ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 वारं भाई गुरुदासः
पुटः - 15
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥एकः ओअङ्करः, दिव्यगुरुप्रसादेन साक्षात्कृता आदिमशक्तिः
ਪਉੜੀ ੧
पउड़ी १
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਚਾ ਪਾਤਿਸਾਹੁ ਕੂੜੇ ਬਾਦਿਸਾਹ ਦੁਨੀਆਵੇ ।
सतिगुरु सचा पातिसाहु कूड़े बादिसाह दुनीआवे ।सच्चः गुरुः (ईश्वरः) सच्चः सम्राटः अस्ति; अन्ये सर्वे लौकिकाः प्रकाराः नकली एव सन्ति।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਨਾਥਾ ਨਾਥੁ ਹੈ ਹੋਇ ਨਉਂ ਨਾਥ ਅਨਾਥ ਨਿਥਾਵੇ ।
सतिगुरु नाथा नाथु है होइ नउं नाथ अनाथ निथावे ।सच्चो गुरुः प्रभुनाथः; नवनाथाः (तपस्वीयोगीक्रमसदस्याः शिरसाश्च) शरणहीनाः, स्वामिहीनाः च।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਚੁ ਦਾਤਾਰੁ ਹੈ ਹੋਰੁ ਦਾਤੇ ਫਿਰਦੇ ਪਾਛਾਵੇ ।
सतिगुरु सचु दातारु है होरु दाते फिरदे पाछावे ।सच्चो गुरुः सच्चिदानन्दः; अन्ये दातारः केवलं तस्य पश्चात् गच्छन्ति।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਹੈ ਕਰਿ ਕਰਤੂਤਿ ਨਿਨਾਵਨਿ ਨਾਵੇ ।
सतिगुरु करता पुरखु है करि करतूति निनावनि नावे ।सच्चो गुरुः प्रजापतिः अज्ञातान् नाम (नाम) दत्त्वा प्रसिद्धं करोति।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਚਾ ਸਾਹੁ ਹੈ ਹੋਰੁ ਸਾਹ ਅਵੇਸਾਹ ਉਚਾਵੇ ।
सतिगुरु सचा साहु है होरु साह अवेसाह उचावे ।सच्चा गुरुः एव वास्तविकः बैंकरः अस्ति; अन्येषां धनिकस्य विश्वासः कर्तुं न शक्यते।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਚਾ ਵੈਦੁ ਹੈ ਹੋਰੁ ਵੈਦੁ ਸਭ ਕੈਦ ਕੂੜਾਵੇ ।
सतिगुरु सचा वैदु है होरु वैदु सभ कैद कूड़ावे ।सच्चः गुरुः सच्चिदानन्दः; अन्ये स्वयं प्रवासस्य मिथ्याबन्धे निरुद्धाः भवन्ति।
ਵਿਣੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਭਿ ਨਿਗੋਸਾਵੈ ।੧।
विणु सतिगुरु सभि निगोसावै ।१।सत्यगुरुं विना ते सर्वे मार्गदर्शकबलरहिताः।
ਪਉੜੀ ੨
पउड़ी २
ਸਤਿਗੁਰੁ ਤੀਰਥੁ ਜਾਣੀਐ ਅਠਸਠਿ ਤੀਰਥ ਸਰਣੀ ਆਏ ।
सतिगुरु तीरथु जाणीऐ अठसठि तीरथ सरणी आए ।सच्चः गुरुः सः तीर्थकेन्द्रः यस्य आश्रये हिन्दुनां अष्टषष्टिः तीर्थकेन्द्राः सन्ति।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਦੇਉ ਅਭੇਉ ਹੈ ਹੋਰੁ ਦੇਵ ਗੁਰੁ ਸੇਵ ਤਰਾਏ ।
सतिगुरु देउ अभेउ है होरु देव गुरु सेव तराए ।द्वन्द्वात् परः सन् सच्चः गुरुः परमो देवः अन्ये च देवाः केवलं तस्य सेवां कृत्वा एव जगतः समुद्रं पारयन्ति।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਾਰਸਿ ਪਰਸਿਐ ਲਖ ਪਾਰਸ ਪਾ ਖਾਕੁ ਸੁਹਾਏ ।
सतिगुरु पारसि परसिऐ लख पारस पा खाकु सुहाए ।सच्चः गुरुः स दार्शनिकस्य शिला यस्य पादस्य रजः कोटि कोटि दार्शनिकस्य शिलाः शोभते।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ਪਾਰਿਜਾਤੁ ਪਾਰਜਾਤ ਲਖ ਸਫਲ ਧਿਆਏ ।
सतिगुरु पूरा पारिजातु पारजात लख सफल धिआए ।सच्चो गुरुः सः सिद्धः कामना वृक्षः यः कोटिभिः कामना वृक्षैः ध्यातः।
ਸੁਖ ਸਾਗਰ ਸਤਿਗੁਰ ਪੁਰਖੁ ਰਤਨ ਪਦਾਰਥ ਸਿਖ ਸੁਣਾਏ ।
सुख सागर सतिगुर पुरखु रतन पदारथ सिख सुणाए ।सच्चः गुरुः आनन्दसागरः भूत्वा भिन्नप्रवचनरूपेण मोतीं वितरति।
ਚਿੰਤਾਮਣਿ ਸਤਿਗੁਰ ਚਰਣ ਚਿੰਤਾਮਣੀ ਅਚਿੰਤ ਕਰਾਏ ।
चिंतामणि सतिगुर चरण चिंतामणी अचिंत कराए ।सच्चिदानन्दगुरुपादाः स एव कामनापूरणः कथानकरत्नः (चिन्तामणिः) यः असंख्यरत्नान् चिन्तारहितं करोति।
ਵਿਣੁ ਸਤਿਗੁਰ ਸਭਿ ਦੂਜੈ ਭਾਏ ।੨।
विणु सतिगुर सभि दूजै भाए ।२।सत्यगुरुं (ईश्वरं) विहाय अन्ये सर्वे द्वैतम् (यत् प्रवासचक्रं गच्छति)।
ਪਉੜੀ ੩
पउड़ी ३
ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਜੂਨਿ ਵਿਚਿ ਉਤਮੁ ਜੂਨਿ ਸੁ ਮਾਣਸ ਦੇਹੀ ।
लख चउरासीह जूनि विचि उतमु जूनि सु माणस देही ।चतुरशीतिलक्षजातीयेषु मानवजीवनं श्रेष्ठम् ।
ਅਖੀ ਦੇਖੈ ਨਦਰਿ ਕਰਿ ਜਿਹਬਾ ਬੋਲੇ ਬਚਨ ਬਿਦੇਹੀ ।
अखी देखै नदरि करि जिहबा बोले बचन बिदेही ।नेत्रेण मनुष्यः पश्यति जिह्वाया च ईश्वरस्य स्तुतिं करोति।
ਕੰਨੀ ਸੁਣਦਾ ਸੁਰਤਿ ਕਰਿ ਵਾਸ ਲਏ ਨਕਿ ਸਾਸ ਸਨੇਹੀ ।
कंनी सुणदा सुरति करि वास लए नकि सास सनेही ।कर्णैः श्रृणोति नासिकायां प्रेम्णा जिघ्रति च।
ਹਥੀ ਕਿਰਤਿ ਕਮਾਵਣੀ ਪੈਰੀ ਚਲਣੁ ਜੋਤਿ ਇਵੇਹੀ ।
हथी किरति कमावणी पैरी चलणु जोति इवेही ।हस्तैर्जीविकामार्जयति पादशक्त्या चचरति।
ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਨਮੁ ਸਕਾਰਥਾ ਮਨਮੁਖ ਮੂਰਤਿ ਮਤਿ ਕਿਨੇਹੀ ।
गुरमुखि जनमु सकारथा मनमुख मूरति मति किनेही ।अस्मिन् जातिषु गुरमुखस्य जीवनं सफलं भवति किन्तु मनमुखस्य मनःप्रधानस्य चिन्तनं कथं भवति ? मनमुखस्य चिन्तनं दुष्टम्।
ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਵਿਸਾਰਿ ਕੈ ਮਾਣਸ ਦੀ ਮਨਿ ਆਸ ਧਰੇਹੀ ।
करता पुरखु विसारि कै माणस दी मनि आस धरेही ।मनमुख, विस्मृत्य भगवान् मनुष्येषु आशां पिनयन् गच्छति।
ਪਸੂ ਪਰੇਤਹੁ ਬੁਰੀ ਬੁਰੇਹੀ ।੩।
पसू परेतहु बुरी बुरेही ।३।तस्य शरीरं तदा पशुभ्यः' भूतेभ्यः च दुष्टतरम्।
ਪਉੜੀ ੪
पउड़ी ४
ਸਤਿਗੁਰ ਸਾਹਿਬੁ ਛਡਿ ਕੈ ਮਨਮੁਖੁ ਹੋਇ ਬੰਦੇ ਦਾ ਬੰਦਾ ।
सतिगुर साहिबु छडि कै मनमुखु होइ बंदे दा बंदा ।मनमुखः मनःप्रधानः सच्चं गुरुं त्यक्त्वा भगवान् मनुष्यस्य दासः भवति।
ਹੁਕਮੀ ਬੰਦਾ ਹੋਇ ਕੈ ਨਿਤ ਉਠਿ ਜਾਇ ਸਲਾਮ ਕਰੰਦਾ ।
हुकमी बंदा होइ कै नित उठि जाइ सलाम करंदा ।मनुष्यस्य कार्यबालकः भूत्वा सः तं नमस्कारं कर्तुं नित्यं गच्छति।
ਆਠ ਪਹਰ ਹਥ ਜੋੜਿ ਕੈ ਹੋਇ ਹਜੂਰੀ ਖੜਾ ਰਹੰਦਾ ।
आठ पहर हथ जोड़ि कै होइ हजूरी खड़ा रहंदा ।चतुर्विंशतिघण्टाः (अष्टपहाराः) सर्वाणि कृताञ्जलिः स्वामिनः पुरतः तिष्ठति।
ਨੀਦ ਨ ਭੁਖ ਨ ਸੁਖ ਤਿਸੁ ਸੂਲੀ ਚੜ੍ਹਿਆ ਰਹੈ ਡਰੰਦਾ ।
नीद न भुख न सुख तिसु सूली चढ़िआ रहै डरंदा ।निद्रा क्षुधा भोगश्च तस्य नास्ति तथा बलिष्टमिव भीतः तिष्ठति।
ਪਾਣੀ ਪਾਲਾ ਧੁਪ ਛਾਉ ਸਿਰ ਉਤੈ ਝਲਿ ਦੁਖ ਸਹੰਦਾ ।
पाणी पाला धुप छाउ सिर उतै झलि दुख सहंदा ।वर्षेषु शीतेषु सूर्यप्रकाशेषु छायासु असंख्यदुःखानि याति ।
ਆਤਸਬਾਜੀ ਸਾਰੁ ਵੇਖਿ ਰਣ ਵਿਚਿ ਘਾਇਲੁ ਹੋਇ ਮਰੰਦਾ ।
आतसबाजी सारु वेखि रण विचि घाइलु होइ मरंदा ।युद्धक्षेत्रे (जीवनस्य) अयं एव व्यक्तिः लोहस्य स्फुलिङ्गं आतिशबाजीं मन्यमानः घातकः भवति ।
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਜੂਨਿ ਭਵੰਦਾ ।੪।
गुर पूरे विणु जूनि भवंदा ।४।सिद्धगुरुं विना (आश्रयं) जातिषु भ्रमति।
ਪਉੜੀ ੫
पउड़ी ५
ਨਾਥਾਂ ਨਾਥੁ ਨ ਸੇਵਨੀ ਹੋਇ ਅਨਾਥੁ ਗੁਰੂ ਬਹੁ ਚੇਲੇ ।
नाथां नाथु न सेवनी होइ अनाथु गुरू बहु चेले ।भगवतः (देवस्य) सेवां न कुर्वन्तः बहवः स्वामी (नाथाः) गुरु भूत्वा जनान् शिष्यत्वेन दीक्षां ददति।
ਕੰਨ ਪੜਾਇ ਬਿਭੂਤਿ ਲਾਇ ਖਿੰਥਾ ਖਪਰੁ ਡੰਡਾ ਹੇਲੇ ।
कंन पड़ाइ बिभूति लाइ खिंथा खपरु डंडा हेले ।कर्णविच्छेदं कृत्वा शरीरे भस्मं प्रयोजयन् भिक्षाकटोरां दण्डं च वहन्ति।
ਘਰਿ ਘਰਿ ਟੁਕਰ ਮੰਗਦੇ ਸਿੰਙੀ ਨਾਦੁ ਵਾਜਾਇਨਿ ਭੇਲੇ ।
घरि घरि टुकर मंगदे सिंङी नादु वाजाइनि भेले ।द्वारे द्वारे गत्वा भोजनं याचन्ते, शृङ्गनिर्मितं वाद्यं विशेषं सिङ्गीं च फूत्कयन्ति ।
ਭੁਗਤਿ ਪਿਆਲਾ ਵੰਡੀਐ ਸਿਧਿ ਸਾਧਿਕ ਸਿਵਰਾਤੀ ਮੇਲੇ ।
भुगति पिआला वंडीऐ सिधि साधिक सिवराती मेले ।सिवरात्रिमेलायां मिलित्वा ते परस्परं भोजनं पेयस्य चषकं च विभजन्ति।
ਬਾਰਹ ਪੰਥ ਚਲਾਇਦੇ ਬਾਰਹ ਵਾਟੀ ਖਰੇ ਦੁਹੇਲੇ ।
बारह पंथ चलाइदे बारह वाटी खरे दुहेले ।ते द्वादश सम्प्रदायेषु (योगिनां) एकं सम्प्रदायम् अनुसृत्य एतेषु द्वादशमार्गेषु गच्छन्ति अर्थात् प्रवासं कुर्वन्ति।
ਵਿਣੁ ਗੁਰ ਸਬਦ ਨ ਸਿਝਨੀ ਬਾਜੀਗਰ ਕਰਿ ਬਾਜੀ ਖੇਲੇ ।
विणु गुर सबद न सिझनी बाजीगर करि बाजी खेले ।गुरुवचनं विना कोऽपि मुक्तः न भवति, सर्वे कलाबाज इव इतस्ततः धावन्ति।
ਅੰਨ੍ਹੈ ਅੰਨ੍ਹਾ ਖੂਹੀ ਠੇਲੇ ।੫।
अंन्है अंन्हा खूही ठेले ।५।एवं अन्धः अन्धं कूपे धक्कायन् गच्छति ।
ਪਉੜੀ ੬
पउड़ी ६
ਸਚੁ ਦਾਤਾਰੁ ਵਿਸਾਰ ਕੈ ਮੰਗਤਿਆਂ ਨੋ ਮੰਗਣ ਜਾਹੀ ।
सचु दातारु विसार कै मंगतिआं नो मंगण जाही ।सत्यदातारं विस्मृत्य जनाः याचकानां पुरतः हस्तान् प्रसारयन्ति स्म ।
ਢਾਢੀ ਵਾਰਾਂ ਗਾਂਵਦੇ ਵੈਰ ਵਿਰੋਧ ਜੋਧ ਸਾਲਾਹੀ ।
ढाढी वारां गांवदे वैर विरोध जोध सालाही ।शूरसम्बद्धानि वीरकार्यं गायन्ति, योद्धानां द्वन्द्वयुद्धवैरभावं च प्रशंसन्ति ।
ਨਾਈ ਗਾਵਨਿ ਸੱਦੜੇ ਕਰਿ ਕਰਤੂਤਿ ਮੁਏ ਬਦਰਾਹੀ ।
नाई गावनि सदड़े करि करतूति मुए बदराही ।मृतानां च स्तुतिं गायन्ति दुष्टमार्गं दुष्कृतं च ।
ਪੜਦੇ ਭਟ ਕਵਿਤ ਕਰਿ ਕੂੜ ਕੁਸਤੁ ਮੁਖਹੁ ਆਲਾਹੀ ।
पड़दे भट कवित करि कूड़ कुसतु मुखहु आलाही ।मिथ्याराजानां काव्यं पठन्ति, अनृतं वदन्ति च स्तुवकाः ।
ਹੋਇ ਅਸਿਰਿਤ ਪੁਰੋਹਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪਰੀਤੈ ਵਿਰਤਿ ਮੰਗਾਹੀ ।
होइ असिरित पुरोहिता प्रीति परीतै विरति मंगाही ।पुरोहिताः प्रथमं शरणं याचन्ते परन्तु पश्चात् रोटिकायाः घृतस्य च दावान् स्थापयन्ति अर्थात् संस्कारजालस्य भयेन जनान् उलझन्ति।
ਛੁਰੀਆ ਮਾਰਨਿ ਪੰਖੀਏ ਹਟਿ ਹਟਿ ਮੰਗਦੇ ਭਿਖ ਭਵਾਹੀ ।
छुरीआ मारनि पंखीए हटि हटि मंगदे भिख भवाही ।शिरसि पंखधारिणः सम्प्रदायस्य जनाः छूरेण शरीरं मुष्टिप्रहारं कृत्वा दुकानात् दुकानं याचन्ते
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਰੋਵਨਿ ਧਾਹੀ ।੬।
गुर पूरे विणु रोवनि धाही ।६।सिद्धगुरुं विना तु सर्वे विलपन्ति कटुरुदन्ति च।
ਪਉੜੀ ੭
पउड़ी ७
ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਨ ਚੇਤਿਓ ਕੀਤੇ ਨੋ ਕਰਤਾ ਕਰਿ ਜਾਣੈ ।
करता पुरखु न चेतिओ कीते नो करता करि जाणै ।प्रजापतिं न स्मृत्वा सृष्टं प्रजापतित्वेन स्वीकृतं मनुष्य ।
ਨਾਰਿ ਭਤਾਰਿ ਪਿਆਰੁ ਕਰਿ ਪੁਤੁ ਪੋਤਾ ਪਿਉ ਦਾਦੁ ਵਖਾਣੈ ।
नारि भतारि पिआरु करि पुतु पोता पिउ दादु वखाणै ।भार्यायां वा पतिषु वा मग्नः भूत्वा भवता पुत्रपौत्रपितुः पितामहयोः सम्बन्धाः अधिकं निर्मिताः ।
ਧੀਆ ਭੈਣਾ ਮਾਣੁ ਕਰਿ ਤੁਸਨਿ ਰੁਸਨਿ ਸਾਕ ਬਬਾਣੈ ।
धीआ भैणा माणु करि तुसनि रुसनि साक बबाणै ।कन्या भगिन्यः गर्वेण सुखिनः भवन्ति वा क्लिष्टाः भवन्ति तथा च सर्वेषां बन्धुजनानाम्।
ਸਾਹੁਰ ਪੀਹਰੁ ਨਾਨਕੇ ਪਰਵਾਰੈ ਸਾਧਾਰੁ ਧਿਙਾਣੈ ।
साहुर पीहरु नानके परवारै साधारु धिङाणै ।अन्ये सर्वे सम्बन्धाः यथा श्वशुरस्य गृहं, मातुः गृहं, मातुलस्य गृहम् इत्यादयः कुलसम्बन्धाः अवमाननाः सन्ति।
ਚਜ ਅਚਾਰ ਵੀਚਾਰ ਵਿਚਿ ਪੰਚਾ ਅੰਦਰਿ ਪਤਿ ਪਰਵਾਣੈ ।
चज अचार वीचार विचि पंचा अंदरि पति परवाणै ।यदि आचरणं विचारश्च सभ्यः भवति तर्हि समाजस्य उच्चपदार्थानाम् अग्रे गौरवं प्राप्नोति।
ਅੰਤ ਕਾਲ ਜਮ ਜਾਲ ਵਿਚਿ ਸਾਥੀ ਕੋਇ ਨ ਹੋਇ ਸਿਞਾਣੈ ।
अंत काल जम जाल विचि साथी कोइ न होइ सिञाणै ।परन्तु अन्ते मृत्युजाले गृहीते कोऽपि सहचरः तस्य व्यक्तिस्य लक्ष्यं न करोति ।
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਜਾਇ ਜਮਾਣੈ ।੭।
गुर पूरे विणु जाइ जमाणै ।७।सिद्धगुरुकृपाविहीनाः सर्वे जनाः मृत्युभीताः भवन्ति ।
ਪਉੜੀ ੮
पउड़ी ८
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਾਹੁ ਅਥਾਹੁ ਛਡਿ ਕੂੜੇ ਸਾਹੁ ਕੂੜੇ ਵਣਜਾਰੇ ।
सतिगुरु साहु अथाहु छडि कूड़े साहु कूड़े वणजारे ।अनन्तं सच्चं गुरुं विहाय अन्ये सर्वे बङ्काः व्यापारिणः च मिथ्या भवन्ति।
ਸਉਦਾਗਰ ਸਉਦਾਗਰੀ ਘੋੜੇ ਵਣਜ ਕਰਨਿ ਅਤਿ ਭਾਰੇ ।
सउदागर सउदागरी घोड़े वणज करनि अति भारे ।वणिक् अश्वव्यापारं बहु कुर्वन्ति ।
ਰਤਨਾ ਪਰਖ ਜਵਾਹਰੀ ਹੀਰੇ ਮਾਣਕ ਵਣਜ ਪਸਾਰੇ ।
रतना परख जवाहरी हीरे माणक वणज पसारे ।रत्नकाराः रत्नानाम् परीक्षणं कुर्वन्ति, हीरक-माणिक्य-माध्यमेन स्वव्यापारं प्रसारयन्ति ।
ਹੋਇ ਸਰਾਫ ਬਜਾਜ ਬਹੁ ਸੁਇਨਾ ਰੁਪਾ ਕਪੜੁ ਭਾਰੇ ।
होइ सराफ बजाज बहु सुइना रुपा कपड़ु भारे ।सुवर्णव्यापारिणः सुवर्णस्य, नगदस्य च व्यापारं कुर्वन्ति, ड्रेपराः च वस्त्रस्य व्यापारं कुर्वन्ति ।
ਕਿਰਸਾਣੀ ਕਿਰਸਾਣ ਕਰਿ ਬੀਜ ਲੁਣਨਿ ਬੋਹਲ ਵਿਸਥਾਰੇ ।
किरसाणी किरसाण करि बीज लुणनि बोहल विसथारे ।कृषकाः कृषिं कुर्वन्ति बीजं च रोपयन्ति पश्चात् छित्त्वा महत् राशौ कुर्वन्ति।
ਲਾਹਾ ਤੋਟਾ ਵਰੁ ਸਰਾਪੁ ਕਰਿ ਸੰਜੋਗੁ ਵਿਜੋਗੁ ਵਿਚਾਰੇ ।
लाहा तोटा वरु सरापु करि संजोगु विजोगु विचारे ।अस्मिन् सर्वेषु व्यापारे लाभहानिः वरः चिकित्सा, मिलनं, विरहः च साकं गच्छति।
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਦੁਖੁ ਸੈਂਸਾਰੇ ।੮।
गुर पूरे विणु दुखु सैंसारे ।८।सिद्धगुरुं विना दुःखं विना किञ्चिदस्ति लोके।
ਪਉੜੀ ੯
पउड़ी ९
ਸਤਿਗੁਰੁ ਵੈਦੁ ਨ ਸੇਵਿਓ ਰੋਗੀ ਵੈਦੁ ਨ ਰੋਗੁ ਮਿਟਾਵੈ ।
सतिगुरु वैदु न सेविओ रोगी वैदु न रोगु मिटावै ।सत्यगुरुरूपेण (ईश्वरस्य) सच्चिदानन्दवैद्यस्य कदापि सेवा न कृता; तदा स्वयं व्याधितः वैद्यः कथं पररोगं दूरीकर्तुं शक्नोति स्म?
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧੁ ਵਿਚਿ ਲੋਭੁ ਮੋਹੁ ਦੁਬਿਧਾ ਕਰਿ ਕਰਿ ਧ੍ਰੋਹੁ ਵਧਾਵੈ ।
काम क्रोधु विचि लोभु मोहु दुबिधा करि करि ध्रोहु वधावै ।एते लौकिकाः वैद्याः स्वयं कामक्रोधलोभमोहेषु निमग्नाः जनान् वञ्चयन्ति रोगवर्धनं च कुर्वन्ति।
ਆਧਿ ਬਿਆਧਿ ਉਪਾਧਿ ਵਿਚਿ ਮਰਿ ਮਰਿ ਜੰਮੈ ਦੁਖਿ ਵਿਹਾਵੈ ।
आधि बिआधि उपाधि विचि मरि मरि जंमै दुखि विहावै ।एवं एतेषु व्याधिषु प्रवृत्तः मनुष्यः प्रवासं कुर्वन् दुःखपूर्णः तिष्ठति ।
ਆਵੈ ਜਾਇ ਭਵਾਈਐ ਭਵਜਲ ਅੰਦਰਿ ਪਾਰੁ ਨ ਪਾਵੈ ।
आवै जाइ भवाईऐ भवजल अंदरि पारु न पावै ।आगमनगमनेन भ्रष्टः भूत्वा लोकसागरं पारं गन्तुं असमर्थः भवति।
ਆਸਾ ਮਨਸਾ ਮੋਹਣੀ ਤਾਮਸੁ ਤਿਸਨਾ ਸਾਂਤਿ ਨ ਆਵੈ ।
आसा मनसा मोहणी तामसु तिसना सांति न आवै ।आशाः कामाः च तस्य मनः सर्वदा आकर्षयन्ति, दुष्टप्रवृत्तिभिः निर्देशितः सन् सः कदापि शान्तिं न प्राप्नोति।
ਬਲਦੀ ਅੰਦਰਿ ਤੇਲੁ ਪਾਇ ਕਿਉ ਮਨੁ ਮੂਰਖੁ ਅਗਿ ਬੁਝਾਵੈ ।
बलदी अंदरि तेलु पाइ किउ मनु मूरखु अगि बुझावै ।कथं मनमुखः तैलं स्थापयित्वा अग्निं निवारयति स्म।
ਗੁਰੁ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਕਉਣੁ ਛੁਡਾਵੈ ।੯।
गुरु पूरे विणु कउणु छुडावै ।९।सिद्धगुरुं विहाय को एतेभ्यः बन्धेभ्यः मनुष्यं मोचयितुं शक्नोति?
ਪਉੜੀ ੧੦
पउड़ी १०
ਸਤਿਗੁਰੁ ਤੀਰਥੁ ਛਡਿ ਕੈ ਅਠਿਸਠਿ ਤੀਰਥ ਨਾਵਣ ਜਾਹੀ ।
सतिगुरु तीरथु छडि कै अठिसठि तीरथ नावण जाही ।सच्चे गुरु (ईश्वर) रूपेण तीर्थकेन्द्रं त्यक्त्वा जनाः अष्टषष्टितीर्थेषु स्नानार्थं गच्छन्ति।
ਬਗੁਲ ਸਮਾਧਿ ਲਗਾਇ ਕੈ ਜਿਉ ਜਲ ਜੰਤਾਂ ਘੁਟਿ ਘੁਟਿ ਖਾਹੀ ।
बगुल समाधि लगाइ कै जिउ जल जंतां घुटि घुटि खाही ।क्रेन इव ते समाधिरूपेण नेत्राणि निमीलितानि कुर्वन्ति परन्तु ते लघुजीवान् गृहीत्वा कठिनतया निपीड्य खादन्ति।
ਹਸਤੀ ਨੀਰਿ ਨਵਾਲੀਅਨਿ ਬਾਹਰਿ ਨਿਕਲਿ ਖੇਹ ਉਡਾਹੀ ।
हसती नीरि नवालीअनि बाहरि निकलि खेह उडाही ।गजः जले स्नानं भवति, परन्तु जलाद् निर्गत्य पुनः स्वशरीरे रजः प्रसारयति ।
ਨਦੀ ਨ ਡੁਬੈ ਤੂੰਬੜੀ ਤੀਰਥੁ ਵਿਸੁ ਨਿਵਾਰੈ ਨਾਹੀ ।
नदी न डुबै तूंबड़ी तीरथु विसु निवारै नाही ।कोलोसिन्थः जले न मज्जति, अनेकेषु तीर्थकेन्द्रेषु स्नानानि अपि तस्य विषं न मुञ्चन्ति ।
ਪਥਰੁ ਨੀਰ ਪਖਾਲੀਐ ਚਿਤਿ ਕਠੋਰੁ ਨ ਭਿਜੈ ਗਾਹੀ ।
पथरु नीर पखालीऐ चिति कठोरु न भिजै गाही ।जले स्थापितं प्रक्षालितं च शिला पूर्ववत् कठिनं तिष्ठति, जलं च तस्य अन्तः न प्रविशति।
ਮਨਮੁਖ ਭਰਮ ਨ ਉਤਰੈ ਭੰਭਲਭੂਸੇ ਖਾਇ ਭਵਾਹੀ ।
मनमुख भरम न उतरै भंभलभूसे खाइ भवाही ।मनःप्रधानस्य मनमुखस्य माया संशयश्च कदापि न समाप्तः भवति सः च नित्यं संशयेन भ्रमति।
ਗੁਰੁ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਪਾਰ ਨ ਪਾਹੀ ।੧੦।
गुरु पूरे विणु पार न पाही ।१०।सिद्धगुरुं विना कोऽपि लोकाब्धिं पारं गन्तुं न शक्नोति।
ਪਉੜੀ ੧੧
पउड़ी ११
ਸਤਿਗੁਰ ਪਾਰਸੁ ਪਰਹਰੈ ਪਥਰੁ ਪਾਰਸੁ ਢੂੰਢਣ ਜਾਏ ।
सतिगुर पारसु परहरै पथरु पारसु ढूंढण जाए ।सच्चिदानन्दगुरुरूपेण दार्शनिकशिलां त्यक्त्वा जनाः भौतिकदार्शनिकशिलायाः अन्वेषणं कुर्वन्ति ।
ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਇਕ ਧਾਤੁ ਕਰਿ ਲੁਕਦਾ ਫਿਰੈ ਨ ਪ੍ਰਗਟੀ ਆਏ ।
असट धातु इक धातु करि लुकदा फिरै न प्रगटी आए ।अष्टधातुः सुवर्णरूपेण परिणमयितुं शक्नुवन् सच्चः गुरुः वस्तुतः स्वं गुप्तं धारयति, न च लक्ष्यते।
ਲੈ ਵਣਵਾਸੁ ਉਦਾਸੁ ਹੋਇ ਮਾਇਆਧਾਰੀ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਏ ।
लै वणवासु उदासु होइ माइआधारी भरमि भुलाए ।मम्मनप्रधानः तं वने अन्वेष्य बहुषु भ्रमेषु निराशः भवति ।
ਹਥੀ ਕਾਲਖ ਛੁਥਿਆ ਅੰਦਰਿ ਕਾਲਖ ਲੋਭ ਲੁਭਾਏ ।
हथी कालख छुथिआ अंदरि कालख लोभ लुभाए ।धनस्पर्शः बहिः कृष्णं करोति मनः च तेन लिप्तं भवति।
ਰਾਜ ਡੰਡੁ ਤਿਸੁ ਪਕੜਿਆ ਜਮ ਪੁਰਿ ਭੀ ਜਮ ਡੰਡੁ ਸਹਾਏ ।
राज डंडु तिसु पकड़िआ जम पुरि भी जम डंडु सहाए ।धनग्रहणेन अत्र सार्वजनिकदण्डः, तत्रत्याः निवासे मृत्युनाथस्य च दण्डः भवति ।
ਮਨਮੁਖ ਜਨਮੁ ਅਕਾਰਥਾ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਕੁਦਾਇ ਹਰਾਏ ।
मनमुख जनमु अकारथा दूजै भाइ कुदाइ हराए ।व्यर्थं मनसन्मुखस्य जन्म; सः द्वन्द्वे मग्नः भूत्वा गलत् पासान् क्रीडति जीवनक्रीडां च नष्टं करोति।
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਭਰਮੁ ਨ ਜਾਏ ।੧੧।
गुर पूरे विणु भरमु न जाए ।११।सिद्धगुरुं विना माया दूरं न भवति।
ਪਉੜੀ ੧੨
पउड़ी १२
ਪਾਰਿਜਾਤੁ ਗੁਰੁ ਛਡਿ ਕੈ ਮੰਗਨਿ ਕਲਪ ਤਰੋਂ ਫਲ ਕਚੇ ।
पारिजातु गुरु छडि कै मंगनि कलप तरों फल कचे ।गुरुरूपं कामपूरकवृक्षं त्यक्त्वा जनाः पारम्परिक इच्छापूरणवृक्षस्य (कल्पतरु/परिजातस्य) कच्चं फलं प्राप्तुम् इच्छन्ति।
ਪਾਰਜਾਤੁ ਲਖ ਸੁਰਗੁ ਸਣੁ ਆਵਾ ਗਵਣੁ ਭਵਣ ਵਿਚਿ ਪਚੇ ।
पारजातु लख सुरगु सणु आवा गवणु भवण विचि पचे ।स्वर्गेन सह कोटिशो पारिजाताः प्रवासचक्रे नष्टाः भवन्ति।
ਮਰਦੇ ਕਰਿ ਕਰਿ ਕਾਮਨਾ ਦਿਤਿ ਭੁਗਤਿ ਵਿਚਿ ਰਚਿ ਵਿਰਚੇ ।
मरदे करि करि कामना दिति भुगति विचि रचि विरचे ।कामनियताः जनाः विनश्यन्ति, भगवता दत्तं भोक्तुं व्यस्ताः भवन्ति।
ਤਾਰੇ ਹੋਇ ਅਗਾਸ ਚੜਿ ਓੜਕਿ ਤੁਟਿ ਤੁਟਿ ਥਾਨ ਹਲਚੇ ।
तारे होइ अगास चड़ि ओड़कि तुटि तुटि थान हलचे ।सत्कर्मपुरुषः तारारूपेण आकाशे प्रतिष्ठाप्य गुणफलं क्षीणं कृत्वा पुनः पतन्तं तारा भवति।
ਮਾਂ ਪਿਉ ਹੋਏ ਕੇਤੜੇ ਕੇਤੜਿਆਂ ਦੇ ਹੋਏ ਬਚੇ ।
मां पिउ होए केतड़े केतड़िआं दे होए बचे ।पुनः प्रवासद्वारा ते मातरः पितरः च भवन्ति, बहवः च सन्तानं जनयन्ति।
ਪਾਪ ਪੁੰਨੁ ਬੀਉ ਬੀਜਦੇ ਦੁਖ ਸੁਖ ਫਲ ਅੰਦਰਿ ਚਹਮਚੇ ।
पाप पुंनु बीउ बीजदे दुख सुख फल अंदरि चहमचे ।अग्रे वप्य दुष्टानि गुणानि च सुखदुःखेषु निमग्नाः तिष्ठन्ति।
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਹਰਿ ਨ ਪਰਚੇ ।੧੨।
गुर पूरे विणु हरि न परचे ।१२।सिद्धगुरुं विना ईश्वरः सुखी कर्तुं न शक्यते।
ਪਉੜੀ ੧੩
पउड़ी १३
ਸੁਖੁ ਸਾਗਰੁ ਗੁਰੁ ਛਡਿ ਕੈ ਭਵਜਲ ਅੰਦਰਿ ਭੰਭਲਭੂਸੇ ।
सुखु सागरु गुरु छडि कै भवजल अंदरि भंभलभूसे ।गुरुं भोगसागरं त्यक्त्वा मोह-वञ्चना-लोक-सागरे ऊर्ध्वं अधः च क्षिपति।
ਲਹਰੀ ਨਾਲਿ ਪਛਾੜੀਅਨਿ ਹਉਮੈ ਅਗਨੀ ਅੰਦਰਿ ਲੂਸੇ ।
लहरी नालि पछाड़ीअनि हउमै अगनी अंदरि लूसे ।जगत्-समुद्र-टोस-तरङ्गानाम् आघातः अहङ्कार-अग्निः च निरन्तरं अन्तःकरणं दहति।
ਜਮ ਦਰਿ ਬਧੇ ਮਾਰੀਅਨਿ ਜਮਦੂਤਾਂ ਦੇ ਧਕੇ ਧੂਸੇ ।
जम दरि बधे मारीअनि जमदूतां दे धके धूसे ।मृत्युद्वारे बद्धः ताडितः च मृत्युदूतानां पादप्रहारं प्राप्नोति ।
ਗੋਇਲਿ ਵਾਸਾ ਚਾਰਿ ਦਿਨ ਨਾਉ ਧਰਾਇਨਿ ਈਸੇ ਮੂਸੇ ।
गोइलि वासा चारि दिन नाउ धराइनि ईसे मूसे ।भवतु नाम कश्चन ख्रीष्टस्य वा मूसाया वा नामकरणं कृतवान्, परन्तु अस्मिन् जगति सर्वेषां कतिपयान् दिनानि स्थातव्यम्।
ਘਟਿ ਨ ਕੋਇ ਅਖਾਇਦਾ ਆਪੋ ਧਾਪੀ ਹੈਰਤ ਹੂਸੇ ।
घटि न कोइ अखाइदा आपो धापी हैरत हूसे ।अत्र कोऽपि स्वं न्यूनतरं न मन्यते सर्वे च अन्ते स्तब्धतां प्राप्तुं स्वार्थार्थमूषकदौडं मग्नाः सन्ति।
ਸਾਇਰ ਦੇ ਮਰਜੀਵੜੇ ਕਰਨਿ ਮਜੂਰੀ ਖੇਚਲ ਖੂਸੇ ।
साइर दे मरजीवड़े करनि मजूरी खेचल खूसे ।ये गुरुरूपेण विद्यमानस्य भोगसागरस्य गोताः सन्ति, ते एव श्रमे (आध्यात्मिक-अनुशासनस्य) सुखिनः तिष्ठन्ति।
ਗੁਰੁ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਡਾਂਗ ਡੰਗੂਸੇ ।੧੩।
गुरु पूरे विणु डांग डंगूसे ।१३।सच्चे गुरुं विना सर्वे सदा विवादं कुर्वन्ति।
ਪਉੜੀ ੧੪
पउड़ी १४
ਚਿੰਤਾਮਣਿ ਗੁਰੁ ਛਡਿ ਕੈ ਚਿੰਤਾਮਣਿ ਚਿੰਤਾ ਨ ਗਵਾਏ ।
चिंतामणि गुरु छडि कै चिंतामणि चिंता न गवाए ।पारम्परिकः इच्छापूरकः कथानकरत्नः (चिन्तामणिः) चिन्तां दूरीकर्तुं न शक्नोति यदि गुरुः चिन्तामणिः संवर्धयितुं न शक्नोति स्म।
ਚਿਤਵਣੀਆ ਲਖ ਰਾਤਿ ਦਿਹੁ ਤ੍ਰਾਸ ਨ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਅਗਨਿ ਬੁਝਾਏ ।
चितवणीआ लख राति दिहु त्रास न त्रिसना अगनि बुझाए ।अनेकाः आशाः निराशाः च मनुष्यं दिने दिने भयभीताः कुर्वन्ति तथा च कामानाम् अग्निः कदापि न शमयति स्म।
ਸੁਇਨਾ ਰੁਪਾ ਅਗਲਾ ਮਾਣਕ ਮੋਤੀ ਅੰਗਿ ਹੰਢਾਏ ।
सुइना रुपा अगला माणक मोती अंगि हंढाए ।सुवर्णं धनं माणिक्यमुक्तिकं च बहुलं मनुष्यैः ।
ਪਾਟ ਪਟੰਬਰ ਪੈਨ੍ਹ ਕੇ ਚੋਆ ਚੰਦਨ ਮਹਿ ਮਹਕਾਏ ।
पाट पटंबर पैन्ह के चोआ चंदन महि महकाए ।क्षौमवस्त्रधारणं चप्पलादिगन्धं परितः विकीर्णं करोति।
ਹਾਥੀ ਘੋੜੇ ਪਾਖਰੇ ਮਹਲ ਬਗੀਚੇ ਸੁਫਲ ਫਲਾਏ ।
हाथी घोड़े पाखरे महल बगीचे सुफल फलाए ।गजान् अश्वान् प्रासादान् फलयुक्तान् उद्यानान् च पालयति मनुष्यः ।
ਸੁੰਦਰਿ ਨਾਰੀ ਸੇਜ ਸੁਖੁ ਮਾਇਆ ਮੋਹਿ ਧੋਹਿ ਲਪਟਾਏ ।
सुंदरि नारी सेज सुखु माइआ मोहि धोहि लपटाए ।सुन्दरैः सह भोगशयनं भुक्त्वा बहुषु वञ्चनेषु, मोहेषु च निमग्नः तिष्ठति ।
ਬਲਦੀ ਅੰਦਰਿ ਤੇਲੁ ਜਿਉ ਆਸਾ ਮਨਸਾ ਦੁਖਿ ਵਿਹਾਏ ।
बलदी अंदरि तेलु जिउ आसा मनसा दुखि विहाए ।ते सर्वे अग्नेः इन्धनाः सन्ति, मनुष्यः आशा-काम-दुःखेषु जीवनं यापयति
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਜਮ ਪੁਰਿ ਜਾਏ ।੧੪।
गुर पूरे विणु जम पुरि जाए ।१४।तस्य यमस्य (मृत्युदेवस्य) निवासस्थानं प्राप्तव्यं यदि सः सम्यक् गुरुं विना तिष्ठति।
ਪਉੜੀ ੧੫
पउड़ी १५
ਲਖ ਤੀਰਥ ਲਖ ਦੇਵਤੇ ਪਾਰਸ ਲਖ ਰਸਾਇਣੁ ਜਾਣੈ ।
लख तीरथ लख देवते पारस लख रसाइणु जाणै ।कोटिः तीर्थकेन्द्राणि सन्ति तथा च देवाः, दार्शनिकस्य शिलाः, रसायनानि च।
ਲਖ ਚਿੰਤਾਮਣਿ ਪਾਰਜਾਤ ਕਾਮਧੇਨੁ ਲਖ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਆਣੈ ।
लख चिंतामणि पारजात कामधेनु लख अंम्रित आणै ।कोटिचिन्तामणयः कामनापूरणवृक्षाः गावः, अमृतानि च कोटिसंख्यानि तत्र सन्ति।
ਰਤਨਾ ਸਣੁ ਸਾਇਰ ਘਣੇ ਰਿਧਿ ਸਿਧਿ ਨਿਧਿ ਸੋਭਾ ਸੁਲਤਾਣੈ ।
रतना सणु साइर घणे रिधि सिधि निधि सोभा सुलताणै ।मुक्ता चमत्कारिकशक्तयः आराध्यप्रकाराः च बहवः ।
ਲਖ ਪਦਾਰਥ ਲਖ ਫਲ ਲਖ ਨਿਧਾਨੁ ਅੰਦਰਿ ਫੁਰਮਾਣੈ ।
लख पदारथ लख फल लख निधानु अंदरि फुरमाणै ।आदेशाय उपस्थिताः सामग्रीः, फलानि, भण्डाराः च कोटिः सन्ति ।
ਲਖ ਸਾਹ ਪਾਤਿਸਾਹ ਲਖ ਲਖ ਨਾਥ ਅਵਤਾਰੁ ਸੁਹਾਣੈ ।
लख साह पातिसाह लख लख नाथ अवतारु सुहाणै ।बैंकरः सम्राट् नाथाः भव्यावताराः अपि असंख्याः सन्ति ।
ਦਾਨੈ ਕੀਮਤਿ ਨਾ ਪਵੈ ਦਾਤੈ ਕਉਣੁ ਸੁਮਾਰੁ ਵਖਾਣੈ ।
दानै कीमति ना पवै दातै कउणु सुमारु वखाणै ।दत्तानां दानानां मूल्याङ्कनं कर्तुं न शक्यते तदा कथं दाता व्याप्तिः कथ्यते ।
ਕੁਦਰਤਿ ਕਾਦਰ ਨੋ ਕੁਰਬਾਣੈ ।੧੫।
कुदरति कादर नो कुरबाणै ।१५।सृष्टिः सर्वोऽयं तस्य प्रजापतिनाथस्य बलिदानम् |
ਪਉੜੀ ੧੬
पउड़ी १६
ਰਤਨਾ ਦੇਖੈ ਸਭੁ ਕੋ ਰਤਨ ਪਾਰਖੂ ਵਿਰਲਾ ਕੋਈ ।
रतना देखै सभु को रतन पारखू विरला कोई ।रत्नाः सर्वेषां ऋणी भवन्ति किन्तु रत्नकारः कोऽपि दुर्लभः यः रत्नानाम् परीक्षणं करोति।
ਰਾਗ ਨਾਦ ਸਭ ਕੋ ਸੁਣੈ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਸਮਝੈ ਵਿਰਲੋਈ ।
राग नाद सभ को सुणै सबद सुरति समझै विरलोई ।सर्वे रागं लयं च शृण्वन्ति किन्तु दुर्लभः शब्दचेतनायाः रहस्यं अवगच्छति,
ਗੁਰਸਿਖ ਰਤਨ ਪਦਾਰਥਾ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਮਿਲਿ ਮਾਲ ਪਰੋਈ ।
गुरसिख रतन पदारथा साधसंगति मिलि माल परोई ।गुरुस्य सिक्खाः मौक्तिकाः सङ्घरूपरूपेण मालायां तारिताः सन्ति।
ਹੀਰੈ ਹੀਰਾ ਬੇਧਿਆ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਮਿਲਿ ਪਰਚਾ ਹੋਈ ।
हीरै हीरा बेधिआ सबद सुरति मिलि परचा होई ।केवलं तस्य चैतन्यं वचने विलीनं तिष्ठति यस्य मनः हीरकं वचनस्य हीरकेन गुरवेनाच्छिन्नं तिष्ठति।
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮੁ ਗੁਰੁ ਗੋਵਿੰਦੁ ਸਿਞਾਣੈ ਸੋਈ ।
पारब्रहमु पूरन ब्रहमु गुरु गोविंदु सिञाणै सोई ।पारमार्थिकं ब्रह्म प्रीफेक्ट् ब्रह्म गुरुः ईश्वरः इति तथ्यं केवलं गुरमुखेन गुरुप्रधानेन परिचितं भवति।
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਸਹਜਿ ਘਰੁ ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਜਾਣੁ ਜਣੋਈ ।
गुरमुखि सुख फलु सहजि घरु पिरम पिआला जाणु जणोई ।गुरमुखाः एव आनन्दफलप्राप्त्यन्तरज्ञानालयं प्रविशन्ति केवलं ते एव प्रेमचषकस्य आनन्दं ज्ञात्वा अन्येषां अपि ज्ञापनं कुर्वन्ति।
ਗੁਰੁ ਚੇਲਾ ਚੇਲਾ ਗੁਰੁ ਹੋਈ ।੧੬।
गुरु चेला चेला गुरु होई ।१६।अथ गुरुः शिष्यश्च समानः भवति।
ਪਉੜੀ ੧੭
पउड़ी १७
ਮਾਣਸ ਜਨਮੁ ਅਮੋਲੁ ਹੈ ਹੋਇ ਅਮੋਲੁ ਸਾਧਸੰਗੁ ਪਾਏ ।
माणस जनमु अमोलु है होइ अमोलु साधसंगु पाए ।मानवजीवनं अमूल्यं भवति, जन्म प्राप्य मनुष्यः पवित्रसङ्घस्य सङ्गतिं प्राप्नोति।
ਅਖੀ ਦੁਇ ਨਿਰਮੋਲਕਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਦਰਸ ਧਿਆਨ ਲਿਵ ਲਾਏ ।
अखी दुइ निरमोलका सतिगुरु दरस धिआन लिव लाए ।उभौ नेत्रौ अमूल्यौ स्तः ये सत्यं गुरुं पश्यन्ति गुरुं एकाग्रतां च कुर्वन्ति तस्मिन् निमग्नाः तिष्ठन्ति।
ਮਸਤਕੁ ਸੀਸੁ ਅਮੋਲੁ ਹੈ ਚਰਣ ਸਰਣਿ ਗੁਰੁ ਧੂੜਿ ਸੁਹਾਏ ।
मसतकु सीसु अमोलु है चरण सरणि गुरु धूड़ि सुहाए ।ललाटं च अमूल्यं यत् गुरुपादाश्रये स्थितं गुरुरजसा अलङ्कृतं भवति।
ਜਿਹਬਾ ਸ੍ਰਵਣ ਅਮੋਲਕਾ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਸੁਣਿ ਸਮਝਿ ਸੁਣਾਏ ।
जिहबा स्रवण अमोलका सबद सुरति सुणि समझि सुणाए ।जिह्वा कर्णौ अपि अमूल्यानि सन्ति येषां सम्यक् अवगमनं श्रुत्वा च अन्ये जनाः अपि अवगच्छन्ति शृण्वन्ति च।
ਹਸਤ ਚਰਣ ਨਿਰਮੋਲਕਾ ਗੁਰਮੁਖ ਮਾਰਗਿ ਸੇਵ ਕਮਾਏ ।
हसत चरण निरमोलका गुरमुख मारगि सेव कमाए ।हस्तपादाः अपि अमूल्याः सन्ति ये गुरमुखत्वमार्गे गच्छन्ति सेवां च कुर्वन्ति।
ਗੁਰਮੁਖਿ ਰਿਦਾ ਅਮੋਲੁ ਹੈ ਅੰਦਰਿ ਗੁਰੁ ਉਪਦੇਸੁ ਵਸਾਏ ।
गुरमुखि रिदा अमोलु है अंदरि गुरु उपदेसु वसाए ।अमूल्यं गुरमुखस्य हृदयं यस्मिन् गुरुशिक्षा निवसति।
ਪਤਿ ਪਰਵਾਣੈ ਤੋਲਿ ਤੁਲਾਏ ।੧੭।
पति परवाणै तोलि तुलाए ।१७।तादृशगुर्मुखैः समं यः भवति, सः भगवतः प्राङ्गणे आदरः भवति।
ਪਉੜੀ ੧੮
पउड़ी १८
ਰਕਤੁ ਬਿੰਦੁ ਕਰਿ ਨਿਮਿਆ ਚਿਤ੍ਰ ਚਲਿਤ੍ਰ ਬਚਿਤ੍ਰ ਬਣਾਇਆ ।
रकतु बिंदु करि निमिआ चित्र चलित्र बचित्र बणाइआ ।मातृरक्तात् पितुः वीर्येण च मानवशरीरं निर्मितं भगवता अद्भुतं कार्यं कृतम् ।
ਗਰਭ ਕੁੰਡ ਵਿਚਿ ਰਖਿਆ ਜੀਉ ਪਾਇ ਤਨੁ ਸਾਜਿ ਸੁਹਾਇਆ ।
गरभ कुंड विचि रखिआ जीउ पाइ तनु साजि सुहाइआ ।एतत् मानवशरीरं गर्भकूपे स्थापितं आसीत् । ततः तस्मिन् जीवनं प्रविष्टं तस्य भव्यतां च अधिकं वर्धिता ।
ਮੁਹੁ ਅਖੀ ਦੇ ਨਕੁ ਕੰਨ ਹਥ ਪੈਰ ਦੰਦ ਵਾਲ ਗਣਾਇਆ ।
मुहु अखी दे नकु कंन हथ पैर दंद वाल गणाइआ ।मुखनेत्रनासिका कर्णहस्तदन्तकेशादयः ।
ਦਿਸਟਿ ਸਬਦ ਗਤਿ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵੈ ਰਾਗ ਰੰਗ ਰਸ ਪਰਸ ਲੁਭਾਇਆ ।
दिसटि सबद गति सुरति लिवै राग रंग रस परस लुभाइआ ।मनुष्यस्य दृष्टिः, वाक्, श्रवणशक्तिः, वचने विलयस्य चेतना च दत्ता आसीत्। कर्णनेत्रजिह्वात्वक् हि तस्य रूपानन्दगन्धादयः निर्मिताः।
ਉਤਮੁ ਕੁਲੁ ਉਤਮੁ ਜਨਮੁ ਰੋਮ ਰੋਮ ਗਣਿ ਅੰਗ ਸਬਾਇਆ ।
उतमु कुलु उतमु जनमु रोम रोम गणि अंग सबाइआ ।उत्तमकुटुम्बं (मनुष्यस्य) दत्त्वा तस्मिन् जन्म च भगवता देवः एकस्य सर्वस्य च अवयवस्य आकारं दत्तवान्।
ਬਾਲਬੁਧਿ ਮੁਹਿ ਦੁਧਿ ਦੇ ਕਰਿ ਮਲ ਮੂਤ੍ਰ ਸੂਤ੍ਰ ਵਿਚਿ ਆਇਆ ।
बालबुधि मुहि दुधि दे करि मल मूत्र सूत्र विचि आइआ ।शैशवकाले माता मुखं क्षीरं पातयित्वा (शिशुं) शौचं करोति ।
ਹੋਇ ਸਿਆਣਾ ਸਮਝਿਆ ਕਰਤਾ ਛਡਿ ਕੀਤੇ ਲਪਟਾਇਆ ।
होइ सिआणा समझिआ करता छडि कीते लपटाइआ ।प्रौढः सन् प्रजापतिं त्यक्त्वा (मनुष्यः) स्वसृष्टौ लीनः भवति।
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਮੋਹਿਆ ਮਾਇਆ ।੧੮।
गुर पूरे विणु मोहिआ माइआ ।१८।सिद्धगुरुं विना मनुष्यः मायाजाले लीनः भवति।
ਪਉੜੀ ੧੯
पउड़ी १९
ਮਨਮੁਖ ਮਾਣਸ ਦੇਹ ਤੇ ਪਸੂ ਪਰੇਤ ਅਚੇਤ ਚੰਗੇਰੇ ।
मनमुख माणस देह ते पसू परेत अचेत चंगेरे ।प्रज्ञाहीनाः प्रोक्ताः पशवः भूताः मनमुखात् मनःप्रधानाः श्रेष्ठाः।
ਹੋਇ ਸੁਚੇਤ ਅਚੇਤ ਹੋਇ ਮਾਣਸੁ ਮਾਣਸ ਦੇ ਵਲਿ ਹੇਰੇ ।
होइ सुचेत अचेत होइ माणसु माणस दे वलि हेरे ।बुद्धिमान् अपि मूर्खः भूत्वा मनुष्यान् प्रति पश्यन् गच्छति (स्वार्थान्समाप्त्यर्थम्)।
ਪਸੂ ਨ ਮੰਗੈ ਪਸੂ ਤੇ ਪੰਖੇਰੂ ਪੰਖੇਰੂ ਘੇਰੇ ।
पसू न मंगै पसू ते पंखेरू पंखेरू घेरे ।पशुभ्यः पशुः पक्षिभ्यः पक्षिणः कदापि किमपि न याचते ।
ਚਉਰਾਸੀਹ ਲਖ ਜੂਨਿ ਵਿਚਿ ਉਤਮ ਮਾਣਸ ਜੂਨਿ ਭਲੇਰੇ ।
चउरासीह लख जूनि विचि उतम माणस जूनि भलेरे ।चतुरशीतिलक्षजातीनां मध्ये मानवजीवनं श्रेष्ठम् ।
ਉਤਮ ਮਨ ਬਚ ਕਰਮ ਕਰਿ ਜਨਮੁ ਮਰਣ ਭਵਜਲੁ ਲਖ ਫੇਰੇ ।
उतम मन बच करम करि जनमु मरण भवजलु लख फेरे ।उत्तममनः, वाक्, कर्म च सन् मनुष्यः जीवनमरणसागरे प्रवासं कुर्वन् गच्छति।
ਰਾਜਾ ਪਰਜਾ ਹੋਇ ਕੈ ਸੁਖ ਵਿਚਿ ਦੁਖੁ ਹੋਇ ਭਲੇ ਭਲੇਰੇ ।
राजा परजा होइ कै सुख विचि दुखु होइ भले भलेरे ।राजा वा प्रजा वा सत्पुरुषा अपि भोगात् भयं (अतिगमनस्य) पीडयन्ति।
ਕੁਤਾ ਰਾਜ ਬਹਾਲੀਐ ਚਕੀ ਚਟਣ ਜਾਇ ਅਨ੍ਹੇਰੇ ।
कुता राज बहालीऐ चकी चटण जाइ अन्हेरे ।श्वः सिंहासने स्थितः अपि स्वस्य मूलस्वभावानुसारं अन्धकारस्य पतने पिष्टचक्रे लेहयितुं गच्छति।
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਵਿਣੁ ਗਰਭ ਵਸੇਰੇ ।੧੯।
गुर पूरे विणु गरभ वसेरे ।१९।सिद्धगुरुं विना गर्भनिवासे एव स्थातव्यं अर्थात् प्रवासः कदापि न समाप्तः।
ਪਉੜੀ ੨੦
पउड़ी २०
ਵਣਿ ਵਣਿ ਵਾਸੁ ਵਣਾਸਪਤਿ ਚੰਦਨੁ ਬਾਝੁ ਨ ਚੰਦਨੁ ਹੋਈ ।
वणि वणि वासु वणासपति चंदनु बाझु न चंदनु होई ।वनानि वनस्पतिपूर्णानि सन्ति किन्तु चन्दनस्य विना तस्मिन् चन्दनस्य गन्धः न भवति ।
ਪਰਬਤਿ ਪਰਬਤਿ ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਪਾਰਸ ਬਾਝੁ ਨ ਕੰਚਨੁ ਸੋਈ ।
परबति परबति असट धातु पारस बाझु न कंचनु सोई ।खनिजाः सर्वेषु पर्वतेषु सन्ति किन्तु दार्शनिकशिला विना ते सुवर्णरूपेण न परिणमन्ति।
ਚਾਰਿ ਵਰਣਿ ਛਿਅ ਦਰਸਨਾ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਵਿਣੁ ਸਾਧੁ ਨ ਕੋਈ ।
चारि वरणि छिअ दरसना साधसंगति विणु साधु न कोई ।चतुर्णां वर्णानां षड्दर्शनानां च पण्डितानां मध्ये कोऽपि साधूसङ्गं विना (सत्यं) साधुः भवितुम् न शक्नोति।
ਗੁਰ ਉਪਦੇਸੁ ਅਵੇਸੁ ਕਰਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਜਾਣੋਈ ।
गुर उपदेसु अवेसु करि गुरमुखि साधसंगति जाणोई ।गुरुशिक्षया आरोपिताः गुरमुखाः सन्तसङ्गस्य महत्त्वं अवगच्छन्ति।
ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵ ਲੀਣੁ ਹੋਇ ਪਿਰਮ ਪਿਆਲਾ ਅਪਿਉ ਪਿਓਈ ।
सबद सुरति लिव लीणु होइ पिरम पिआला अपिउ पिओई ।ततः, ते चैतन्यं वचनस्य अनुकूलतां प्राप्य, प्रेमभक्तेः अमृतस्य चषकं क्वाफ् कुर्वन्ति।
ਮਨਿ ਉਨਮਨਿ ਤਨਿ ਦੁਬਲੇ ਦੇਹ ਬਿਦੇਹ ਸਨੇਹ ਸਥੋਈ ।
मनि उनमनि तनि दुबले देह बिदेह सनेह सथोई ।इदानीं आध्यात्मिकसाक्षात्कारस्य (तुरिया) उच्चतमपदं प्राप्य सूक्ष्मतां प्राप्य मनः भगवतः प्रेम्णि स्थिरं भवति।
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਅਲਖ ਲਖੋਈ ।੨੦।
गुरमुखि सुख फलु अलख लखोई ।२०।अदृश्यं भगवन्तं दृष्ट्वा गुरमुखाः तस्य सुखस्य फलं लभन्ते।
ਪਉੜੀ ੨੧
पउड़ी २१
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲੁ ਸਾਧਸੰਗੁ ਮਾਇਆ ਅੰਦਰਿ ਕਰਨਿ ਉਦਾਸੀ ।
गुरमुखि सुख फलु साधसंगु माइआ अंदरि करनि उदासी ।गुमुखाः साधुसङ्गमे सुखं प्राप्नुवन्ति। मायायां निवसन्ति चेदपि उदासीनाः तिष्ठन्ति।
ਜਿਉ ਜਲ ਅੰਦਰਿ ਕਵਲੁ ਹੈ ਸੂਰਜ ਧ੍ਯਾਨੁ ਅਗਾਸੁ ਨਿਵਾਸੀ ।
जिउ जल अंदरि कवलु है सूरज ध्यानु अगासु निवासी ।जले तिष्ठति तथापि सूर्यं प्रति दृष्टिः निहितं कृत्वा पद्मवत् गुरमुखाः सर्वदा स्वचेतनां भगवता अनुकूलतां धारयन्ति ।
ਚੰਦਨੁ ਸਪੀਂ ਵੇੜਿਆ ਸੀਤਲੁ ਸਾਂਤਿ ਸੁਗੰਧਿ ਵਿਗਾਸੀ ।
चंदनु सपीं वेड़िआ सीतलु सांति सुगंधि विगासी ।चन्दनं सर्पैः संलग्नं तिष्ठति परन्तु तदपि परितः शीतलं शान्तिप्रदं च गन्धं प्रसारयति ।
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚਿ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵ ਸਹਜਿ ਬਿਲਾਸੀ ।
साधसंगति संसार विचि सबद सुरति लिव सहजि बिलासी ।जगति निवसन्तः गुरमुखाः, वचनस्य अनुकूलं चेतनां धारयन्तः सन्तसङ्गठनेन समतायां परिभ्रमन्ति।
ਜੋਗ ਜੁਗਤਿ ਭੋਗ ਭੁਗਤਿ ਜਿਣਿ ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਿ ਅਛਲ ਅਬਿਨਾਸੀ ।
जोग जुगति भोग भुगति जिणि जीवन मुकति अछल अबिनासी ।ते योग-भोग (भोग)-विधिं जित्वा जीवने मुक्ताः, अविनाशी अविनाशी च भवन्ति।
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮੁ ਗੁਰ ਪਰਮੇਸਰੁ ਆਸ ਨਿਰਾਸੀ ।
पारब्रहम पूरन ब्रहमु गुर परमेसरु आस निरासी ।यथा पारमार्थिकं ब्रह्म सिद्धं ब्रह्म , तथैव आशा-कामेषु उदासीनः गुरुः अपि ईश्वरं विना अन्यत् किमपि नास्ति।
ਅਕਥ ਕਥਾ ਅਬਿਗਤਿ ਪਰਗਾਸੀ ।੨੧।੧੫। ਪੰਦ੍ਰਾਂ ।
अकथ कथा अबिगति परगासी ।२१।१५। पंद्रां ।(गुरुद्वारा) सा अवाच्यकथा च भगवतः अव्यक्तं प्रकाशं (लोकं) ज्ञायते।