هڪ اونڪار، بنيادي توانائي، خدا جي فرمانبرداري جي فضل سان محسوس ڪيو
گرو (نانڪ ديو) جي جھلڪ سچ جي روپ ۾ آهي جنهن مون کي مڪمل ۽ عجيب سان منهن ڏنو آهي.
ماڻهن کي سچو نالو ۽ خالق رب جو منتر عطا ڪري، هن ماڻهن کي ماورائي ب جي ياد ڏياريو آهي.
سچائي جو علم گرو جو ڪلام آهي، جنهن جي ذريعي حيرت انگيز اڻ کٽ راڳ ٻڌو وڃي ٿو.
گرومک-پنٿ جي شروعات ڪندي، (سکھزم، گرومخن لاءِ هاءِ وي) گرو هڪ ۽ سڀني کي ثابت قدمي سان جذب ٿيڻ جي ترغيب ڏني.
ماڻهن کي تعليم ڏيڻ ۽ انهن کي پنهنجو شاگرد بڻائي، گم هڪ مقدس جماعت قائم ڪئي آهي، سچ جي گهر.
سچ جي راڄ کي ماڻهن جي حوالي ڪري، گرو انهن کي (ڪميل) (خدا جي) پيرن تي جهڪايو.
هن ماڻهن کي (رب جي) پيرن جي شان سمجھائي.
جڏهن کان زيارتن تي گناهه ميٽجي ويندا آهن، تڏهن کان ماڻهن انهن کي زوال جي بلندين جو نالو ڏنو آهي.
پر زيارت جا مرڪز رڳو اتي جي ساڌن جي نظر سان معنيٰ رکن ٿا.
ساڌو اهي آهن، هو ذهن کي نظم و ضبط ڪري گرو جي پيرن ۾ رکيا آهن. سادھوءَ جو اھڙو آھي ۽
ڪروڙين مان ڪو هڪ (سچو) ساڌو ٿي سگهي ٿو.
تنهن هوندي به گرو انڪ جي سکن جي روپ ۾ ساڌو) بيشمار آهن ڇو ته ڌرمشيا، مقدس مرڪز، ايريو ۾ وڌندا آهن.
گروءَ جي سکن جي پيرن تي سجدو ڪندڙ ماڻهو پيرن جي ڌوئي ڌوئي ان جي پوڄا ڪندا آهن.
گرو مُخ کي اُتي غير محسوس رب جي جھلڪ ۽ خوشيءَ جو ميوو مليو آهي.
پنجن ئي عنصرن جي خوبين کي پنهنجي دلين ۾ پوکڻ ڪري، ڌرتيءَ وانگر گرومخ، انا جو احساس وڃائي ويٺا آهن.
اهي گرو جي پيرن جي پناهه ۾ آيا آهن ۽ ان دڪان مان هر قسم جو فائدو حاصل ڪن ٿا.
ڪنوينشن ۽ گروءَ جي ڏنل علم مان به اهو ئي (نتيجو) نڪرندو آهي ته ساڌوءَ جي پيرن جي مٽي.
مري ويلن کي نيڪيءَ جو درجو ڏنو وڃي ٿو ۽ نيڪيءَ وارن کي وڌيڪ مقدس ۾ تبديل ڪيو وڃي ٿو.
سادھن جي پيرن جي ڌوئي امرت جو شان لامحدود آهي. ايستائين جو اسٽيسناگ (هزارين ڍڪيل افسانوي سانپ) جڏهن ته
ان جي ڪيترن ئي واتن سان رب جي واکاڻ ڪندي ان کي نه ڄاڻي سگهيو. ساڌوءَ جي پيرن جي مٽيءَ سڀ قرض لٽي ڇڏيا آهن ۽ انهيءَ پير ڌوئي امرت سان ذهن به قابو ۾ اچي ويو آهي.
گرومخ پهرين پاڻ پيرن تي جهڪيو ۽ پوءِ سڄي دنيا کي پيرن تي ڪري ڇڏيو.
گنگا، رب جي پيرن جي ڌوئڻ، آسمان کي ڇڏي ۽ ارٿ ڏانهن آئي.
ان ۾ 909 نديون ۽ 68 زيارت جا مرڪز ٺهندا هئا.
سڀني ٽنهي جهانن ۾، اهو مستند طور قبول ڪيو ويو آهي ۽ مهاديو، ايوا) ان کي پنهنجي سر تي پيدا ڪيو آهي.
ديوتا ۽ ديوي سڀ ان جي پوڄا ڪن ٿا ۽ ان جي عظمت کي سلام ڪن ٿا.
بيشمار آسمانن ۽ آسمانن جا مالڪ جن جي حدن سميت، مراقبي ۾ جذب ٿي اعلان ڪيو،
ته ساڌوءَ جي پيرن جي مٽي ناياب آهي ۽ سچي گرو جي پناهه ۾ اچڻ سان ئي ملي ٿي.
ڪنول جي پيرن جي هڪ پنن جي به قيمت اندازو کان ٻاهر آهي.
دولت جي ديوي (لڪشمي) جي پيرن جي پناهه ۾ لکين اڻ ڏٺي طاقتون سينگارينديون آهن.
تمام خوشحالي، معجزاتي طاقتون ۽ خزانا سندس ٻانهن ۾ آهن ۽ ڪيترائي قابل ماڻهو ان ۾ سمايل آهن.
سڀ چار وام، ڇهه فلسفو، جشن، سوتي ۽ نو رياضي هن کي سجدو ڪيو ويو آهي.
فريب سان هوءَ ٽنهي جهانن، چوڏهن منزلن، زمين، سمنڊ ۽ پاتال ۾ پکڙيل آهي.
اها ديوي ڪملا (لڪشمي) پنهنجي مڙس (وشنو) سان گڏ مقدس جماعت جي پناهه گهرندي آهي.
جنهن ۾ پاڪ ذات جي پيرن تي سر جهڪائڻ وارا گروم پنهنجي انا وڃائي ويٺا آهن ۽ اڃا تائين پاڻ کي بي خبر رکيو آهي.
گرومخن جي لذت جي ميوي جي عظمت تمام وڏي آهي.
ومن (ننڍو قد وارو برهمڻ) جو روپ اختيار ڪرڻ ۽ راجا بالي کي گمراهه ڪرڻ ۾ ناڪام رهي
هو پاڻ ئي ٺڳي ويو. ومن اڍائي قدم زمين طلب ڪري، پوءِ پنهنجي جسم کي وڌايو.
ٻن قدمن ۾ هن ٽنهي جهانن کي ماپيو ۽ اڌ قدم ۾ هن بادشاهه بالي جي جسم کي ماپيو.
بالي آسمانن کان بھتر نير دنيا جي بادشاھت کي قبول ڪري ان تي حڪومت ڪرڻ لڳو.
هاڻي رب، جنهن ۾ برهما، وشنو ۽ مهين شامل هئا، پنهنجي بندن جو عاشق ٿي، راجا بالي جي دروازي جي حيثيت ۾ خدمت ڪئي.
ومن وانگر ڪيترن ئي مقدس اوتارن کي پڻ مقدس جماعت جي پيرن جي مٽي حاصل ڪرڻ جي تمنا آهي.
اهي به مقدسن جي سنگت ۾ گرو جي پيرن جو خيال رکندا آهن.
جمادگني رشي وٽ سهسرباهو نالي هڪ راجا مهمان طور آيو.
رشي سان گڏ خواهشن سان ڀريل ڳئون ڏسي لالچ ٿي ويو ۽ جمدگني کي ماري ڇڏيو.
رينوڪا جي روئڻ جو آواز ٻڌي، سندس ماءُ، پرانا رام ڊوڙندي آئي.
ڪاوڙ ۾ اچي هن ڪشترين جي هن ڌرتيءَ کي ايڪويهه ڀيرا صاف ڪيو يعني سڀني ڪشترين کي ماري ڇڏيو.
پرسو رم جي پيرن تي ڪري رڳو اھي ئي بچي ويا. ٻيو ڪو به هن جي خلاف هٿيار کڻي نه سگهيو.
هو پنهنجي انا کي به ختم نه ڪري سگهيو ۽ جيتوڻيڪ هو چريجيو بڻجي ويو، يعني هميشه زندهه انسان،
هن هميشه پنهنجي انا جو مظاهرو ڪيو ۽ ڪڏهن به لوٽس جي پيرن جو پولن حاصل نه ڪري سگهيو.
سندن خوشيءَ جي محل ۾، ديسرٿ ۽ ڪوساليا سندن خوشين ۾ سمايل هئا.
هو خوشيءَ ۾ سوچي رهيا هئا ته سندن پٽ جو اڃا نالو ڇا رکيو وڃي.
هنن جو خيال هو ته نالو رام چندر رکڻ گهرجي ڇو ته صرف رام جو نالو پڙهندا آهيون
انهن کي ٽن قتلن (امبر ۽ ان جي والدين جي قتل) کان نجات ملندي.
رام راءِ (رام جي بادشاهي) جنهن ۾ سچائي، سڪون ۽ ڌرم محفوظ هئا،
سڄي دنيا ۾ تسليم ڪيو ويو. رم مايا کان لاتعلق رهي ۽ ويسٿ جي ڀرسان ويٺي هين جون ڳالهيون ٻڌندو رهيو
رتميات جي ذريعي ماڻهن کي معلوم ٿيو ته پٿر (احليا) رم جي پيرن جي ڇهڻ سان بحال ٿيو.
اهو رام به ساڌون جي ميڙ جي مٽي حاصل ڪري خوش ٿيو (۽ آنچ جا پير ڌوئي جنگل ۾ ويو.
ڀاڳوت جو ڏهين باب دنيا ۾ ڪرشنا جي اوتار جي شان کي بيان ڪري ٿو.
هن ڀوگ (خوشحالي) ۽ يوگا (تقسيم) جا ڪيترائي شاندار عمل ڪيا.
ڪورو (ڌرتتر جي پٽن) ۽ پانڊين کي هڪ ٻئي سان وڙهڻ لاءِ هن وڌيڪ حيران ڪري ڇڏيو.
اندر ۽ برهما وغيره. هن جي عظمت جي حدن کي خبر ناهي.
جڏهن يُودِشَر جي طرفان رِيسفي جو بندوبست ڪيو ويو ته سڀني کي پنهنجا فرض مقرر ڪيا ويا.
ڪرشنا پاڻ سڀني جي پيرن کي ڌوئڻ جو فرض سنڀالي ورتو ته جيئن هن خدمت ذريعي
هن کي مقدس جماعت جي خدمت ۽ گرو جي ڪلام جي اهميت جو احساس ٿي سگهي ٿو.
چيو وڃي ٿو ته (عظيم) مڇيءَ جي روپ ۾ ويسٽا (Vista) پاڻ کي اوتار ڪيو ۽ پنهنجي بهادريءَ سان ويد کي بچائي ورتو.
پوءِ ڪڇيءَ جي صورت ۾ هن سمنڊ کي ڇهيو ۽ ان مان زيور ڪڍيائين.
ٽيون اوتار ويرا جي صورت ۾، هن ڀوتن کي ختم ڪيو ۽ زمين کي آزاد ڪيو.
چوٿين اوتار ۾ هن انسان-شير جي روپ ۾ فرض ڪيو ۽ هيرانيڪاسيپو (Hiranyakasipu) پرهليد کي بچايو.
هن هڪ دنيا ۾ ڏهه دفعا اوتار ٿي ويسمي به انا پرست ٿي وئي.
پر، رب اونڪر جنهن ڪروڙين جهانن کي سمايو آهي
هن جي هر ٽرڪوم ۾ اهڙن ماڻهن جي بيشمار انتظام ڪيو آهي.
ان جي باوجود، گرو جا لوٽس پير ناقابل قبول ۽ سڀني حدن کان ٻاهر آهن.
شاسترن، ويدن ۽ پراڻن کي ٻڌڻ کان پوءِ ماڻهو انهن کي وڌيڪ پڙهن ٿا ۽ ٻڌن ٿا.
لکين ماڻهو راڳ نڙ (موسيقي جي ماپن) ۽ اڻڄاتل راڳ کي ٻڌن ٿا ۽ اهو ئي ڳائن ٿا.
SesanEg ۽ لکين لوماس رشي انهيءَ غير واضح رب جي متحرڪيءَ کي ڄاڻڻ لاءِ توجه ڏين ٿا.
لکين برهما، وشنوس ۽ سيواس جيڪي هن تي توجه ڏين ٿا ۽ ڳالهائين ٿا، اهي اڃا تائين هن جي هڪ ذرو به بي خبر آهن.
ديوتا ۽ ديوتا ان رب کي پوڄيندا آهن پر انهن جي خدمت انهن کي هن جي اسرار ڏانهن نه ايندي آهي.
لکين مڇيندر ناٿ (متسيندرناٿ)، گورکناٿ ۽ سڌ (اعليٰ حڪمن جا سنسار) پنهنجي يوگڪ عملن (ڌوتر ۽ نيتي وغيره) ذريعي هن تي ڌيان ڏين ٿا.
اهي سڀئي گرو جي پيرن کي ناقابل قبول قرار ڏين ٿا
جيڪڏهن ٻاهر نڪرندي هڪ برهمڻ (جنهن کي هندستان ۾ پنهنجي اعليٰ ذات تي فخر آهي) نظر اچي ٿو، ته روايتي ماڻهو ان کي سمجهن ٿا.
مٿو پنهنجي بلند مقام تي فخر ڪندي پگڙي سان ڍڪيل آهي.
اکيون به پياري نه هونديون آهن ڇاڪاڻ ته اهي ٻهئي جي احساس سان ڏسنديون آهن.
نڪ جي پوڄا به نه آهي، ڇاڪاڻ ته گهٽ ماڻهوءَ کي ڏسندي ئي نِڪ مٿي ڪري بيزار ٿي ويندي آهي.
جيتوڻيڪ مٿي رکيل ڪنن جي پوڄا نه ٿيندي آهي، ڇاڪاڻ ته اهي تعظيم ۽ بدمعاشي ٻڌندا آهن.
زبان به پوڄا نه ٿي ڪري، ڇاڪاڻ ته اها به ڏندن سان گهيريل آهي ۽ ان ۾ ذائقو به کائڻ ۽ کائڻ جي شيءِ آهي.
فقط هيٺاهين هئڻ ڪري، پيرن کي هٿن سان ڇهيو وڃي عبادت ۾.
مغرور هاٿي ناگزير آهي ۽ طاقتور شينهن کي ڪو به نه کائي ٿو.
ٻڪري عاجز آهي ان ڪري ان جي هر هنڌ عزت ڪئي ويندي آهي.
موت، خوشي، شادي، يجن وغيره جي موقعن تي صرف ان جو گوشت قبول ڪيو ويندو آهي.
گھر وارن ۾ ان جو گوشت مقدس مڃيو وڃي ٿو ۽ ان جي آنڊن سان تارن جا اوزار ٺاھيا وڃن ٿا.
اُن جي چمڙيءَ مان جوتا ٺاهيا ويندا آهن، جن جي استعمال لاءِ اولياءَ الله جي توفيق ۾ ضم ٿي ويندا آهن.
ان جي چمڙيءَ تي ڍول وڄايا ويندا آهن ۽ پوءِ پاڪ جماعت ۾ خوشيءَ وارو ڪيترن، رب جي تسبيح، ڳايو ويندو آهي.
حقيقت ۾، مقدس جماعت ڏانهن وڃڻ ساڳيو ئي آهي جيئن سچي گرو جي پناهه ۾ وڃڻ.
سڀ جسم مفيد آهن پر انساني جسم سڀ کان وڌيڪ بيڪار ۽ ناپاڪ آهي.
ان جي صحبت ۾ ڪيترائي لذيذ طعام، مٺي وغيره پيشاب ۽ پاخاني ۾ تبديل ٿي ويندا آهن.
ان جي بڇڙي ڪمپنيءَ ۾ ريشمي ڪپڙا، ڀاڄيون، ڪمپور وغيره به خراب ٿين ٿا.
صندل جي خوشبوءَ ۽ جوس جون لٺيون وغيره به مرغي جي بوءَ ۾ تبديل ٿي وڃن ٿيون.
بادشاهن جي بادشاهن تي حڪومت ڪن ٿا ۽ هڪ ٻئي سان وڙهندي مري ويندا آهن.
پاڪ جماعت ۽ گرو جي پناهه ۾ وڃڻ کان سواءِ، هي انساني جسم به بيڪار آهي.
فقط اهو جسم معنيٰ وارو آهي جيڪو عاجزي سان گرو جي در تي آيو آهي
اُهي گرومُخ جيڪي پاڪ جماعت جي پناهه ۾ ويا آهن، انهن کي خوشيءَ جو ميوو مليو آهي.
اهي عقيدتمند آهن دھرو، پرهلاد، امبريس، بالي، جنڪ، جيديو، والملڪي وغيره.
اهي مقدس جماعت جي ذريعي پار ٿي ويا آهن. ٿلهو، ترلوچن، نامديو، ڌن،
ساڌن کي به سنت سڏيو ويو آهي. ڪبير کي ڀڳت، ڀوت ۽ رويداس طور قبول ڪيو ويو آهي،
Vidur et al. پڻ رب سان پيار ڪيو ويو آهي. ڀلي ذات ۾ پيدا ٿئي يا اوچي ذات ۾،
جنهن گورمک جي پيرن کي دل ۾ اختيار ڪيو آهي،
هن جي انا کي ختم ڪرڻ سان (عقيدت جي طور تي) معلوم ٿيو آهي.
نام نهاد علم وارن ماڻهن ويد ٻڌي ٻڌا ۽ ٻڌن جي بنياد تي دنيا جي ڄاڻ حاصل ڪئي.
آسمانن، ڌرتي ماءُ ۽ ستن ئي اونداهين بابت به ڄاڻن ٿا، پر پوءِ به کين اصل حقيقت جي خبر نه آهي.
نه ته اهي ماضيءَ جي مستقبل ۽ حال کي هٿي ڏين ٿا ۽ نه ئي شروع جي وچ جو اسرار، پر رڳو حيران ڪندڙ آهن.
انهن جي درجه بندي وچولي ۽ گهٽ وارن جي ذريعي اهي عظيم راند کي سمجهي نٿا سگهن.
ڪمن ۾ مشغول (راجوگني)، جڙت (تموگوني) ۽ سڪون (ستوگوني) پڻ ڳالهائي ۽ ٻڌي،
پر پاڪ قوم ۽ سچي گروءَ کي سمجهڻ کان سواءِ، اهي پنهنجن ڪمن ۽ ڪارنامن مان ڀڄندا رهن ٿا.
اهڙيءَ طرح مسلمانن ۽ هندن جي (درجه بندي).
ستيوگ ۾ هڪ ظالم جي بڇڙائيءَ سبب سڄي ملڪ کي نقصان پهتو.
تريتيا ۾ سڄو شهر گهيرو ڪيو ويو ۽ دواپر ۾ سڄو خاندان جهنم جو شڪار ٿيو.
ڪليگ جو انصاف سچو آهي، ڇاڪاڻ ته صرف اهو ئي برداشت ڪري ٿو جيڪو بڇڙا ڪم ڪري ٿو.
ستيوگ ۾، سچ، تريتا- يجتي ۾، دواپر جي رسمن جي پوڄا مڪمل ڪئي وئي.
ڪليگ ۾ رب جي نالي کي مسلسل ياد ڪرڻ کان سواءِ ٻيو ڪو به عمل آزاد نه ٿي سگهي.
هر دور ۾ فرد جيڪو پوکيو آهي سو ئي لڻي ٿو ۽ پنهنجي مرضيءَ مطابق ڏک ۽ خوشيون حاصل ڪري ٿو.
ڪليگ ۾، فرد جي خواهش آهي ته نيڪ عملن جو ميوو حاصل ٿئي جيتوڻيڪ هو گناهن جي ڪمن ۾ مشغول رهي ٿو.
گرو مُخ کي لذت جو ميوو حاصل ٿئي ٿو صرف پنهنجي انا جي احساس کي وڃائڻ سان
ستيوگ جي ناانصافي ڏسي، ٻلي جي روپ ۾ ڌرم غمگين ٿي ويو.
ايستائين جو ديوتائن جو راجا، اندر ۽ ٻيا بادشاه جيڪي وڏيون سلطنتون، مغرور انا پرستي، طاقت ۽ ڏاهپ کان خالي نه هئا.
تريتا- ۾ ان جو هڪ پير لڪي ويو ۽ هاڻي مذهبي ماڻهو صرف عرس جي رسمن جي ڪارڪردگيءَ سان مطمئن محسوس ڪرڻ لڳا.
ديواپر ۾ فقط ٻه پير ڌرم رهجي ويا ۽ هاڻي ماڻهو فقط رسم پرستيءَ ۾ مشغول رهڻ لڳا.
ڪليگ ۾، ڌرم صرف هڪ پير آهي ۽ نتيجي ۾ ڪافي ڪمزور ٿي ويو آهي.
سچو گرو، بي طاقت جي طاقت، ان کي (ڌرم) ظاهر ڪيو آهي ۽ ان جي ذريعي پاڪ Icongregtations ٺاهي.
گرومخن ڌرم کي ڪمال تائين پهچايو آهي، جيڪو اڳ ۾ مٽي ٿي ويو هو.
جڏهن کان سچو گرو سڀني چئن ورهن کي هڪ ۾ ضم ڪيو، ورنا جي هن گڏجاڻي کي مقدس ڪن جي نالي سان مشهور ٿيو.
ڇهن موسمن ۽ ڇهن فلسفن ۾، گرومخ فلسفو سج وانگر قائم ڪيو ويو آهي (سيارن جي وچ ۾).
سڀني ٻارهن طريقن (يوگين جي) کي ختم ڪري، گرو هڪ طاقتور گرومڪ طريقو (پنٿ) پيدا ڪيو آهي.
هي پنٿ پاڻ کي ويد ۽ ڪتب جي حدن کان پري رکي ٿو ۽ هميشه ياد ڪري ٿو ۽ ڳائيندو آهي.
مڪمل عاجزي ۽ گم جي پيرن جي مٽي ٿيڻ جي هن طريقي تي، شاگرد صحيح اخلاق سکي ٿو.
هي پنٿ مايا جي وچ ۾ لاتعلق رهي ٿو ۽ انا جي احساس کي ختم ڪري رب کي ياد ڪري ٿو، يعني هميشه ريما.
اهو بتن ۽ لعنتن جي اثر کان تمام گهڻو اڳتي نڪري ويو آهي.
جڏهن ٻه مسلمان ملن ٿا ته هڪ ٻئي کي سلام چوندا آهن.
جڏهن يوگي ملن ٿا ته اهي ويس سلام جو بدلي ڪن ٿا، پريم ايول رب.
مختلف پوشاڪ جا سنياسي چوندا آهن ’آن نم‘، ’اوم نم نارائڻ‘.
جڏهن ڪو برهمڻ جي اڳيان سجدو ڪري ٿو ته هو به ان شخص جي اسٽيشن کي نظر ۾ رکندي ان جي مطابق نعمت ڏيندو آهي.
سکن ۾، ملڻ تي، پيرن کي هٿ سان سلام ڪرڻ جو رواج آهي، ۽ اهو بهترين آهي.
هن قانون ۾ بادشاهه ۽ غريب برابر آهن ۽ ننڍي ۽ وڏي جو ڪو به فرق نه ڪيو ويو آهي.
چندن جي ڪاٺيءَ وانگر عقيدتمند (پنهنجي خوشبوءِ پکيڙڻ وقت) ڪو به تعصب نه ڪندا آهن.
ڪو به ناياب گرو جي تعليم تي عمل ڪري ٿو جيڪو پاڻ کي گهٽين ۾ سڀني کان گهٽ سڏيندو آهي.
جڏهن هڪ رپيو سٺ پئسن ۾ تبديل ٿئي ٿو ته ان جي طاقت ٽڙي پکڙي وڃي ٿي ۽ ڪمزور ٿي وڃي ٿي.
سون جو سڪو جيڪڏهن ڏهه روپين ۾ بدلجي وڃي ته ان جي قيمت ختم ٿي وڃي ٿي.
۽ جيڪڏهن هڪ هيرو هڪ هزار سڪن جي بدلي حاصل ڪيو وڃي ته اهو ايترو هلڪو ٿي وڃي ٿو جو ان کي هار ۾ ڳنڍيو وڃي ٿو (۽ پائڻ).
اهو انسان جنهن جي پيرن کي ڇهڻ ۽ پيرن جي مٽي ٿيڻ سان ڳالهائڻ جا وهم ۽ خوف ختم ٿي ويندا آهن.
۽ هن جي دماغ مان عمل ۽ مقدس جماعت ۾ پنجن بڇڙن جذبن کي ختم ڪري ٿو، هو ذهن کي وڌيڪ روڪي ٿو.
اهڙو ئي سچو ساڌو (گرمُخ) آهي ۽ سندس ڪلام بي معنيٰ آهي.