વારાં ભાઇ ગુર્દાસજી

પાન - 31

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥

ik oankaar satigur prasaad |

એક ઓંકાર, આદિમ ઉર્જા, દૈવી ઉપદેશકની કૃપાથી સાક્ષાત્કાર થયો

ਪਉੜੀ ੧

paurree 1

ਸਾਇਰ ਵਿਚਹੁ ਨਿਕਲੈ ਕਾਲਕੂਟੁ ਤੈ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵਾਣੀ ।

saaeir vichahu nikalai kaalakoott tai amrit vaanee |

ઘોર ઝેર અને અમૃત બંને સમુદ્રમાંથી બહાર કાઢવામાં આવ્યા હતા.

ਉਤ ਖਾਧੈ ਮਰਿ ਮੁਕੀਐ ਉਤੁ ਖਾਧੈ ਹੋਇ ਅਮਰੁ ਪਰਾਣੀ ।

aut khaadhai mar mukeeai ut khaadhai hoe amar paraanee |

ઝેર લેવાથી એક મૃત્યુ પામે છે જ્યારે બીજો (અમૃત) લેવાથી માણસ અમર થઈ જાય છે.

ਵਿਸੁ ਵਸੈ ਮੁਹਿ ਸਪ ਦੈ ਗਰੜ ਦੁਗਾਰਿ ਅਮਿਅ ਰਸ ਜਾਣੀ ।

vis vasai muhi sap dai gararr dugaar amia ras jaanee |

ઝેર સાપના મુખમાં રહે છે અને વાદળી જય (સાપનો ખાનાર) દ્વારા નીકળેલો રત્ન જીવન આપનાર અમૃત તરીકે ઓળખાય છે.

ਕਾਉ ਨ ਭਾਵੈ ਬੋਲਿਆ ਕੋਇਲ ਬੋਲੀ ਸਭਨਾਂ ਭਾਣੀ ।

kaau na bhaavai boliaa koeil bolee sabhanaan bhaanee |

કાગડાનો અવાજ ગમતો નથી પણ નાઇટિંગેલનો અવાજ બધાને પ્રિય છે.

ਬੁਰਬੋਲਾ ਨ ਸੁਖਾਵਈ ਮਿਠਬੋਲਾ ਜਗਿ ਮਿਤੁ ਵਿਡਾਣੀ ।

burabolaa na sukhaavee mitthabolaa jag mit viddaanee |

દુષ્ટ બોલનારને ગમતું નથી પણ મીઠી જીભના વખાણ આખી દુનિયામાં થાય છે.

ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਸੈਸਾਰ ਵਿਚਿ ਪਰਉਪਕਾਰ ਵਿਕਾਰ ਨਿਸਾਣੀ ।

buraa bhalaa saisaar vich praupakaar vikaar nisaanee |

દુષ્ટ અને સારી વ્યક્તિઓ એક જ દુનિયામાં રહે છે પરંતુ તેઓ તેમના પરોપકારી અને વિકૃત કાર્યોના ગુણોથી અલગ પડે છે.

ਗੁਣ ਅਵਗੁਣ ਗਤਿ ਆਖਿ ਵਖਾਣੀ ।੧।

gun avagun gat aakh vakhaanee |1|

અમે અહીં ગુણ અને ખામીની સ્થિતિને ઉજાગર કરી છે.

ਪਉੜੀ ੨

paurree 2

ਸੁਝਹੁ ਸੁਝਨਿ ਤਿਨਿ ਲੋਅ ਅੰਨ੍ਹੇ ਘੁਘੂ ਸੁਝੁ ਨ ਸੁਝੈ ।

sujhahu sujhan tin loa anhe ghughoo sujh na sujhai |

સૂર્યના પ્રકાશથી ત્રણેય જગત દેખાય છે પણ અંધ અને ઘુવડ સૂર્યને જોઈ શકતા નથી.

ਚਕਵੀ ਸੂਰਜ ਹੇਤੁ ਹੈ ਕੰਤੁ ਮਿਲੈ ਵਿਰਤੰਤੁ ਸੁ ਬੁਝੈ ।

chakavee sooraj het hai kant milai viratant su bujhai |

માદા રડી શેલ્ડ્રેક સૂર્યને પ્રેમ કરે છે, અને પ્રિયને મળીને તેઓ એકબીજાની પ્રેમ કથા કહે છે અને સાંભળે છે.

ਰਾਤਿ ਅਨ੍ਹੇਰਾ ਪੰਖੀਆਂ ਚਕਵੀ ਚਿਤੁ ਅਨ੍ਹੇਰਿ ਨ ਰੁਝੈ ।

raat anheraa pankheean chakavee chit anher na rujhai |

અન્ય તમામ પક્ષીઓ માટે રાત અંધારી હોય છે (અને તેઓ સૂઈ જાય છે) પરંતુ રડી શેલ્ડ્રેકના મનને તે અંધકારમાં આરામ નથી હોતો (તેનું મન ક્યારેય સૂર્ય સાથે જોડાયેલું હોય છે).

ਬਿੰਬ ਅੰਦਰਿ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬੁ ਦੇਖਿ ਭਰਤਾ ਜਾਣਿ ਸੁਜਾਣਿ ਸਮੁਝੈ ।

binb andar pratibinb dekh bharataa jaan sujaan samujhai |

બુદ્ધિશાળી સ્ત્રી પોતાના પતિનો પડછાયો પાણીમાં જોઈને પણ ઓળખે છે.

ਦੇਖਿ ਪਛਾਵਾ ਪਵੇ ਖੂਹਿ ਡੁਬਿ ਮਰੈ ਸੀਹੁ ਲੋਇਨ ਲੁਝੈ ।

dekh pachhaavaa pave khoohi ddub marai seehu loein lujhai |

પરંતુ મૂર્ખ સિંહ, કૂવામાં પોતાનો પડછાયો જોઈને તેમાં કૂદીને મરી જાય છે અને પછી તેની પોતાની આંખોને દોષ આપે છે.

ਖੋਜੀ ਖੋਜੈ ਖੋਜੁ ਲੈ ਵਾਦੀ ਵਾਦੁ ਕਰੇਂਦੜ ਖੁਝੈ ।

khojee khojai khoj lai vaadee vaad karendarr khujhai |

સંશોધક ઉપરોક્ત વર્ણનની આયાત શોધે છે પરંતુ વિવાદ કરનારને ગેરમાર્ગે દોરવામાં આવે છે

ਗੋਰਸੁ ਗਾਈਂ ਹਸਤਿਨਿ ਦੁਝੈ ।੨।

goras gaaeen hasatin dujhai |2|

અને માદા હાથી પાસેથી ગાય-દૂધ મેળવવાની અપેક્ષા રાખે છે (જે હકીકતમાં અશક્ય છે).

ਪਉੜੀ ੩

paurree 3

ਸਾਵਣ ਵਣ ਹਰੀਆਵਲੇ ਵੁਠੇ ਸੁਕੈ ਅਕੁ ਜਵਾਹਾ ।

saavan van hareeaavale vutthe sukai ak javaahaa |

સયાન મહિનામાં જંગલો લીલાં થઈ જાય છે પરંતુ અક્ક, રેતાળ પ્રદેશનો જંગલી છોડ, અને/ઉપયોગમાં ઊંટનો કાંટો સુકાઈ જાય છે.

ਚੇਤਿ ਵਣਸਪਤਿ ਮਉਲੀਐ ਅਪਤ ਕਰੀਰ ਨ ਕਰੈ ਉਸਾਹਾ ।

chet vanasapat mauleeai apat kareer na karai usaahaa |

ચૈત્ર મહિનામાં, વનસ્પતિ ખીલે છે પરંતુ પાંદડા વિનાનું કાર્ટ (એક જંગલી કેપર) સંપૂર્ણપણે અસ્પષ્ટ રહે છે.

ਸੁਫਲ ਫਲੰਦੇ ਬਿਰਖ ਸਭ ਸਿੰਮਲੁ ਅਫਲੁ ਰਹੈ ਅਵਿਸਾਹਾ ।

sufal falande birakh sabh sinmal afal rahai avisaahaa |

બધાં વૃક્ષો ફળોથી ભરપૂર થઈ જાય છે પણ રેશમી કપાસનું વૃક્ષ ફળ વિનાનું રહે છે.

ਚੰਨਣ ਵਾਸੁ ਵਣਾਸਪਤਿ ਵਾਂਸ ਨਿਵਾਸਿ ਨ ਉਭੇ ਸਾਹਾ ।

chanan vaas vanaasapat vaans nivaas na ubhe saahaa |

આખી વનસ્પતિને ચંદનના લાકડાથી સુગંધિત કરવામાં આવે છે પરંતુ વાંસને તેની કોઈ અસર થતી નથી અને તે રડતો અને નિસાસો નાખતો જાય છે.

ਸੰਖੁ ਸਮੁੰਦਹੁ ਸਖਣਾ ਦੁਖਿਆਰਾ ਰੋਵੈ ਦੇ ਧਾਹਾ ।

sankh samundahu sakhanaa dukhiaaraa rovai de dhaahaa |

સમુદ્રમાં હોવા છતાં, શંખ ખાલી રહે છે અને જ્યારે ફૂંકાય છે ત્યારે ખૂબ રડે છે.

ਬਗੁਲ ਸਮਾਧੀ ਗੰਗ ਵਿਚਿ ਝੀਗੈ ਚੁਣਿ ਚੁਣਿ ਖਾਇ ਭਿਛਾਹਾ ।

bagul samaadhee gang vich jheegai chun chun khaae bhichhaahaa |

ભિખારીની જેમ ગંગાના કિનારે ધ્યાન કરી રહી હોય તેવું જોઈને ક્રેન પણ માછલીને ઉઠાવી લે છે.

ਸਾਥ ਵਿਛੁੰਨੇ ਮਿਲਦਾ ਫਾਹਾ ।੩।

saath vichhune miladaa faahaa |3|

સારી કંપનીથી અલગ થવાથી વ્યક્તિ માટે છૂટાછેડા આવે છે.

ਪਉੜੀ ੪

paurree 4

ਆਪਿ ਭਲਾ ਸਭੁ ਜਗੁ ਭਲਾ ਭਲਾ ਭਲਾ ਸਭਨਾ ਕਰਿ ਦੇਖੈ ।

aap bhalaa sabh jag bhalaa bhalaa bhalaa sabhanaa kar dekhai |

વ્યક્તિનું સારું મન દુનિયામાં દરેકને સારું શોધે છે. સજ્જન દરેકને સૌમ્ય તરીકે જુએ છે.

ਆਪਿ ਬੁਰਾ ਸਭੁ ਜਗੁ ਬੁਰਾ ਸਭ ਕੋ ਬੁਰਾ ਬੁਰੇ ਦੇ ਲੇਖੈ ।

aap buraa sabh jag buraa sabh ko buraa bure de lekhai |

જો વ્યક્તિ પોતે ખરાબ છે, તો તેના માટે આખું વિશ્વ ખરાબ છે અને તેના માટે બધું જ ખરાબ છે. ભગવાન કૃષ્ણએ મદદ કરી

ਕਿਸਨੁ ਸਹਾਈ ਪਾਂਡਵਾ ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਕਰਤੂਤਿ ਵਿਸੇਖੈ ।

kisan sahaaee paanddavaa bhaae bhagat karatoot visekhai |

પિંડેસ કારણ કે તેમનામાં ભક્તિ અને નૈતિકતાની પ્રચંડ ભાવના હતી.

ਵੈਰ ਭਾਉ ਚਿਤਿ ਕੈਰਵਾਂ ਗਣਤੀ ਗਣਨਿ ਅੰਦਰਿ ਕਾਲੇਖੈ ।

vair bhaau chit kairavaan ganatee ganan andar kaalekhai |

કૌર્યોના હૃદયમાં દુશ્મનાવટ હતી અને તેઓ હંમેશા વસ્તુઓની કાળી બાજુની ગણતરી કરતા હતા.

ਭਲਾ ਬੁਰਾ ਪਰਵੰਨਿਆ ਭਾਲਣ ਗਏ ਨ ਦਿਸਟਿ ਸਰੇਖੈ ।

bhalaa buraa paravaniaa bhaalan ge na disatt sarekhai |

બે રાજકુમારો એક સારા અને દુષ્ટ વ્યક્તિને શોધવા નીકળ્યા પરંતુ તેમના વિચારો અલગ હતા.

ਬੁਰਾਨ ਕੋਈ ਜੁਧਿਸਟਰੈ ਦੁਰਜੋਧਨ ਕੋ ਭਲਾ ਨ ਭੇਖੈ ।

buraan koee judhisattarai durajodhan ko bhalaa na bhekhai |

યુધિષ્ઠર માટે કોઈ ખરાબ નહોતું અને દુર્યોધનને કોઈ સારી વ્યક્તિ મળી ન હતી.

ਕਰਵੈ ਹੋਇ ਸੁ ਟੋਟੀ ਰੇਖੈ ।੪।

karavai hoe su ttottee rekhai |4|

વાસણમાં જે કંઈ (મીઠી કે કડવી) હોય છે તે જ્યારે તે થૂંકમાંથી બહાર આવે છે ત્યારે જાણી શકાય છે.

ਪਉੜੀ ੫

paurree 5

ਸੂਰਜੁ ਘਰਿ ਅਵਤਾਰੁ ਲੈ ਧਰਮ ਵੀਚਾਰਣਿ ਜਾਇ ਬਹਿਠਾ ।

sooraj ghar avataar lai dharam veechaaran jaae bahitthaa |

સૂર્યના પરિવારમાં જન્મેલા, તેમણે (ધર્નારાજ) ન્યાયના વિતરકનું આસન શોભાવ્યું.

ਮੂਰਤਿ ਇਕਾ ਨਾਉ ਦੁਇ ਧਰਮਰਾਇ ਜਮ ਦੇਖਿ ਸਰਿਠਾ ।

moorat ikaa naau due dharamaraae jam dekh saritthaa |

તે એક છે પણ સૃષ્ટિ તેને બે નામોથી ઓળખે છે - ધર્મરાજ અને યમ.

ਧਰਮੀ ਡਿਠਾ ਧਰਮਰਾਇ ਪਾਪੁ ਕਮਾਇ ਪਾਪੀ ਜਮ ਡਿਠਾ ।

dharamee dditthaa dharamaraae paap kamaae paapee jam dditthaa |

લોકો તેને ધર્મરાજના રૂપમાં પવિત્ર અને સદાચારી જુએ છે પરંતુ દુષ્ટ પાપી યમના રૂપમાં.

ਪਾਪੀ ਨੋ ਪਛੜਾਇਂਦਾ ਧਰਮੀ ਨਾਲਿ ਬੁਲੇਂਦਾ ਮਿਠਾ ।

paapee no pachharraaeindaa dharamee naal bulendaa mitthaa |

તે દુષ્ટ કર્મ કરનારને પણ માર મારે છે પણ ધાર્મિક વ્યક્તિ સાથે મીઠી વાત કરે છે.

ਵੈਰੀ ਦੇਖਨਿ ਵੈਰ ਭਾਇ ਮਿਤ੍ਰ ਭਾਇ ਕਰਿ ਦੇਖਨਿ ਇਠਾ ।

vairee dekhan vair bhaae mitr bhaae kar dekhan itthaa |

દુશ્મન તેને દુશ્મનીની નજરે જુએ છે અને મૈત્રીપૂર્ણ લોકો તેને પ્રેમાળ વ્યક્તિ તરીકે ઓળખે છે.

ਨਰਕ ਸੁਰਗ ਵਿਚਿ ਪੁੰਨ ਪਾਪ ਵਰ ਸਰਾਪ ਜਾਣਨਿ ਅਭਰਿਠਾ ।

narak surag vich pun paap var saraap jaanan abharitthaa |

પાપ અને યોગ્યતા, વરદાન અને શાપ, સ્વર્ગ અને નરક તેની પોતાની લાગણીઓ (પ્રેમ અને દુશ્મનાવટ) અનુસાર ઓળખાય છે અને સમજાય છે.

ਦਰਪਣਿ ਰੂਪ ਜਿਵੇਹੀ ਪਿਠਾ ।੫।

darapan roop jivehee pitthaa |5|

અરીસો તેની પહેલાની વસ્તુ અનુસાર પડછાયાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.

ਪਉੜੀ ੬

paurree 6

(વન્નુ=રંગ. રોંડા=રડતી. સેરેખાઈ=ઉત્તમ)

ਜਿਉਂ ਕਰਿ ਨਿਰਮਲ ਆਰਸੀ ਸਭਾ ਸੁਧ ਸਭ ਕੋਈ ਦੇਖੈ ।

jiaun kar niramal aarasee sabhaa sudh sabh koee dekhai |

સ્વચ્છ અરીસામાં દરેક વ્યક્તિ તેનો સાચો આકાર જુએ છે.

ਗੋਰਾ ਗੋਰੋ ਦਿਸਦਾ ਕਾਲਾ ਕਾਲੋ ਵੰਨੁ ਵਿਸੇਖੈ ।

goraa goro disadaa kaalaa kaalo van visekhai |

ગોરો રંગ ગોરો અને કાળો રંગ ખાસ કરીને કાળો પ્રતિબિંબિત થાય છે.

ਹਸਿ ਹਸਿ ਦੇਖੈ ਹਸਤ ਮੁਖ ਰੋਂਦਾ ਰੋਵਣਹਾਰੁ ਸੁ ਲੇਖੈ ।

has has dekhai hasat mukh rondaa rovanahaar su lekhai |

હસતી વ્યક્તિનો ચહેરો હસતો જોવા મળે છે અને તેમાં રડતો હોય તેમ રડતો હોય છે.

ਲੇਪੁ ਨ ਲਗੈ ਆਰਸੀ ਛਿਅ ਦਰਸਨੁ ਦਿਸਨਿ ਬਹੁ ਭੇਖੈ ।

lep na lagai aarasee chhia darasan disan bahu bhekhai |

છ ફિલસૂફીના અનુયાયીઓ અલગ-અલગ વેશ ધારણ કરીને તેમાં જુએ છે, પરંતુ અરીસો તે બધાથી અલિપ્ત રહે છે.

ਦੁਰਮਤਿ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਹੈ ਵੈਰੁ ਵਿਰੋਧੁ ਕਰੋਧੁ ਕੁਲੇਖੈ ।

duramat doojaa bhaau hai vair virodh karodh kulekhai |

દ્વૈતની ભાવના એ દુષ્ટ બુદ્ધિ છે જે દુશ્મની, વિરોધ અને ક્રોધનું બીજું નામ છે.

ਗੁਰਮਤਿ ਨਿਰਮਲੁ ਨਿਰਮਲਾ ਸਮਦਰਸੀ ਸਮਦਰਸ ਸਰੇਖੈ ।

guramat niramal niramalaa samadarasee samadaras sarekhai |

ગુરુના જ્ઞાનના ધર્મનિષ્ઠ અનુયાયીઓ હંમેશા શુદ્ધ અને સમતાવાદી રહે છે.

ਭਲਾ ਬੁਰਾ ਹੁਇ ਰੂਪੁ ਨ ਰੇਖੈ ।੬।

bhalaa buraa hue roop na rekhai |6|

નહિંતર, સારા અને ખરાબ વ્યક્તિનો બીજો કોઈ ભેદ નથી.

ਪਉੜੀ ੭

paurree 7

ਇਕਤੁ ਸੂਰਜਿ ਆਥਵੈ ਰਾਤਿ ਅਨੇਰੀ ਚਮਕਨਿ ਤਾਰੇ ।

eikat sooraj aathavai raat aneree chamakan taare |

એકવાર દીકરો સાંજ પડે ત્યારે અંધારી રાતમાં તારાઓ ચમકે છે.

ਸਾਹ ਸਵਨਿ ਘਰਿ ਆਪਣੈ ਚੋਰ ਫਿਰਨਿ ਘਰਿ ਮੁਹਣੈਹਾਰੇ ।

saah savan ghar aapanai chor firan ghar muhanaihaare |

શ્રીમંત લોકો તેમના ઘરે સૂઈ જાય છે પરંતુ ચોર ચોરી કરવા માટે ફરે છે.

ਜਾਗਨਿ ਵਿਰਲੇ ਪਾਹਰੂ ਰੂਆਇਨਿ ਹੁਸੀਆਰ ਬਿਦਾਰੇ ।

jaagan virale paaharoo rooaaein huseeaar bidaare |

થોડા રક્ષકો જાગતા રહે છે અને બીજાઓને ચેતવવા બૂમો પાડતા જાય છે.

ਜਾਗਿ ਜਗਾਇਨਿ ਸੁਤਿਆਂ ਸਾਹ ਫੜੰਦੇ ਚੋਰ ਚਗਾਰੇ ।

jaag jagaaein sutiaan saah farrande chor chagaare |

તે જાગેલા ચોકીદારો સૂતેલા લોકોને જગાડે છે અને આ રીતે તેઓ ચોર અને ભટકનારાઓને પકડી લે છે.

ਜਾਗਦਿਆਂ ਘਰੁ ਰਖਿਆ ਸੁਤੇ ਘਰ ਮੁਸਨਿ ਵੇਚਾਰੇ ।

jaagadiaan ghar rakhiaa sute ghar musan vechaare |

જે જાગતા રહે છે તે પોતાના ઘરની રક્ષા કરે છે પણ જેઓ સૂતા હોય છે તેનું ઘર લૂંટાય છે.

ਸਾਹ ਆਏ ਘਰਿ ਆਪਣੈ ਚੋਰ ਜਾਰਿ ਲੈ ਗਰਦਨਿ ਮਾਰੇ ।

saah aae ghar aapanai chor jaar lai garadan maare |

ધનવાન માણસો ચોરોને (અધિકારીઓને) સોંપે છે, ખુશીથી ઘરે પાછા ફરે છે, પરંતુ તેમના ગળામાંથી પકડાયેલા ચોરોને હોલો મારવામાં આવે છે.

ਭਲੇ ਬੁਰੇ ਵਰਤਨਿ ਸੈਸਾਰੇ ।੭।

bhale bure varatan saisaare |7|

દુષ્ટ અને ગુણવાન બંને આ જગતમાં સક્રિય છે.

ਪਉੜੀ ੮

paurree 8

ਮਉਲੇ ਅੰਬ ਬਸੰਤ ਰੁਤਿ ਅਉੜੀ ਅਕੁ ਸੁ ਫੁਲੀ ਭਰਿਆ ।

maule anb basant rut aaurree ak su fulee bhariaa |

વસંતઋતુમાં, આંબા ખીલે છે અને રેતાળ પ્રદેશનો કડવો જંગલી છોડ પણ ફૂલોથી ભરે છે.

ਅੰਬਿ ਨ ਲਗੈ ਖਖੜੀ ਅਕਿ ਨ ਲਗੈ ਅੰਬੁ ਅਫਰਿਆ ।

anb na lagai khakharree ak na lagai anb afariaa |

અક્કની શીંગ કેરી પેદા કરી શકતી નથી અને ફળ વિનાની અક્ક કેરીના ઝાડ પર ઉગી શકતી નથી.

ਕਾਲੀ ਕੋਇਲ ਅੰਬ ਵਣਿ ਅਕਿਤਿਡੁ ਚਿਤੁ ਮਿਤਾਲਾ ਹਰਿਆ ।

kaalee koeil anb van akitidd chit mitaalaa hariaa |

આંબાના ઝાડ પર બેઠેલી કોકિલા કાળી હોય છે અને અક્કનું ગ્રૉશોપર એક અથવા લીલું હોય છે.

ਮਨ ਪੰਖੇਰੂ ਬਿਰਖ ਭੇਦੁ ਸੰਗ ਸੁਭਾਉ ਸੋਈ ਫਲੁ ਧਰਿਆ ।

man pankheroo birakh bhed sang subhaau soee fal dhariaa |

મન એક પક્ષી છે અને વિવિધ કંપનીના પરિણામોના તફાવતને કારણે, તે જે વૃક્ષ પર બેસવાનું પસંદ કરે છે તેનું ફળ તેને મળે છે.

ਗੁਰਮਤਿ ਡਰਦਾ ਸਾਧਸੰਗਿ ਦੁਰਮਤਿ ਸੰਗਿ ਅਸਾਧ ਨ ਡਰਿਆ ।

guramat ddaradaa saadhasang duramat sang asaadh na ddariaa |

મન પવિત્ર મંડળ અને ગુરુની બુદ્ધિથી ડરે છે પણ દુષ્ટ સંગત અને દુષ્ટ બુદ્ધિથી ડરતું નથી એટલે કે સારી સંગતમાં જવા માંગતું નથી અને દુષ્ટ સંગતમાં રસ લે છે.

ਭਗਤਿ ਵਛਲੁ ਭੀ ਆਖੀਐ ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣਿ ਪਤਿਤ ਉਧਰਿਆ ।

bhagat vachhal bhee aakheeai patit udhaaran patit udhariaa |

ભગવાન સંતો પ્રત્યે પ્રેમાળ અને પતન પામેલાઓને મુક્ત કરનાર કહેવાય છે.

ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਣਾ ਸੋਈ ਤਰਿਆ ।੮।

jo tis bhaanaa soee tariaa |8|

તેણે ઘણા પડી ગયેલા લોકોને બચાવ્યા છે અને ફક્ત તે જ મળે છે જે તેને સ્વીકારે છે.

ਪਉੜੀ ੯

paurree 9

ਜੇ ਕਰਿ ਉਧਰੀ ਪੂਤਨਾ ਵਿਹੁ ਪੀਆਲਣੁ ਕੰਮੁ ਨ ਚੰਗਾ ।

je kar udharee pootanaa vihu peeaalan kam na changaa |

જો Pfitana (સ્ત્રી રાક્ષસ) પણ મુક્ત થઈ જાય તો તેનો અર્થ એ નથી કે કોઈને ઝેર આપવું એ સારું કાર્ય છે.

ਗਨਿਕਾ ਉਧਰੀ ਆਖੀਐ ਪਰ ਘਰਿ ਜਾਇ ਨ ਲਈਐ ਪੰਗਾ ।

ganikaa udharee aakheeai par ghar jaae na leeai pangaa |

ગારીકા (એક વેશ્યા) આઝાદ થઈ ગઈ પરંતુ કોઈએ બીજાના ઘરમાં પ્રવેશીને મુશ્કેલીને આમંત્રણ ન આપવું જોઈએ.

ਬਾਲਮੀਕੁ ਨਿਸਤਾਰਿਆ ਮਾਰੈ ਵਾਟ ਨ ਹੋਇ ਨਿਸੰਗਾ ।

baalameek nisataariaa maarai vaatt na hoe nisangaa |

વાલ્મલિસીને પરમેશ્વર મળ્યો હોવાથી, કોઈએ હાઈવે લૂંટનો માર્ગ અપનાવવો જોઈએ નહીં.

ਫੰਧਕਿ ਉਧਰੈ ਆਖੀਅਨਿ ਫਾਹੀ ਪਾਇ ਨ ਫੜੀਐ ਟੰਗਾ ।

fandhak udharai aakheean faahee paae na farreeai ttangaa |

એક પક્ષી પકડનાર પણ મુક્ત કહેવાય છે, પરંતુ આપણે ફાંદાનો ઉપયોગ કરીને બીજાના પગ પકડવા જોઈએ નહીં.

ਜੇ ਕਾਸਾਈ ਉਧਰਿਆ ਜੀਆ ਘਾਇ ਨ ਖਾਈਐ ਭੰਗਾ ।

je kaasaaee udhariaa jeea ghaae na khaaeeai bhangaa |

જો સાધના, કસાઈ (વિશ્વ સાગર) પાર થઈ ગયો, તો આપણે બીજાને મારીને પોતાને નુકસાન ન કરવું જોઈએ.

ਪਾਰਿ ਉਤਾਰੈ ਬੋਹਿਥਾ ਸੁਇਨਾ ਲੋਹੁ ਨਾਹੀ ਇਕ ਰੰਗਾ ।

paar utaarai bohithaa sueinaa lohu naahee ik rangaa |

વહાણ લોખંડ અને સોનું બંને તરફ લઈ જાય છે પરંતુ તેમ છતાં તેમના સ્વરૂપો અને રંગ સમાન નથી.

ਇਤੁ ਭਰਵਾਸੈ ਰਹਣੁ ਕੁਢੰਗਾ ।੯।

eit bharavaasai rahan kudtangaa |9|

હકીકતમાં, આવી આશાઓ પર જીવવું એ ખરાબ જીવનશૈલી છે.

ਪਉੜੀ ੧੦

paurree 10

ਪੈ ਖਾਜੂਰੀ ਜੀਵੀਐ ਚੜ੍ਹਿ ਖਾਜੂਰੀ ਝੜਉ ਨ ਕੋਈ ।

pai khaajooree jeeveeai charrh khaajooree jhrrau na koee |

તાડના ઝાડ પરથી પડવાથી બચી જવાનો અર્થ એ નથી કે વ્યક્તિએ તેના પરથી પડવા માટે ઝાડ પર ચઢી જવું જોઈએ.

ਉਝੜਿ ਪਇਆ ਨ ਮਾਰੀਐ ਉਝੜ ਰਾਹੁ ਨ ਚੰਗਾ ਹੋਈ ।

aujharr peaa na maareeai ujharr raahu na changaa hoee |

નિર્જન સ્થળો અને માર્ગો પર જો કોઈની હત્યા ન થઈ હોય તો પણ નિર્જન સ્થળો પર ફરવું સલામત નથી.

ਜੇ ਸਪ ਖਾਧਾ ਉਬਰੇ ਸਪੁ ਨ ਫੜੀਐ ਅੰਤਿ ਵਿਗੋਈ ।

je sap khaadhaa ubare sap na farreeai ant vigoee |

સાંકે કરડે ત્યારે પણ વ્યક્તિ બચી શકે છે તો પણ સાંકેને પકડવો આખરે નુકસાનકારક છે.

ਵਹਣਿ ਵਹੰਦਾ ਨਿਕਲੈ ਵਿਣੁ ਤੁਲਹੇ ਡੁਬਿ ਮਰੈ ਭਲੋਈ ।

vahan vahandaa nikalai vin tulahe ddub marai bhaloee |

નદીના પ્રવાહમાં ધોવાઈ જવાથી જો કોઈ એકલું બહાર નીકળે તો પણ તરાપા વિના નદીમાં પ્રવેશવામાં ડૂબી જવાની શક્યતા વધુ રહે છે.

ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣੁ ਆਖੀਐ ਵਿਰਤੀਹਾਣੁ ਜਾਣੁ ਜਾਣੋਈ ।

patit udhaaran aakheeai virateehaan jaan jaanoee |

તમામ વૃત્તિઓના લોકો સારી રીતે જાણે છે કે ભગવાન પતન પામેલાઓને મુક્તિદાતા છે.

ਭਾਉ ਭਗਤਿ ਗੁਰਮਤਿ ਹੈ ਦੁਰਮਤਿ ਦਰਗਹ ਲਹੈ ਨ ਢੋਈ ।

bhaau bhagat guramat hai duramat daragah lahai na dtoee |

ગુરુનો ઉપદેશ (ગુરમત) એ પ્રેમાળ ભક્તિ છે અને દુષ્ટ બુદ્ધિવાળા લોકોને ભગવાનના દરબારમાં આશ્રય મળતો નથી.

ਅੰਤਿ ਕਮਾਣਾ ਹੋਇ ਸਥੋਈ ।੧੦।

ant kamaanaa hoe sathoee |10|

જીવનમાં કરેલા કર્મો જ અંતે સાથીદાર હોય છે.

ਪਉੜੀ ੧੧

paurree 11

ਥੋਮ ਕਥੂਰੀ ਵਾਸੁ ਜਿਉਂ ਕੰਚਨੁ ਲੋਹੁ ਨਹੀਂ ਇਕ ਵੰਨਾ ।

thom kathooree vaas jiaun kanchan lohu naheen ik vanaa |

જેમ લસણ અને કસ્તુરીની ગંધ અલગ-અલગ હોય છે, તેમ સોનું અને લોખંડ પણ સરખા હોતા નથી.

ਫਟਕ ਨ ਹੀਰੇ ਤੁਲਿ ਹੈ ਸਮਸਰਿ ਨੜੀ ਨ ਵੜੀਐ ਗੰਨਾ ।

fattak na heere tul hai samasar narree na varreeai ganaa |

ગ્લાસ ક્રિસ્ટલ હીરા સમાન નથી અને તેવી જ રીતે, શેરડી અને હોલો રીડ સમાન નથી.

ਤੁਲਿ ਨ ਰਤਨਾ ਰਤਕਾਂ ਮੁਲਿ ਨ ਕਚੁ ਵਿਕਾਵੈ ਪੰਨਾ ।

tul na ratanaa ratakaan mul na kach vikaavai panaa |

લાલ અને કાળા બીજ (રાતા) રત્ન સમાન નથી અને કાચ નીલમણિના ભાવે વેચી શકતા નથી.

ਦੁਰਮਤਿ ਘੁੰਮਣਵਾਣੀਐ ਗੁਰਮਤਿ ਸੁਕ੍ਰਿਤੁ ਬੋਹਿਥੁ ਬੰਨਾ ।

duramat ghunmanavaaneeai guramat sukrit bohith banaa |

દુષ્ટ બુદ્ધિ એ વમળો છે પણ ગુરુ (ગુરમત)નું જ્ઞાન એ સારા કાર્યોનું વહાણ છે જે પાર લઈ જાય છે.

ਨਿੰਦਾ ਹੋਵੈ ਬੁਰੇ ਦੀ ਜੈ ਜੈਕਾਰ ਭਲੇ ਧੰਨੁ ਧੰਨਾ ।

nindaa hovai bure dee jai jaikaar bhale dhan dhanaa |

દુષ્ટ વ્યક્તિની હંમેશા નિંદા થાય છે અને સારી વ્યક્તિની બધા દ્વારા પ્રશંસા થાય છે.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਰਗਟੁ ਜਾਣੀਐ ਮਨਮੁਖ ਸਚੁ ਰਹੈ ਪਰਛੰਨਾ ।

guramukh paragatt jaaneeai manamukh sach rahai parachhanaa |

ગુરુમુખો દ્વારા સત્ય પ્રગટ થાય છે અને એ રીતે સૌ કોઈને ઓળખે છે, પણ મનમુખોમાં એ જ સત્ય દબાઈને છુપાઈ જાય છે.

ਕੰਮਿ ਨ ਆਵੈ ਭਾਂਡਾ ਭੰਨਾ ।੧੧।

kam na aavai bhaanddaa bhanaa |11|

તૂટેલા વાસણની જેમ કોઈ કામનું નથી.

ਪਉੜੀ ੧੨

paurree 12

ਇਕ ਵੇਚਨਿ ਹਥੀਆਰ ਘੜਿ ਇਕ ਸਵਾਰਨਿ ਸਿਲਾ ਸੰਜੋਆ ।

eik vechan hatheeaar gharr ik savaaran silaa sanjoaa |

ઘણા માણસો શસ્ત્રો તૈયાર કરે છે અને વેચે છે અને ઘણા શસ્ત્રો સાફ કરે છે.

ਰਣ ਵਿਚਿ ਘਾਉ ਬਚਾਉ ਕਰਿ ਦੁਇ ਦਲ ਨਿਤਿ ਉਠਿ ਕਰਦੇ ਢੋਆ ।

ran vich ghaau bachaau kar due dal nit utth karade dtoaa |

યુદ્ધમાં શસ્ત્રો ઘાવ લાવે છે અને બખ્તર રક્ષણ આપે છે કારણ કે બંને સૈન્યના યોદ્ધાઓ વારંવાર અથડામણ કરે છે.

ਘਾਇਲੁ ਹੋਇ ਨੰਗਾਸਣਾ ਬਖਤਰ ਵਾਲਾ ਨਵਾਂ ਨਿਰੋਆ ।

ghaaeil hoe nangaasanaa bakhatar vaalaa navaan niroaa |

જેઓ ખુલ્લા ન હોય તેઓ ઘાયલ થાય છે પરંતુ જેમણે બખ્તર પહેર્યું છે તેઓ સારી રીતે અને અકબંધ રહે છે.

ਕਰਨਿ ਗੁਮਾਨੁ ਕਮਾਨਗਰ ਖਾਨਜਰਾਦੀ ਬਹੁਤੁ ਬਖੋਆ ।

karan gumaan kamaanagar khaanajaraadee bahut bakhoaa |

ધનુષ નિર્માતાઓ પણ તેમના ખાસ ધનુષ્ય પર ગર્વ અનુભવે છે.

ਜਗ ਵਿਚਿ ਸਾਧ ਅਸਾਧ ਸੰਗੁ ਸੰਗ ਸੁਭਾਇ ਜਾਇ ਫਲੁ ਭੋਆ ।

jag vich saadh asaadh sang sang subhaae jaae fal bhoaa |

આ સંસારમાં બે પ્રકારનો સંગ છે, એક સાધુનો અને બીજો દુષ્ટોનો અને તેને મળવાથી જુદાં જુદાં પરિણામો આવે છે.

ਕਰਮ ਸੁ ਧਰਮ ਅਧਰਮ ਕਰਿ ਸੁਖ ਦੁਖ ਅੰਦਰਿ ਆਇ ਪਰੋਆ ।

karam su dharam adharam kar sukh dukh andar aae paroaa |

તેથી જ વ્યક્તિ પોતાના સારા-ખરાબ આચરણને લીધે તેના સુખ-દુઃખમાં લીન રહે છે.

ਭਲੇ ਬੁਰੇ ਜਸੁ ਅਪਜਸੁ ਹੋਆ ।੧੨।

bhale bure jas apajas hoaa |12|

સારા અને ખરાબને અનુક્રમે કીર્તિ અને બદનામી મળે છે.

ਪਉੜੀ ੧੩

paurree 13

ਸਤੁ ਸੰਤੋਖੁ ਦਇਆ ਧਰਮੁ ਅਰਥ ਸੁਗਰਥੁ ਸਾਧਸੰਗਿ ਆਵੈ ।

sat santokh deaa dharam arath sugarath saadhasang aavai |

સત્ય, સંતોષ, કરુણા, ધર્મ, સંપત્તિ અને અન્ય શ્રેષ્ઠ વસ્તુઓ પવિત્ર મંડળમાં પ્રાપ્ત થાય છે.

ਕਾਮੁ ਕਰੋਧੁ ਅਸਾਧ ਸੰਗਿ ਲੋਭਿ ਮੋਹੁ ਅਹੰਕਾਰ ਮਚਾਵੈ ।

kaam karodh asaadh sang lobh mohu ahankaar machaavai |

દુષ્ટો સાથે વાસ કરવાથી વાસના, ક્રોધ, લોભ, મોહ અને અહંકાર વધે છે.

ਦੁਕ੍ਰਿਤੁ ਸੁਕ੍ਰਿਤੁ ਕਰਮ ਕਰਿ ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਹੁਇ ਨਾਉਂ ਧਰਾਵੈ ।

dukrit sukrit karam kar buraa bhalaa hue naaun dharaavai |

સારું કે ખરાબ નામ અનુક્રમે સારા કે ખરાબ કાર્યોને લીધે કમાય છે.

ਗੋਰਸੁ ਗਾਈਂ ਖਾਇ ਖੜੁ ਇਕੁ ਇਕੁ ਜਣਦੀ ਵਗੁ ਵਧਾਵੈ ।

goras gaaeen khaae kharr ik ik janadee vag vadhaavai |

ઘાસ અને ઓઈલકેક્સ ખાવાથી ગાય દૂધ આપે છે અને વાછરડાઓને જન્મ આપવાથી ટોળામાં વધારો થાય છે.

ਦੁਧਿ ਪੀਤੈ ਵਿਹੁ ਦੇਇ ਸਪ ਜਣਿ ਜਣਿ ਬਹਲੇ ਬਚੇ ਖਾਵੈ ।

dudh peetai vihu dee sap jan jan bahale bache khaavai |

દૂધ પીતા, સાપ ઝેરની ઉલટી કરે છે અને તેના પોતાના સંતાનને ખાય છે.

ਸੰਗ ਸੁਭਾਉ ਅਸਾਧ ਸਾਧੁ ਪਾਪੁ ਪੁੰਨੁ ਦੁਖੁ ਸੁਖੁ ਫਲੁ ਪਾਵੈ ।

sang subhaau asaadh saadh paap pun dukh sukh fal paavai |

સાધુઓ અને દુષ્ટો સાથેની સંગત વિવિધ રીતે પાપ અને મેરિટ, દુ:ખ અને આનંદ ઉત્પન્ન કરે છે.

ਪਰਉਪਕਾਰ ਵਿਕਾਰੁ ਕਮਾਵੈ ।੧੩।

praupakaar vikaar kamaavai |13|

ભરણ, પરોપકારી અથવા દુષ્ટ વૃત્તિઓને ઉત્તેજિત કરે છે.

ਪਉੜੀ ੧੪

paurree 14

ਚੰਨਣੁ ਬਿਰਖੁ ਸੁਬਾਸੁ ਦੇ ਚੰਨਣੁ ਕਰਦਾ ਬਿਰਖ ਸਬਾਏ ।

chanan birakh subaas de chanan karadaa birakh sabaae |

બધા વૃક્ષોને સુવાસ આપે છે, ચંદનનું વૃક્ષ તેમને સુગંધિત બનાવે છે.

ਖਹਦੇ ਵਾਂਸਹੁਂ ਅਗਿ ਧੁਖਿ ਆਪਿ ਜਲੈ ਪਰਵਾਰੁ ਜਲਾਏ ।

khahade vaansahun ag dhukh aap jalai paravaar jalaae |

વાંસના ઘર્ષણથી (બીજી તરફ) વાંસ પોતે બળી જાય છે અને આખા કુટુંબ (વાંસના)ને બાળી નાખે છે.

ਮੁਲਹ ਜਿਵੈ ਪੰਖੇਰੂਆ ਫਾਸੈ ਆਪਿ ਕੁਟੰਬ ਫਹਾਏ ।

mulah jivai pankherooaa faasai aap kuttanb fahaae |

મસળતી ક્વેઈલ માત્ર પકડાતી નથી પણ આખા કુટુંબને ફસાવી દે છે.

ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਹੁਇ ਪਰਬਤਹੁ ਪਾਰਸੁ ਕਰਿ ਕੰਚਨੁ ਦਿਖਲਾਏ ।

asatt dhaat hue parabatahu paaras kar kanchan dikhalaae |

પર્વતોમાં મળેલી આઠ ધાતુઓ ફિલોસોફરના પથ્થર દ્વારા સોનામાં રૂપાંતરિત થાય છે.

ਗਣਿਕਾ ਵਾੜੈ ਜਾਇ ਕੈ ਹੋਵਨਿ ਰੋਗੀ ਪਾਪ ਕਮਾਏ ।

ganikaa vaarrai jaae kai hovan rogee paap kamaae |

વેશ્યાઓ પાસે જતા લોકો ચેપી રોગો ઉપરાંત પાપ પણ કમાય છે.

ਦੁਖੀਏ ਆਵਨਿ ਵੈਦ ਘਰ ਦਾਰੂ ਦੇ ਦੇ ਰੋਗੁ ਮਿਟਾਏ ।

dukhee aavan vaid ghar daaroo de de rog mittaae |

રોગથી પીડિત લોકો ચિકિત્સક પાસે આવે છે અને તે દવા આપીને મટાડે છે.

ਭਲਾ ਬੁਰਾ ਦੁਇ ਸੰਗ ਸੁਭਾਏ ।੧੪।

bhalaa buraa due sang subhaae |14|

કંપનીના સ્વભાવને કારણે વ્યક્તિ સારી કે ખરાબ બને છે.

ਪਉੜੀ ੧੫

paurree 15

ਭਲਾ ਸੁਭਾਉ ਮਜੀਠ ਦਾ ਸਹੈ ਅਵਟਣੁ ਰੰਗੁ ਚੜ੍ਹਾਏ ।

bhalaa subhaau majeetth daa sahai avattan rang charrhaae |

મેડરનો સ્વભાવ નમ્ર છે; તે ગરમી સહન કરે છે પરંતુ અન્યને ઝડપી રંગમાં રંગે છે.

ਗੰਨਾ ਕੋਲੂ ਪੀੜੀਐ ਟਟਰਿ ਪਇਆ ਮਿਠਾਸੁ ਵਧਾਏ ।

ganaa koloo peerreeai ttattar peaa mitthaas vadhaae |

શેરડીને પ્રથમ ક્રશરમાં પીસવામાં આવે છે અને પછી કઢાઈમાં આગ લગાડવામાં આવે છે જ્યાં ખાવાનો સોડા નાખવાથી તેની મીઠાશ વધુ વધે છે.

ਤੁੰਮੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਸਿੰਜੀਐ ਕਉੜਤਣ ਦੀ ਬਾਣਿ ਨ ਜਾਏ ।

tunme amrit sinjeeai kaurratan dee baan na jaae |

કોલોસિન્થને અમૃતથી સિંચવામાં આવે તો પણ તેની કડવાશ દૂર થતી નથી.

ਅਵਗੁਣ ਕੀਤੇ ਗੁਣ ਕਰੈ ਭਲਾ ਨ ਅਵਗਣੁ ਚਿਤਿ ਵਸਾਏ ।

avagun keete gun karai bhalaa na avagan chit vasaae |

ઉમદા વ્યક્તિ પોતાના હૃદયમાં અવગુણો અપનાવતો નથી અને દુષ્ટ કર્મ કરનારનું ભલું કરે છે.

ਗੁਣੁ ਕੀਤੇ ਅਉਗੁਣੁ ਕਰੈ ਬੁਰਾ ਨ ਮੰਨ ਅੰਦਰਿ ਗੁਣ ਪਾਏ ।

gun keete aaugun karai buraa na man andar gun paae |

પરંતુ દુષ્ટ કર્મ કરનાર પોતાના હૃદયમાં સદ્ગુણોને અપનાવતો નથી, અને પરોપકારીનું દુષ્ટ કરે છે.

ਜੋ ਬੀਜੈ ਸੋਈ ਫਲੁ ਖਾਏ ।੧੫।

jo beejai soee fal khaae |15|

જે વાવે છે તે લણશે.

ਪਉੜੀ ੧੬

paurree 16

ਪਾਣੀ ਪਥਰੁ ਲੀਕ ਜਿਉਂ ਭਲਾ ਬੁਰਾ ਪਰਕਿਰਤਿ ਸੁਭਾਏ ।

paanee pathar leek jiaun bhalaa buraa parakirat subhaae |

જેમ પાણી અને પથ્થરની બાબતમાં છે તેમ વસ્તુઓ તેમના સ્વભાવ પ્રમાણે સારી કે ખરાબ હોય છે.

ਵੈਰ ਨ ਟਿਕਦਾ ਭਲੇ ਚਿਤਿ ਹੇਤੁ ਨ ਟਿਕੈ ਬੁਰੈ ਮਨਿ ਆਏ ।

vair na ttikadaa bhale chit het na ttikai burai man aae |

ઉમદા હૃદયમાં કોઈ દુશ્મની હોતી નથી, અને દુષ્ટ હૃદયમાં પ્રેમ રહેતો નથી.

ਭਲਾ ਨ ਹੇਤੁ ਵਿਸਾਰਦਾ ਬੁਰਾ ਨ ਵੈਰੁ ਮਨਹੁ ਵਿਸਰਾਏ ।

bhalaa na het visaaradaa buraa na vair manahu visaraae |

ઉમદા વ્યક્તિ તેની સાથે કરેલા સારા કાર્યોને ક્યારેય ભૂલી શકતો નથી જ્યારે દુષ્ટ કર્મ કરનાર શત્રુતાને ભૂલતો નથી.

ਆਸ ਨ ਪੁਜੈ ਦੁਹਾਂ ਦੀ ਦੁਰਮਤਿ ਗੁਰਮਤਿ ਅੰਤਿ ਲਖਾਏ ।

aas na pujai duhaan dee duramat guramat ant lakhaae |

બંને fmd અંતે તેમની ઇચ્છાઓ અપૂર્ણ છે કારણ કે દુષ્ટ હજુ પણ દુષ્ટતા કરવા માંગે છે અને ઉમદા પરોપકાર ફેલાવવા માંગે છે.

ਭਲਿਅਹੁਂ ਬੁਰਾ ਨ ਹੋਵਈ ਬੁਰਿਅਹੁਂ ਭਲਾ ਨ ਭਲਾ ਮਨਾਏ ।

bhaliahun buraa na hovee buriahun bhalaa na bhalaa manaae |

ઉમદા વ્યક્તિ દુષ્ટતા કરી શકતો નથી પરંતુ ઉમદા વ્યક્તિએ દુષ્ટ વ્યક્તિમાં ખાનદાની અપેક્ષા રાખવી જોઈએ નહીં.

ਵਿਰਤੀਹਾਣੁ ਵਖਾਣਿਆ ਸਈ ਸਿਆਣੀ ਸਿਖ ਸੁਣਾਏ ।

virateehaan vakhaaniaa see siaanee sikh sunaae |

આ સેંકડો લોકોની શાણપણનો સાર છે અને તે મુજબ મેં આસપાસના પ્રચલિત વિચારો સમજાવ્યા છે.

ਪਰਉਪਕਾਰੁ ਵਿਕਾਰੁ ਕਮਾਏ ।੧੬।

praupakaar vikaar kamaae |16|

પરોપકાર (ક્યારેક) અનિષ્ટના રૂપમાં ચૂકવવામાં આવી શકે છે.

ਪਉੜੀ ੧੭

paurree 17

ਵਿਰਤੀਹਾਣੁ ਵਖਾਣਿਆ ਭਲੇ ਬੁਰੇ ਦੀ ਸੁਣੀ ਕਹਾਣੀ ।

virateehaan vakhaaniaa bhale bure dee sunee kahaanee |

સાંભળેલી વાર્તાઓના આધારે મેં વર્તમાન સ્થિતિનું વર્ણન કર્યું છે.

ਭਲਾ ਬੁਰਾ ਦੁਇ ਚਲੇ ਰਾਹਿ ਉਸ ਥੈ ਤੋਸਾ ਉਸ ਥੈ ਪਾਣੀ ।

bhalaa buraa due chale raeh us thai tosaa us thai paanee |

એક ખરાબ અને ઉમદા માણસ પ્રવાસે ગયો. ઉમદા વ્યક્તિ પાસે રોટલી હતી અને દુષ્ટની પાસે પાણી હતું.

ਤੋਸਾ ਅਗੈ ਰਖਿਆ ਭਲੇ ਭਲਾਈ ਅੰਦਰਿ ਆਣੀ ।

tosaa agai rakhiaa bhale bhalaaee andar aanee |

ઉમદા સ્વભાવના હોવાથી, સારા વ્યક્તિએ ખાવા માટે રોટલી મૂકી.

ਬੁਰਾ ਬੁਰਾਈ ਕਰਿ ਗਇਆ ਹਥੀਂ ਕਢਿ ਨ ਦਿਤੋ ਪਾਣੀ ।

buraa buraaee kar geaa hatheen kadt na dito paanee |

દુષ્ટ માનસિકતાવાળાએ તેની દુષ્ટતા કરી (અને તેની રોટલી ખાધી) તૂતે તેને પાણી આપ્યું નહીં.

ਭਲਾ ਭਲਾਈਅਹੁਂ ਸਿਝਿਆ ਬੁਰੇ ਬੁਰਾਈਅਹੁਂ ਵੈਣਿ ਵਿਹਾਣੀ ।

bhalaa bhalaaeeahun sijhiaa bure buraaeeahun vain vihaanee |

ઉમરાવને તેની ખાનદાનીનું ફળ મળ્યું (અને મુક્તિ મળી) પણ દુષ્ટ વ્યક્તિએ જીવનની આ રાત રડતાં-રડતાં પસાર કરવી પડી.

ਸਚਾ ਸਾਹਿਬੁ ਨਿਆਉ ਸਚੁ ਜੀਆਂ ਦਾ ਜਾਣੋਈ ਜਾਣੀ ।

sachaa saahib niaau sach jeean daa jaanoee jaanee |

એ સર્વજ્ઞ ભગવાન સાચા છે અને તેમનો ન્યાય પણ સાચો છે.

ਕੁਦਰਤਿ ਕਾਦਰ ਨੋ ਕੁਰਬਾਣੀ ।੧੭।

kudarat kaadar no kurabaanee |17|

હું સર્જક અને તેના સર્જનને બલિદાન આપું છું (કારણ કે એક જ ભગવાનના બે બાળકોના સ્વભાવ અલગ છે).

ਪਉੜੀ ੧੮

paurree 18

ਭਲਾ ਬੁਰਾ ਸੈਸਾਰ ਵਿਚਿ ਜੋ ਆਇਆ ਤਿਸੁ ਸਰਪਰ ਮਰਣਾ ।

bhalaa buraa saisaar vich jo aaeaa tis sarapar maranaa |

દુષ્ટ અને ઉમદા આ દુનિયામાં અસ્તિત્વ ધરાવે છે અને જે કોઈ અહીં આવ્યો છે તેણે એક દિવસ મરવું જ પડશે.

ਰਾਵਣ ਤੈ ਰਾਮਚੰਦ ਵਾਂਗਿ ਮਹਾਂ ਬਲੀ ਲੜਿ ਕਾਰਣੁ ਕਰਣਾ ।

raavan tai raamachand vaang mahaan balee larr kaaran karanaa |

રાવણ અને રામ જેવા બહાદુર વ્યક્તિઓ પણ યુદ્ધના કારણ અને કર્તા બન્યા.

ਜਰੁ ਜਰਵਾਣਾ ਵਸਿ ਕਰਿ ਅੰਤਿ ਅਧਰਮ ਰਾਵਣਿ ਮਨ ਧਰਣਾ ।

jar jaravaanaa vas kar ant adharam raavan man dharanaa |

પરાક્રમી યુગને નિયંત્રિત કરીને, એટલે કે સમય પર વિજય મેળવીને, રાવણે તેના હૃદયમાં દુષ્ટતા અપનાવી (અને સીતાને ચોરી લીધી).

ਰਾਮਚੰਦੁ ਨਿਰਮਲੁ ਪੁਰਖੁ ਧਰਮਹੁਂ ਸਾਇਰ ਪਥਰ ਤਰਣਾ ।

raamachand niramal purakh dharamahun saaeir pathar taranaa |

રામ નિષ્કલંક વ્યક્તિ હતા અને તેમની ધર્મ (જવાબદારી)ની ભાવનાને કારણે સમુદ્રમાં પથ્થરો પણ તરતા હતા.

ਬੁਰਿਆਈਅਹੁਂ ਰਾਵਣੁ ਗਇਆ ਕਾਲਾ ਟਿਕਾ ਪਰ ਤ੍ਰਿਅ ਹਰਣਾ ।

buriaaeeahun raavan geaa kaalaa ttikaa par tria haranaa |

દુષ્ટતાને લીધે રાવણ બીજાની પત્નીની ચોરી કરવાના કલંક સાથે દૂર ગયો (માર્યો)

ਰਾਮਾਇਣੁ ਜੁਗਿ ਜੁਗਿ ਅਟਲੁ ਸੇ ਉਧਰੇ ਜੋ ਆਏ ਸਰਣਾ ।

raamaaein jug jug attal se udhare jo aae saranaa |

રામાયણ (રામની વાર્તા) હંમેશા (લોકોના મનમાં) મક્કમ છે અને જે કોઈ (તેમાં) આશ્રય લે છે તે (વિશ્વ મહાસાગર) પાર જાય છે.

ਜਸ ਅਪਜਸ ਵਿਚਿ ਨਿਡਰ ਡਰਣਾ ।੧੮।

jas apajas vich niddar ddaranaa |18|

ધર્મનું પાલન કરનારા લોકો જગતમાં કીર્તિ મેળવે છે અને જેઓ દુષ્ટ સાહસો કરે છે તેઓ બદનામ થાય છે.

ਪਉੜੀ ੧੯

paurree 19

ਸੋਇਨ ਲੰਕਾ ਵਡਾ ਗੜੁ ਖਾਰ ਸਮੁੰਦ ਜਿਵੇਹੀ ਖਾਈ ।

soein lankaa vaddaa garr khaar samund jivehee khaaee |

સુવર્ણ લંકા એક ભવ્ય કિલ્લો હતો અને તેની આસપાસનો મહાસાગર એક વિશાળ ખાઈ જેવો હતો.

ਲਖ ਪੁਤੁ ਪੋਤੇ ਸਵਾ ਲਖੁ ਕੁੰਭਕਰਣੁ ਮਹਿਰਾਵਣੁ ਭਾਈ ।

lakh put pote savaa lakh kunbhakaran mahiraavan bhaaee |

રાવણને એક લાખ પુત્રો, દોઢ લાખ પૌત્રો અને કુંભકરણ અને મહિરાવરી જેવા ભાઈઓ હતા.

ਪਵਣੁ ਬੁਹਾਰੀ ਦੇਇ ਨਿਤਿ ਇੰਦ੍ਰ ਭਰੈ ਪਾਣੀ ਵਰ੍ਹਿਆਈ ।

pavan buhaaree dee nit indr bharai paanee varhiaaee |

હવા તેના મહેલોને સાવરણી કરશે જ્યારે ઇન્દ્ર વરસાદ દ્વારા તેના માટે પાણી વહન કરશે.

ਬੈਸੰਤਰੁ ਰਾਸੋਈਆ ਸੂਰਜੁ ਚੰਦੁ ਚਰਾਗ ਦੀਪਾਈ ।

baisantar raasoeea sooraj chand charaag deepaaee |

અગ્નિ તેનો રસોઈયો હતો અને સૂર્ય અને ચંદ્ર તેનો દીવો બળતો હતો.

ਬਹੁ ਖੂਹਣਿ ਚਤੁਰੰਗ ਦਲ ਦੇਸ ਨ ਵੇਸ ਨ ਕੀਮਤਿ ਪਾਈ ।

bahu khoohan chaturang dal des na ves na keemat paaee |

ઘોડાઓ, હાથીઓ, રથ અને પાયદળની તેમની વિશાળ સેના જેમાં ઘણા ખુહંતો (એકૌહૌટ્સ, એક અક્સૌહાની 21870 હાથીઓ, 21870 રથ, 65610 ઘોડા અને 109350 પગ સૈનિકોના મિશ્ર બળ તરીકે ઓળખાય છે) એવી હતી જેની શક્તિ અને ભવ્યતા હોઈ શકે નહીં.

ਮਹਾਦੇਵ ਦੀ ਸੇਵ ਕਰਿ ਦੇਵ ਦਾਨਵ ਰਹਂਦੇ ਸਰਣਾਈ ।

mahaadev dee sev kar dev daanav rahande saranaaee |

તેણે (રાવણે) મહાદેવ (શિવ)ની સેવા કરી હતી અને તેના કારણે બધા દેવો અને દાનવો તેની આશ્રયમાં હતા.

ਅਪਜਸੁ ਲੈ ਦੁਰਮਤਿ ਬੁਰਿਆਈ ।੧੯।

apajas lai duramat buriaaee |19|

પરંતુ દુષ્ટ બુદ્ધિ અને કાર્યોએ તેને બદનામ કર્યો.

ਪਉੜੀ ੨੦

paurree 20

ਰਾਮਚੰਦੁ ਕਾਰਣ ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਵਸਿ ਹੋਆ ਦੇਹਿਧਾਰੀ ।

raamachand kaaran karan kaaran vas hoaa dehidhaaree |

કોઈ કારણને લીધે, ભગવાન, સર્વ કારણોનું કારણ રામચંદ્રનું રૂપ ધારણ કર્યું.

ਮੰਨਿ ਮਤੇਈ ਆਗਿਆ ਲੈ ਵਣਵਾਸੁ ਵਡਾਈ ਚਾਰੀ ।

man mateee aagiaa lai vanavaas vaddaaee chaaree |

તેની સાવકી માતાના આદેશને સ્વીકારીને તે વનવાસમાં ગયો અને મહાનતા પ્રાપ્ત કરી.

ਪਰਸਰਾਮੁ ਦਾ ਬਲੁ ਹਰੈ ਦੀਨ ਦਇਆਲੁ ਗਰਬ ਪਰਹਾਰੀ ।

parasaraam daa bal harai deen deaal garab parahaaree |

ગરીબો માટે દયાળુ અને અભિમાનીઓનો નાશ કરનાર રામે પરસુ રામની શક્તિ અને અભિમાનને નષ્ટ કર્યું.

ਸੀਤਾ ਲਖਮਣ ਸੇਵ ਕਰਿ ਜਤੀ ਸਤੀ ਸੇਵਾ ਹਿਤਕਾਰੀ ।

seetaa lakhaman sev kar jatee satee sevaa hitakaaree |

ચેતવણીની સેવા કરીને, લક્ષમણ યતિ બની ગયો, જે તમામ જુસ્સોને વશ થઈ ગયો અને સતીના તમામ ગુણો સાથે પણ બેઠો, રામને સંપૂર્ણ રીતે સમર્પિત રહ્યો અને તેની સેવા કરી.