هڪ اونڪر، بنيادي توانائي، خدا جي فضل جي ذريعي محسوس ڪيو
(Apatina=indolence. Lovei=bole. Odina=indifferent) مينا= ڏکڻ پنجاب جي ضلعن ۾ هڪ ڏوهاري برادري آهي جنهن جو نالو مينا آهي، اهي ماڻهو مسافرن، گروهن ۽ قافلن کي عجيب و غريب چالن سان ڦريندا هئا. هتي بڇڙيءَ کي مينا چئبو آهي، عام معنيٰ آهي مسانا. تون منافق آهين، منافق آهين
ڪرين جيتوڻيڪ زيارت جي جاءِ تي رهڻ، ايمان کان سواءِ رهي ٿو.
مينهن وسڻ ۾ پکي روئندو آهي پر سُڪي نه ٿو ڄاڻي ته پاڻي ڪيئن پيئجي.
بانس صندل جي ڪاٺ ۾ مگن ته ٿي سگهي ٿو پر ان جي خوشبو نه وٺي سگهي.
ايتري بدقسمت آهي جو اُلو ڪڏهن به سج کي نه ڏسندو آهي.
مشڪ جيتوڻيڪ هرڻ ۾ رهي ٿي، پر ان جي ڳولا ۾ ڊوڙندي رهي ٿي.
سچو گرو سچو شهنشاهه آهي ۽ ٽوڙڻ وارن جا منهن ڪارا ٿي ويا آهن.
هڪ دفعي گدڙ ڊنر جي وات ۾ ڪري پيو ۽ رنگجي ويو.
ان جي بدليل رنگ جو فائدو وٺندي، اهو جنگل ۾ ويو ۽ (اتي جانورن کي) ٽوڙڻ شروع ڪيو.
هن جي کوهه ۾ وڏائيءَ سان ويهڻ، هرڻ کي خوفزده ڪري ان جي خدمت ڪرڻ لڳندو هو.
ڪوڙي غرور جي نشي ۾ اچي وڏي شان سان (جانورن تي) حڪومت ڪرڻ لڳو.
جيئن مولي جي پنن جي کائڻ جو اشارو آهي، تيئن اهو به تڏهن بي نقاب ٿي ويو جڏهن (ٻين گيڪڙن جا آواز ٻڌي) به رڙيون ڪرڻ لڳيون.
اهڙيءَ طرح پنهنجي منافقيءَ ۾ ڦاسائڻ وارو رب جي درٻار ۾ کُليو وڃي ٿو.
چور روز چوري ڪندو آهي پر آخر ۾ ان کي تمام گهڻو ڀوڳڻو پوندو آهي.
ان ماڻهوءَ جا ڪن ۽ نڪ ڪٽيا ويندا آهن، جيڪو ٻيءَ جي زال سان زيادتي ڪندو آهي.
هارائڻ واري جواري جي حالت اهڙي ئي هوندي آهي جيئن ڦل ۾ ڦاٿل هرڻ.
هڪ لنگڙي عورت ڀلي نه هلندي هجي، پر ٻين جي زال هجڻ ڪري هوءَ پياري لڳي ٿي.
ڪچيون اتي نه هونديون آهن، جيڪي ٽوڙيندڙن کي کائي ويندا آهن.
بڇڙن ڪمن سان ڪڏهن به ڇوٽڪارو حاصل نه ٿو ڪري سگهجي ۽ آخر ۾ انسان خراب ٿئي ٿو.
چمڪدار ڪيڙو جيترو چاهي چمڪي سگهي ٿو پر ان جي چمڪ چنڊ جي روشنيءَ تائين پهچي نه ٿي سگهي.
اهو ڪيئن ٿو چئي سگهجي ته سمنڊ ۽ پاڻيءَ جو قطرو برابر آهي.
هڪ چيلي ڪڏهن به هاٿي جي برابر نه ٿي سگهي. ان جو فخر ڪوڙو آهي.
هڪ ٻار جو پنهنجي ناني پيءُ جي گهر کي پنهنجي ماءُ ڏانهن بيان ڪرڻ بيڪار آهي.
0 ٽوڙڻ وارو! جيڪڏهن توهان ان رب کي مڪمل طور تي وساري ڇڏيو آهي جنهن کي جسم عطا ڪيو آهي
۽ روح توهان تي، توهان سڌو ياما جي گهر ڏانهن ويندا
برونز ته روشن نظر اچي ٿو پر اندران ڪارو ڪاري رهي ٿي.
بَلَ: تل جي ميدان ۾ لڳل ٻوٽو سرسبز ٿي سگهي ٿو پر اهو. ميوو بيڪار آهي.
اوليندر ٻج جا ٻه پاسا آهن؛ ٻاهران خوبصورت آهي پر اندران زهريلو آهي.
پيليجها، جهنگلي ڪيپر جو پڪو ميوو ڏسڻ ۾ ته رنگين ٿيندو آهي پر ان کي کائڻ سان انسان هڪدم مري ويندو آهي.
طوائف ڏسڻ ۾ ڏاڍي سهڻي آهي پر هوءَ ذهن کي پڪڙي ٿي (۽ آخرڪار انسان بيٺو آهي).
اهڙي طرح، dissembler جي ڪمپني انهن جي دوستن لاء مصيبت جو سبب بڻائيندو آهي
جيئن ڪو شڪاري هرڻ کي موسيقيءَ سان ڳولي ٿو ۽ ان کي ڦاسائي ٿو.
جيئن مڇيءَ جو گوشت ٿلهي تي رکي مڇيءَ کي پڪڙي ٿو.
جيئن ڪنول پنهنجو ڦٽيل چهرو ڏيکاريندي ڪاري ماکيءَ کي گمراهه ڪري ٿي.
جيئن ڏيئا جو شعلا دشمن وانگر ڪڪڙ کي ساڙي ٿو.
جيئن ماده هاٿي جو پيپر ماڊل نر هم منصب کي erotomaniac بڻائي ٿو.
اهڙيءَ طرح بزدلن جو رستو به جهنم ڏانهن وٺي وڃي ٿو.
ريگستان ۾ سراب ڪيئن ٿو اُڃائي؟
ماڻهو خوابن ۾ ته بادشاهه ٿي لطف اندوز ٿيندا آهن (پر صبح جو انهن وٽ ڪجهه به نه هوندو آهي).
اُميد ڪيئن ٿي رکي ته وڻ جي ڇانو قائم رهندي؟
هي سڀ هڪ جعلي شو آهي جهڙوڪ ايروبيٽ جي.
جيڪو ٽوڙڻ وارن سان صحبت رکي،
آخرڪار (هن دنيا مان) مايوس ٿي وڃي ٿو.
ڪانءُ ۽ ڪوئا جيتوڻيڪ مليل هجن، پر هڪ نه ٿا ٿي سگهن.
اهڙيءَ طرح بدمعاش به دنيا ۾ پنهنجي سستي ۽ گهٽ ڳالهين جي ڪري مشهور آهن.
ڪيئن هڪ ڪرين ۽ هڪ سوان هڪ ئي ماپ سان برابر ڪري سگهجي ٿو؟
اهڙي طرح مرتد کي کنيو ويندو آهي، ڌار ڪيو ويندو آهي ۽ بدنام ڪيو ويندو آهي.
dissemblers جي هال جو نشان ڇا آهي؟ اهي جعلي مٽيءَ جي سڪن وانگر آهن.
سندن مٿي تي جوتا ماريا ويندا آهن ۽ مٿن لعنت ڪئي ويندي آهي.
ٻار شام جو گڏ ٿي کيڏندا آهن.
ڪنهن کي بادشاهه جي روپ ۾ ۽ باقي رعيت جي روپ ۾، اهي مزاحيه منظر ٺاهيندا آهن.
انهن مان ڪي لشڪر جي اڳواڻيءَ ۾ جڳه کان ٻي جاءِ تي ڊوڙندا رهيا ۽ ڪي شڪست کائي ڀڄي ڀڄي ويا.
اُهي ڍڳيون پيش ڪري ٽيڪس ادا ڪن ٿا ۽ اهڙيءَ طرح عقلمند ٿي وڃن ٿا.
ڪجھ لمحن ۾ اھي پنھنجي راند کي برباد ڪري پنھنجي گھر ڏانھن ڊوڙندا آھن.
جيڪي بغير قابليت کان سواءِ پاڻ کي گرو سڏائيندا آهن، سي سُست ٽوڙيندڙ آهن.
ڊگھو، اوچو ۽ آسودو، ريشمي ڪپهه جو وڻ باغ ۾ نظر اچي ٿو.
ان کي پنهنجي ٿلهي ٿنڀن ۽ اونهي پاڙن تي فخر آهي.
ان جا سهڻا سائو پن ان جي پکيڙ کي وڌائين ٿا.
پر ان جي ڳاڙهي گلن ۽ بيڪار ميوي جي ڪري، اهو بيڪار آهي.
اهو ڏسي، ڀاڪر پائي ڀاڪر پاتو
پر پوءِ پشيمان ٿيو ڇاڪاڻ ته ان وڻ تي ميوو نه ٿو پوي.
پنج ڪپڙا پائڻ سان ڪو به مرد جو لباس سمجهي سگهي ٿو.
هن کي شايد سهڻي ڏاڙهي ۽ مونجهه ۽ هڪ پتلي جسم هجي.
هڪ سؤ هٿيارن جو مالڪ هو شايد ڳڻپيوڪر نائيٽس ۾ شمار ٿئي.
هو هڪ ماهر درٻار ٿي سگهي ٿو ۽ سڄي ملڪ ۾ مشهور ٿي سگهي ٿو.
پر مردانگيءَ کان سواءِ، ان جو عورت کي ڪهڙو فائدو؟
ڪير به انهن جي اڳيان سر جهڪائيندو، جيڪي بي پرواهه آهن ۽ پاڻ کي گرو سڏائيندا
جيڪڏهن رڳو گپ شپ ئي محبوب سان ملي سگهي ٿي ته پوءِ طوطي کي پڪڙجي ڇو؟
هو گهڻي هوشياريءَ سان حاصل نه ٿو ٿئي ۽ هوشيار ڪانو آخرڪار ماکي کائي ٿو.
طاقت به کٽي نه ٿي (عقل جي فتح ٿئي ٿي) ڇو ته هڪ هار هڪ شينهن کي ماريو آهي (پنهنجي عڪس ڏيکاريندي ۽ ان کي کوهه ۾ ٽپو ڏئي).
محبوب کي غزلن ۽ نظمن جي لالچ نه ٿيندي آهي، نه ته وزارتون سنياسيءَ جو لباس ڇو اختيار ڪن.
هن کي جوانيءَ ۽ خوبصورتيءَ جي طرف راغب نه ٿيندو آهي، ڇاڪاڻ ته زعمو جو رنگ مستقل نه هوندو آهي.
(رب ۽ سندس مخلوق جي) خدمت کان سواءِ هيءَ روح ويران عورت آهي ۽ محبوب فقط کلڻ سان (بيوقوفيءَ سان) حاصل نٿو ٿئي. هو خدمت ذريعي حاصل ٿئي ٿو.
جيڪڏهن سجدو ڪرڻ سان ئي ڇوٽڪارو ملي سگهي ٿو ته پوءِ ٻيلن ۾ چمگادڙ وڻن جي مٿان لٽڪي رهيا آهن.
آزادي جيڪڏهن قبرن جي اڪيلائيءَ ۾ ملي ٿي ته پوءِ چوڏهن کي پنهنجي سوراخن ۾ حاصل ڪرڻ گهرجي.
ڊگھي ڄمار به نه ايندي آهي، ڇاڪاڻ ته نانگ پنهنجي سڄي ڄمار پنهنجي زهر ۾ سڙي سڙي پوندو آهي.
جيڪڏهن گندگي ان کي حاصل ڪري سگهي ٿي، گدا ۽ سوئر هميشه گندگي ۽ مٽيء ۾ رهندا آهن.
جيڪڏهن نلڪن ۽ پاڙن تي لذت ڪرڻ سان (آزادي) ملي سگهي ٿي، ته پوءِ جانورن جا رڍ انهن کي لڪائي ۽ کائي رهيا آهن (انهن کي به آزادي ملڻ گهرجي ها).
جيئن گهر (حقيقت ۾) دروازي کان سواءِ بيڪار آهي، تيئن گرو کان سواءِ آزادي حاصل نه ٿي سگهي.
جيڪڏهن زيارتن تي غسل ڪري ڇوٽڪارو حاصل ٿئي ته پوءِ (اسان ڄاڻون ٿا ته) ڏيڏر هميشه پاڻيءَ ۾ رهن ٿا.
جيڪڏهن ڊگها وار اُڀرڻ سان اُها دستياب ٿي سگهي ٿي ته پوءِ ڀاڄيءَ جون پاڙون ڊگھيون آهن.
جيڪڏهن ننگا ٿي وڃي ته ٻيلي جا سڀ هرڻ جدا ٿي وڃن.
جيڪڏهن اهو جسم تي خاڪ هڻڻ سان حاصل ٿئي ٿو، ته گدا هميشه مٽي ۾ ڦري ٿو.
جيڪڏهن گونگي ان کي آڻي سگهي ٿي، جانور ۽ غير معمولي شيون يقيناً بي زبان آهن.
گروءَ کان سواءِ ڪا به آزادي حاصل نه ٿي ٿئي ۽ گروءَ سان ملڻ سان ئي بنديون ٽٽي وڃن ٿيون.
جيڪڏهن جڙي ٻوٽين جي دوا ڪنهن کي زنده رکي سگهي ٿي، ته دھنونتري (هندستاني نظام طب جو پيءُ) ڇو مري ويو؟
جادوگر ڪيترن ئي تنترن ۽ منترن کي ڄاڻن ٿا، پر پوءِ به هو ملڪ ۾ اُتي اُڏامندا رهن ٿا.
جيڪڏهن وڻن جي پوڄا ڪرڻ سان اها دستيابي ٿي سگهي ٿي ته پوءِ وڻ پاڻ ئي (پنهنجي باھ ۾) ڇو سڙي وڃن؟
برائي ۽ وحشي روحن جي پوڄا ڪرڻ سان به ڇوٽڪارو حاصل نه ٿيندو آهي ڇو ته چور ۽ ڌاڙيل ۾ ڪو به بنيادي فرق ناهي.
راتين جي اوندهه سان آزادي حاصل نه ٿي ڪري سگهجي، ڇاڪاڻ ته مجرم به رات جو جاڳندا رهن ٿا ۽ اُتي ڀڄن ٿا.
گروءَ کان سواءِ ڪا به آزادي حاصل نه ٿي ٿئي ۽ گروءَ تي مبني، گٽملچ امر ٿي وڃن ٿا ۽ ٻين کي به ائين بڻائين ٿا.
چوڏهن هڪ گھنٽي ٺاهي ورتي ته جيئن ان کي ٻلي جي ڳچيءَ مان لٽڪائي سگهجي (پر اهو ڪم نه ڪري سگهيو).
مکين گيٽ ۾ غسل ڪرڻ جو سوچيو (پر سڀ مارجي ويا).
ڪڪڙن ۽ ڪتن جي گندگي ڪڏهن به ختم نه ٿيندي آهي ته پوءِ اهي پنهنجو وقت ڪيئن گذارين!
سلوان (برسات جو مهينو) ۾ حشرات پاڻيءَ جي مٿاڇري تي لنگهندا رهندا آهن، ڪيڏي نه ڪوشش ڪري انهن کي ڀڄائڻ جي.
جيئن ويساخ جي مهيني ۾ لڏپلاڻ ڪندڙ هيرون پکي ڌارين ملڪن تي اڏامندا آهن.
گروءَ کان سواءِ انسان آزاد نٿو ٿئي ۽ لڏپلاڻ جو شڪار ٿئي ٿو.
ڪپڙي جي ڍير تي ويٺي ڪرڪيٽ ڊريپر نه ٿي ٿئي.
جيڪڏهن ڪتي جي ڳچيءَ ۾ پئسي جو پٽو بند هجي ته اهو سون جو سوداگر نه ٿيندو.
بندر جي ڳچيءَ ۾ ياقوت ۽ زيور جا ڳنڍڻ ان کي زيور جهڙو سلوڪ نٿو ڪري.
چندن سان ڀريل، گڏهه کي خوشبوءِ وارو نٿو چئي سگهجي.
جيڪڏهن اتفاق سان مک مک مکڙيءَ جي وات ۾ وڃي ته پوءِ ڀاڪر نه بڻجي.
سچ هميشه سچ هوندو آهي ۽ ڪوڙ هميشه ڪوڙو هوندو آهي
پاڙيسريءَ جي پٽ تي فخر ڪرڻ، جيڪو تنهنجي صحن ۾ آيو آهي، سو ڪوڙو ۽ اجايو آهي.
ڍڳا چرڻ وارا جانور انهن کي پنهنجي ملڪيت سمجهي نٿا سگهن.
هڪ غلام پورهيت پنهنجي مٿي تي پئسن سان ڀريل ٿيلهو کڻي،
اڃا به غريب ۽ حيران ٿي ويندو.
جيئن فصل جو سنڀاليندڙ ان جو مالڪ ناهي، تيئن مهمان جيڪو ٻئي جي گهر کي پنهنجو سمجهي، بيوقوف آهي.
اهو سڀ کان وڏو جاهل بيوقوف آهي، جنهن وٽ پنهنجو ڪجهه به نه آهي، اهو ظاهر ڪري ٿو ته هو هر شيءِ جو مالڪ آهي.
هڪ چيلهه هاٿي جو وزن برداشت نه ڪري سگهي ٿي.
مکڻ ڦرڻ ۽ پنهنجا عضوا مروڙيندڙ شينهن جو قاتل ڪيئن ٿي سگهي ٿو؟
مڇر جو ڏنگ ڪڏهن به پاڻ کي نانگ جي زهر جي برابر نٿو ڪري سگهي.
لکين وڏيون ڪاريون ڪڙيون به ڪيئن هڪ چيتي جو شڪار ڪري سگهن ٿيون؟
لکين جُونءَ کان متاثر ٿيل لحظي جو مالڪ، ان کي بادشاهه يا مالڪ نٿو چئي سگهجي.
جنهن وٽ هر شيءِ کان خالي هجي تڏهن به ظاهر ڪري ٿو ته سڀ ڪجهه آهي، اهو سڀ کان وڏو بيوقوف آهي.
بند ڪمري ۾ پٽ ڄڻيو ويندو آهي پر ٻاهران آيل سڀني کي خبر پوندي آهي.
زمين ۾ دفن ٿيل دولت به مالڪ جي چهري جي اشارن مان ظاهر ٿئي ٿي.
جيتوڻيڪ هڪ عام مسافر ٻڌائي سگهي ٿو ته اهو اڳ ۾ ئي مينهن آهي.
نئون چنڊ اڀرڻ تي سڀ ان طرف جھڪي.
گورک جي ڳچيءَ ۾ ٿلهو چادر آهي، پر دنيا کيس ناٿ، عظيم آقا جي نالي سان سڃاڻي ٿي.
گرو جي علم کي گرو چئبو آهي؛ صرف سچ سچ جي سڃاڻپ ڪري ٿو.
مان هڪ مجرم، گنهگار، بدڪار ۽ مرتد آهيان.
مان چور آهيان، زناڪار؛ جواري جيڪو هميشه ٻين جي گهرن تي نظر رکندو آهي.
مان هڪ خيانت ڪندڙ، چاقو، بدمعاش ۽ دغاباز آهيان، جيڪو سڄي دنيا کي ڌوڪو ڏئي ٿو.
مون کي پنهنجي جنسي خواهشن، ڪاوڙ، لالچ، لالچ ۽ ٻين نشي تي فخر محسوس ٿئي ٿو.
مان غدار ۽ بي شڪر آهيان؛ ڪو به مون کي هن سان گڏ رکڻ پسند نٿو ڪري. ياد رکو،
0 ڳائڻ وارو شاگرد! ته سچو گرو، اڪيلو آهي (توهان جي گناهن جي) معافي ڏيڻ جو.