય વચ્ચેનો પ્રેમ એવો છે કે તેમને દ્વૈતભાવ ગમતો નથી.

ਪਉੜੀ ੧੫

ਦਾਤਾ ਓਹੁ ਨ ਮੰਗੀਐ ਫਿਰਿ ਮੰਗਣਿ ਜਾਈਐ ।

એવા આપનારને ન પૂછો જેની પાસેથી તમારે બીજાને અપીલ કરવી પડશે

ਹੋਛਾ ਸਾਹੁ ਨ ਕੀਚਈ ਫਿਰਿ ਪਛੋਤਾਈਐ ।

એવા બ્રુસ્ક બેંકરને નોકરીએ રાખશો નહીં જે પછીથી તમને પસ્તાવો કરાવશે.

ਸਾਹਿਬੁ ਓਹੁ ਨ ਸੇਵੀਐ ਜਮ ਡੰਡੁ ਸਹਾਈਐ ।

એવા ગુરુની સેવા ન કરો જે તમને મૃત્યુની સજા માટે જવાબદાર બનાવે.

ਹਉਮੈ ਰੋਗੁ ਨ ਕਟਈ ਓਹੁ ਵੈਦੁ ਨ ਲਾਈਐ ।

એવા ચિકિત્સકને જોડશો નહીં જે અભિમાનની બિમારીનો ઇલાજ ન કરી શકે.

ਦੁਰਮਤਿ ਮੈਲੁ ਨ ਉਤਰੈ ਕਿਉਂ ਤੀਰਥਿ ਨਾਈਐ ।

જો દુષ્ટ વૃત્તિઓની મલિનતા સાફ ન થાય તો તીર્થસ્થાનો પર શરીરને સ્નાન કરાવવાનો શું ફાયદો.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਸੁਖ ਸਹਜਿ ਸਮਾਈਐ ।੧੫।

ગુરુ અને શિષ્યો વચ્ચેનો પ્રેમ સુખ અને શાંતિ લાવે છે.

ਪਉੜੀ ੧੬

ਮਾਲੁ ਮੁਲਕੁ ਚਤੁਰੰਗ ਦਲ ਦੁਨੀਆ ਪਤਿਸਾਹੀ ।

જો ચાર વિભાગો (હાથી, રથ, ઘોડો અને પાયદળ), દેશ અને સંપત્તિ ધરાવતા સૈન્યમાં માસ્ટર હોય તો;

ਰਿਧਿ ਸਿਧਿ ਨਿਧਿ ਬਹੁ ਕਰਾਮਾਤਿ ਸਭ ਖਲਕ ਉਮਾਹੀ ।

જો રિદ્ધિઓ અને સિદ્ધિઓ દ્વારા ચમત્કારોના કબજાને લીધે અન્ય લોકો માટે આકર્ષણ હોય;

ਚਿਰੁਜੀਵਣੁ ਬਹੁ ਹੰਢਣਾ ਗੁਣ ਗਿਆਨ ਉਗਾਹੀ ।

ગુણો અને જ્ઞાનથી ભરપૂર લાંબુ જીવન જીવીએ તો

ਹੋਰਸੁ ਕਿਸੈ ਨ ਜਾਣਈ ਚਿਤਿ ਬੇਪਰਵਾਹੀ ।

અને જો કોઈની સંભાળ રાખવા માટે પૂરતા શક્તિશાળી હોવા છતાં, હજુ પણ મૂંઝવણમાં ડૂબી જાય છે,

ਦਰਗਹ ਢੋਈ ਨ ਲਹੈ ਦੁਬਿਧਾ ਬਦਰਾਹੀ ।

તેને પ્રભુના દરબારમાં આશ્રય ન મળી શકે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਪਰਵਾਣੁ ਸੁ ਘਾਹੀ ।੧੬।

પોતાના ગુરુ પ્રત્યેના પ્રેમને લીધે, એક સામાન્ય ગ્રાસ કાપનાર શીખ પણ સ્વીકાર્ય બની જાય છે.

ਪਉੜੀ ੧੭

ਵਿਣੁ ਗੁਰੁ ਹੋਰੁ ਧਿਆਨੁ ਹੈ ਸਭ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ।

ગુરુ સિવાય એકાગ્રતા એ બધી દ્વૈત છે.

ਵਿਣੁ ਗੁਰ ਸਬਦ ਗਿਆਨੁ ਹੈ ਫਿਕਾ ਆਲਾਉ ।

ગુરુ શબ્દના જ્ઞાન સિવાયનું જ્ઞાન વ્યર્થ છે.

ਵਿਣੁ ਗੁਰ ਚਰਣਾਂ ਪੂਜਣਾ ਸਭੁ ਕੂੜਾ ਸੁਆਉ ।

ગુરુ ચરણ સિવાયની પૂજા એ બધી મિથ્યા અને સ્વાર્થ છે.

ਵਿਣੁ ਗੁਰ ਬਚਨੁ ਜੁ ਮੰਨਣਾ ਊਰਾ ਪਰਥਾਉ ।

ગુરુના ઉપદેશના સ્વીકાર સિવાય, અન્ય તમામ માધ્યમો અધૂરા છે.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਵਿਣੁ ਸੰਗੁ ਹੈ ਸਭੁ ਕਚਾ ਚਾਉ ।

પવિત્ર મંડળમાં સભા સિવાય, અન્ય તમામ સંમેલનો નાજુક હોય છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਜਿਣਿ ਜਾਣਨਿ ਦਾਉ ।੧੭।

પોતાના ગુરુને પ્રેમ કરતા શીખો (જીવનની) રમત જીતવાનું સારી રીતે જાણે છે.

ਪਉੜੀ ੧੮

ਲਖ ਸਿਆਣਪ ਸੁਰਤਿ ਲਖ ਲਖ ਗੁਣ ਚਤੁਰਾਈ ।

કોઈની પાસે લાખો ડહાપણ, ચેતના, ગુણો, ધ્યાન, સન્માન, જપ,

ਲਖ ਮਤਿ ਬੁਧਿ ਸੁਧਿ ਗਿਆਨ ਧਿਆਨ ਲਖ ਪਤਿ ਵਡਿਆਈ ।

તપ, સંયમ, તીર્થસ્થાન પર સ્નાન, કર્મ, ધર્મ યોગ,

ਲਖ ਜਪ ਤਪ ਲਖ ਸੰਜਮਾਂ ਲਖ ਤੀਰਥ ਨ੍ਹਾਈ ।

પવિત્ર ગ્રંથોના પઠનનો આનંદ તેના શ્રેયને આપે છે.

ਕਰਮ ਧਰਮ ਲਖ ਜੋਗ ਭੋਗ ਲਖ ਪਾਠ ਪੜ੍ਹਾਈ ।

પરંતુ તેમ છતાં, જો અહંકાર દ્વારા નિયંત્રિત આવી વ્યક્તિ અન્ય લોકો દ્વારા ધ્યાન દોરવા માંગે છે,

ਆਪੁ ਗਣਾਇ ਵਿਗੁਚਣਾ ਓਹੁ ਥਾਇ ਨ ਪਾਈ ।

તે ભટકી ગયો છે અને ભગવાન (અને તેની રચના)ને સમજી શકતો નથી.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਹੋਇ ਆਪੁ ਗਵਾਈ ।੧੮।

જો ગુરુ અને શિષ્ય વચ્ચે પ્રેમ પ્રવર્તે છે, તો અહંકારની ભાવના (પાતળી હવામાં) અદૃશ્ય થઈ જાય છે.

ਪਉੜੀ ੧੯

ਪੈਰੀ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕ ਹੋਇ ਛਡਿ ਮਣੀ ਮਨੂਰੀ ।

ગુરુનો શીખ, (ગુરુના) પગે પડીને તેના અહંકાર અને મનની ઈચ્છાઓનો ત્યાગ કરે છે.

ਪਾਣੀ ਪਖਾ ਪੀਹਣਾ ਨਿਤ ਕਰੈ ਮਜੂਰੀ ।

તે પાણી લાવે છે, મંડળને ચાહક બનાવે છે, લોટ પીસે છે (લાટીગર માટે) અને તમામ મેન્યુઅલ કામ કરે છે.

ਤ੍ਰਪੜ ਝਾੜਿ ਵਿਛਾਇੰਦਾ ਚੁਲਿ ਝੋਕਿ ਨ ਝੂਰੀ ।

તે ચાદર સાફ કરે છે અને ફેલાવે છે અને ચૂલામાં આગ લગાડતી વખતે નિરાશ થતો નથી.

ਮੁਰਦੇ ਵਾਂਗਿ ਮੁਰੀਦੁ ਹੋਇ ਕਰਿ ਸਿਦਕ ਸਬੂਰੀ ।

તે મૃત વ્યક્તિની જેમ સંતોષને અપનાવે છે.

ਚੰਦਨੁ ਹੋਵੈ ਸਿੰਮਲਹੁ ਫਲੁ ਵਾਸੁ ਹਜੂਰੀ ।

તેને ગુરુની પાસે રહેવાનું એવું ફળ મળે છે, જેમ ચંદન પાસે રહેવાથી રેશમ-કપાસનું ઝાડ મળે છે એટલે કે તે પણ સુગંધિત બને છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਮਤਿ ਪੂਰੀ ।੧੯।

ગુરુને પ્રેમ કરતા શીખો તેમની શાણપણ પૂર્ણ કરે છે.

ਪਉੜੀ ੨੦

ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਦਾ ਫਲੁ ਘਣਾ ਕਿਨਿ ਕੀਮਤਿ ਹੋਈ ।

ગુરુની સેવાનું ફળ અપાર છે; જે તેની કિંમત સમજી શકે.

ਰੰਗੁ ਸੁਰੰਗੁ ਅਚਰਜੁ ਹੈ ਵੇਖਾਲੇ ਸੋਈ ।

(જીવનના) અદ્ભુત શેડ્સમાંથી તે વ્યક્તિને સૌથી અદ્ભુત દેખાય છે.

ਸਾਦੁ ਵਡਾ ਵਿਸਮਾਦੁ ਹੈ ਰਸੁ ਗੁੰਗੇ ਗੋਈ ।

સેવાનો સ્વાદ એટલો જ અદ્ભુત છે જેટલો મીઠો મૂંગો વ્યક્તિ માટે છે.

ਉਤਭੁਜ ਵਾਸੁ ਨਿਵਾਸੁ ਹੈ ਕਰਿ ਚਲਤੁ ਸਮੋਈ ।

તે (ભગવાનનું) મોટું પરાક્રમ છે કે ઝાડમાં સુગંધ છે.

ਤੋਲੁ ਅਤੋਲੁ ਅਮੋਲੁ ਹੈ ਜਰੈ ਅਜਰੁ ਕੋਈ ।

સેવા અમૂલ્ય અને અનુપમ છે; કોઈપણ દુર્લભ આ અસહ્ય ફેકલ્ટી સહન કરે છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਜਾਣੈ ਜਾਣੋਈ ।੨੦।

માત્ર ભગવાન, સર્વજ્ઞ જ સેવાનું રહસ્ય જાણે છે.

ਪਉੜੀ ੨੧

ਚੰਨਣੁ ਹੋਵੈ ਚੰਨਣਹੁ ਕੋ ਚਲਿਤੁ ਨ ਜਾਣੈ ।

ચંદનની સંગતમાં બીજા વૃક્ષો કેવી રીતે ચંદનમાં પરિવર્તિત થાય છે તેનું રહસ્ય કોઈ જાણતું નથી.

ਦੀਵਾ ਬਲਦਾ ਦੀਵਿਅਹੁਂ ਸਮਸਰਿ ਪਰਵਾਣੈ ।

દીવામાંથી દીવો પ્રકાશિત થાય છે અને સમાન દેખાય છે.

ਪਾਣੀ ਰਲਦਾ ਪਾਣੀਐ ਤਿਸੁ ਕੋ ਨ ਸਿਞਾਣੈ ।

જે પાણી પાણીમાં ભળે છે તેને કોઈ ઓળખી શકતું નથી.

ਭ੍ਰਿੰਗੀ ਹੋਵੈ ਕੀੜਿਅਹੁ ਕਿਵ ਆਖਿ ਵਖਾਣੈ ।

નાની કાકી ભૃંગી જંતુમાં ફેરવાય છે; તેના વિશે કોઈ કહી શકતું નથી.

ਸਪੁ ਛੁਡੰਦਾ ਕੁੰਜ ਨੋ ਕਰਿ ਚੋਜ ਵਿਡਾਣੈ ।

સાપ તેની ઘોડી છોડી દે છે અને આ ફરીથી એક અદ્ભુત પરાક્રમ છે.

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਹੈਰਾਣੁ ਹੈਰਾਣੈ ।੨੧।

એ જ રીતે ગુરુ અને શિષ્ય વચ્ચેનો પ્રેમ અદ્ભુત છે.

ਪਉੜੀ ੨੨

ਫੁਲੀ ਵਾਸੁ ਨਿਵਾਸੁ ਹੈ ਕਿਤੁ ਜੁਗਤਿ ਸਮਾਣੀ ।

સુગંધ ફૂલોમાં રહે છે પણ ત્યાં કેવી રીતે થાય છે તે કોઈ જાણતું નથી.

ਫਲਾਂ ਅੰਦਰਿ ਜਿਉ ਸਾਦੁ ਬਹੁ ਸਿੰਜੇ ਇਕ ਪਾਣੀ ।

ફળોનો સ્વાદ વૈવિધ્યસભર હોય છે, જો કે એક જ પાણી તેમને સિંચિત કરે છે.

ਘਿਉ ਦੁਧੁ ਵਿਚਿ ਵਖਾਣੀਐ ਕੋ ਮਰਮੁ ਨ ਜਾਣੀ ।

દૂધમાં માખણ રહે છે પણ આ રહસ્ય કોઈને સમજાતું નથી.

ਜਿਉ ਬੈਸੰਤਰੁ ਕਾਠ ਵਿਚਿ ਓਹੁ ਅਲਖ ਵਿਡਾਣੀ ।

ગુરુમુખોમાં, તેમના અનુશાસનને કારણે અધિકૃત આત્મનો સાક્ષાત્કાર થાય છે.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੰਜਮਿ ਨਿਕਲੈ ਪਰਗਟੁ ਪਰਵਾਣੀ ।

આ બધા માટે, ગુરુમુખ ગુરુ પ્રત્યેના પ્રેમની પદ્ધતિને લાગુ કરે છે,

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦਾਂ ਪਿਰਹੜੀ ਸੰਗਤਿ ਗੁਰਬਾਣੀ ।੨੨।

સંગાતિ અને ગુરુના ભજન, ગુરબાની

ਪਉੜੀ ੨੩

ਦੀਪਕ ਜਲੈ ਪਤੰਗ ਵੰਸੁ ਫਿਰਿ ਦੇਖ ਨ ਹਟੈ ।

દીવાની સળગતી જ્યોત જોઈને જીવાત પોતાની જાતને રોકી શકતા નથી.

ਜਲ ਵਿਚਹੁ ਫੜਿ ਕਢੀਐ ਮਛ ਨੇਹੁ ਨ ਘਟੈ ।

માછલીને પાણીમાંથી બહાર કાઢવામાં આવે છે પરંતુ તેમ છતાં તે પાણી પ્રત્યેનો પ્રેમ છોડતી નથી.

ਘੰਡਾ ਹੇੜੈ ਮਿਰਗ ਜਿਉ ਸੁਣਿ ਨਾਦ ਪਲਟੈ ।

શિકારીના ડ્રમ બીટને સાંભળીને, હરણ અવાજ તરફ વળે છે,

ਭਵਰੈ ਵਾਸੁ ਵਿਣਾਸੁ ਹੈ ਫੜਿ ਕਵਲੁ ਸੰਘਟੈ ।

અને કાળી મધમાખી ફૂલમાં પ્રવેશીને સુગંધ માણવા માટે પોતે જ મરી જાય છે.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਪਿਰਮ ਰਸੁ ਬਹੁ ਬੰਧਨ ਕਟੈ ।

તેવી જ રીતે, ગુરુમુખો પ્રેમનો આનંદ માણે છે અને પોતાને તમામ બંધનોમાંથી મુક્ત કરે છે.

ਧੰਨੁ ਧੰਨੁ ਗੁਰਸਿੱਖ ਵੰਸੁ ਹੈ ਧੰਨੁ ਗੁਰਮਤਿ ਨਿਧਿ ਖਟੈ ।੨੩।੨੭। ਸਤਾਈ ।

ગુરુ અને શીખોનો કૌટુંબિક વંશ ધન્ય છે કે જેઓ ગુરુના જ્ઞાનને અનુસરે છે તે આત્મનો સાક્ષાત્કાર કરે છે.