વારાં ભાઇ ગુર્દાસજી

પાન - 4


ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ik oankaar satigur prasaad |

એક ઓંકાર, આદિમ ઉર્જા, દૈવી ઉપદેશકની કૃપા દ્વારા અનુભૂતિ થઈ

ਵਾਰ ੪ ।
vaar 4 |

વાર ચાર

ਓਅੰਕਾਰਿ ਅਕਾਰੁ ਕਰਿ ਪਉਣੁ ਪਾਣੀ ਬੈਸੰਤਰੁ ਧਾਰੇ ।
oankaar akaar kar paun paanee baisantar dhaare |

ઓંકાર સ્વરૂપોમાં પરિવર્તિત થતાં હવા, પાણી અને અગ્નિનું સર્જન થયું.

ਧਰਤਿ ਅਕਾਸ ਵਿਛੋੜਿਅਨੁ ਚੰਦੁ ਸੂਰੁ ਦੇ ਜੋਤਿ ਸਵਾਰੇ ।
dharat akaas vichhorrian chand soor de jot savaare |

પછી પૃથ્વી અને આકાશને અલગ કરીને તેમણે તેમની વચ્ચે સૂર્ય અને ચંદ્રની બે જ્યોત ફેંકી.

ਖਾਣੀ ਚਾਰਿ ਬੰਧਾਨ ਕਰਿ ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਜੂਨਿ ਦੁਆਰੇ ।
khaanee chaar bandhaan kar lakh chauraaseeh joon duaare |

જીવનની ચાર ખાણો બનાવીને તેણે ચોર્યાસી લાખ પ્રજાતિઓ અને તેમના પ્રાણીઓનું સર્જન કર્યું.

ਇਕਸ ਇਕਸ ਜੂਨਿ ਵਿਚਿ ਜੀਅ ਜੰਤ ਅਣਗਣਤ ਅਪਾਰੇ ।
eikas ikas joon vich jeea jant anaganat apaare |

દરેક પ્રજાતિમાં અસંખ્ય જીવો જન્મે છે.

ਮਾਣਸ ਜਨਮੁ ਦੁਲੰਭੁ ਹੈ ਸਫਲ ਜਨਮੁ ਗੁਰ ਸਰਣ ਉਧਾਰੇ ।
maanas janam dulanbh hai safal janam gur saran udhaare |

તે બધામાં માનવ જન્મ દુર્લભ છે. વ્યક્તિએ આ જ જન્મમાં ગુરુ સમક્ષ શરણે થઈને મુક્ત થવું જોઈએ.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰ ਸਬਦ ਲਿਵ ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਗੁਰ ਗਿਆਨ ਵੀਚਾਰੇ ।
saadhasangat gur sabad liv bhaae bhagat gur giaan veechaare |

વ્યક્તિએ પવિત્ર મંડળમાં જવું જોઈએ; ચેતનાને ગુરુના શબ્દમાં ભેળવીને માત્ર પ્રેમભરી ભક્તિ કેળવીને, ગુરુએ બતાવેલા માર્ગ પર ચાલવાનું બીડું ઝડપવું જોઈએ.

ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਗੁਰੂ ਪਿਆਰੇ ।੧।
praupakaaree guroo piaare |1|

પરોપકારી બનીને માણસ ગુરુનો પ્રિય બને છે.

ਸਭ ਦੂੰ ਨੀਵੀ ਧਰਤਿ ਹੈ ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਹੋਈ ਉਡੀਣੀ ।
sabh doon neevee dharat hai aap gavaae hoee uddeenee |

પૃથ્વી સૌથી નમ્ર છે જે અહંકારને છોડીને મક્કમ અને સ્થિર છે.

ਧੀਰਜੁ ਧਰਮੁ ਸੰਤੋਖੁ ਦ੍ਰਿੜੁ ਪੈਰਾ ਹੇਠਿ ਰਹੈ ਲਿਵ ਲੀਣੀ ।
dheeraj dharam santokh drirr pairaa hetth rahai liv leenee |

મનોબળ, ધર્મ અને સંતોષમાં ઊંડે ઊંડે જડેલું તે પગ નીચે શાંત રહે છે.

ਸਾਧ ਜਨਾ ਦੇ ਚਰਣ ਛੁਹਿ ਆਢੀਣੀ ਹੋਈ ਲਾਖੀਣੀ ।
saadh janaa de charan chhuhi aadteenee hoee laakheenee |

સંતોના પવિત્ર ચરણ સ્પર્શથી પહેલા અડધા પૈસાની કિંમત હતી તે હવે લાખની થઈ ગઈ છે.

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬੂੰਦ ਸੁਹਾਵਣੀ ਛਹਬਰ ਛਲਕ ਰੇਣੁ ਹੋਇ ਰੀਣੀ ।
amrit boond suhaavanee chhahabar chhalak ren hoe reenee |

પ્રેમના વરસાદમાં ધરતી આનંદથી તૃપ્ત થઈ જાય છે.

ਮਿਲਿਆ ਮਾਣੁ ਨਿਮਾਣੀਐ ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਪੀਇ ਪਤੀਣੀ ।
miliaa maan nimaaneeai piram piaalaa pee pateenee |

માત્ર નમ્ર લોકો જ કીર્તિથી શણગારે છે અને પૃથ્વી, ભગવાનના પ્રેમના પ્યાલાને તૃપ્ત કરે છે.

ਜੋ ਬੀਜੈ ਸੋਈ ਲੁਣੈ ਸਭ ਰਸ ਕਸ ਬਹੁ ਰੰਗ ਰੰਗੀਣੀ ।
jo beejai soee lunai sabh ras kas bahu rang rangeenee |

પૃથ્વી પરના વિવિધરંગી વનસ્પતિ, મીઠા અને કડવા સ્વાદ અને રંગો વચ્ચે, વ્યક્તિ જે વાવે છે તે લણે છે.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲ ਹੈ ਮਸਕੀਣੀ ।੨।
guramukh sukh fal hai masakeenee |2|

ગુરુમુખો (પૃથ્વીની જેમ તેમની નમ્રતામાં) આનંદનું ફળ મેળવે છે.

ਮਾਣਸ ਦੇਹ ਸੁ ਖੇਹ ਹੈ ਤਿਸੁ ਵਿਚਿ ਜੀਭੈ ਲਈ ਨਕੀਬੀ ।
maanas deh su kheh hai tis vich jeebhai lee nakeebee |

મનુષ્યનું શરીર રાખ જેવું છે પણ તેમાં જીભ (તેના ફાયદા માટે) પ્રશંસનીય છે.

ਅਖੀ ਦੇਖਨਿ ਰੂਪ ਰੰਗ ਰਾਗ ਨਾਦ ਕੰਨ ਕਰਨਿ ਰਕੀਬੀ ।
akhee dekhan roop rang raag naad kan karan rakeebee |

આંખો સ્વરૂપો અને રંગોને જુએ છે અને કાન અવાજોનું ધ્યાન રાખે છે- સંગીતમય અને અન્યથા.

ਨਕਿ ਸੁਵਾਸੁ ਨਿਵਾਸੁ ਹੈ ਪੰਜੇ ਦੂਤ ਬੁਰੀ ਤਰਤੀਬੀ ।
nak suvaas nivaas hai panje doot buree tarateebee |

નાક એ ગંધનું ધામ છે અને આમ આ પાંચેય (શરીરના) આનંદમાં મગ્ન રહે છે (અને નિરર્થક બની જાય છે).

ਸਭ ਦੂੰ ਨੀਵੇ ਚਰਣ ਹੋਇ ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਨਸੀਬੁ ਨਸੀਬੀ ।
sabh doon neeve charan hoe aap gavaae naseeb naseebee |

આ બધામાં, પગ સૌથી નીચલા સ્તરે મૂકવામાં આવે છે અને તેઓ અહંકારનો ત્યાગ કરે છે તે ભાગ્યશાળી છે.

ਹਉਮੈ ਰੋਗੁ ਮਿਟਾਇਦਾ ਸਤਿਗੁਰ ਪੂਰਾ ਕਰੈ ਤਬੀਬੀ ।
haumai rog mittaaeidaa satigur pooraa karai tabeebee |

સાચા ગુરુ સારવાર આપીને અહંકારનો રોગ દૂર કરે છે.

ਪੈਰੀ ਪੈ ਰਹਿਰਾਸ ਕਰਿ ਗੁਰ ਸਿਖ ਸੁਣਿ ਗੁਰਸਿਖ ਮਨੀਬੀ ।
pairee pai rahiraas kar gur sikh sun gurasikh maneebee |

ગુરુના સાચા શિષ્યો ચરણ સ્પર્શ કરે છે અને નમન કરે છે અને ગુરુની સૂચનાઓનું પાલન કરે છે.

ਮੁਰਦਾ ਹੋਇ ਮੁਰੀਦੁ ਗਰੀਬੀ ।੩।
muradaa hoe mureed gareebee |3|

જે નમ્ર બને છે અને બધી ઇચ્છાઓ માટે મૃત્યુ પામે છે તે જ સાચો શિષ્ય છે.

ਲਹੁੜੀ ਹੋਇ ਚੀਚੁੰਗਲੀ ਪੈਧੀ ਛਾਪਿ ਮਿਲੀ ਵਡਿਆਈ ।
lahurree hoe cheechungalee paidhee chhaap milee vaddiaaee |

સૌથી નાની આંગળીને વીંટી પહેરાવીને તેનું સન્માન અને શણગાર કરવામાં આવે છે.

ਲਹੁੜੀ ਘਨਹਰ ਬੂੰਦ ਹੁਇ ਪਰਗਟੁ ਮੋਤੀ ਸਿਪ ਸਮਾਈ ।
lahurree ghanahar boond hue paragatt motee sip samaaee |

વાદળનું ટીપું નાનું છે પણ સરખું છે પણ છીપના મુખમાં જવાથી મોતી બની જાય છે.

ਲਹੁੜੀ ਬੂਟੀ ਕੇਸਰੈ ਮਥੈ ਟਿਕਾ ਸੋਭਾ ਪਾਈ ।
lahurree boottee kesarai mathai ttikaa sobhaa paaee |

કેસરનો છોડ (મેસુઆ ફેરીયા) નાનો છે પરંતુ તે જ કપાળને પવિત્ર ચિહ્નના રૂપમાં શણગારે છે.

ਲਹੁੜੀ ਪਾਰਸ ਪਥਰੀ ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਕੰਚਨੁ ਕਰਵਾਈ ।
lahurree paaras patharee asatt dhaat kanchan karavaaee |

ફિલોસોફરનો પથ્થર નાનો છે પણ એંસી ધાતુઓના એલોયને સોનામાં પરિવર્તિત કરે છે.

ਜਿਉ ਮਣਿ ਲਹੁੜੇ ਸਪ ਸਿਰਿ ਦੇਖੈ ਲੁਕਿ ਲੁਕਿ ਲੋਕ ਲੁਕਾਈ ।
jiau man lahurre sap sir dekhai luk luk lok lukaaee |

નાના સાપના માથામાં રત્ન રહે છે જેને જોઈને લોકો આશ્ચર્યચકિત થઈ જાય છે.

ਜਾਣਿ ਰਸਾਇਣੁ ਪਾਰਿਅਹੁ ਰਤੀ ਮੁਲਿ ਨ ਜਾਇ ਮੁਲਾਈ ।
jaan rasaaein paariahu ratee mul na jaae mulaaee |

પારોમાંથી અમૃત તૈયાર કરવામાં આવે છે જે અમૂલ્ય છે.

ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਨ ਆਪੁ ਗਣਾਈ ।੪।
aap gavaae na aap ganaaee |4|

જેઓ અહંકારનો ત્યાગ કરે છે તેઓ ક્યારેય પોતાની જાતને ધ્યાનમાં લેવા દેતા નથી.

ਅਗਿ ਤਤੀ ਜਲੁ ਸੀਅਰਾ ਕਿਤੁ ਅਵਗੁਣਿ ਕਿਤੁ ਗੁਣ ਵੀਚਾਰਾ ।
ag tatee jal seearaa kit avagun kit gun veechaaraa |

અગ્નિ કેવી રીતે ગરમ અને પાણી ઠંડું એ વિચારવા જેવી બાબત છે.

ਅਗੀ ਧੂਆ ਧਉਲਹਰੁ ਜਲੁ ਨਿਰਮਲ ਗੁਰ ਗਿਆਨ ਸੁਚਾਰਾ ।
agee dhooaa dhaulahar jal niramal gur giaan suchaaraa |

આગ તેના ધુમાડાથી ઈમારતને ગંદી કરે છે અને પાણી તેને સાફ કરે છે. આ હકીકત માટે ગુરુના માર્ગદર્શનની જરૂર છે.

ਕੁਲ ਦੀਪਕੁ ਬੈਸੰਤਰਹੁ ਜਲ ਕੁਲ ਕਵਲੁ ਵਡੇ ਪਰਵਾਰਾ ।
kul deepak baisantarahu jal kul kaval vadde paravaaraa |

કુટુંબ અને વંશમાં અગ્નિનો દીવો છે, અને પાણીમાં કમળનો મોટો પરિવાર છે.

ਦੀਪਕ ਹੇਤੁ ਪਤੰਗ ਦਾ ਕਵਲੁ ਭਵਰ ਪਰਗਟੁ ਪਾਹਾਰਾ ।
deepak het patang daa kaval bhavar paragatt paahaaraa |

આ સમગ્ર વિશ્વમાં જાણીતું છે કે જીવાતને અગ્નિ ગમે છે (અને બળી જાય છે) અને કાળી મધમાખી કમળને પ્રેમ કરે છે (અને તેમાં આરામ કરે છે).

ਅਗੀ ਲਾਟ ਉਚਾਟ ਹੈ ਸਿਰੁ ਉਚਾ ਕਰਿ ਕਰੈ ਕੁਚਾਰਾ ।
agee laatt uchaatt hai sir uchaa kar karai kuchaaraa |

અગ્નિની જ્વાળા ચઢી જાય છે અને અહંકારીની જેમ દુષ્ટ વર્તન કરે છે.

ਸਿਰੁ ਨੀਵਾ ਨੀਵਾਣਿ ਵਾਸੁ ਪਾਣੀ ਅੰਦਰਿ ਪਰਉਪਕਾਰਾ ।
sir neevaa neevaan vaas paanee andar praupakaaraa |

પાણી નિમ્ન સ્તર તરફ જાય છે અને તેમાં પરોપકારના ગુણો છે.

ਨਿਵ ਚਲੈ ਸੋ ਗੁਰੂ ਪਿਆਰਾ ।੫।
niv chalai so guroo piaaraa |5|

ગુરુ તેને પ્રેમ કરે છે જે સ્વભાવે નમ્ર રહે છે.

ਰੰਗੁ ਮਜੀਠ ਕਸੁੰਭ ਦਾ ਕਚਾ ਪਕਾ ਕਿਤੁ ਵੀਚਾਰੇ ।
rang majeetth kasunbh daa kachaa pakaa kit veechaare |

શા માટે મેડર ઝડપી રંગ અને કુસુમ અસ્થાયી છે.

ਧਰਤੀ ਉਖਣਿ ਕਢੀਐ ਮੂਲ ਮਜੀਠ ਜੜੀ ਜੜਤਾਰੇ ।
dharatee ukhan kadteeai mool majeetth jarree jarrataare |

મેડરના મૂળ પૃથ્વીમાં ફેલાય છે, તેને પ્રથમ બહાર લાવવામાં આવે છે અને ખાડામાં નાખવામાં આવે છે અને લાકડાના કીટકોથી મારવામાં આવે છે.

ਉਖਲ ਮੁਹਲੇ ਕੁਟੀਐ ਪੀਹਣਿ ਪੀਸੈ ਚਕੀ ਭਾਰੇ ।
aukhal muhale kutteeai peehan peesai chakee bhaare |

પછી તેને ભારે ચક્કીમાં કચડી નાખવામાં આવે છે.

ਸਹੈ ਅਵੱਟਣੁ ਅੱਗਿ ਦਾ ਹੋਇ ਪਿਆਰੀ ਮਿਲੈ ਪਿਆਰੇ ।
sahai avattan ag daa hoe piaaree milai piaare |

તે આગળ પાણીમાં ઉકાળીને સજાવવાની પીડા સહન કરે છે અને પછી જ તે પ્રિયતમાના વસ્ત્રોને (ઝડપી રંગથી) શણગારે છે.

ਪੋਹਲੀਅਹੁ ਸਿਰੁ ਕਢਿ ਕੈ ਫੁਲੁ ਕਸੁੰਭ ਚਲੁੰਭ ਖਿਲਾਰੇ ।
pohaleeahu sir kadt kai ful kasunbh chalunbh khilaare |

કુસુમ કાંટાવાળા નીંદણ કાર્થમસ ટિંક્ટોરિયાના ઉપરના ભાગમાંથી ઉપર આવે છે અને તેનો ઘાટો રંગ આપે છે.

ਖਟ ਤੁਰਸੀ ਦੇ ਰੰਗੀਐ ਕਪਟ ਸਨੇਹੁ ਰਹੈ ਦਿਹ ਚਾਰੇ ।
khatt turasee de rangeeai kapatt sanehu rahai dih chaare |

તેમાં ખાટું ઉમેરવાથી કપડાં રંગવામાં આવે છે અને તે થોડા દિવસો માટે જ રંગાયેલા રહે છે.

ਨੀਵਾ ਜਿਣੈ ਉਚੇਰਾ ਹਾਰੇ ।੬।
neevaa jinai ucheraa haare |6|

નીચ જન્મેલા આખરે જીતે છે અને ઉચ્ચ કહેવાતા પરાજય પામે છે.

ਕੀੜੀ ਨਿਕੜੀ ਚਲਿਤ ਕਰਿ ਭ੍ਰਿੰਗੀ ਨੋ ਮਿਲਿ ਭ੍ਰਿੰਗੀ ਹੋਵੈ ।
keerree nikarree chalit kar bhringee no mil bhringee hovai |

નાની કીડી તેની સાથે રહેવાથી ભૃંગી (એક પ્રકારની મધમાખી) બની જાય છે.

ਨਿਕੜੀ ਦਿਸੈ ਮਕੜੀ ਸੂਤੁ ਮੁਹਹੁ ਕਢਿ ਫਿਰਿ ਸੰਗੋਵੈ ।
nikarree disai makarree soot muhahu kadt fir sangovai |

દેખીતી રીતે, કરોળિયો નાનો લાગે છે પરંતુ તે યાર્ન (સો મીટર) બહાર લાવે છે અને ગળી જાય છે.

ਨਿਕੜੀ ਮਖਿ ਵਖਾਣੀਐ ਮਾਖਿਓ ਮਿਠਾ ਭਾਗਠੁ ਹੋਵੈ ।
nikarree makh vakhaaneeai maakhio mitthaa bhaagatth hovai |

મધમાખી નાની છે પણ તેનું મીઠુ મધ વેપારીઓ વેચે છે.

ਨਿਕੜਾ ਕੀੜਾ ਆਖੀਐ ਪਟ ਪਟੋਲੇ ਕਰਿ ਢੰਗ ਢੋਵੈ ।
nikarraa keerraa aakheeai patt pattole kar dtang dtovai |

રેશમનો કીડો નાનો છે પરંતુ તેના ફાઇબરથી બનેલા કપડાં લગ્ન અને અન્ય સમારંભોમાં પહેરવામાં આવે છે.

ਗੁਟਕਾ ਮੁਹ ਵਿਚਿ ਪਾਇ ਕੈ ਦੇਸ ਦਿਸੰਤ੍ਰਿ ਜਾਇ ਖੜੋਵੈ ।
guttakaa muh vich paae kai des disantr jaae kharrovai |

યોગીઓ તેમના મોંમાં નાનો જાદુઈ બોલ મૂકે છે તે અદ્રશ્ય થઈ જાય છે અને દૂરના સ્થળોએ અજાણ્યા થઈ જાય છે.

ਮੋਤੀ ਮਾਣਕ ਹੀਰਿਆ ਪਾਤਿਸਾਹੁ ਲੈ ਹਾਰੁ ਪਰੋਵੈ ।
motee maanak heeriaa paatisaahu lai haar parovai |

નાના મોતી અને રત્નોના તાર રાજાઓ અને સમ્રાટો પહેરે છે.

ਪਾਇ ਸਮਾਇਣੁ ਦਹੀ ਬਿਲੋਵੈ ।੭।
paae samaaein dahee bilovai |7|

વધુમાં, દહીંને દૂધમાં થોડી માત્રામાં રેનેટ ભેળવીને બનાવવામાં આવે છે (અને આ રીતે માખણ મળે છે).

ਲਤਾਂ ਹੇਠਿ ਲਤਾੜੀਐ ਘਾਹੁ ਨ ਕਢੈ ਸਾਹੁ ਵਿਚਾਰਾ ।
lataan hetth lataarreeai ghaahu na kadtai saahu vichaaraa |

પગ તળે ઘાસ કચડી નાખવામાં આવે છે છતાં બિચારી ક્યારેય ફરિયાદ કરતી નથી.

ਗੋਰਸੁ ਦੇ ਖੜੁ ਖਾਇ ਕੈ ਗਾਇ ਗਰੀਬੀ ਪਰਉਪਕਾਰਾ ।
goras de kharr khaae kai gaae gareebee praupakaaraa |

ગાય ઘાસ ખાતી વખતે પરોપકારી રહે છે અને ગરીબોને દૂધ આપે છે.

ਦੁਧਹੁ ਦਹੀ ਜਮਾਈਐ ਦਈਅਹੁ ਮਖਣੁ ਛਾਹਿ ਪਿਆਰਾ ।
dudhahu dahee jamaaeeai deeahu makhan chhaeh piaaraa |

દૂધમાંથી દહીં અને પછી દહીંમાંથી માખણ અને સ્વાદિષ્ટ માખણ-દૂધ વગેરે તૈયાર કરવામાં આવે છે.

ਘਿਅ ਤੇ ਹੋਵਨਿ ਹੋਮ ਜਗ ਢੰਗ ਸੁਆਰਥ ਚਜ ਅਚਾਰਾ ।
ghia te hovan hom jag dtang suaarath chaj achaaraa |

તે માખણ (ઘી) સાથે હોમ્સ, યજ્ઞો અને અન્ય સામાજિક અને ધાર્મિક વિધિઓ કરવામાં આવે છે.

ਧਰਮ ਧਉਲੁ ਪਰਗਟੁ ਹੋਇ ਧੀਰਜਿ ਵਹੈ ਸਹੈ ਸਿਰਿ ਭਾਰਾ ।
dharam dhaul paragatt hoe dheeraj vahai sahai sir bhaaraa |

પૌરાણિક બળદના રૂપમાં ધર્મ ધીરજપૂર્વક ધરતીનો બોજ સહન કરે છે.

ਇਕੁ ਇਕੁ ਜਾਉ ਜਣੇਦਿਆਂ ਚਹੁ ਚਕਾ ਵਿਚਿ ਵਗ ਹਜਾਰਾ ।
eik ik jaau janediaan chahu chakaa vich vag hajaaraa |

દરેક વાછરડા તમામ દેશોમાં હજારો વાછરડા પેદા કરે છે.

ਤ੍ਰਿਣ ਅੰਦਰਿ ਵਡਾ ਪਾਸਾਰਾ ।੮।
trin andar vaddaa paasaaraa |8|

ઘાસની એક પટ્ટી અનંત વિસ્તરણ ધરાવે છે એટલે કે નમ્રતા સમગ્ર વિશ્વનો આધાર બની જાય છે.

ਲਹੁੜਾ ਤਿਲੁ ਹੋਇ ਜੰਮਿਆ ਨੀਚਹੁ ਨੀਚੁ ਨ ਆਪੁ ਗਣਾਇਆ ।
lahurraa til hoe jamiaa neechahu neech na aap ganaaeaa |

નાના તલ અંકુરિત થયા અને તે નીચા રહી ગયા અને તેનો ક્યાંય ઉલ્લેખ થયો નથી.

ਫੁਲਾ ਸੰਗਤਿ ਵਾਸਿਆ ਹੋਇ ਨਿਰਗੰਧੁ ਸੁਗੰਧੁ ਸੁਹਾਇਆ ।
fulaa sangat vaasiaa hoe niragandh sugandh suhaaeaa |

પુષ્પોનો સંગાથ આવ્યો ત્યારે તે પહેલાં સુગંધ વિનાનું હતું હવે સુગંધી બની ગયું છે.

ਕੋਲੂ ਪਾਇ ਪੀੜਾਇਆ ਹੋਇ ਫੁਲੇਲੁ ਖੇਲੁ ਵਰਤਾਇਆ ।
koloo paae peerraaeaa hoe fulel khel varataaeaa |

જ્યારે ફૂલોની સાથે તેને કોલુંમાં કચડી નાખવામાં આવ્યું ત્યારે તે અત્તરનું તેલ બની ગયું.

ਪਤਿਤੁ ਪਵਿਤ੍ਰ ਚਲਿਤ੍ਰੁ ਕਰਿ ਪਤਿਸਾਹ ਸਿਰਿ ਧਰਿ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ।
patit pavitr chalitru kar patisaah sir dhar sukh paaeaa |

અશુદ્ધોને શુદ્ધ કરનાર ભગવાને એવું અદ્ભુત પરાક્રમ કર્યું કે તે સુગંધિત તેલ રાજાને તેના માથા પર સંદેશો આપતાં આનંદ આપે છે.

ਦੀਵੈ ਪਾਇ ਜਲਾਇਆ ਕੁਲ ਦੀਪਕੁ ਜਗਿ ਬਿਰਦੁ ਸਦਾਇਆ ।
deevai paae jalaaeaa kul deepak jag birad sadaaeaa |

જ્યારે તે દીવોમાં સળગાવવામાં આવ્યું ત્યારે તે કુલદીપક તરીકે ઓળખાતું, વંશનો દીવો સામાન્ય રીતે માણસના અંતિમ સંસ્કારને પૂર્ણ કરવા માટે પ્રગટાવવામાં આવતો હતો.

ਕਜਲੁ ਹੋਆ ਦੀਵਿਅਹੁ ਅਖੀ ਅੰਦਰਿ ਜਾਇ ਸਮਾਇਆ ।
kajal hoaa deeviahu akhee andar jaae samaaeaa |

દીવો કોલેરિયમ બનીને આંખોમાં ભળી ગયો.

ਬਾਲਾ ਹੋਇ ਨ ਵਡਾ ਕਹਾਇਆ ।੯।
baalaa hoe na vaddaa kahaaeaa |9|

તે મહાન બની ગયો પરંતુ પોતાને આવું કહેવાની મંજૂરી આપી નહીં.

ਹੋਇ ਵੜੇਵਾਂ ਜਗ ਵਿਚਿ ਬੀਜੇ ਤਨੁ ਖੇਹ ਨਾਲਿ ਰਲਾਇਆ ।
hoe varrevaan jag vich beeje tan kheh naal ralaaeaa |

કપાસનું બીજ ધૂળમાં ભળી ગયું.

ਬੂਟੀ ਹੋਇ ਕਪਾਹ ਦੀ ਟੀਂਡੇ ਹਸਿ ਹਸਿ ਆਪੁ ਖਿੜਾਇਆ ।
boottee hoe kapaah dee tteendde has has aap khirraaeaa |

તે જ બીજમાંથી કપાસનો છોડ નીકળ્યો જેના પર દડાઓ અવિરતપણે હસતા હતા.

ਦੁਹੁ ਮਿਲਿ ਵੇਲਣੁ ਵੇਲਿਆ ਲੂੰ ਲੂੰ ਕਰਿ ਤੁੰਬੁ ਤੁੰਬਾਇਆ ।
duhu mil velan veliaa loon loon kar tunb tunbaaeaa |

કપાસ જીનીંગ મશીન દ્વારા અને કાર્ડિંગ પછી જીન કરવામાં આવ્યો હતો.

ਪਿੰਞਣਿ ਪਿੰਞ ਉਡਾਇਆ ਕਰਿ ਕਰਿ ਗੋੜੀ ਸੂਤ ਕਤਾਇਆ ।
pinyan piny uddaaeaa kar kar gorree soot kataaeaa |

રોલ બનાવતા અને કાંતતા, તેમાંથી દોરો બનાવવામાં આવતો હતો.

ਤਣਿ ਵੁਣਿ ਖੁੰਬਿ ਚੜਾਇ ਕੈ ਦੇ ਦੇ ਦੁਖੁ ਧੁਆਇ ਰੰਗਾਇਆ ।
tan vun khunb charraae kai de de dukh dhuaae rangaaeaa |

પછી તેના તાણા અને વાફ્ટ દ્વારા તેને વણવામાં આવતું હતું અને ઉકળતા કઢાઈમાં રંગવામાં આવે છે.

ਕੈਚੀ ਕਟਣਿ ਕਟਿਆ ਸੂਈ ਧਾਗੇ ਜੋੜਿ ਸੀਵਾਇਆ ।
kaichee kattan kattiaa sooee dhaage jorr seevaaeaa |

કાતરે તેને કાપી નાખ્યું અને તેને સોય અને દોરાની મદદથી ટાંકવામાં આવ્યું.

ਲੱਜਣੁ ਕੱਜਣੁ ਹੋਇ ਕਜਾਇਆ ।੧੦।
lajan kajan hoe kajaaeaa |10|

આમ તે કપડું બની ગયું, અન્યની નગ્નતાને ઢાંકવાનું સાધન.

ਦਾਣਾ ਹੋਇ ਅਨਾਰ ਦਾ ਹੋਇ ਧੂੜਿ ਧੂੜੀ ਵਿਚਿ ਧੱਸੈ ।
daanaa hoe anaar daa hoe dhoorr dhoorree vich dhasai |

ફળનું બીજ ધૂળ બનીને ધૂળમાં ભળી જાય છે.

ਹੋਇ ਬਿਰਖੁ ਹਰੀਆਵਲਾ ਲਾਲ ਗੁਲਾਲਾ ਫਲ ਵਿਗੱਸੈ ।
hoe birakh hareeaavalaa laal gulaalaa fal vigasai |

એ જ લીલા રંગને ઘેરા લાલ રંગના ફૂલોથી શણગારવામાં આવે છે.

ਇਕਤੁ ਬਿਰਖ ਸਹਸ ਫੁਲ ਫੁਲ ਫਲ ਇਕ ਦੂ ਇਕ ਸਰੱਸੈ ।
eikat birakh sahas ful ful fal ik doo ik sarasai |

ઝાડ પર હજારો ફળો ઉગે છે, દરેક ફળ બીજા કરતાં વધુ સ્વાદિષ્ટ હોય છે.

ਇਕ ਦੂ ਦਾਣੇ ਲਖ ਹੋਇ ਫਲ ਫਲ ਦੇ ਮਨ ਅੰਦਰਿ ਵੱਸੈ ।
eik doo daane lakh hoe fal fal de man andar vasai |

દરેક ફળમાં એક બીજ દ્વારા ઉત્પાદિત હજારો બીજ રહે છે.

ਤਿਸੁ ਫਲ ਤੋਟਿ ਨ ਆਵਈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਫਲੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਰੱਸੈ ।
tis fal tott na aavee guramukh sukh fal amrit rasai |

જેમ કે તે ઝાડ પર ફળની કોઈ અછત નથી તેથી અમૃતના ફળોના આનંદની અનુભૂતિ કરવામાં ગુરુમુખને ક્યારેય નુકસાન થતું નથી.

ਜਿਉ ਜਿਉ ਲੱਯਨਿ ਤੋੜਿ ਫਲਿ ਤਿਉ ਤਿਉ ਫਿਰਿ ਫਿਰ ਫਲੀਐ ਹੱਸੈ ।
jiau jiau layan torr fal tiau tiau fir fir faleeai hasai |

ફળ તોડવાની સાથે ઝાડ ફરીથી અને ફરીથી હાસ્યમાં છલકાતું વધુ ફળ આપે છે.

ਨਿਵ ਚਲਣੁ ਗੁਰ ਮਾਰਗੁ ਦੱਸੈ ।੧੧।
niv chalan gur maarag dasai |11|

આમ મહાન ગુરુ નમ્રતાનો માર્ગ શીખવે છે.

ਰੇਣਿ ਰਸਾਇਣ ਸਿਝੀਐ ਰੇਤੁ ਹੇਤੁ ਕਰਿ ਕੰਚਨੁ ਵਸੈ ।
ren rasaaein sijheeai ret het kar kanchan vasai |

રેતીની ધૂળ કે જેમાં સોનું ભેળવવામાં આવે છે તેને કેમિકલમાં રાખવામાં આવે છે.

ਧੋਇ ਧੋਇ ਕਣੁ ਕਢੀਐ ਰਤੀ ਮਾਸਾ ਤੋਲਾ ਹਸੈ ।
dhoe dhoe kan kadteeai ratee maasaa tolaa hasai |

પછી ધોયા પછી તેમાંથી સોનાના કણો બહાર કાઢવામાં આવે છે જેનું વજન મિલિગ્રામથી ગ્રામ અને તેથી વધુ હોય છે.

ਪਾਇ ਕੁਠਾਲੀ ਗਾਲੀਐ ਰੈਣੀ ਕਰਿ ਸੁਨਿਆਰਿ ਵਿਗਸੈ ।
paae kutthaalee gaaleeai rainee kar suniaar vigasai |

પછી ક્રુસિબલમાં નાખવામાં આવે છે, તે ઓગળે છે અને સુવર્ણકારની ખુશી માટે, ગઠ્ઠામાં ફેરવાય છે.

ਘੜਿ ਘੜਿ ਪਤ੍ਰ ਪਖਾਲੀਅਨਿ ਲੂਣੀ ਲਾਇ ਜਲਾਇ ਰਹਸੈ ।
gharr gharr patr pakhaaleean loonee laae jalaae rahasai |

તે તેમાંથી પાંદડા બનાવે છે અને રસાયણોનો ઉપયોગ કરીને તેને ખુશીથી ધોઈ નાખે છે.

ਬਾਰਹ ਵੰਨੀ ਹੋਇ ਕੈ ਲਗੈ ਲਵੈ ਕਸਉਟੀ ਕਸੈ ।
baarah vanee hoe kai lagai lavai ksauttee kasai |

પછી શુદ્ધ સોનામાં પરિવર્તિત થઈને તે હરવાફરવામાં ચપળ કે ચાલાક બને છે અને ટચસ્ટોન દ્વારા પરીક્ષણ માટે લાયક બને છે.

ਟਕਸਾਲੈ ਸਿਕਾ ਪਵੈ ਘਣ ਅਹਰਣਿ ਵਿਚਿ ਅਚਲੁ ਸਰਸੈ ।
ttakasaalai sikaa pavai ghan aharan vich achal sarasai |

હવે ટંકશાળમાં, તે સિક્કામાં બનાવવામાં આવે છે અને હથોડાના ફટકા હેઠળ પણ એરણ પર ખુશ રહે છે.

ਸਾਲੁ ਸੁਨਈਆ ਪੋਤੈ ਪਸੈ ।੧੨।
saal suneea potai pasai |12|

પછી શુદ્ધ મુહર, સોનાનો સિક્કો બનીને તે તિજોરીમાં જમા થાય છે એટલે કે ધૂળના કણોમાં રહેલું સોનું તેની નમ્રતાના કારણે આખરે ખજાનાનો સિક્કો બની જાય છે.

ਖਸਖਸ ਦਾਣਾ ਹੋਇ ਕੈ ਖਾਕ ਅੰਦਰਿ ਹੋਇ ਖਾਕ ਸਮਾਵੈ ।
khasakhas daanaa hoe kai khaak andar hoe khaak samaavai |

ખસખસ ધૂળ સાથે ભળવાથી ધૂળ સાથે એક થઈ જાય છે.

ਦੋਸਤੁ ਪੋਸਤੁ ਬੂਟੁ ਹੋਇ ਰੰਗ ਬਿਰੰਗੀ ਫੁੱਲ ਖਿੜਾਵੈ ।
dosat posat boott hoe rang birangee ful khirraavai |

સુંદર ખસખસનો છોડ બનીને તે વિવિધરંગી ફૂલોથી ખીલે છે.

ਹੋਡਾ ਹੋਡੀ ਡੋਡੀਆ ਇਕ ਦੂੰ ਇਕ ਚੜ੍ਹਾਉ ਚੜ੍ਹਾਵੈ ।
hoddaa hoddee ddoddeea ik doon ik charrhaau charrhaavai |

તેના ફૂલની કળીઓ સુંદર દેખાવા માટે એકબીજા સાથે જોડાય છે.

ਸੂਲੀ ਉਪਰਿ ਖੇਲਣਾ ਪਿਛੋਂ ਦੇ ਸਿਰਿ ਛਤ੍ਰੁ ਧਰਾਵੈ ।
soolee upar khelanaa pichhon de sir chhatru dharaavai |

પ્રથમ કે ખસખસ લાંબા કાંટા પર પીડાય છે પરંતુ પછી ગોળાકાર બનીને કેનોપીનો આકાર ધારણ કરે છે.

ਚੁਖੁ ਚੁਖੁ ਹੋਇ ਮਲਾਇ ਕੈ ਲੋਹੂ ਪਾਣੀ ਰੰਗਿ ਰੰਗਾਵੈ ।
chukh chukh hoe malaae kai lohoo paanee rang rangaavai |

તેને કાપવાથી લોહીના રંગનો રસ નીકળી જાય છે.

ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਮਜਲਸੀ ਜੋਗ ਭੋਗ ਸੰਜੋਗ ਬਣਾਵੈ ।
piram piaalaa majalasee jog bhog sanjog banaavai |

પછી પાર્ટીઓમાં, પ્રેમનો પ્યાલો બનીને, તે ભોગ, આનંદ, યોગ સાથે જોડાવાનું કારણ બને છે.

ਅਮਲੀ ਹੋਇ ਸੁ ਮਜਲਸ ਆਵੈ ।੧੩।
amalee hoe su majalas aavai |13|

તેના વ્યસનીઓ તેને ચૂસવા માટે પાર્ટીઓમાં આવે છે.

ਰਸ ਭਰਿਆ ਰਸੁ ਰਖਦਾ ਬੋਲਣ ਅਣੁਬੋਲਣ ਅਭਿਰਿਠਾ ।
ras bhariaa ras rakhadaa bolan anubolan abhiritthaa |

રસથી ભરપૂર (શેરડી) સ્વાદિષ્ટ હોય છે અને તે બોલે કે ન બોલે, બંને સ્થિતિમાં તે મીઠી હોય છે.

ਸੁਣਿਆ ਅਣਸੁਣਿਆ ਕਰੈ ਕਰੇ ਵੀਚਾਰਿ ਡਿਠਾ ਅਣਡਿਠਾ ।
suniaa anasuniaa karai kare veechaar dditthaa anadditthaa |

જે કહેવામાં આવે છે તે સાંભળતો નથી અને જે દેખાય છે તે જોતો નથી, એટલે કે શેરડીના ખેતરમાં ન તો કોઈ બીજાને સાંભળી શકે છે અને ન તો તેમાં કોઈ વ્યક્તિ દેખાય છે.

ਅਖੀ ਧੂੜਿ ਅਟਾਈਆ ਅਖੀ ਵਿਚਿ ਅੰਗੂਰੁ ਬਹਿਠਾ ।
akhee dhoorr attaaeea akhee vich angoor bahitthaa |

જ્યારે બીજના રૂપમાં શેરડીની ગાંઠો પૃથ્વીમાં નાખવામાં આવે છે, ત્યારે તે અંકુરિત થાય છે.

ਇਕ ਦੂ ਬਾਹਲੇ ਬੂਟ ਹੋਇ ਸਿਰ ਤਲਵਾਇਆ ਇਠਹੁ ਇਠਾ ।
eik doo baahale boott hoe sir talavaaeaa itthahu itthaa |

એક શેરડીમાંથી ઘણા છોડ ઉગાડે છે, દરેક ઉપરથી નીચે સુધી સુંદર.

ਦੁਹੁ ਖੁੰਢਾ ਵਿਚਿ ਪੀੜੀਐ ਟੋਟੇ ਲਾਹੇ ਇਤੁ ਗੁਣਿ ਮਿਠਾ ।
duhu khundtaa vich peerreeai ttotte laahe it gun mitthaa |

તેના મીઠા રસને કારણે તે બે નળાકાર રોલરો વચ્ચે કચડી નાખવામાં આવે છે.

ਵੀਹ ਇਕੀਹ ਵਰਤਦਾ ਅਵਗੁਣਿਆਰੇ ਪਾਪ ਪਣਿਠਾ ।
veeh ikeeh varatadaa avaguniaare paap panitthaa |

લાયક લોકો તેનો શુભ દિવસોમાં ઉપયોગ કરે છે જ્યારે દુષ્ટો પણ તેનો ઉપયોગ કરે છે (તેમાંથી વાઇન વગેરે તૈયાર કરીને) અને નાશ પામે છે.

ਮੰਨੈ ਗੰਨੈ ਵਾਂਗ ਸੁਧਿਠਾ ।੧੪।
manai ganai vaang sudhitthaa |14|

જેઓ શેરડીની પ્રકૃતિની ખેતી કરે છે એટલે કે જોખમમાં હોવા છતાં મીઠાશ છોડતા નથી, તેઓ ખરેખર અડગ વ્યક્તિઓ છે.

ਘਣਹਰ ਬੂੰਦ ਸੁਹਾਵਣੀ ਨੀਵੀ ਹੋਇ ਅਗਾਸਹੁ ਆਵੈ ।
ghanahar boond suhaavanee neevee hoe agaasahu aavai |

વાદળનું એક સુંદર ટીપું આકાશમાંથી પડે છે અને તેના અહંકારને હળવો કરીને સમુદ્રના શેલના મુખમાં જાય છે.

ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਸਮੁੰਦੁ ਵੇਖਿ ਸਿਪੈ ਦੇ ਮੁਹਿ ਵਿਚਿ ਸਮਾਵੈ ।
aap gavaae samund vekh sipai de muhi vich samaavai |

શેલ, તરત જ, તેનું મોં બંધ કરીને નીચે ડાઇવ કરે છે અને પોતાને અંડરવર્લ્ડમાં છુપાવે છે.

ਲੈਦੋ ਹੀ ਮੁਹਿ ਬੂੰਦ ਸਿਪੁ ਚੁੰਭੀ ਮਾਰਿ ਪਤਾਲਿ ਲੁਕਾਵੈ ।
laido hee muhi boond sip chunbhee maar pataal lukaavai |

જેવો ચુસ્કી તેના મોંમાં ટીપું લે છે, તે જાય છે અને તેને છિદ્રમાં છુપાવે છે (પથ્થર વગેરેના ટેકાથી).

ਫੜਿ ਕਢੈ ਮਰੁਜੀਵੜਾ ਪਰ ਕਾਰਜ ਨੋ ਆਪੁ ਫੜਾਵੈ ।
farr kadtai marujeevarraa par kaaraj no aap farraavai |

મરજીવો તેને પકડી લે છે અને તે પોતાની જાતને પરોપકારી ભાવનાના વેચાણ માટે પકડવા દે છે.

ਪਰਵਸਿ ਪਰਉਪਕਾਰ ਨੋ ਪਰ ਹਥਿ ਪਥਰ ਦੰਦ ਭਨਾਵੈ ।
paravas praupakaar no par hath pathar dand bhanaavai |

પરોપકારની ભાવના દ્વારા નિયંત્રિત તે પોતે જ પથ્થર પર તૂટી જાય છે.

ਭੁਲਿ ਅਭੁਲਿ ਅਮੁਲੁ ਦੇ ਮੋਤੀ ਦਾਨ ਨ ਪਛੋਤਾਵੈ ।
bhul abhul amul de motee daan na pachhotaavai |

સારી રીતે જાણીને અથવા અજાણતા તે એક મફત ભેટ આપે છે અને ક્યારેય પસ્તાવો નથી.

ਸਫਲ ਜਨਮੁ ਕੋਈ ਵਰੁਸਾਵੈ ।੧੫।
safal janam koee varusaavai |15|

આવું સર્વશ્રેષ્ઠ જીવન કોઈપણ વિરલને મળે છે.

ਹੀਰੇ ਹੀਰਾ ਬੇਧੀਐ ਬਰਮੇ ਕਣੀ ਅਣੀ ਹੋਇ ਹੀਰੈ ।
heere heeraa bedheeai barame kanee anee hoe heerai |

ડાયમંડ-બીટ ઓફ ડ્રિલ વડે હીરાનો ટુકડો ધીમે ધીમે કાપવામાં આવે છે એટલે કે ગુરુના શબ્દના હીરાના ટુકડાથી મન-હીરાને વીંધવામાં આવે છે.

ਧਾਗਾ ਹੋਇ ਪਰੋਈਐ ਹੀਰੈ ਮਾਲ ਰਸਾਲ ਗਹੀਰੈ ।
dhaagaa hoe paroeeai heerai maal rasaal gaheerai |

દોરા (પ્રેમના) વડે હીરાની સુંદર દોરી તૈયાર થાય છે.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਗੁਰੁ ਸਬਦ ਲਿਵ ਹਉਮੈ ਮਾਰਿ ਮਰੈ ਮਨੁ ਧੀਰੈ ।
saadhasangat gur sabad liv haumai maar marai man dheerai |

પવિત્ર મંડળમાં, ચેતનાને શબ્દમાં ભેળવીને અને અહંકારને દૂર કરવાથી, મન શાંત થાય છે.

ਮਨ ਜਿਣਿ ਮਨੁ ਦੇ ਲਏ ਮਨ ਗੁਣਿ ਵਿਚਿ ਗੁਣ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਰੀਰੈ ।
man jin man de le man gun vich gun guramukh sareerai |

મનને જીતીને, વ્યક્તિએ તેને (ગુરુ સમક્ષ) સમર્પણ કરવું જોઈએ અને ગુરુમુખી, ગુરુ લક્ષી ગુણો અપનાવવા જોઈએ.

ਪੈਰੀ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕੁ ਹੋਇ ਕਾਮਧੇਨੁ ਸੰਤ ਰੇਣੁ ਨ ਨੀਰੈ ।
pairee pai paa khaak hoe kaamadhen sant ren na neerai |

તેણે સંતોના ચરણોમાં પડવું જોઈએ કારણ કે ઈચ્છા આપનારી ગાય (કામધેનુ) પણ સંતોના પગની ધૂળ સમાન નથી.

ਸਿਲਾ ਅਲੂਣੀ ਚਟਣੀ ਲਖ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਰਸ ਤਰਸਨ ਸੀਰੈ ।
silaa aloonee chattanee lakh amrit ras tarasan seerai |

આ કૃત્ય સ્વાદવિહીન પથ્થરને ચાટવા સિવાય બીજું કંઈ નથી, જો કે મીઠા રસના અસંખ્ય સ્વાદ માટે વ્યક્તિ પ્રયત્ન કરે છે.

ਵਿਰਲਾ ਸਿਖ ਸੁਣੈ ਗੁਰ ਪੀਰੈ ।੧੬।
viralaa sikh sunai gur peerai |16|

ગુરુના ઉપદેશોને સાંભળનાર (અને સ્વીકારે) શીખો દુર્લભ છે.

ਗੁਰ ਸਿਖੀ ਗੁਰਸਿਖ ਸੁਣਿ ਅੰਦਰਿ ਸਿਆਣਾ ਬਾਹਰਿ ਭੋਲਾ ।
gur sikhee gurasikh sun andar siaanaa baahar bholaa |

ગુરુના ઉપદેશો સાંભળીને, શીખ આંતરિક રીતે સમજદાર બની જાય છે, જો કે દેખીતી રીતે તે સરળ દેખાય છે.

ਸਬਦਿ ਸੁਰਤਿ ਸਾਵਧਾਨ ਹੋਇ ਵਿਣੁ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਨ ਸੁਣਈ ਬੋਲਾ ।
sabad surat saavadhaan hoe vin gur sabad na sunee bolaa |

તે સંપૂર્ણ કાળજી સાથે તેની ચેતનાને શબ્દ સાથે જોડી રાખે છે અને ગુરુના શબ્દો સિવાય બીજું કશું સાંભળતો નથી.

ਸਤਿਗੁਰ ਦਰਸਨੁ ਦੇਖਣਾ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਵਿਣੁ ਅੰਨ੍ਹਾ ਖੋਲਾ ।
satigur darasan dekhanaa saadhasangat vin anhaa kholaa |

તે સાચા ગુરુને જુએ છે અને સંતોના સંગ વિના તે પોતાને આંધળો અને બહેરો અનુભવે છે.

ਵਾਹਗੁਰੂ ਗੁਰੁ ਸਬਦੁ ਲੈ ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਚੁਪਿ ਚਬੋਲਾ ।
vaahaguroo gur sabad lai piram piaalaa chup chabolaa |

ગુરુનો શબ્દ તેને પ્રાપ્ત થાય છે તે વાહિગુરુ છે, અદ્ભુત ભગવાન, અને શાંતિથી આનંદમાં ડૂબેલા રહે છે.

ਪੈਰੀ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕ ਹੋਇ ਚਰਣਿ ਧੋਇ ਚਰਣੋਦਕ ਝੋਲਾ ।
pairee pai paa khaak hoe charan dhoe charanodak jholaa |

તે ચરણોમાં નમી જાય છે અને ધૂળની જેમ (નમ્ર) બનીને (ભગવાનના) ચરણોમાં અમૃત ચડાવતો જાય છે.

ਚਰਣ ਕਵਲ ਚਿਤੁ ਭਵਰੁ ਕਰਿ ਭਵਜਲ ਅੰਦਰਿ ਰਹੈ ਨਿਰੋਲਾ ।
charan kaval chit bhavar kar bhavajal andar rahai nirolaa |

તે (ગુરુના) કમળના ચરણોમાં કાળી મધમાખીની જેમ સામેલ રહે છે અને આ રીતે આ સંસાર મહાસાગરમાં રહે છે (તેના પાણી અને ધૂળથી) અસ્પષ્ટ રહે છે.

ਜੀਵਣਿ ਮੁਕਤਿ ਸਚਾਵਾ ਚੋਲਾ ।੧੭।
jeevan mukat sachaavaa cholaa |17|

પૃથ્વી પરના જીવન દરમિયાન તે મુક્તનું જીવન છે એટલે કે તે જીવનમુક્ત છે.

ਸਿਰਿ ਵਿਚਿ ਨਿਕੈ ਵਾਲ ਹੋਇ ਸਾਧੂ ਚਰਣ ਚਵਰ ਕਰਿ ਢਾਲੈ ।
sir vich nikai vaal hoe saadhoo charan chavar kar dtaalai |

પોતાના માથાના વાળ પણ (ગુરુમુખ) તૈયાર કરીને તેને સંતોના ચરણોમાં લહેરાવવી જોઈએ એટલે કે તેણે અત્યંત નમ્ર બનવું જોઈએ.

ਗੁਰ ਸਰ ਤੀਰਥ ਨਾਇ ਕੈ ਅੰਝੂ ਭਰਿ ਭਰਿ ਪੈਰਿ ਪਖਾਲੈ ।
gur sar teerath naae kai anjhoo bhar bhar pair pakhaalai |

તીર્થસ્થાનમાં સ્નાન કરીને તેણે ગુરુના ચરણ પ્રેમના આંસુથી ધોવા જોઈએ.

ਕਾਲੀ ਹੂੰ ਧਉਲੇ ਕਰੇ ਚਲਾ ਜਾਣਿ ਨੀਸਾਣੁ ਸਮ੍ਹਾਲੈ ।
kaalee hoon dhaule kare chalaa jaan neesaan samhaalai |

કાળા રંગથી, તેના વાળ ભૂખરા થઈ શકે છે, પરંતુ પછી તેના (આ દુનિયામાંથી) જવાના સમયને ધ્યાનમાં રાખીને, તેણે ભગવાનના પ્રતીક (પ્રેમ)ને તેના હૃદયમાં વધારવું જોઈએ.

ਪੈਰੀ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕ ਹੋਇ ਪੂਰਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਨਦਰਿ ਨਿਹਾਲੈ ।
pairee pai paa khaak hoe pooraa satigur nadar nihaalai |

જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ, ગુરુના ચરણોમાં પડીને, પોતે ધૂળ બની જાય છે, એટલે કે તેના મનમાંથી અહંકારને સંપૂર્ણપણે કાઢી નાખે છે, ત્યારે સાચા ગુરુ પણ તેને આશીર્વાદ આપે છે અને તેની ફરજ પાડે છે.

ਕਾਗ ਕੁਮੰਤਹੁੰ ਪਰਮ ਹੰਸੁ ਉਜਲ ਮੋਤੀ ਖਾਇ ਖਵਾਲੈ ।
kaag kumantahun param hans ujal motee khaae khavaalai |

તેણે હંસ બનીને કાગડાની કાળી બુદ્ધિ છોડી દેવી જોઈએ અને પોતે પણ મોતી જેવા અમૂલ્ય કાર્યો કરવા જોઈએ અને બીજાને કરાવવા જોઈએ.

ਵਾਲਹੁ ਨਿਕੀ ਆਖੀਐ ਗੁਰ ਸਿਖੀ ਸੁਣਿ ਗੁਰਸਿਖ ਪਾਲੈ ।
vaalahu nikee aakheeai gur sikhee sun gurasikh paalai |

ગુરુનો ઉપદેશ વાળ કરતાં પણ સૂક્ષ્મ છે; શીખોએ હંમેશા તેમને અનુસરવું જોઈએ.

ਗੁਰਸਿਖੁ ਲੰਘੈ ਪਿਰਮ ਪਿਆਲੈ ।੧੮।
gurasikh langhai piram piaalai |18|

ગુરુના શીખો તેમના પ્રેમથી ભરેલા પ્યાલાને કારણે વિશ્વ-સમુદ્રને પાર કરે છે.

ਗੁਲਰ ਅੰਦਰਿ ਭੁਣਹਣਾ ਗੁਲਰ ਨੋਂ ਬ੍ਰਹਮੰਡੁ ਵਖਾਣੈ ।
gular andar bhunahanaa gular non brahamandd vakhaanai |

ફિગ એ તેમાં રહેતા જંતુઓ માટે બ્રહ્માંડ છે.

ਗੁਲਰ ਲਗਣਿ ਲਖ ਫਲ ਇਕ ਦੂ ਲਖ ਅਲਖ ਨ ਜਾਣੈ ।
gular lagan lakh fal ik doo lakh alakh na jaanai |

પરંતુ વૃક્ષ પર લાખો ફળો ઉગે છે જે અસંખ્ય જથ્થામાં આગળ વધે છે.

ਲਖ ਲਖ ਬਿਰਖ ਬਗੀਚਿਅਹੁ ਲਖ ਬਗੀਚੇ ਬਾਗ ਬਬਾਣੈ ।
lakh lakh birakh bageechiahu lakh bageeche baag babaanai |

બગીચાઓમાં અસંખ્ય વૃક્ષો છે અને તે જ રીતે વિશ્વમાં લાખો બગીચાઓ છે.

ਲਖ ਬਾਗ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਵਿਚਿ ਲਖ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਲੂਅ ਵਿਚਿ ਆਣੈ ।
lakh baag brahamandd vich lakh brahamandd looa vich aanai |

ભગવાનના એક નાના વાળમાં લાખો બ્રહ્માંડો છે.

ਮਿਹਰਿ ਕਰੇ ਜੇ ਮਿਹਰਿਵਾਨੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਰੰਗੁ ਮਾਣੈ ।
mihar kare je miharivaan guramukh saadhasangat rang maanai |

જો તે દયાળુ ભગવાન તેમની કૃપા વરસાવે, તો જ ગુરુમુખ પવિત્ર મંડળનો આનંદ માણી શકે છે.

ਪੈਰੀ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕੁ ਹੋਇ ਸਾਹਿਬੁ ਦੇ ਚਲੈ ਓਹੁ ਭਾਣੈ ।
pairee pai paa khaak hoe saahib de chalai ohu bhaanai |

માત્ર ત્યારે જ પગ પર પડીને અને ધૂળ બનીને, નમ્ર વ્યક્તિ ભગવાનની દૈવી ઇચ્છા (હુકમ) અનુસાર પોતાને ઘડી શકે છે.

ਹਉਮੈ ਜਾਇ ਤ ਜਾਇ ਸਿਞਾਣੈ ।੧੯।
haumai jaae ta jaae siyaanai |19|

જ્યારે અહંકાર ભૂંસી નાખવામાં આવે છે, ત્યારે જ આ હકીકત સમજાય છે અને ઓળખાય છે.

ਦੁਇ ਦਿਹਿ ਚੰਦੁ ਅਲੋਪੁ ਹੋਇ ਤਿਐ ਦਿਹ ਚੜ੍ਹਦਾ ਹੋਇ ਨਿਕਾ ।
due dihi chand alop hoe tiaai dih charrhadaa hoe nikaa |

બે દિવસ અદ્રશ્ય રહે છે, ત્રીજા દિવસે ચંદ્ર નાના કદમાં જોવા મળે છે.

ਉਠਿ ਉਠਿ ਜਗਤੁ ਜੁਹਾਰਦਾ ਗਗਨ ਮਹੇਸੁਰ ਮਸਤਕਿ ਟਿਕਾ ।
autth utth jagat juhaaradaa gagan mahesur masatak ttikaa |

મહેસાના કપાળને શણગારવા માટે માનવામાં આવે છે, લોકો તેને વારંવાર પ્રણામ કરે છે.

ਸੋਲਹ ਕਲਾ ਸੰਘਾਰੀਐ ਸਫਲੁ ਜਨਮੁ ਸੋਹੈ ਕਲਿ ਇਕਾ ।
solah kalaa sanghaareeai safal janam sohai kal ikaa |

જ્યારે તે તમામ સોળ તબક્કાઓ પ્રાપ્ત કરી લે છે એટલે કે પૂર્ણિમાની રાત્રે તે ઘટવા લાગે છે અને ફરીથી પ્રથમ દિવસની સ્થિતિમાં પહોંચે છે. લોકો હવે તેની આગળ નમન કરે છે.

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਿਰਣਿ ਸੁਹਾਵਣੀ ਨਿਝਰੁ ਝਰੈ ਸਿੰਜੈ ਸਹਸਿਕਾ ।
amrit kiran suhaavanee nijhar jharai sinjai sahasikaa |

તેના કિરણો દ્વારા અમૃત છાંટવામાં આવે છે અને તે બધા તરસ્યા વૃક્ષો અને ખેતરોને સિંચાઈ કરે છે.

ਸੀਤਲੁ ਸਾਂਤਿ ਸੰਤੋਖੁ ਦੇ ਸਹਜ ਸੰਜੋਗੀ ਰਤਨ ਅਮਿਕਾ ।
seetal saant santokh de sahaj sanjogee ratan amikaa |

શાંતિ, સંતોષ અને ઠંડક, આ અમૂલ્ય ઝવેરાત તેના દ્વારા આપવામાં આવે છે.

ਕਰੈ ਅਨੇਰਹੁ ਚਾਨਣਾ ਡੋਰ ਚਕੋਰ ਧਿਆਨੁ ਧਰਿ ਛਿਕਾ ।
karai anerahu chaananaa ddor chakor dhiaan dhar chhikaa |

અંધકારમાં, તે પ્રકાશ ફેલાવે છે અને ચકોર, લાલ પગવાળા પેટ્રિજને ધ્યાનનો દોર પૂરો પાડે છે.

ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਅਮੋਲ ਮਣਿਕਾ ।੨੦।
aap gavaae amol manikaa |20|

તેનો અહંકાર ભૂંસવાથી જ તે અમૂલ્ય રત્ન બની જાય છે.

ਹੋਇ ਨਿਮਾਣਾ ਭਗਤਿ ਕਰਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਧ੍ਰੂ ਹਰਿ ਦਰਸਨੁ ਪਾਇਆ ।
hoe nimaanaa bhagat kar guramukh dhraoo har darasan paaeaa |

માત્ર નમ્ર બનીને, ધ્રુ ભગવાનને જોઈ શકે છે.

ਭਗਤਿ ਵਛਲੁ ਹੋਇ ਭੇਟਿਆ ਮਾਣੁ ਨਿਮਾਣੇ ਆਪਿ ਦਿਵਾਇਆ ।
bhagat vachhal hoe bhettiaa maan nimaane aap divaaeaa |

ભક્તોના પ્રેમાળ ભગવાને પણ તેમને આલિંગન આપ્યું અને અહંકારી ધ્રુવે સર્વોચ્ચ મહિમા પ્રાપ્ત કર્યો.

ਮਾਤ ਲੋਕ ਵਿਚਿ ਮੁਕਤਿ ਕਰਿ ਨਿਹਚਲੁ ਵਾਸੁ ਅਗਾਸਿ ਚੜਾਇਆ ।
maat lok vich mukat kar nihachal vaas agaas charraaeaa |

આ નશ્વર વિશ્વમાં તેને મુક્તિ આપવામાં આવી હતી અને પછી તેને આકાશમાં સ્થિર સ્થાન આપવામાં આવ્યું હતું.

ਚੰਦੁ ਸੂਰਜ ਤੇਤੀਸ ਕਰੋੜਿ ਪਰਦਖਣਾ ਚਉਫੇਰਿ ਫਿਰਾਇਆ ।
chand sooraj tetees karorr paradakhanaa chaufer firaaeaa |

ચંદ્ર, સૂર્ય અને તમામ તેત્રીસ કરોડ દેવદૂતો તેની આસપાસ પરિભ્રમણ કરે છે અને પરિભ્રમણ કરે છે.

ਵੇਦ ਪੁਰਾਣ ਵਖਾਣਦੇ ਪਰਗਟੁ ਕਰਿ ਪਰਤਾਪੁ ਜਣਾਇਆ ।
ved puraan vakhaanade paragatt kar parataap janaaeaa |

વેદ અને પુરાણોમાં તેમની ભવ્યતાનું સ્પષ્ટ વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે.

ਅਬਿਗਤਿ ਗਤਿ ਅਤਿ ਅਗਮ ਹੈ ਅਕਥ ਕਥਾ ਵੀਚਾਰੁ ਨ ਆਇਆ ।
abigat gat at agam hai akath kathaa veechaar na aaeaa |

તે અવ્યક્ત ભગવાનની કથા અત્યંત રહસ્યમય, અવર્ણનીય અને તમામ વિચારોની બહાર છે.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ।੨੧।੪। ਚਾਰਿ ।
guramukh sukh fal alakh lakhaaeaa |21|4| chaar |

માત્ર ગુરૂમુખો જ તેની ઝલક મેળવી શકે છે.