Vaaran Bhai Gurdas Ji

Tudalen - 32


ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ik oankaar satigur prasaad |

Un Oankar, yr egni cysefin, a sylweddolwyd trwy ras y pregetbwr dwyfol

ਪਉੜੀ ੧
paurree 1

ਪਹਿਲਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਨਮੁ ਲੈ ਭੈ ਵਿਚਿ ਵਰਤੈ ਹੋਇ ਇਆਣਾ ।
pahilaa guramukh janam lai bhai vich varatai hoe eaanaa |

Ar ôl cael ei eni yn y byd hwn, mae'r gurmukh sy'n dod yn ddiniwed ac yn anwybodus yn dwythellau ei hun yn ofn yr Arglwydd.

ਗੁਰ ਸਿਖ ਲੈ ਗੁਰਸਿਖੁ ਹੋਇ ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਵਿਚਿ ਖਰਾ ਸਿਆਣਾ ।
gur sikh lai gurasikh hoe bhaae bhagat vich kharaa siaanaa |

Mae mabwysiadu dysgeidiaeth y Guru yn dod yn Sikh y Guru ac yn cynnal ei hun yn yr ymroddiad cariadus, mae e'n arwain bywyd pur a deallus.

ਗੁਰ ਸਿਖ ਸੁਣਿ ਮੰਨੈ ਸਮਝਿ ਮਾਣਿ ਮਹਤਿ ਵਿਚਿ ਰਹੈ ਨਿਮਾਣਾ ।
gur sikh sun manai samajh maan mahat vich rahai nimaanaa |

Ar ôl gwrando arno a'i ddeall, mae e'n derbyn dysgeidiaeth y Guru ac mae hyd yn oed ennill y gogoniant yn parhau i fod yn ostyngedig.

ਗੁਰ ਸਿਖ ਗੁਰਸਿਖੁ ਪੂਜਦਾ ਪੈਰੀ ਪੈ ਰਹਰਾਸਿ ਲੁਭਾਣਾ ।
gur sikh gurasikh poojadaa pairee pai raharaas lubhaanaa |

Yn unol â dysgeidiaeth y Guru, mae'n addoli'r e Sikhiaid ac yn cyffwrdd â'u traed ac, yn dilyn eu llwybr virtus, mae'n dod yn hoffus o bawb.

ਗੁਰ ਸਿਖ ਮਨਹੁ ਨ ਵਿਸਰੈ ਚਲਣੁ ਜਾਣਿ ਜੁਗਤਿ ਮਿਹਮਾਣਾ ।
gur sikh manahu na visarai chalan jaan jugat mihamaanaa |

Nid yw'r Sikhiaid byth yn anghofio cyfarwyddyd Guru ac mae wedi dysgu'r ffordd o ystyried ei hun fel gwestai sy'n mynd heibio, yn treulio ei fywyd (yn bwrpasol) yma.

ਗੁਰ ਸਿਖ ਮਿਠਾ ਬੋਲਣਾ ਨਿਵਿ ਚਲਣਾ ਗੁਰਸਿਖੁ ਪਰਵਾਣਾ ।
gur sikh mitthaa bolanaa niv chalanaa gurasikh paravaanaa |

Mae Sikh y Guru yn siarad yn felys ac yn derbyn gostyngeiddrwydd fel y ffordd briodol o fyw.

ਘਾਲਿ ਖਾਇ ਗੁਰਸਿਖ ਮਿਲਿ ਖਾਣਾ ।੧।
ghaal khaae gurasikh mil khaanaa |1|

Mae'r Gurmukh, person sy'n canolbwyntio ar guru yn ennill bywoliaeth trwy lafur caled ac yn rhannu ei luniaeth gyda Sikhiaid eraill yr um.

ਪਉੜੀ ੨
paurree 2

ਦਿਸਟਿ ਦਰਸ ਲਿਵ ਸਾਵਧਾਨੁ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਚੇਤੰਨੁ ਸਿਆਣਾ ।
disatt daras liv saavadhaan sabad surat chetan siaanaa |

Mae gweledigaeth gurmukh yn parhau i fod yn eistedd yn ei awydd am gipolwg ar yr Arglwydd, ac yn rhinwedd ei sylweddoli'n ofalus o'r sabad, mae'n caffael doethineb.

ਨਾਮੁ ਦਾਨੁ ਇਸਨਾਨੁ ਦਿੜੁ ਮਨ ਬਚ ਕਰਮ ਕਰੈ ਮੇਲਾਣਾ ।
naam daan isanaan dirr man bach karam karai melaanaa |

Gan fod yn ddiysgog mewn myfyrdod ar fintys, elusengarwch, a gorthrymder, y mae yn cadw cyd-drefniad yn ei feddwl, ei leferydd a'i weithredoedd.

ਗੁਰਸਿਖ ਥੋੜਾ ਬੋਲਣਾ ਥੋੜਾ ਸਉਣਾ ਥੋੜਾ ਖਾਣਾ ।
gurasikh thorraa bolanaa thorraa saunaa thorraa khaanaa |

Mae Sikh y Guru yn siarad llai, yn cysgu llai ac yn bwyta ychydig.

ਪਰ ਤਨ ਪਰ ਧਨ ਪਰਹਰੈ ਪਰ ਨਿੰਦਾ ਸੁਣਿ ਮਨਿ ਸਰਮਾਣਾ ।
par tan par dhan paraharai par nindaa sun man saramaanaa |

Gan ddiarddel corff (dynes) a chyfoeth eraill mae'n osgoi gwrando ar athrod pobl eraill.

ਗੁਰ ਮੂਰਤਿ ਸਤਿਗੁਰ ਸਬਦੁ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸਮਸਰਿ ਪਰਵਾਣਾ ।
gur moorat satigur sabad saadhasangat samasar paravaanaa |

Mae'n derbyn presenoldeb Guru yn gyfartal yn y Sabad (Gair) a'r gynulleidfa sanctaidd.

ਇਕ ਮਨਿ ਇਕੁ ਅਰਾਧਣਾ ਦੁਤੀਆ ਨਾਸਤਿ ਭਾਵੈ ਭਾਣਾ ।
eik man ik araadhanaa duteea naasat bhaavai bhaanaa |

Gydag unfrydedd y mae'n caru'r un Arglwydd, ac heb unrhyw synnwyr o ddeuoliaeth, y mae'n llawenhau yn ewyllys yr Arglwydd.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਦੈ ਤਾਣਿ ਨਿਤਾਣਾ ।੨।
guramukh hodai taan nitaanaa |2|

Er gwaethaf ei holl bwerau, mae'r gurmukh yn ystyried ei hun yn addfwyn a gostyngedig.

ਪਉੜੀ ੩
paurree 3

ਗੁਰਮੁਖਿ ਰੰਗੁ ਨ ਦਿਸਈ ਹੋਂਦੀ ਅਖੀਂ ਅੰਨ੍ਹਾ ਸੋਈ ।
guramukh rang na disee hondee akheen anhaa soee |

Mae'r sawl na all weld mawredd y gurmukhiaid yn ddall er gwaethaf ei lygaid.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਮਝਿ ਨ ਸਕਈ ਹੋਂਦੀ ਕੰਨੀਂ ਬੋਲਾ ਹੋਈ ।
guramukh samajh na sakee hondee kaneen bolaa hoee |

Mae'r sawl nad yw'n deall y syniad o gurmukh yn fyddar er gwaethaf ei glustiau.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਬਦੁ ਨ ਗਾਵਈ ਹੋਂਦੀ ਜੀਭੈ ਗੁੰਗਾ ਗੋਈ ।
guramukh sabad na gaavee hondee jeebhai gungaa goee |

Nid yw'n canu emynau Gurmukh yn fud er bod ganddo dafod.

ਚਰਣ ਕਵਲ ਦੀ ਵਾਸ ਵਿਣੁ ਨਕਟਾ ਹੋਂਦੇ ਨਕਿ ਅਲੋਈ ।
charan kaval dee vaas vin nakattaa honde nak aloee |

Yn amddifad o arogl traed lotws y Guru, mae i fod â thrwyn wedi'i glipio (wyneb pres) er gwaethaf ei drwyn hyfryd.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਕਾਰ ਵਿਹੂਣਿਆਂ ਹੋਂਦੀ ਕਰੀਂ ਲੁੰਜਾ ਦੁਖ ਰੋਈ ।
guramukh kaar vihooniaan hondee kareen lunjaa dukh roee |

Mae person heb ymdeimlad Gurmukh o wasanaeth yn wylofain, er gwaethaf ei ddwylo iach ac mae'n parhau i wylo.

ਗੁਰਮਤਿ ਚਿਤਿ ਨ ਵਸਈ ਸੋ ਮਤਿ ਹੀਣੁ ਲਹਦਾ ਢੋਈ ।
guramat chit na vasee so mat heen lahadaa dtoee |

Mae un nad yw doethineb y Guru yn cael ei gynnal yn ei galon, yn ffwl sy'n cael lloches yn unman.

ਮੂਰਖ ਨਾਲਿ ਨ ਕੋਇ ਸਥੋਈ ।੩।
moorakh naal na koe sathoee |3|

Nid oes gan yr idiot unrhyw gydymaith.

ਪਉੜੀ ੪
paurree 4

ਘੁਘੂ ਸੁਝੁ ਨ ਸੁਝਈ ਵਸਦੀ ਛਡਿ ਰਹੈ ਓਜਾੜੀ ।
ghughoo sujh na sujhee vasadee chhadd rahai ojaarree |

Nid oes gan dylluan unrhyw ddealltwriaeth feddylgar ac mae gadael cynefinoedd yn byw mewn mannau anghyfannedd.

ਇਲਿ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨ ਪੜ੍ਹੈ ਚੂਹੇ ਖਾਇ ਉਡੇ ਦੇਹਾੜੀ ।
eil parrhaaee na parrhai choohe khaae udde dehaarree |

Ni ellir addysgu testunau barcud ac mae bwyta llygod mawr yn dal i hedfan trwy'r dydd.

ਵਾਸੁ ਨ ਆਵੈ ਵਾਂਸ ਨੋ ਹਉਮੈ ਅੰਗਿ ਨ ਚੰਨਣ ਵਾੜੀ ।
vaas na aavai vaans no haumai ang na chanan vaarree |

Hyd yn oed yn yr ardd o bren sandal, nid yw'r bambŵ egotist yn persawrus.

ਸੰਖੁ ਸਮੁੰਦਹੁ ਸਖਣਾ ਗੁਰਮਤਿ ਹੀਣਾ ਦੇਹ ਵਿਗਾੜੀ ।
sankh samundahu sakhanaa guramat heenaa deh vigaarree |

Wrth i'r conch aros yn wag er ei fod yn byw yn y môr, mae'r person sy'n amddifad o ddoethineb Guru (gurmati) yn difetha ei gorff.

ਸਿੰਮਲੁ ਬਿਰਖੁ ਨ ਸਫਲੁ ਹੋਇ ਆਪੁ ਗਣਾਏ ਵਡਾ ਅਨਾੜੀ ।
sinmal birakh na safal hoe aap ganaae vaddaa anaarree |

Nid yw'r goeden sidan cotwm yn dwyn ffrwyth i ba raddau bynnag y gall di-liw frolio ei mawredd.

ਮੂਰਖੁ ਫਕੜਿ ਪਵੈ ਰਿਹਾੜੀ ।੪।
moorakh fakarr pavai rihaarree |4|

Dim ond ffyliaid sy'n ffraeo dros bethau dibwys.

ਪਉੜੀ ੫
paurree 5

ਅੰਨ੍ਹੇ ਅਗੈ ਆਰਸੀ ਨਾਈ ਧਰਿ ਨ ਵਧਾਈ ਪਾਵੈ ।
anhe agai aarasee naaee dhar na vadhaaee paavai |

Nid yw barbwr sy'n dangos drych i berson dall byth yn cael y wobr.

ਬੋਲੈ ਅਗੈ ਗਾਵੀਐ ਸੂਮੁ ਨ ਡੂਮੁ ਕਵਾਇ ਪੈਨ੍ਹਾਵੈ ।
bolai agai gaaveeai soom na ddoom kavaae painhaavai |

Ofer yw canu o flaen person byddar, ac yn yr un modd nid yw'r drwgweithredwr yn cyflwyno gwisg i'w weinidog yn anrheg.

ਪੁਛੈ ਮਸਲਤਿ ਗੁੰਗਿਅਹੁ ਵਿਗੜੈ ਕੰਮੁ ਜਵਾਬੁ ਨ ਆਵੈ ।
puchhai masalat gungiahu vigarrai kam javaab na aavai |

Os ymgynghorir â'r mud ar unrhyw fater, bydd y mater yn mynd yn waeth ac ni fydd yn gallu ateb.

ਫੁਲਵਾੜੀ ਵੜਿ ਗੁਣਗੁਣਾ ਮਾਲੀ ਨੋ ਨ ਇਨਾਮੁ ਦਿਵਾਵੈ ।
fulavaarree varr gunagunaa maalee no na inaam divaavai |

Os yw person heb yr ymdeimlad o arogl yn mynd i ardd, ni all argymell y garddwr am wobr.

ਲੂਲੇ ਨਾਲਿ ਵਿਆਹੀਐ ਕਿਵ ਗਲਿ ਮਿਲਿ ਕਾਮਣਿ ਗਲਿ ਲਾਵੈ ।
loole naal viaaheeai kiv gal mil kaaman gal laavai |

Sut y gallai gwraig briod â cripple ei gofleidio.

ਸਭਨਾ ਚਾਲ ਸੁਹਾਵਣੀ ਲੰਗੜਾ ਕਰੇ ਲਖਾਉ ਲੰਗਾਵੈ ।
sabhanaa chaal suhaavanee langarraa kare lakhaau langaavai |

Lle mae cerddediad teg gan bawb arall, byddai'r cloff sut bynnag y mae'n cymryd arno, yn bendant i'w weld yn llipa.

ਲੁਕੈ ਨ ਮੂਰਖੁ ਆਪੁ ਲਖਾਵੈ ।੫।
lukai na moorakh aap lakhaavai |5|

Felly, nid yw'r ffwl byth yn aros yn gudd, ac mae'n bendant yn datgelu ei hun.

ਪਉੜੀ ੬
paurree 6

ਪਥਰੁ ਮੂਲਿ ਨ ਭਿਜਈ ਸਉ ਵਰ੍ਹਿਆ ਜਲਿ ਅੰਦਰਿ ਵਸੈ ।
pathar mool na bhijee sau varhiaa jal andar vasai |

Hyd yn oed ar ôl aros mewn dŵr am gan mlynedd ni fyddai'r garreg yn gwlychu o gwbl.

ਪਥਰ ਖੇਤੁ ਨ ਜੰਮਈ ਚਾਰਿ ਮਹੀਨੇ ਇੰਦਰੁ ਵਰਸੈ ।
pathar khet na jamee chaar maheene indar varasai |

Efallai y bydd yn bwrw glaw am bedwar mis yn barhaus, ond ni fyddai carreg yn egino yn y cae.

ਪਥਰਿ ਚੰਨਣੁ ਰਗੜੀਏ ਚੰਨਣ ਵਾਂਗਿ ਨ ਪਥਰੁ ਘਸੈ ।
pathar chanan ragarree chanan vaang na pathar ghasai |

Sandal malu carreg, nid yw byth yn diflannu fel sandal.

ਸਿਲ ਵਟੇ ਨਿਤ ਪੀਸਦੇ ਰਸ ਕਸ ਜਾਣੇ ਵਾਸੁ ਨ ਰਸੈ ।
sil vatte nit peesade ras kas jaane vaas na rasai |

Mae cerrig malu bob amser yn malu'r defnydd ond byth yn gwybod am flas a rhinweddau'r pethau sydd ar y ddaear.

ਚਕੀ ਫਿਰੈ ਸਹੰਸ ਵਾਰ ਖਾਇ ਨ ਪੀਐ ਭੁਖ ਨ ਤਸੈ ।
chakee firai sahans vaar khaae na peeai bhukh na tasai |

Mae'r garreg malu yn symud o gwmpas filoedd o weithiau ond nid yw byth yn teimlo newyn na syched.

ਪਥਰ ਘੜੈ ਵਰਤਣਾ ਹੇਠਿ ਉਤੇ ਹੋਇ ਘੜਾ ਵਿਣਸੈ ।
pathar gharrai varatanaa hetth ute hoe gharraa vinasai |

Mae'r berthynas rhwng y garreg a'r piser yn golygu bod yn rhaid i'r piser ddiflannu p'un a yw'r garreg yn taro'r piser neu i'r gwrthwyneb.

ਮੂਰਖ ਸੁਰਤਿ ਨ ਜਸ ਅਪਜਸੈ ।੬।
moorakh surat na jas apajasai |6|

Nid yw'r gwirion yn deall y gwahaniaeth rhwng enwogrwydd ac enwogrwydd.

ਪਉੜੀ ੭
paurree 7

ਪਾਰਸ ਪਥਰ ਸੰਗੁ ਹੈ ਪਾਰਸ ਪਰਸਿ ਨ ਕੰਚਨੁ ਹੋਵੈ ।
paaras pathar sang hai paaras paras na kanchan hovai |

Gall carreg gyffredin fod mewn cysylltiad â charreg yr athronydd ond nid yw'n cael ei thrawsnewid yn aur.

ਹੀਰੇ ਮਾਣਕ ਪਥਰਹੁ ਪਥਰ ਕੋਇ ਨ ਹਾਰਿ ਪਰੋਵੈ ।
heere maanak patharahu pathar koe na haar parovai |

Mae diemwntau a rhuddemau yn cael eu tynnu o'r cerrig ond ni ellir gosod llinynnau ar yr olaf fel mwclis.

ਵਟਿ ਜਵਾਹਰੁ ਤੋਲੀਐ ਮੁਲਿ ਨ ਤੁਲਿ ਵਿਕਾਇ ਸਮੋਵੈ ।
vatt javaahar toleeai mul na tul vikaae samovai |

Pwysir y tlysau â phwysau ond ni all yr olaf gyfateb mewn gwerth â'r tlysau.

ਪਥਰ ਅੰਦਰਿ ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਪਾਰਸੁ ਪਰਸਿ ਸੁਵੰਨੁ ਅਲੋਵੈ ।
pathar andar asatt dhaat paaras paras suvan alovai |

Erys wyth metel (aloi) yng nghanol cerrig ond maent yn troi'n aur trwy gyffwrdd carreg athronydd yn unig.

ਪਥਰੁ ਫਟਕ ਝਲਕਣਾ ਬਹੁ ਰੰਗੀ ਹੋਇ ਰੰਗੁ ਨ ਗੋਵੈ ।
pathar fattak jhalakanaa bahu rangee hoe rang na govai |

Mae carreg grisial yn disgleirio mewn llawer o liwiau ond yn dal i fod yn garreg yn unig.

ਪਥਰ ਵਾਸੁ ਨ ਸਾਉ ਹੈ ਮਨ ਕਠੋਰੁ ਹੋਇ ਆਪੁ ਵਿਗੋਵੈ ।
pathar vaas na saau hai man katthor hoe aap vigovai |

Nid oes gan garreg na phersawr na blas; mae'r un caled ei galon yn ei ddinistrio ei hun.

ਕਰਿ ਮੂਰਖਾਈ ਮੂਰਖੁ ਰੋਵੈ ।੭।
kar moorakhaaee moorakh rovai |7|

Mae'r ffôl yn mynd ymlaen i alaru am ei wiriondeb ei hun.

ਪਉੜੀ ੮
paurree 8

ਜਿਉਂ ਮਣਿ ਕਾਲੇ ਸਪ ਸਿਰਿ ਸਾਰ ਨ ਜਾਣੈ ਵਿਸੂ ਭਰਿਆ ।
jiaun man kaale sap sir saar na jaanai visoo bhariaa |

A hithau â thlys yn ei phen a heb ei hadnabod, erys y neidr yn llawn o wenwyn.

ਜਾਣੁ ਕਥੂਰੀ ਮਿਰਗ ਤਨਿ ਝਾੜਾਂ ਸਿੰਙਦਾ ਫਿਰੈ ਅਫਰਿਆ ।
jaan kathooree mirag tan jhaarraan singadaa firai afariaa |

Mae'n hysbys bod mwsg yn aros yng nghorff ceirw, ond mae'n parhau i'w arogli'n wyllt yn y llwyni.

ਜਿਉਂ ਕਰਿ ਮੋਤੀ ਸਿਪ ਵਿਚਿ ਮਰਮੁ ਨ ਜਾਣੈ ਅੰਦਰਿ ਧਰਿਆ ।
jiaun kar motee sip vich maram na jaanai andar dhariaa |

Mae'r perl yn byw yn y gragen ond nid yw'r gragen yn gwybod y dirgelwch.

ਜਿਉਂ ਗਾਈਂ ਥਣਿ ਚਿਚੁੜੀ ਦੁਧੁ ਨ ਪੀਐ ਲੋਹੂ ਜਰਿਆ ।
jiaun gaaeen than chichurree dudh na peeai lohoo jariaa |

Mae'r tic sy'n sownd â thethau buwch, nid yw'n cymryd ei laeth ond yn sugno'r gwaed yn unig.

ਬਗਲਾ ਤਰਣਿ ਨ ਸਿਖਿਓ ਤੀਰਥਿ ਨ੍ਹਾਇ ਨ ਪਥਰੁ ਤਰਿਆ ।
bagalaa taran na sikhio teerath nhaae na pathar tariaa |

Yn byw mewn dŵr nid yw'r craen byth yn dysgu sut i nofio ac mae'r garreg, er gwaethaf ei ablutions mewn gwahanol ganolfannau pererindod ni all nofio a chroesi.

ਨਾਲਿ ਸਿਆਣੇ ਭਲੀ ਭਿਖ ਮੂਰਖ ਰਾਜਹੁ ਕਾਜੁ ਨ ਸਰਿਆ ।
naal siaane bhalee bhikh moorakh raajahu kaaj na sariaa |

Dyna pam, mae'n well cardota yng nghwmni doethion na rheoli teyrnas ynghyd â Hoots.

ਮੇਖੀ ਹੋਇ ਵਿਗਾੜੈ ਖਰਿਆ ।੮।
mekhee hoe vigaarrai khariaa |8|

Oherwydd bydd yr hwn sydd ei hun yn ffug, yn ysbeilio'r un pur hefyd.

ਪਉੜੀ ੯
paurree 9

ਕਟਣੁ ਚਟਣੁ ਕੁਤਿਆਂ ਕੁਤੈ ਹਲਕ ਤੈ ਮਨੁ ਸੂਗਾਵੈ ।
kattan chattan kutiaan kutai halak tai man soogaavai |

Mae'r ci, dim ond yn brathu ac yn llyfu ond os yw'n mynd yn wallgof, mae meddwl rhywun yn mynd yn ofnus.

ਠੰਢਾ ਤਤਾ ਕੋਇਲਾ ਕਾਲਾ ਕਰਿ ਕੈ ਹਥੁ ਜਲਾਵੈ ।
tthandtaa tataa koeilaa kaalaa kar kai hath jalaavai |

Mae glo, boed yn oer neu'n boeth, yn gwneud y llaw yn ddu neu'n ei llosgi.

ਜਿਉ ਚਕਚੂੰਧਰ ਸਪ ਦੀ ਅੰਨ੍ਹਾ ਕੋੜ੍ਹੀ ਕਰਿ ਦਿਖਲਾਵੈ ।
jiau chakachoondhar sap dee anhaa korrhee kar dikhalaavai |

Mae man geni sy'n cael ei ddal gan neidr yn ei wneud yn ddall neu'n gwahanglwyfus.

ਜਾਣੁ ਰਸਉਲੀ ਦੇਹ ਵਿਚਿ ਵਢੀ ਪੀੜ ਰਖੀ ਸਰਮਾਵੈ ।
jaan rsaulee deh vich vadtee peerr rakhee saramaavai |

Mae tiwmor yn y corff o lawdriniaeth yn rhoi poen ac os na chaiff ei gyffwrdd mae'n achosi embaras.

ਵੰਸਿ ਕਪੂਤੁ ਕੁਲਛਣਾ ਛਡੈ ਬਣੈ ਨ ਵਿਚਿ ਸਮਾਵੈ ।
vans kapoot kulachhanaa chhaddai banai na vich samaavai |

Ni all mab drygionus gael ei wadu ac ni all addasu yn y teulu.

ਮੂਰਖ ਹੇਤੁ ਨ ਲਾਈਐ ਪਰਹਰਿ ਵੈਰੁ ਅਲਿਪਤੁ ਵਲਾਵੈ ।
moorakh het na laaeeai parahar vair alipat valaavai |

Felly, ni ddylai'r dwp gael ei garu ac er y dylid osgoi gelyniaeth tuag ato, dylid cadw datgysylltiad tuag ato.

ਦੁਹੀਂ ਪਵਾੜੀਂ ਦੁਖਿ ਵਿਹਾਵੈ ।੯।
duheen pavaarreen dukh vihaavai |9|

Fel arall, y ddwy ffordd, dioddefaint yn sicr o ddigwydd.

ਪਉੜੀ ੧੦
paurree 10

ਜਿਉ ਹਾਥੀ ਦਾ ਨ੍ਹਾਵਣਾ ਬਾਹਰਿ ਨਿਕਲਿ ਖੇਹ ਉਡਾਵੈ ।
jiau haathee daa nhaavanaa baahar nikal kheh uddaavai |

Wrth i'r eliffant olchi ei gorff a dod allan o ddŵr, mae'n taflu llaid drosto;

ਜਿਉ ਊਠੈ ਦਾ ਖਾਵਣਾ ਪਰਹਰਿ ਕਣਕ ਜਵਾਹਾਂ ਖਾਵੈ ।
jiau aootthai daa khaavanaa parahar kanak javaahaan khaavai |

Gan fod y camel yn osgoi gwenith yn bwyta amrywiaeth isel o ŷd a enwir java-s;

ਕਮਲੇ ਦਾ ਕਛੋਟੜਾ ਕਦੇ ਲਕ ਕਦੇ ਸੀਸਿ ਵਲਾਵੈ ।
kamale daa kachhottarraa kade lak kade sees valaavai |

mae lliain lwyn dyn gwallgof weithiau yn cael ei wisgo ganddo o amgylch ei ganol ac weithiau ar ei ben ;

ਜਿਉਂ ਕਰਿ ਟੁੰਡੇ ਹਥੜਾ ਸੋ ਚੁਤੀਂ ਸੋ ਵਾਤਿ ਵਤਾਵੈ ।
jiaun kar ttundde hatharraa so chuteen so vaat vataavai |

Y mae llaw y crych rywbryd yn myned at ei ffolennau a'r un peth weithiau i'w enau wrth ddylyfu dylyfu;

ਸੰਨ੍ਹੀ ਜਾਣੁ ਲੁਹਾਰ ਦੀ ਖਿਣੁ ਜਲਿ ਵਿਚਿ ਖਿਨ ਅਗਨਿ ਸਮਾਵੈ ।
sanhee jaan luhaar dee khin jal vich khin agan samaavai |

Weithiau rhoddir pinseri gof ar dân a'r eiliad nesaf mewn dŵr;

ਮਖੀ ਬਾਣੁ ਕੁਬਾਣੁ ਹੈ ਲੈ ਦੁਰਗੰਧ ਸੁਗੰਧ ਨ ਭਾਵੈ ।
makhee baan kubaan hai lai duragandh sugandh na bhaavai |

Drygioni yw natur pryf, mae'n well ganddo arogl budr na persawr;

ਮੂਰਖ ਦਾ ਕਿਹੁ ਹਥਿ ਨ ਆਵੈ ।੧੦।
moorakh daa kihu hath na aavai |10|

Yn yr un modd, nid yw'r ffwl yn cael dim.

ਪਉੜੀ ੧੧
paurree 11

Mae ffôl yn cael ei ddal ei hun ac yn gelwyddog

ਤੋਤਾ ਨਲੀ ਨ ਛਡਈ ਆਪਣ ਹਥੀਂ ਫਾਥਾ ਚੀਕੈ ।
totaa nalee na chhaddee aapan hatheen faathaa cheekai |

Nid yw'r parot yn gadael y wialen ac yn cael ei ddal ynddi yn crio ac yn gweiddi.

ਬਾਂਦਰੁ ਮੁਠਿ ਨ ਛਡਈ ਘਰਿ ਘਰਿ ਨਚੈ ਝੀਕਣੁ ਝੀਕੈ ।
baandar mutth na chhaddee ghar ghar nachai jheekan jheekai |

Nid yw mwnci hefyd yn gadael y llond llaw o ŷd (yn y piser) ac yn dioddef dawnsio a graeanu ei ddannedd o ddrws i ddrws.

ਗਦਹੁ ਅੜੀ ਨ ਛਡਈ ਚੀਘੀ ਪਉਦੀ ਹੀਕਣਿ ਹੀਕੈ ।
gadahu arree na chhaddee cheeghee paudee heekan heekai |

Mae'r asyn hefyd, o'i guro, yn cicio ac yn plethu'n uchel ond nid yw'n colli ei ystyfnigrwydd.

ਕੁਤੇ ਚਕੀ ਚਟਣੀ ਪੂਛ ਨ ਸਿਧੀ ਧ੍ਰੀਕਣਿ ਧ੍ਰੀਕੈ ।
kute chakee chattanee poochh na sidhee dhreekan dhreekai |

Nid yw'r ci yn gadael llyfu'r felin flawd a'i gynffon er ei bod wedi'i thynnu, nid yw byth yn troi'n syth.

ਕਰਨਿ ਕੁਫਕੜ ਮੂਰਖਾਂ ਸਪ ਗਏ ਫੜਿ ਫਾਟਨਿ ਲੀਕੈ ।
karan kufakarr moorakhaan sap ge farr faattan leekai |

Mae'r rhai ffôl yn brolio'n ffôl ac yn curo'r trac tra bod y neidr wedi mynd i ffwrdd.

ਪਗ ਲਹਾਇ ਗਣਾਇ ਸਰੀਕੈ ।੧੧।
pag lahaae ganaae sareekai |11|

Hyd yn oed pan fyddant yn cael eu bychanu gan eu twrbanau wedi'u tynnu oddi ar eu pennau, maent yn cyfrif eu hunain yn well na'u cyfochrog.

ਪਉੜੀ ੧੨
paurree 12

ਅੰਨ੍ਹਾ ਆਖੇ ਲੜਿ ਮਰੈ ਖੁਸੀ ਹੋਵੈ ਸੁਣਿ ਨਾਉ ਸੁਜਾਖਾ ।
anhaa aakhe larr marai khusee hovai sun naau sujaakhaa |

Mae'r dall dwp yn ymladd i'r diwedd os caiff ei alw'n ddall (yn ddeallus) ac yn teimlo'n wenieithus os caiff ei alw'n llygadog (un doeth).

ਭੋਲਾ ਆਖੇ ਭਲਾ ਮੰਨਿ ਅਹਮਕੁ ਜਾਣਿ ਅਜਾਣਿ ਨ ਭਾਖਾ ।
bholaa aakhe bhalaa man ahamak jaan ajaan na bhaakhaa |

Mae ei alw gyda meddwl syml yn gwneud iddo deimlo'n dda ond ni fyddai'n siarad ag un sy'n dweud wrtho ei fod yn berson gwirion.

ਧੋਰੀ ਆਖੈ ਹਸਿ ਦੇ ਬਲਦ ਵਖਾਣਿ ਕਰੈ ਮਨਿ ਮਾਖਾ ।
dhoree aakhai has de balad vakhaan karai man maakhaa |

Mae'n gwenu ar gael ei alw'n gludwr y baich (o bawb) ond yn teimlo'n ddig pan ddywedir wrtho mai dim ond ych ydyw.

ਕਾਉਂ ਸਿਆਣਪ ਜਾਣਦਾ ਵਿਸਟਾ ਖਾਇ ਨ ਭਾਖ ਸੁਭਾਖਾ ।
kaaun siaanap jaanadaa visattaa khaae na bhaakh subhaakhaa |

Mae'r frân yn gwybod llawer o sgiliau ond mae'n canu'n ddi-fras ac yn bwyta baw.

ਨਾਉ ਸੁਰੀਤ ਕੁਰੀਤ ਦਾ ਮੁਸਕ ਬਿਲਾਈ ਗਾਂਡੀ ਸਾਖਾ ।
naau sureet kureet daa musak bilaaee gaanddee saakhaa |

At yr arferion drwg mae'r dwp yn cyfeirio fel ymddygiad da ac yn galw ysgarthion anwyd cath, persawrus.

ਹੇਠਿ ਖੜਾ ਥੂ ਥੂ ਕਰੈ ਗਿਦੜ ਹਥਿ ਨ ਆਵੈ ਦਾਖਾ ।
hetth kharraa thoo thoo karai gidarr hath na aavai daakhaa |

Fel y mae'r jacal yn methu cyrraedd a bwyta grawnwin ar goeden, yn poeri drostynt, felly hefyd ffôl.

ਬੋਲ ਵਿਗਾੜੁ ਮੂਰਖੁ ਭੇਡਾਖਾ ।੧੨।
bol vigaarr moorakh bheddaakhaa |12|

Mae'r ffôl yn ddilynwr dall fel defaid ac mae ei siarad afieithus yn difetha ei berthynas â phob un.

ਪਉੜੀ ੧੩
paurree 13

ਰੁਖਾਂ ਵਿਚਿ ਕੁਰੁਖੁ ਹੈ ਅਰੰਡੁ ਅਵਾਈ ਆਪੁ ਗਣਾਏ ।
rukhaan vich kurukh hai arandd avaaee aap ganaae |

Y gwaethaf posibl ymhlith y coed yw coeden gastor sy'n gwneud ei hun yn sylwi arno'n anhaeddiannol.

ਪਿਦਾ ਜਿਉ ਪੰਖੇਰੂਆਂ ਬਹਿ ਬਹਿ ਡਾਲੀ ਬਹੁਤੁ ਬਫਾਏ ।
pidaa jiau pankherooaan beh beh ddaalee bahut bafaae |

Mae Pidd jiu, bychan iawn ymhlith yr adar yn mynd yn neidio o'r naill gangen i'r llall ac yn teimlo'n chwyddo'n fawr.

ਭੇਡ ਭਿਵਿੰਗਾ ਮੁਹੁ ਕਰੈ ਤਰਣਾਪੈ ਦਿਹਿ ਚਾਰਿ ਵਲਾਏ ।
bhedd bhivingaa muhu karai taranaapai dihi chaar valaae |

Y defaid, hefyd, yn ystod ei gyfnod byr... llanc yn curo'n uchel (yn falch).

ਮੁਹੁ ਅਖੀ ਨਕੁ ਕਨ ਜਿਉਂ ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ ਵਿਚਿ ਗਾਂਡਿ ਸਦਾਏ ।
muhu akhee nak kan jiaun indreean vich gaandd sadaae |

Mae Anws hefyd yn teimlo'n falch o gael ei alw'n un o'r organau fel llygad, clust, trwyn a cheg.

ਮੀਆ ਘਰਹੁ ਨਿਕਾਲੀਐ ਤਰਕਸੁ ਦਰਵਾਜੇ ਟੰਗਵਾਏ ।
meea gharahu nikaaleeai tarakas daravaaje ttangavaae |

Mae'r gŵr hyd yn oed wrth gael ei gicio allan o'i gartref gan ei wraig yn hongian ei grynu wrth y drws (i ddangos ei wrywdod).

ਮੂਰਖ ਅੰਦਰਿ ਮਾਣਸਾਂ ਵਿਣੁ ਗੁਣ ਗਰਬੁ ਕਰੈ ਆਖਾਏ ।
moorakh andar maanasaan vin gun garab karai aakhaae |

Yn yr un modd ymhlith y bodau dynol, mae'r un gwirion amddifad o bob rhinwedd yn teimlo'n falch ohono'i hun ac yn ceisio cael sylw yn barhaus.

ਮਜਲਸ ਬੈਠਾ ਆਪੁ ਲਖਾਏ ।੧੩।
majalas baitthaa aap lakhaae |13|

Mewn cynulliad, dim ond ei hun y mae'n ei weld (ac nid doethineb eraill).

ਪਉੜੀ ੧੪
paurree 14

ਮੂਰਖ ਤਿਸ ਨੋ ਆਖੀਐ ਬੋਲੁ ਨ ਸਮਝੈ ਬੋਲਿ ਨ ਜਾਣੈ ।
moorakh tis no aakheeai bol na samajhai bol na jaanai |

Ffôl yw'r hwn nad yw'n deall y mater dan sylw nac yn siarad yn dda.

ਹੋਰੋ ਕਿਹੁ ਕਰਿ ਪੁਛੀਐ ਹੋਰੋ ਕਿਹੁ ਕਰਿ ਆਖਿ ਵਖਾਣੈ ।
horo kihu kar puchheeai horo kihu kar aakh vakhaanai |

Gofynnir iddo rywbeth arall ac mae'n ateb yn gyfan gwbl am rywbeth gwahanol.

ਸਿਖ ਦੇਇ ਸਮਝਾਈਐ ਅਰਥੁ ਅਨਰਥੁ ਮਨੈ ਵਿਚਿ ਆਣੈ ।
sikh dee samajhaaeeai arath anarath manai vich aanai |

Wedi'i gynghori'n wael, mae'n ei gamddehongli ac yn dwyn allan o'i feddwl yr ystyr i'r gwrthwyneb.

ਵਡਾ ਅਸਮਝੁ ਨ ਸਮਝਈ ਸੁਰਤਿ ਵਿਹੂਣਾ ਹੋਇ ਹੈਰਾਣੈ ।
vaddaa asamajh na samajhee surat vihoonaa hoe hairaanai |

Mae'n idiot mawr nad yw'n deall ac mae bod yn amddifad o ymwybyddiaeth yn cael ei synnu a'i ddrysu byth.

ਗੁਰਮਤਿ ਚਿਤਿ ਨ ਆਣਈ ਦੁਰਮਤਿ ਮਿਤ੍ਰੁ ਸਤ੍ਰੁ ਪਰਵਾਣੈ ।
guramat chit na aanee duramat mitru satru paravaanai |

Nid yw byth yn coleddu doethineb y Gwm yn ei galon ac oherwydd ei ddeallusrwydd drwg mae'n ystyried ei ffrind yn elyn.

ਅਗਨੀ ਸਪਹੁਂ ਵਰਜੀਐ ਗੁਣ ਵਿਚਿ ਅਵਗੁਣ ਕਰੈ ਧਿਙਾਣੈ ।
aganee sapahun varajeeai gun vich avagun karai dhingaanai |

Mae doethineb peidio â mynd yn agos at neidr a thân yn ei gymryd fel arall ac yn rymus yn troi rhinwedd yn ddrwg.

ਮੂਤੈ ਰੋਵੈ ਮਾ ਨ ਸਿਞਾਣੈ ।੧੪।
mootai rovai maa na siyaanai |14|

Mae'n ymddwyn fel baban nad yw'n adnabod ei fam ac mae'n parhau i grio a phisian.

ਪਉੜੀ ੧੫
paurree 15

ਰਾਹੁ ਛਡਿ ਉਝੜਿ ਪਵੈ ਆਗੂ ਨੋ ਭੁਲਾ ਕਰਿ ਜਾਣੈ ।
raahu chhadd ujharr pavai aagoo no bhulaa kar jaanai |

Mae'r sawl sy'n gadael y llwybr i ffwrdd yn dilyn gwastraff di-lwybr ac yn ystyried bod ei arweinydd wedi mynd ar gyfeiliorn, yn ffwlbri.

ਬੇੜੇ ਵਿਚਿ ਬਹਾਲੀਐ ਕੁਦਿ ਪਵੈ ਵਿਚਿ ਵਹਣ ਧਿਙਾਣੈ ।
berre vich bahaaleeai kud pavai vich vahan dhingaanai |

Yn eistedd yn y cwch mae'n neidio'n fyrbwyll i'r cerrynt.

ਸੁਘੜਾਂ ਵਿਚਿ ਬਹਿਠਿਆਂ ਬੋਲਿ ਵਿਗਾੜਿ ਉਘਾੜਿ ਵਖਾਣੈ ।
sugharraan vich bahitthiaan bol vigaarr ughaarr vakhaanai |

Yn eistedd ymhlith y rhai bonheddig y mae ef, oherwydd ei siarad gwael, yn sefyll yn agored.

ਸੁਘੜਾਂ ਮੂਰਖ ਜਾਣਦਾ ਆਪਿ ਸੁਘੜੁ ਹੋਇ ਵਿਰਤੀਹਾਣੈ ।
sugharraan moorakh jaanadaa aap sugharr hoe virateehaanai |

Mae'r doeth yn ei ystyried yn dwp ac yn cuddio ei ymddygiad ei hun fel un clyfar.

ਦਿਹ ਨੋ ਰਾਤਿ ਵਖਾਣਦਾ ਚਾਮਚੜਿਕ ਜਿਵੇਂ ਟਾਨਾਣੈ ।
dih no raat vakhaanadaa chaamacharrik jiven ttaanaanai |

Fel , ystlum a mwydyn glow mae'n disgrifio'r dydd fel nos.

ਗੁਰਮਤਿ ਮੂਰਖੁ ਚਿਤਿ ਨ ਆਣੈ ।੧੫।
guramat moorakh chit na aanai |15|

Nid yw doethineb Gum byth yn aros yng nghalon rhywun ffôl.

ਪਉੜੀ ੧੬
paurree 16

ਵੈਦਿ ਚੰਗੇਰੀ ਊਠਣੀ ਲੈ ਸਿਲ ਵਟਾ ਕਚਰਾ ਭੰਨਾ ।
vaid changeree aootthanee lai sil vattaa kacharaa bhanaa |

Er mwyn gwella camel benywaidd, o felon yn sownd yn ei wddf, gwasgodd meddyg y melon yn ei wddf trwy daro allan ochr y gwddf â'i bestl a morter.

ਸੇਵਕਿ ਸਿਖੀ ਵੈਦਗੀ ਮਾਰੀ ਬੁਢੀ ਰੋਵਨਿ ਰੰਨਾ ।
sevak sikhee vaidagee maaree budtee rovan ranaa |

Roedd ei was (a oedd yn gwylio) yn meddwl ei fod wedi meistroli'r grefft a lladd hen wraig sâl trwy'r un broses, gan achosi galarnad cyffredinol ymhlith merched.

ਪਕੜਿ ਚਲਾਇਆ ਰਾਵਲੈ ਪਉਦੀ ਉਘੜਿ ਗਏ ਸੁ ਕੰਨਾ ।
pakarr chalaaeaa raavalai paudee ugharr ge su kanaa |

Daliodd y bobl y meddyg ffug, a'i gynhyrchu gerbron y brenin a orchmynnodd iddo guriad trwyadl, a daeth i'w synhwyrau.

ਪੁਛੈ ਆਖਿ ਵਖਾਣਿਉਨੁ ਉਘੜਿ ਗਇਆ ਪਾਜੁ ਪਰਛੰਨਾ ।
puchhai aakh vakhaaniaun ugharr geaa paaj parachhanaa |

Pan holwyd ef addefodd yr holl amgylchiad a dinoethwyd ei anfoesgarwch felly.

ਪਾਰਖੂਆ ਚੁਣਿ ਕਢਿਆ ਜਿਉ ਕਚਕੜਾ ਨ ਰਲੈ ਰਤੰਨਾ ।
paarakhooaa chun kadtiaa jiau kachakarraa na ralai ratanaa |

Taflodd y doethion ef allan gan na all darn o wydr raddio â thlysau.

ਮੂਰਖੁ ਅਕਲੀ ਬਾਹਰਾ ਵਾਂਸਹੁ ਮੂਲਿ ਨ ਹੋਵੀ ਗੰਨਾ ।
moorakh akalee baaharaa vaansahu mool na hovee ganaa |

Nid oes gan ffŵl unrhyw synnwyr gan na allai bambŵ byth fod yn gyfartal â chansen siwgr.

ਮਾਣਸ ਦੇਹੀ ਪਸੂ ਉਪੰਨਾ ।੧੬।
maanas dehee pasoo upanaa |16|

Mewn gwirionedd, mae'n anifail a anwyd ar ffurf dyn.

ਪਉੜੀ ੧੭
paurree 17

ਮਹਾਦੇਵ ਦੀ ਸੇਵ ਕਰਿ ਵਰੁ ਪਾਇਆ ਸਾਹੈ ਦੇ ਪੁਤੈ ।
mahaadev dee sev kar var paaeaa saahai de putai |

Roedd mab bancwr yn gwasanaethu Mahadev a chael hwb (o ennill cyfoeth).

ਦਰਬੁ ਸਰੂਪ ਸਰੇਵੜੈ ਆਏ ਵੜੇ ਘਰਿ ਅੰਦਰਿ ਉਤੈ ।
darab saroop sarevarrai aae varre ghar andar utai |

Daeth cyfoeth i'w dŷ ar ffurf sadhus o draddodiad gramaneg.

ਜਿਉ ਹਥਿਆਰੀ ਮਾਰੀਅਨਿ ਤਿਉ ਤਿਉ ਦਰਬ ਹੋਇ ਧੜਧੁਤੈ ।
jiau hathiaaree maareean tiau tiau darab hoe dharradhutai |

Wrth iddyn nhw gael eu curo, daeth tomenni o arian i'r amlwg yno yn ei dŷ.

ਬੁਤੀ ਕਰਦੇ ਡਿਠਿਓਨੁ ਨਾਈ ਚੈਨੁ ਨ ਬੈਠੇ ਸੁਤੈ ।
butee karade dditthion naaee chain na baitthe sutai |

Gwelodd barbwr a oedd yn gweithio yn y tŷ yr olygfa hon hefyd a chollodd ei gwsg wrth ddod yn aflonydd.

ਮਾਰੇ ਆਣਿ ਸਰੇਵੜੇ ਸੁਣਿ ਦੀਬਾਣਿ ਮਸਾਣਿ ਅਛੁਤੈ ।
maare aan sarevarre sun deebaan masaan achhutai |

Gan fanteisio ar y cyfle lladdodd yr holl sadhus a daeth mater y dioddefwyr diniwed i'r llys barn.

ਮਥੈ ਵਾਲਿ ਪਛਾੜਿਆ ਵਾਲ ਛਡਾਇਅਨਿ ਕਿਸ ਦੈ ਬੁਤੈ ।
mathai vaal pachhaarriaa vaal chhaddaaeian kis dai butai |

Gan ddal ei wallt cafodd ei ddyrnu. Yn awr trwy ba allu a rydd efe wedi ei achub o'r cydiwr hwnnw.

ਮੂਰਖੁ ਬੀਜੈ ਬੀਉ ਕੁਰੁਤੈ ।੧੭।
moorakh beejai beeo kurutai |17|

Mae'r ffôl yn hau hadau allan o'r tymor (ac yn dioddef colled).

ਪਉੜੀ ੧੮
paurree 18

ਗੋਸਟਿ ਗਾਂਗੇ ਤੇਲੀਐ ਪੰਡਿਤ ਨਾਲਿ ਹੋਵੈ ਜਗੁ ਦੇਖੈ ।
gosatt gaange teleeai panddit naal hovai jag dekhai |

Roedd trafodaeth rhwng Gangu, yr oilman a phandit yn cael ei thystio gan un ac oll.

ਖੜੀ ਕਰੈ ਇਕ ਅੰਗੁਲੀ ਗਾਂਗਾ ਦੁਇ ਵੇਖਾਲੈ ਰੇਖੈ ।
kharree karai ik angulee gaangaa due vekhaalai rekhai |

Roedd dangos un bys i Gang/ y pandit yn dangos bod yr Arglwydd yn un. Ond credai Gangu ei fod eisiau tynnu ei (Ganges) un llygad ac felly dangosodd ddau fys yn nodi y bydd yn tynnu ei ddau lygad (pandit) allan.

ਫੇਰਿ ਉਚਾਇ ਪੰਜਾਂਗੁਲਾ ਗਾਂਗਾ ਮੁਠਿ ਹਲਾਇ ਅਲੇਖੈ ।
fer uchaae panjaangulaa gaangaa mutth halaae alekhai |

Ond roedd y pandit yn meddwl bod Gangu yn awgrymu dau ddimensiwn Arglwydd - nirgun (y tu hwnt i bob rhinwedd) a sagun, (gyda phob rhinwedd).

ਪੈਰੀਂ ਪੈ ਉਠਿ ਚਲਿਆ ਪੰਡਿਤੁ ਹਾਰਿ ਭੁਲਾਵੈ ਭੇਖੈ ।
paireen pai utth chaliaa panddit haar bhulaavai bhekhai |

Cododd Pandit bum bys yn awr i ddangos mai'r pum elfen sy'n gyfrifol am ei ddwy ffurf, ond o ystyried bod y pandit yn nodi y byddai'n crafu wyneb Gangu gyda phum bys,

ਨਿਰਗੁਣੁ ਸਰਗੁਣੁ ਅੰਗ ਦੁਇ ਪਰਮੇਸਰੁ ਪੰਜਿ ਮਿਲਨਿ ਸਰੇਖੈ ।
niragun saragun ang due paramesar panj milan sarekhai |

Roedd gangiau'n tynnu ei ddwrn yn ôl gan ddangos y byddai'n ei ladd â strôc ei ddwrn. Nawr teimlai pandit ei fod yn cael ei wneud i ddeall mai undod pum elfen oedd achos y greadigaeth.

ਅਖੀਂ ਦੋਵੈਂ ਭੰਨਸਾਂ ਮੁਕੀ ਲਾਇ ਹਲਾਇ ਨਿਮੇਖੈ ।
akheen dovain bhanasaan mukee laae halaae nimekhai |

Yn gamgymeriad derbyniodd y pandit ei orchfygiad a syrthiodd wrth draed ei wrthwynebydd a gadael y lle. Yn wir roedd y ffŵl wedi golygu y byddai'n tynnu ei lygaid allan ac yn ymosod â dwrn tynn ond dehonglwyd hyn yn wahanol gan y pandit.

ਮੂਰਖ ਪੰਡਿਤੁ ਸੁਰਤਿ ਵਿਸੇਖੈ ।੧੮।
moorakh panddit surat visekhai |18|

Felly oherwydd ei feddwl penodol fe brofwyd hyd yn oed y pandit hefyd yn ffwlbri.

ਪਉੜੀ ੧੯
paurree 19

ਠੰਢੇ ਖੂਹਹੁੰ ਨ੍ਹਾਇ ਕੈ ਪਗ ਵਿਸਾਰਿ ਆਇਆ ਸਿਰਿ ਨੰਗੈ ।
tthandte khoohahun nhaae kai pag visaar aaeaa sir nangai |

Wedi cymryd bath yn y ffynnon, anghofiodd rhywun ei dwrban a dychwelyd adref yn bennoeth.

ਘਰ ਵਿਚਿ ਰੰਨਾਂ ਕਮਲੀਆਂ ਧੁਸੀ ਲੀਤੀ ਦੇਖਿ ਕੁਢੰਗੈ ।
ghar vich ranaan kamaleean dhusee leetee dekh kudtangai |

Wrth weled ei ymddygiad anmhriodol (o fod yn bennoeth) dechreuodd y gwragedd gwirion wylofain a wylofain (Wrth weled meistr di-dyrban ar y tŷ dychmygasant farwolaeth rhyw un yn y teulu).

ਰੰਨਾਂ ਦੇਖਿ ਪਿਟੰਦੀਆਂ ਢਾਹਾਂ ਮਾਰੈਂ ਹੋਇ ਨਿਸੰਗੈ ।
ranaan dekh pittandeean dtaahaan maarain hoe nisangai |

Roedd gweld y merched yn wylo, eraill hefyd, yn dechrau galaru. Roedd pobl yn dod at ei gilydd ac yn eistedd mewn llinellau yn dechrau cydymdeimlo â'r teulu.

ਲੋਕ ਸਿਆਪੇ ਆਇਆ ਰੰਨਾਂ ਪੁਰਸ ਜੁੜੇ ਲੈ ਪੰਗੈ ।
lok siaape aaeaa ranaan puras jurre lai pangai |

Yn awr, gofynnodd y wraig barbwr sy'n arwain y galar ar adegau pwy sydd i'w wylo a phwy y dylai ei arwain, hy beth yw enw'r marw.

ਨਾਇਣ ਪੁਛਦੀ ਪਿਟਦੀਆਂ ਕਿਸ ਦੈ ਨਾਇ ਅਲ੍ਹਾਣੀ ਅੰਗੈ ।
naaein puchhadee pittadeean kis dai naae alhaanee angai |

Awgrymodd merch-yng-nghyfraith y teulu at ei thad-yng-nghyfraith i gael ateb i'r cwestiwn hwn (am ei fod wedi'i ganfod yn bennoeth.

ਸਹੁਰੇ ਪੁਛਹੁ ਜਾਇ ਕੈ ਕਉਣ ਮੁਆ ਨੂਹ ਉਤਰੁ ਮੰਗੈ ।
sahure puchhahu jaae kai kaun muaa nooh utar mangai |

Yna datgelwyd y ffaith ei fod wedi anghofio gwisgo twrban).

ਕਾਵਾਂ ਰੌਲਾ ਮੂਰਖੁ ਸੰਗੈ ।੧੯।
kaavaan raualaa moorakh sangai |19|

Yng nghynulliad y ffyliaid mae'r caingo o'r fath yn digwydd (oherwydd brain hefyd sy'n gwrando ar un llais yn dechrau cawio ar y cyd).

ਪਉੜੀ ੨੦
paurree 20

ਜੇ ਮੂਰਖੁ ਸਮਝਾਈਐ ਸਮਝੈ ਨਾਹੀ ਛਾਂਵ ਨ ਧੁਪਾ ।
je moorakh samajhaaeeai samajhai naahee chhaanv na dhupaa |

Hyd yn oed os dywedir wrtho am y cysgod a'r heulwen, nid yw'r ffwl yn ei ddeall.

ਅਖੀਂ ਪਰਖਿ ਨ ਜਾਣਈ ਪਿਤਲ ਸੁਇਨਾ ਕੈਹਾਂ ਰੁਪਾ ।
akheen parakh na jaanee pital sueinaa kaihaan rupaa |

Gyda'i lygaid ni all wahaniaethu rhwng pres ac efydd nac aur ac arian.

ਸਾਉ ਨ ਜਾਣੈ ਤੇਲ ਘਿਅ ਧਰਿਆ ਕੋਲਿ ਘੜੋਲਾ ਕੁਪਾ ।
saau na jaanai tel ghia dhariaa kol gharrolaa kupaa |

Ni all wybod y gwahaniaeth blas rhwng y pot o ghee a llestr olew.

ਸੁਰਤਿ ਵਿਹੂਣਾ ਰਾਤਿ ਦਿਹੁ ਚਾਨਣੁ ਤੁਲਿ ਅਨ੍ਹੇਰਾ ਘੁਪਾ ।
surat vihoonaa raat dihu chaanan tul anheraa ghupaa |

Dydd a nos mae'n amddifad o ymwybyddiaeth ac iddo ef y mae goleuni a thywyllwch yr un peth.

ਵਾਸੁ ਕਥੂਰੀ ਥੋਮ ਦੀ ਮਿਹਰ ਕੁਲੀ ਅਧਉੜੀ ਤੁਪਾ ।
vaas kathooree thom dee mihar kulee adhaurree tupaa |

Mae persawr mwsg ac arogl garlleg neu bwyth melfed a chuddfan yr un peth iddo ef.

ਵੈਰੀ ਮਿਤ੍ਰ ਨ ਸਮਝਈ ਰੰਗੁ ਸੁਰੰਗ ਕੁਰੰਗੁ ਅਛੁਪਾ ।
vairee mitr na samajhee rang surang kurang achhupaa |

Nid yw'n adnabod ffrind a gelyn ac mae'n parhau i fod yn gwbl ddibryder ynghylch lliw drwg neu dda (bywyd).

ਮੂਰਖ ਨਾਲਿ ਚੰਗੇਰੀ ਚੁਪਾ ।੨੦।੩੨। ਬੱਤੀਹ ।
moorakh naal changeree chupaa |20|32| bateeh |

Distawrwydd yw'r gorau yng nghwmni ffwl.