वारं भाई गुरुदासः

पुटः - 20


ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥

एकः ओअङ्करः आदिशक्तिः दिव्यगुरुप्रसादेन साक्षात्कृतः

ਪਉੜੀ ੧
पउड़ी १

ਸਤਿਗੁਰ ਨਾਨਕ ਦੇਉ ਆਪੁ ਉਪਾਇਆ ।
सतिगुर नानक देउ आपु उपाइआ ।

ईश्वर एव सच्चे गुरु नानक सृष्टि।

ਗੁਰ ਅੰਗਦੁ ਗੁਰਸਿਖੁ ਬਬਾਣੇ ਆਇਆ ।
गुर अंगदु गुरसिखु बबाणे आइआ ।

गुरुः सिक्खः भूत्वा गुरुः अङ्गदः अस्मिन् परिवारे सम्मिलितः ।

ਗੁਰਸਿਖੁ ਹੈ ਗੁਰ ਅਮਰੁ ਸਤਿਗੁਰ ਭਾਇਆ ।
गुरसिखु है गुर अमरु सतिगुर भाइआ ।

सच्चे गुरुणा प्रिय गुरु अमर दास गुरु के सिख हो गये।

ਰਾਮਦਾਸੁ ਗੁਰਸਿਖੁ ਗੁਰੁ ਸਦਵਾਇਆ ।
रामदासु गुरसिखु गुरु सदवाइआ ।

अथ गुरुस्य सिक्खः रामदासः गुरुः इति नाम्ना प्रसिद्धः अभवत् ।

ਗੁਰੁ ਅਰਜਨੁ ਗੁਰਸਿਖੁ ਪਰਗਟੀ ਆਇਆ ।
गुरु अरजनु गुरसिखु परगटी आइआ ।

तदनन्तरं गुरु अर्जनः गुरुस्य शिष्यत्वेन आगतः (गुरुरूपेण च स्थापितः)।

ਗੁਰਸਿਖੁ ਹਰਿਗੋਵਿੰਦੁ ਨ ਲੁਕੈ ਲੁਕਾਇਆ ।੧।
गुरसिखु हरिगोविंदु न लुकै लुकाइआ ।१।

हरगोबिन्दः, गुरुस्य सिक्खः कश्चन इच्छति चेदपि गुप्तः तिष्ठितुं न शक्नोति (एतस्य च अग्रे सर्वेषां गुरुणां प्रकाशः समानः आसीत् इति अर्थः)।

ਪਉੜੀ ੨
पउड़ी २

ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਰਸੁ ਹੋਇ ਪੂਜ ਕਰਾਇਆ ।
गुरमुखि पारसु होइ पूज कराइआ ।

गुरमुख (गुरु नानक) दार्शनिकशिला भूत्वा सर्वान् शिष्यान् पूज्यम् अकरोत् ।

ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਇਕੁ ਧਾਤੁ ਜੋਤਿ ਜਗਾਇਆ ।
असट धातु इकु धातु जोति जगाइआ ।

दार्शनिकशिला सर्वान् योग्यधातुः सुवर्णरूपेण परिणमयति तथा सर्वेषां वर्णानां जनान् प्रकाशयति स्म।

ਬਾਵਨ ਚੰਦਨੁ ਹੋਇ ਬਿਰਖੁ ਬੋਹਾਇਆ ।
बावन चंदनु होइ बिरखु बोहाइआ ।

चन्दनत्वेन सर्वान् वृक्षान् सुगन्धान् कृतवान् ।

ਗੁਰਸਿਖੁ ਸਿਖੁ ਗੁਰ ਹੋਇ ਅਚਰਜੁ ਦਿਖਾਇਆ ।
गुरसिखु सिखु गुर होइ अचरजु दिखाइआ ।

शिष्यं गुरुं कृत्वा आश्चर्यं साधयत्।

ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਜਗਾਇ ਦੀਪੁ ਦੀਪਾਇਆ ।
जोती जोति जगाइ दीपु दीपाइआ ।

विस्तारितः तस्य ज्योतिः यथा दीपः अन्येन दीपेन प्रज्वलितः भवति।

ਨੀਰੈ ਅੰਦਰਿ ਨੀਰੁ ਮਿਲੈ ਮਿਲਾਇਆ ।੨।
नीरै अंदरि नीरु मिलै मिलाइआ ।२।

यथा यथा जलेन सह मिश्रितं जलं एकं भवति, तथैव अहङ्कारं लोपयन्, सिक्खः गुरुं विलीयते।

ਪਉੜੀ ੩
पउड़ी ३

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਜਨਮੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਾਇਆ ।
गुरमुखि सुख फलु जनमु सतिगुरु पाइआ ।

तस्य गुरमुखस्य जीवनं सफलं यस्य सच्चिद्गुरुं मिलितम् |

ਗੁਰਮੁਖਿ ਪੂਰ ਕਰੰਮੁ ਸਰਣੀ ਆਇਆ ।
गुरमुखि पूर करंमु सरणी आइआ ।

गुरमुखः समर्पितः गुरमुखः धन्यः तस्य भाग्यं सिद्धम्।

ਸਤਿਗੁਰ ਪੈਰੀ ਪਾਇ ਨਾਉ ਦਿੜਾਇਆ ।
सतिगुर पैरी पाइ नाउ दिड़ाइआ ।

सत्यगुरुः पादपरितः स्थानं दत्त्वा तस्य नाम (भगवतः) स्मरणं कृतवान्।

ਘਰ ਹੀ ਵਿਚਿ ਉਦਾਸੁ ਨ ਵਿਆਪੈ ਮਾਇਆ ।
घर ही विचि उदासु न विआपै माइआ ।

इदानीं विरक्तः सन् गृहे तिष्ठति, माया च तं न प्रभावितं करोति।

ਗੁਰ ਉਪਦੇਸੁ ਕਮਾਇ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ।
गुर उपदेसु कमाइ अलखु लखाइआ ।

गुरुशिक्षां व्यवहारे स्थापयित्वा सः अदृश्यः प्रभुः इति अवगतवान्।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਜੀਵਨ ਮੁਕਤੁ ਆਪੁ ਗਵਾਇਆ ।੩।
गुरमुखि जीवन मुकतु आपु गवाइआ ।३।

अहङ्कारं त्यक्त्वा गुरुप्रधानः गुरमुखः अद्यापि मूर्तरूपेण मुक्तः अभवत्।

ਪਉੜੀ ੪
पउड़ी ४

ਗੁਰਮੁਖਿ ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਨ ਆਪੁ ਗਣਾਇਆ ।
गुरमुखि आपु गवाइ न आपु गणाइआ ।

गुरमुखाः स्वस्य अहङ्कारं मेटयन्ति, कदापि स्वस्य लक्ष्यं न प्राप्नुवन्ति।

ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਮਿਟਾਇ ਇਕੁ ਧਿਆਇਆ ।
दूजा भाउ मिटाइ इकु धिआइआ ।

द्वन्द्वं परिहरन्तः एकमेव भगवन्तं पूजयन्ति।

ਗੁਰ ਪਰਮੇਸਰੁ ਜਾਣਿ ਸਬਦੁ ਕਮਾਇਆ ।
गुर परमेसरु जाणि सबदु कमाइआ ।

गुरुं ईश्वरं स्वीकृत्य ते गुरुवचनानां संवर्धनेन, तान् जीवने अनुवादयन्ति।

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਚਲਿ ਜਾਇ ਸੀਸੁ ਨਿਵਾਇਆ ।
साधसंगति चलि जाइ सीसु निवाइआ ।

गुरमुखाः सेवन्ते सुखफलं च प्राप्नुवन्ति।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਕਾਰ ਕਮਾਇ ਸੁਖ ਫਲੁ ਪਾਇਆ ।
गुरमुखि कार कमाइ सुख फलु पाइआ ।

एवं प्रेमचषकं प्राप्य, २.

ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਪਾਇ ਅਜਰੁ ਜਰਾਇਆ ।੪।
पिरम पिआला पाइ अजरु जराइआ ।४।

अस्य असह्यस्य प्रभावं मनसि वहन्ति।

ਪਉੜੀ ੫
पउड़ी ५

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਉਠਿ ਜਾਗ ਜਗਾਇਆ ।
अंम्रित वेले उठि जाग जगाइआ ।

गुरुप्रधानः प्रातः उत्थाय अन्येषां अपि तथैव कर्तुं करोति।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਤੀਰਥ ਨਾਇ ਭਰਮ ਗਵਾਇਆ ।
गुरमुखि तीरथ नाइ भरम गवाइआ ।

मोहविसर्जनं तस्य तीर्थस्नानतुल्यम्।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਮੰਤੁ ਸਮ੍ਹਾਲਿ ਜਪੁ ਜਪਾਇਆ ।
गुरमुखि मंतु सम्हालि जपु जपाइआ ।

गुरमुखः ध्यानपूर्वकं मूलमन्तरं पठति।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਿਹਚਲੁ ਹੋਇ ਇਕ ਮਨਿ ਧਿਆਇਆ ।
गुरमुखि निहचलु होइ इक मनि धिआइआ ।

गुरमुखः एकचित्तः भगवते एकाग्रतां करोति।

ਮਥੈ ਟਿਕਾ ਲਾਲੁ ਨੀਸਾਣੁ ਸੁਹਾਇਆ ।
मथै टिका लालु नीसाणु सुहाइआ ।

प्रेमस्य रक्तचिह्नं तस्य ललाटं शोभयति।

ਪੈਰੀ ਪੈ ਗੁਰਸਿਖ ਪੈਰੀ ਪਾਇਆ ।੫।
पैरी पै गुरसिख पैरी पाइआ ।५।

गुरुस्य सिक्खानां पादयोः पतित्वा एवं स्वस्य विनयेन अन्येषां पादयोः समर्पणं करोति।

ਪਉੜੀ ੬
पउड़ी ६

ਪੈਰੀ ਪੈ ਗੁਰਸਿਖ ਪੈਰ ਧੁਆਇਆ ।
पैरी पै गुरसिख पैर धुआइआ ।

पादं स्पृश्य गुरुशिखाः पादप्रक्षालयन्ति।

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵਾਣੀ ਚਖਿ ਮਨੁ ਵਸਿ ਆਇਆ ।
अंम्रित वाणी चखि मनु वसि आइआ ।

ततः ते अम्ब्रोसियलशब्दं (गुरुस्य) स्वादयन्ति येन मनः नियन्त्रितं भवति।

ਪਾਣੀ ਪਖਾ ਪੀਹਿ ਭਠੁ ਝੁਕਾਇਆ ।
पाणी पखा पीहि भठु झुकाइआ ।

ते जलं आनयन्ति, संगतं व्यजनं कुर्वन्ति, पाकशालायाः अग्निपेटिकायां काष्ठं स्थापयन्ति च।

ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੁਣਿ ਸਿਖਿ ਲਿਖਿ ਲਿਖਾਇਆ ।
गुरबाणी सुणि सिखि लिखि लिखाइआ ।

ते शृण्वन्ति, लिखन्ति, अन्यान् गुरुस्तोत्रं लिखन्ति च।

ਨਾਮੁ ਦਾਨੁ ਇਸਨਾਨੁ ਕਰਮ ਕਮਾਇਆ ।
नामु दानु इसनानु करम कमाइआ ।

भगवतीनामस्मरणं दानं आचमनं च कुर्वन्ति।

ਨਿਵ ਚਲਣੁ ਮਿਠ ਬੋਲ ਘਾਲਿ ਖਵਾਇਆ ।੬।
निव चलणु मिठ बोल घालि खवाइआ ।६।

विनयेन चरन्ति मधुरं वदन्ति स्वहस्तस्यार्जनं खादन्ति च।

ਪਉੜੀ ੭
पउड़ी ७

ਗੁਰਸਿਖਾਂ ਗੁਰਸਿਖ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਇਆ ।
गुरसिखां गुरसिख मेलि मिलाइआ ।

गुरुस्य सिक्खाः गुरुस्य सिक्खैः सह मिलन्ति।

ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਗੁਰਪੁਰਬ ਕਰੈ ਕਰਾਇਆ ।
भाइ भगति गुरपुरब करै कराइआ ।

प्रेमभक्त्या बद्धाः गुरोः वार्षिकोत्सवम् आचरन्ति।

ਗੁਰਸਿਖ ਦੇਵੀ ਦੇਵ ਜਠੇਰੇ ਭਾਇਆ ।
गुरसिख देवी देव जठेरे भाइआ ।

तेषां कृते गुरुस्य सिक्खः देवी देवी पिता च।

ਗੁਰਸਿਖ ਮਾਂ ਪਿਉ ਵੀਰ ਕੁਟੰਬ ਸਬਾਇਆ ।
गुरसिख मां पिउ वीर कुटंब सबाइआ ।

माता पिता भ्राता कुटुम्बं च गुरुस्य सिक्खम्।

ਗੁਰਸਿਖ ਖੇਤੀ ਵਣਜੁ ਲਾਹਾ ਪਾਇਆ ।
गुरसिख खेती वणजु लाहा पाइआ ।

गुरुस्य सिक्खैः सह मिलनं कृषिव्यापारः अपि च सिक्खानां कृते अन्ये लाभप्रदाः व्यवसायाः सन्ति।

ਹੰਸ ਵੰਸ ਗੁਰਸਿਖ ਗੁਰਸਿਖ ਜਾਇਆ ।੭।
हंस वंस गुरसिख गुरसिख जाइआ ।७।

गुरुस्य सिक्ख इव हंसस्य प्रजाः अपि गुरुस्य सिक्खाः सन्ति।

ਪਉੜੀ ੮
पउड़ी ८

ਸਜਾ ਖਬਾ ਸਉਣੁ ਨ ਮੰਨਿ ਵਸਾਇਆ ।
सजा खबा सउणु न मंनि वसाइआ ।

गुरमुखाः कदापि दक्षिणे वामे वा शगुनानि हृदये न गृह्णन्ति।

ਨਾਰਿ ਪੁਰਖ ਨੋ ਵੇਖਿ ਨ ਪੈਰੁ ਹਟਾਇਆ ।
नारि पुरख नो वेखि न पैरु हटाइआ ।

न पश्यन्तः पदं न पुनरावर्तन्ते पुरुषं स्त्री वा ।

ਭਾਖ ਸੁਭਾਖ ਵੀਚਾਰਿ ਨ ਛਿਕ ਮਨਾਇਆ ।
भाख सुभाख वीचारि न छिक मनाइआ ।

पशुसंकटेषु श्वासयोः वा ध्यानं न ददति ।

ਦੇਵੀ ਦੇਵ ਨ ਸੇਵਿ ਨ ਪੂਜ ਕਰਾਇਆ ।
देवी देव न सेवि न पूज कराइआ ।

देवी देवता च न सेव्यन्ते न पूज्यन्ते तेभ्यः।

ਭੰਭਲਭੂਸੇ ਖਾਇ ਨ ਮਨੁ ਭਰਮਾਇਆ ।
भंभलभूसे खाइ न मनु भरमाइआ ।

वञ्चनेषु न उलझनेन ते मनः भ्रमितुं न ददति ।

ਗੁਰਸਿਖ ਸਚਾ ਖੇਤੁ ਬੀਜ ਫਲਾਇਆ ।੮।
गुरसिख सचा खेतु बीज फलाइआ ।८।

गुरसिखैः जीवनक्षेत्रे सत्यस्य बीजं रोपयित्वा फलप्रदं कृतम्।

ਪਉੜੀ ੯
पउड़ी ९

ਕਿਰਤਿ ਵਿਰਤਿ ਮਨੁ ਧਰਮੁ ਸਚੁ ਦਿੜਾਇਆ ।
किरति विरति मनु धरमु सचु दिड़ाइआ ।

आजीविकार्जनार्थं गुरमुखाः मनसि धारयन्ति, धर्मं च सर्वदा सत्यं स्मरन्ति।

ਸਚੁ ਨਾਉ ਕਰਤਾਰੁ ਆਪੁ ਉਪਾਇਆ ।
सचु नाउ करतारु आपु उपाइआ ।

ते जानन्ति यत् प्रजापतिः एव सत्यं निर्मितवान् (विसृतवान् च)।

ਸਤਿਗੁਰ ਪੁਰਖੁ ਦਇਆਲੁ ਦਇਆ ਕਰਿ ਆਇਆ ।
सतिगुर पुरखु दइआलु दइआ करि आइआ ।

स सच्चो गुरुः परः करुणामवतीर्णः पृथिव्यां।

ਨਿਰੰਕਾਰ ਆਕਾਰੁ ਸਬਦੁ ਸੁਣਾਇਆ ।
निरंकार आकारु सबदु सुणाइआ ।

निराकारं वचनरूपं मूर्तरूपं कृत्वा एकस्य सर्वस्य च पठितम्।

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸਚੁ ਖੰਡ ਥੇਹੁ ਵਸਾਇਆ ।
साधसंगति सचु खंड थेहु वसाइआ ।

गुरुणा पवित्रसङ्घस्य उच्चं टीलं स्थापितं यत् सत्यस्य निवासस्थानम् इति अपि प्रसिद्धम् अस्ति।

ਸਚਾ ਤਖਤੁ ਬਣਾਇ ਸਲਾਮੁ ਕਰਾਇਆ ।੯।
सचा तखतु बणाइ सलामु कराइआ ।९।

तत्र केवलं सत्यसिंहासनं स्थापयित्वा सर्वान् प्रणम्य नमस्कारं कृतवान्।

ਪਉੜੀ ੧੦
पउड़ी १०

ਗੁਰਸਿਖਾ ਗੁਰਸਿਖ ਸੇਵਾ ਲਾਇਆ ।
गुरसिखा गुरसिख सेवा लाइआ ।

गुरुस्य सिक्खाः गुरुस्य सिक्खान् सेवां कर्तुं प्रेरयन्ति।

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਕਰਿ ਸੇਵ ਸੁਖ ਫਲੁ ਪਾਇਆ ।
साधसंगति करि सेव सुख फलु पाइआ ।

पवित्रसङ्घस्य सेवां कुर्वन्तः सुखफलं प्राप्नुवन्ति।

ਤਪੜੁ ਝਾੜਿ ਵਿਛਾਇ ਧੂੜੀ ਨਾਇਆ ।
तपड़ु झाड़ि विछाइ धूड़ी नाइआ ।

आसनचटकामार्जनं प्रसारयन्तः पुण्यसङ्घस्य रजसा स्नापयन्ति।

ਕੋਰੇ ਮਟ ਅਣਾਇ ਨੀਰੁ ਭਰਾਇਆ ।
कोरे मट अणाइ नीरु भराइआ ।

अप्रयुक्तानि कलशानि आनयन्ति, जलेन पूरयन्ति च (शीतं प्राप्तुं)।

ਆਣਿ ਮਹਾ ਪਰਸਾਦੁ ਵੰਡਿ ਖੁਆਇਆ ।੧੦।
आणि महा परसादु वंडि खुआइआ ।१०।

पवित्रं भोजनं (महा परशद्) आनयन्ति, अन्येषु वितरन्ति, खादन्ति च।

ਪਉੜੀ ੧੧
पउड़ी ११

ਹੋਇ ਬਿਰਖੁ ਸੰਸਾਰੁ ਸਿਰ ਤਲਵਾਇਆ ।
होइ बिरखु संसारु सिर तलवाइआ ।

वृक्षः तत्रैव लोके शिरः अधः धारयति।

ਨਿਹਚਲੁ ਹੋਇ ਨਿਵਾਸੁ ਸੀਸੁ ਨਿਵਾਇਆ ।
निहचलु होइ निवासु सीसु निवाइआ ।

स्थिरं स्थित्वा नीचशिरः धारयति ।

ਹੋਇ ਸੁਫਲ ਫਲੁ ਸਫਲੁ ਵਟ ਸਹਾਇਆ ।
होइ सुफल फलु सफलु वट सहाइआ ।

ततः फलपूर्णं भूत्वा पाषाणप्रहारं वहति।

ਸਿਰਿ ਕਰਵਤੁ ਧਰਾਇ ਜਹਾਜੁ ਬਣਾਇਆ ।
सिरि करवतु धराइ जहाजु बणाइआ ।

ततः परं कटितं भवति, पोतस्य निर्माणं च करोति।

ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਿਰਿ ਵਾਟ ਰਾਹੁ ਚਲਾਇਆ ।
पाणी दे सिरि वाट राहु चलाइआ ।

इदानीं जलस्य शिरसि गच्छति।

ਸਿਰਿ ਕਰਵਤੁ ਧਰਾਇ ਸੀਸ ਚੜਾਇਆ ।੧੧।
सिरि करवतु धराइ सीस चड़ाइआ ।११।

शिरसि लोह-आराम् आदाय तदेव लोहं (नौकानिर्माणे प्रयुक्तं) जलं पारं वहति ।

ਪਉੜੀ ੧੨
पउड़ी १२

ਲੋਹੇ ਤਛਿ ਤਛਾਇ ਲੋਹਿ ਜੜਾਇਆ ।
लोहे तछि तछाइ लोहि जड़ाइआ ।

लोहस्य साहाय्येन वृक्षः छित्त्वा छर्द्यते, तस्मिन् लोहनखाः च लसन्ति ।

ਲੋਹਾ ਸੀਸੁ ਚੜਾਇ ਨੀਰਿ ਤਰਾਇਆ ।
लोहा सीसु चड़ाइ नीरि तराइआ ।

किन्तु वृक्षः शिरसि लोहं वहति तत् जले प्लवमानं करोति।

ਆਪਨੜਾ ਪੁਤੁ ਪਾਲਿ ਨ ਨੀਰਿ ਡੁਬਾਇਆ ।
आपनड़ा पुतु पालि न नीरि डुबाइआ ।

जलं च दत्तकपुत्रं मत्वा न मज्जति।

ਅਗਰੈ ਡੋਬੈ ਜਾਣਿ ਡੋਬਿ ਤਰਾਇਆ ।
अगरै डोबै जाणि डोबि तराइआ ।

परन्तु चन्दनं महत्तरं कर्तुं इच्छया डुबति।

ਗੁਣ ਕੀਤੇ ਗੁਣ ਹੋਇ ਜਗੁ ਪਤੀਆਇਆ ।
गुण कीते गुण होइ जगु पतीआइआ ।

सद्गुणः सद्भावं जनयति सर्वं जगत् अपि सुखी तिष्ठति।

ਅਵਗੁਣ ਸਹਿ ਗੁਣੁ ਕਰੈ ਘੋਲਿ ਘੁਮਾਇਆ ।੧੨।
अवगुण सहि गुणु करै घोलि घुमाइआ ।१२।

अशुभस्य प्रतिदानं शुभं यः करोति तस्मै अहं बलिः अस्मि।

ਪਉੜੀ ੧੩
पउड़ी १३

ਮੰਨੈ ਸਤਿਗੁਰ ਹੁਕਮੁ ਹੁਕਮਿ ਮਨਾਇਆ ।
मंनै सतिगुर हुकमु हुकमि मनाइआ ।

यः भगवतः आदेशं (इच्छा) स्वीकुर्वति सः सर्वं जगत् तस्य आदेशं स्वीकुर्वति (हुकम्)।

ਭਾਣਾ ਮੰਨੈ ਹੁਕਮਿ ਗੁਰ ਫੁਰਮਾਇਆ ।
भाणा मंनै हुकमि गुर फुरमाइआ ।

भगवतः इच्छा सकारात्मकरूपेण स्वीक्रियताम् इति गुरुस्य आदेशः।

ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਪੀਵਿ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ।
पिरम पिआला पीवि अलखु लखाइआ ।

प्रेमभक्तिचषकं पिबन्तः अदृश्यं (भगवान्) कल्पयन्ति।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇ ਨ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ।
गुरमुखि अलखु लखाइ न अलखु लखाइआ ।

गुरमुखाः दृष्ट्वा (साक्षात्कृताः) अपि एतत् रहस्यं प्रकटयितुं न गच्छन्ति।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਨ ਆਪੁ ਗਣਾਇਆ ।
गुरमुखि आपु गवाइ न आपु गणाइआ ।

गुरमुखाः आत्मनः अहङ्कारं लोपयन्ति, कदापि स्वस्य लक्ष्यं न कुर्वन्ति।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਪਾਇ ਬੀਜ ਫਲਾਇਆ ।੧੩।
गुरमुखि सुख फलु पाइ बीज फलाइआ ।१३।

गुरुप्रधानाः सुखफलं प्राप्य तस्य बीजानि समन्ततः प्रसारयन्ति।

ਪਉੜੀ ੧੪
पउड़ी १४

ਸਤਿਗੁਰ ਦਰਸਨੁ ਦੇਖਿ ਧਿਆਨੁ ਧਰਾਇਆ ।
सतिगुर दरसनु देखि धिआनु धराइआ ।

सच्चिद्गुरोः दर्शनं कृत्वा गुरुशिखः तस्मिन् एकाग्रतां करोति।

ਸਤਿਗੁਰ ਸਬਦੁ ਵੀਚਾਰਿ ਗਿਆਨੁ ਕਮਾਇਆ ।
सतिगुर सबदु वीचारि गिआनु कमाइआ ।

सत्यगुरुवचनं चिन्तयन् ज्ञानं संवर्धयति।

ਚਰਣ ਕਵਲ ਗੁਰ ਮੰਤੁ ਚਿਤਿ ਵਸਾਇਆ ।
चरण कवल गुर मंतु चिति वसाइआ ।

मन्त्रं गुरुपादाब्जं च हृदये धारयति।

ਸਤਿਗੁਰ ਸੇਵ ਕਮਾਇ ਸੇਵ ਕਰਾਇਆ ।
सतिगुर सेव कमाइ सेव कराइआ ।

सः सत्यगुरुं सेवते फलतः सर्वं जगत् तस्य सेवां करोति।

ਗੁਰ ਚੇਲਾ ਪਰਚਾਇ ਜਗ ਪਰਚਾਇਆ ।
गुर चेला परचाइ जग परचाइआ ।

गुरुः शिष्यं प्रेम करोति शिष्यः सर्वं जगत् सुखी करोति।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਪੰਥੁ ਚਲਾਇ ਨਿਜ ਘਰਿ ਛਾਇਆ ।੧੪।
गुरमुखि पंथु चलाइ निज घरि छाइआ ।१४।

एवं स शिष्यः गुरमुखधर्मं सृजति स्वात्मनि स्थितः।

ਪਉੜੀ ੧੫
पउड़ी १५

ਜੋਗ ਜੁਗਤਿ ਗੁਰਸਿਖ ਗੁਰ ਸਮਝਾਇਆ ।
जोग जुगति गुरसिख गुर समझाइआ ।

गुरुः सिक्खानां कृते योगस्य तकनीकं व्याख्यातवान् अस्ति।

ਆਸਾ ਵਿਚਿ ਨਿਰਾਸਿ ਨਿਰਾਸੁ ਵਲਾਇਆ ।
आसा विचि निरासि निरासु वलाइआ ।

सर्वेषां आशानां तृष्णानां च मध्ये विरक्तः तिष्ठतु।

ਥੋੜਾ ਪਾਣੀ ਅੰਨੁ ਖਾਇ ਪੀਆਇਆ ।
थोड़ा पाणी अंनु खाइ पीआइआ ।

न्यूनं भोजनं खादन्तु, अल्पं जलं पिबन्तु च।

ਥੋੜਾ ਬੋਲਣ ਬੋਲਿ ਨ ਝਖਿ ਝਖਾਇਆ ।
थोड़ा बोलण बोलि न झखि झखाइआ ।

न्यूनं वदतु, न च व्यर्थं वदतु।

ਥੋੜੀ ਰਾਤੀ ਨੀਦ ਨ ਮੋਹਿ ਫਹਾਇਆ ।
थोड़ी राती नीद न मोहि फहाइआ ।

न्यूनं निद्रां कुरु मा कस्मिन् अपि मोहे गृह्यताम्।

ਸੁਹਣੇ ਅੰਦਰਿ ਜਾਇ ਨ ਲੋਭ ਲੁਭਾਇਆ ।੧੫।
सुहणे अंदरि जाइ न लोभ लुभाइआ ।१५।

स्वप्ने (अवस्था) भवितुं लोभेन न मोहितः; (स्वप्नेषु एव शब्देषु वा सत्संगेषु वा मनः केन्द्रीकृत्य स्थापयन्ति, अथवा 'सुन्दराणि' वस्तुनि वा स्त्रियः वा वदन्ति, ते जीविताः तिष्ठन्ति, प्रेम्णि न फसन्ति)।

ਪਉੜੀ ੧੬
पउड़ी १६

ਮੁੰਦ੍ਰਾ ਗੁਰ ਉਪਦੇਸੁ ਮੰਤ੍ਰੁ ਸੁਣਾਇਆ ।
मुंद्रा गुर उपदेसु मंत्रु सुणाइआ ।

गुरुप्रवचनं योगिनः कुण्डलम्।

ਖਿੰਥਾ ਖਿਮਾ ਸਿਵਾਇ ਝੋਲੀ ਪਤਿ ਮਾਇਆ ।
खिंथा खिमा सिवाइ झोली पति माइआ ।

क्षमा पटलं कम्बलं याचकस्य दुष्टे मायाेश्वरस्य नाम।

ਪੈਰੀ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕ ਬਿਭੂਤ ਬਣਾਇਆ ।
पैरी पै पा खाक बिभूत बणाइआ ।

विनयेन पादभस्मस्पर्शः |

ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਪਤ ਭੋਜਨੁ ਭਾਇਆ ।
पिरम पिआला पत भोजनु भाइआ ।

प्रेमचषकः स्नेहभोजनेन पूर्णः कटोरा ।

ਡੰਡਾ ਗਿਆਨ ਵਿਚਾਰੁ ਦੂਤ ਸਧਾਇਆ ।
डंडा गिआन विचारु दूत सधाइआ ।

ज्ञानं दण्डं येन भिन्नचित्तप्रवृत्तीनां दूताः संस्कृताः भवन्ति।

ਸਹਜ ਗੁਫਾ ਸਤਿਸੰਗੁ ਸਮਾਧਿ ਸਮਾਇਆ ।੧੬।
सहज गुफा सतिसंगु समाधि समाइआ ।१६।

पवित्रसङ्घः शान्तगुहा यत्र योगी समतायां वसति।

ਪਉੜੀ ੧੭
पउड़ी १७

ਸਿੰਙੀ ਸੁਰਤਿ ਵਿਸੇਖੁ ਸਬਦੁ ਵਜਾਇਆ ।
सिंङी सुरति विसेखु सबदु वजाइआ ।

परमविषये ज्ञानं योगिनः तुरही (सिङि) शब्दपाठः तस्य वाद्यः।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਆਈ ਪੰਥੁ ਨਿਜ ਘਰੁ ਫਾਇਆ ।
गुरमुखि आई पंथु निज घरु फाइआ ।

गुरमुखानाम् उत्तमसभा अर्थात् ऐपन्थः, स्वगृहे निवसन् प्राप्तुं शक्यते स्म ।

ਆਦਿ ਪੁਰਖੁ ਆਦੇਸੁ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ।
आदि पुरखु आदेसु अलखु लखाइआ ।

एतादृशाः जनाः (गुर्मुखाः) आदिमेश्वरस्य समक्षं प्रणामं कुर्वन्ति, अदृश्यस्य (ईश्वरस्य) दृष्टिः भवन्ति।

ਗੁਰ ਚੇਲੇ ਰਹਰਾਸਿ ਮਨੁ ਪਰਚਾਇਆ ।
गुर चेले रहरासि मनु परचाइआ ।

शिष्याः गुरुजनाः च परस्परं प्रेम्णा व्याप्ताः सन्ति।

ਵੀਹ ਇਕੀਹ ਚੜ੍ਹਾਇ ਸਬਦੁ ਮਿਲਾਇਆ ।੧੭।
वीह इकीह चढ़ाइ सबदु मिलाइआ ।१७।

लौकिककार्याणां उपरि गत्वा ते भगवन्तं (अन्तं दैवं) मिलन्ति।

ਪਉੜੀ ੧੮
पउड़ी १८

ਗੁਰ ਸਿਖ ਸੁਣਿ ਗੁਰਸਿਖ ਸਿਖੁ ਸਦਾਇਆ ।
गुर सिख सुणि गुरसिख सिखु सदाइआ ।

गुरुशिक्षां श्रुत्वा ।

ਗੁਰ ਸਿਖੀ ਗੁਰਸਿਖ ਸਿਖ ਸੁਣਾਇਆ ।
गुर सिखी गुरसिख सिख सुणाइआ ।

गुरुसिक्खेन अन्ये सिक्खाः आहूताः।

ਗੁਰ ਸਿਖ ਸੁਣਿ ਕਰਿ ਭਾਉ ਮੰਨਿ ਵਸਾਇਆ ।
गुर सिख सुणि करि भाउ मंनि वसाइआ ।

गुरुशिक्षां स्वीकृत्य, २.

ਗੁਰਸਿਖਾ ਗੁਰ ਸਿਖ ਗੁਰਸਿਖ ਭਾਇਆ ।
गुरसिखा गुर सिख गुरसिख भाइआ ।

सिक्खेन अन्येभ्यः अपि तथैव पाठितम् अस्ति।

ਗੁਰ ਸਿਖ ਗੁਰਸਿਖ ਸੰਗੁ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਇਆ ।
गुर सिख गुरसिख संगु मेलि मिलाइआ ।

गुरुस्य सिक्खाः सिक्खान् रोचन्ते तथा च एकः सिक्खः सिक्खान् मिलितवान्।

ਚਉਪੜਿ ਸੋਲਹ ਸਾਰ ਜੁਗ ਜਿਣਿ ਆਇਆ ।੧੮।
चउपड़ि सोलह सार जुग जिणि आइआ ।१८।

गुरुशिष्ययुगलं लम्बपाशां जगत्-क्रीडां जितवती अस्ति।

ਪਉੜੀ ੧੯
पउड़ी १९

ਸਤਰੰਜ ਬਾਜੀ ਖੇਲੁ ਬਿਸਾਤਿ ਬਣਾਇਆ ।
सतरंज बाजी खेलु बिसाति बणाइआ ।

शतरंजक्रीडकाः शतरंजस्य चटकाम् प्रसारितवन्तः।

ਹਾਥੀ ਘੋੜੇ ਰਥ ਪਿਆਦੇ ਆਇਆ ।
हाथी घोड़े रथ पिआदे आइआ ।

गजाः रथाः अश्वाः पदयात्रिकाः च आनीताः ।

ਹੁਇ ਪਤਿਸਾਹੁ ਵਜੀਰ ਦੁਇ ਦਲ ਛਾਇਆ ।
हुइ पतिसाहु वजीर दुइ दल छाइआ ।

नृपमन्त्रिगणाः समागताः दन्तनखं च युध्यन्ति ।

ਹੋਇ ਗਡਾਵਡਿ ਜੋਧ ਜੁਧੁ ਮਚਾਇਆ ।
होइ गडावडि जोध जुधु मचाइआ ।

नृपमन्त्रिगणाः समागताः दन्तनखं च युध्यन्ति ।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਚਾਲ ਚਲਾਇ ਹਾਲ ਪੁਜਾਇਆ ।
गुरमुखि चाल चलाइ हाल पुजाइआ ।

चालं कृत्वा गुरमुखेन गुरुस्य पुरतः हृदयं उद्घाटितम् अस्ति।

ਪਾਇਕ ਹੋਇ ਵਜੀਰੁ ਗੁਰਿ ਪਹੁਚਾਇਆ ।੧੯।
पाइक होइ वजीरु गुरि पहुचाइआ ।१९।

गुरुः पदयात्रिकं मन्त्रीपदे उत्थाप्य सफलताप्रासादे स्थापितवान् (एवं च शिष्यस्य जीवनक्रीडां रक्षितवान्)।

ਪਉੜੀ ੨੦
पउड़ी २०

ਭੈ ਵਿਚਿ ਨਿਮਣਿ ਨਿਮਿ ਭੈ ਵਿਚਿ ਜਾਇਆ ।
भै विचि निमणि निमि भै विचि जाइआ ।

प्रकृतनियमाधीन (भयात् भगवतः) जीवः (मातुः) गर्भः (मातुः) भये (नियमे) च जायते।

ਭੈ ਵਿਚਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪੰਥਿ ਸਰਣੀ ਆਇਆ ।
भै विचि गुरमुखि पंथि सरणी आइआ ।

भयेन गुरुमार्गस्य (पन्थस्य) आश्रये आगच्छति।

ਭੈ ਵਿਚਿ ਸੰਗਤਿ ਸਾਧ ਸਬਦੁ ਕਮਾਇਆ ।
भै विचि संगति साध सबदु कमाइआ ।

पवित्रसङ्घे स्थित्वा भयेन सत्वचनस्य पुण्यं अर्जयति

ਭੈ ਵਿਚਿ ਜੀਵਨੁ ਮੁਕਤਿ ਭਾਣਾ ਭਾਇਆ ।
भै विचि जीवनु मुकति भाणा भाइआ ।

भये (प्राकृतिकनियमेषु) सः जीवने मुक्तः भवति, ईश्वरस्य इच्छां च सुखेन स्वीकुर्वति।

ਭੈ ਵਿਚਿ ਜਨਮੁ ਸਵਾਰਿ ਸਹਜਿ ਸਮਾਇਆ ।
भै विचि जनमु सवारि सहजि समाइआ ।

भयेन इदं जीवनं त्यक्त्वा समतायां विलीयते।

ਭੈ ਵਿਚਿ ਨਿਜ ਘਰਿ ਜਾਇ ਪੂਰਾ ਪਾਇਆ ।੨੦।
भै विचि निज घरि जाइ पूरा पाइआ ।२०।

भयेन स्वात्मनि वसति परं सिद्धं सत्त्वं प्राप्नोति।

ਪਉੜੀ ੨੧
पउड़ी २१

ਗੁਰ ਪਰਮੇਸਰੁ ਜਾਣਿ ਸਰਣੀ ਆਇਆ ।
गुर परमेसरु जाणि सरणी आइआ ।

ये गुरुं ईश्वरं स्वीकृत्य भगवन्तं शरणं प्राप्तवन्तः।

ਗੁਰ ਚਰਣੀ ਚਿਤੁ ਲਾਇ ਨ ਚਲੈ ਚਲਾਇਆ ।
गुर चरणी चितु लाइ न चलै चलाइआ ।

ये भगवतः चरणयोः हृदयं स्थापयन्ति, ते कदापि नाशवन्तः न भवन्ति।

ਗੁਰਮਤਿ ਨਿਹਚਲੁ ਹੋਇ ਨਿਜ ਪਦ ਪਾਇਆ ।
गुरमति निहचलु होइ निज पद पाइआ ।

ते गुरुप्रज्ञायां गभीरमूलं प्राप्य आत्मानं प्राप्नुवन्ति।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਕਾਰ ਕਮਾਇ ਭਾਣਾ ਭਾਇਆ ।
गुरमुखि कार कमाइ भाणा भाइआ ।

ते गुरमुखानाम् दैनन्दिनं गृह्णन्ति, देवानां इच्छा तेषां प्रियं भवति।

ਗੁਰਮੁਖਿ ਆਪੁ ਗਵਾਇ ਸਚਿ ਸਮਾਇਆ ।
गुरमुखि आपु गवाइ सचि समाइआ ।

अहङ्कारं नष्टं कृत्वा गुरमुखाः सत्ये विलीनाः भवन्ति।

ਸਫਲੁ ਜਨਮੁ ਜਗਿ ਆਇ ਜਗਤੁ ਤਰਾਇਆ ।੨੧।੨੦। ਵੀਹ ।
सफलु जनमु जगि आइ जगतु तराइआ ।२१।२०। वीह ।

तेषां जन्म जगति सार्थकं ते च समग्रं जगत् अपि।


सूचिः (1 - 41)
वार १ पुटः: 1 - 1
वार २ पुटः: 2 - 2
वार ३ पुटः: 3 - 3
वार ४ पुटः: 4 - 4
वार ५ पुटः: 5 - 5
वार ६ पुटः: 6 - 6
वार ७ पुटः: 7 - 7
वार ८ पुटः: 8 - 8
वार ९ पुटः: 9 - 9
वार १० पुटः: 10 - 10
वार ११ पुटः: 11 - 11
वार १२ पुटः: 12 - 12
वार १३ पुटः: 13 - 13
वार १४ पुटः: 14 - 14
वार १५ पुटः: 15 - 15
वार १६ पुटः: 16 - 16
वार १७ पुटः: 17 - 17
वार १८ पुटः: 18 - 18
वार १९ पुटः: 19 - 19
वार २० पुटः: 20 - 20
वार २१ पुटः: 21 - 21
वार २२ पुटः: 22 - 22
वार २३ पुटः: 23 - 23
वार २४ पुटः: 24 - 24
वार २५ पुटः: 25 - 25
वार २६ पुटः: 26 - 26
वार २७ पुटः: 27 - 27
वार २८ पुटः: 28 - 28
वार २९ पुटः: 29 - 29
वार ३० पुटः: 30 - 30
वार ३१ पुटः: 31 - 31
वार ३२ पुटः: 32 - 32
वार ३३ पुटः: 33 - 33
वार ३४ पुटः: 34 - 34
वार ३५ पुटः: 35 - 35
वार ३६ पुटः: 36 - 36
वार ३७ पुटः: 37 - 37
वार ३८ पुटः: 38 - 38
वार ३९ पुटः: 39 - 39
वार ४० पुटः: 40 - 40
वार ४१ पुटः: 41 - 41