Vaaran Bhai Gurdas Ji

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥

Jeden Oankar, pierwotna energia, urzeczywistniona dzięki łasce boskiego nauczyciela

ਪਉੜੀ ੧

ਪਹਿਲਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਨਮੁ ਲੈ ਭੈ ਵਿਚਿ ਵਰਤੈ ਹੋਇ ਇਆਣਾ ।

Urodzony na tym świecie, gurmukh, stając się niewinnym i nieświadomym, pogrąża się w bojaźni Pana.

ਗੁਰ ਸਿਖ ਲੈ ਗੁਰਸਿਖੁ ਹੋਇ ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਵਿਚਿ ਖਰਾ ਸਿਆਣਾ ।

Przyjmując nauki Guru, stajesz się Sikhiem Guru i utrzymując się w pełnym miłości oddaniu, prowadzisz czyste i inteligentne życie.

ਗੁਰ ਸਿਖ ਸੁਣਿ ਮੰਨੈ ਸਮਝਿ ਮਾਣਿ ਮਹਤਿ ਵਿਚਿ ਰਹੈ ਨਿਮਾਣਾ ।

Po wysłuchaniu i zrozumieniu akceptujemy nauki Guru i nawet zdobywając chwałę, pozostajemy pokorni.

ਗੁਰ ਸਿਖ ਗੁਰਸਿਖੁ ਪੂਜਦਾ ਪੈਰੀ ਪੈ ਰਹਰਾਸਿ ਲੁਭਾਣਾ ।

Zgodnie z naukami Guru oddaje cześć e Sikhom i dotyka ich stóp, a podążając ich ścieżką virtus, staje się ulubieńcem wszystkich.

ਗੁਰ ਸਿਖ ਮਨਹੁ ਨ ਵਿਸਰੈ ਚਲਣੁ ਜਾਣਿ ਜੁਗਤਿ ਮਿਹਮਾਣਾ ।

Sikh nigdy nie zapomina instrukcji Guru i nauczywszy się postrzegać siebie jako przechodzącego gościa, spędza tu (celowo) swoje życie.

ਗੁਰ ਸਿਖ ਮਿਠਾ ਬੋਲਣਾ ਨਿਵਿ ਚਲਣਾ ਗੁਰਸਿਖੁ ਪਰਵਾਣਾ ।

Sikh Guru mówi słodko i akceptuje pokorę jako właściwy sposób życia.

ਘਾਲਿ ਖਾਇ ਗੁਰਸਿਖ ਮਿਲਿ ਖਾਣਾ ।੧।

Gurmukh, osoba zorientowana na guru, zarabia na życie ciężką pracą i dzieli się swoją żywnością z innymi Sikhami z um.

ਪਉੜੀ ੨

ਦਿਸਟਿ ਦਰਸ ਲਿਵ ਸਾਵਧਾਨੁ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਚੇਤੰਨੁ ਸਿਆਣਾ ।

Wizja gurmukha opiera się na pragnieniu ujrzenia Pana, a dzięki uważnej realizacji sabadu zdobywa on mądrość.

ਨਾਮੁ ਦਾਨੁ ਇਸਨਾਨੁ ਦਿੜੁ ਮਨ ਬਚ ਕਰਮ ਕਰੈ ਮੇਲਾਣਾ ।

Będąc niezłomnym w medytacji o mięty, jałmużnie i ablucji, utrzymuje koordynację w swoim umyśle, mowie i czynach.

ਗੁਰਸਿਖ ਥੋੜਾ ਬੋਲਣਾ ਥੋੜਾ ਸਉਣਾ ਥੋੜਾ ਖਾਣਾ ।

Sikh Guru mniej mówi, mniej śpi i mało je.

ਪਰ ਤਨ ਪਰ ਧਨ ਪਰਹਰੈ ਪਰ ਨਿੰਦਾ ਸੁਣਿ ਮਨਿ ਸਰਮਾਣਾ ।

Wyrzekając się cudzego ciała (kobiety) i cudzego bogactwa, unika wysłuchiwania cudzych oszczerstw.

ਗੁਰ ਮੂਰਤਿ ਸਤਿਗੁਰ ਸਬਦੁ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸਮਸਰਿ ਪਰਵਾਣਾ ।

Akceptuje obecność Guru w równym stopniu w sabadzie (Słowie), jak i w świętym zgromadzeniu.

ਇਕ ਮਨਿ ਇਕੁ ਅਰਾਧਣਾ ਦੁਤੀਆ ਨਾਸਤਿ ਭਾਵੈ ਭਾਣਾ ।

Ze skupieniem wielbi jedynego Pana i nie mając poczucia dwoistości, raduje się wolą Pana.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਦੈ ਤਾਣਿ ਨਿਤਾਣਾ ।੨।

Pomimo swoich wszystkich mocy gurmukh uważa się za cichego i pokornego.

ਪਉੜੀ ੩

ਗੁਰਮੁਖਿ ਰੰਗੁ ਨ ਦਿਸਈ ਹੋਂਦੀ ਅਖੀਂ ਅੰਨ੍ਹਾ ਸੋਈ ।

Ten, kto nie widzi wielkości gurmukhów, jest ślepy pomimo swoich oczu.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਮਝਿ ਨ ਸਕਈ ਹੋਂਦੀ ਕੰਨੀਂ ਬੋਲਾ ਹੋਈ ।

Ten, kto nie rozumie idei gurmukh, jest głuchy pomimo swoich uszu.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਬਦੁ ਨ ਗਾਵਈ ਹੋਂਦੀ ਜੀਭੈ ਗੁੰਗਾ ਗੋਈ ।

Ten, który nie śpiewa hymnów Gurmukh, jest głupi, chociaż ma język.

ਚਰਣ ਕਵਲ ਦੀ ਵਾਸ ਵਿਣੁ ਨਕਟਾ ਹੋਂਦੇ ਨਕਿ ਅਲੋਈ ।

Pozbawiony zapachu lotosowych stóp Guru, powinien mieć przycięty nos (bezczelną twarz) pomimo swojego pięknego nosa.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਕਾਰ ਵਿਹੂਣਿਆਂ ਹੋਂਦੀ ਕਰੀਂ ਲੁੰਜਾ ਦੁਖ ਰੋਈ ।

Osoba pozbawiona poczucia służenia Gurmukha jest lamentującym kaleką, pomimo swoich zdrowych rąk, i nadal płacze.

ਗੁਰਮਤਿ ਚਿਤਿ ਨ ਵਸਈ ਸੋ ਮਤਿ ਹੀਣੁ ਲਹਦਾ ਢੋਈ ।

Ten, w którego sercu nie ma mądrości Guru, jest głupcem, który nie ma nigdzie schronienia.

ਮੂਰਖ ਨਾਲਿ ਨ ਕੋਇ ਸਥੋਈ ।੩।

Idiota nie ma towarzysza.

ਪਉੜੀ ੪

ਘੁਘੂ ਸੁਝੁ ਨ ਸੁਝਈ ਵਸਦੀ ਛਡਿ ਰਹੈ ਓਜਾੜੀ ।

Sowa nie ma żadnego przemyślanego zrozumienia i opuszcza siedliska, żyjąc w opuszczonych miejscach.

ਇਲਿ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨ ਪੜ੍ਹੈ ਚੂਹੇ ਖਾਇ ਉਡੇ ਦੇਹਾੜੀ ।

Latawca nie można nauczyć tekstów, a jedzące szczury latają cały dzień.

ਵਾਸੁ ਨ ਆਵੈ ਵਾਂਸ ਨੋ ਹਉਮੈ ਅੰਗਿ ਨ ਚੰਨਣ ਵਾੜੀ ।

Nawet będąc w ogrodzie drzewa sandałowego, egoistyczny bambus nie pachnie.

ਸੰਖੁ ਸਮੁੰਦਹੁ ਸਖਣਾ ਗੁਰਮਤਿ ਹੀਣਾ ਦੇਹ ਵਿਗਾੜੀ ।

Tak jak muszla pozostaje pusta, mimo że żyje w morzu, osoba pozbawiona mądrości Guru (gurmati) psuje swoje ciało.

ਸਿੰਮਲੁ ਬਿਰਖੁ ਨ ਸਫਲੁ ਹੋਇ ਆਪੁ ਗਣਾਏ ਵਡਾ ਅਨਾੜੀ ।

Drzewo bawełniano-jedwabne nie wydaje owoców tak bardzo, że bezbarwne może przechwalać się swoją wielkością.

ਮੂਰਖੁ ਫਕੜਿ ਪਵੈ ਰਿਹਾੜੀ ।੪।

Tylko głupcy kłócą się o drobnostki.

ਪਉੜੀ ੫

ਅੰਨ੍ਹੇ ਅਗੈ ਆਰਸੀ ਨਾਈ ਧਰਿ ਨ ਵਧਾਈ ਪਾਵੈ ।

Fryzjer pokazujący lustro niewidomemu nigdy nie otrzymuje nagrody.

ਬੋਲੈ ਅਗੈ ਗਾਵੀਐ ਸੂਮੁ ਨ ਡੂਮੁ ਕਵਾਇ ਪੈਨ੍ਹਾਵੈ ।

Daremne jest śpiewanie przed głuchą osobą, podobnie jak skąpiec nie ofiarowuje swojemu minstrelowi szaty w prezencie.

ਪੁਛੈ ਮਸਲਤਿ ਗੁੰਗਿਅਹੁ ਵਿਗੜੈ ਕੰਮੁ ਜਵਾਬੁ ਨ ਆਵੈ ।

Jeśli w jakiejkolwiek sprawie skonsultuje się z niemym, sprawa się pogorszy, a on nie będzie w stanie odpowiedzieć.

ਫੁਲਵਾੜੀ ਵੜਿ ਗੁਣਗੁਣਾ ਮਾਲੀ ਨੋ ਨ ਇਨਾਮੁ ਦਿਵਾਵੈ ।

Jeśli do ogrodu trafi osoba pozbawiona węchu, nie może polecić ogrodnika do nagrody.

ਲੂਲੇ ਨਾਲਿ ਵਿਆਹੀਐ ਕਿਵ ਗਲਿ ਮਿਲਿ ਕਾਮਣਿ ਗਲਿ ਲਾਵੈ ।

Jak kobieta poślubiona kalece mogła go objąć?

ਸਭਨਾ ਚਾਲ ਸੁਹਾਵਣੀ ਲੰਗੜਾ ਕਰੇ ਲਖਾਉ ਲੰਗਾਵੈ ।

Tam, gdzie wszyscy inni poruszają się prawidłowo, kulawy, niezależnie od tego, jak by udawał, z pewnością byliby widziani jako utykający.

ਲੁਕੈ ਨ ਮੂਰਖੁ ਆਪੁ ਲਖਾਵੈ ।੫।

Zatem głupiec nigdy nie pozostaje w ukryciu i zdecydowanie się obnaża.

ਪਉੜੀ ੬

ਪਥਰੁ ਮੂਲਿ ਨ ਭਿਜਈ ਸਉ ਵਰ੍ਹਿਆ ਜਲਿ ਅੰਦਰਿ ਵਸੈ ।

Nawet po stu latach przebywania w wodzie kamień w ogóle nie zamoknie.

ਪਥਰ ਖੇਤੁ ਨ ਜੰਮਈ ਚਾਰਿ ਮਹੀਨੇ ਇੰਦਰੁ ਵਰਸੈ ।

Może padać deszcz przez cztery miesiące bez przerwy, ale kamień nie wyrośnie na polu.

ਪਥਰਿ ਚੰਨਣੁ ਰਗੜੀਏ ਚੰਨਣ ਵਾਂਗਿ ਨ ਪਥਰੁ ਘਸੈ ।

Sandał szlifujący kamień, nigdy nie zużywa się jak sandał.

ਸਿਲ ਵਟੇ ਨਿਤ ਪੀਸਦੇ ਰਸ ਕਸ ਜਾਣੇ ਵਾਸੁ ਨ ਰਸੈ ।

Kamienie szlifierskie zawsze mielą materiał, ale nigdy nie poznają smaku i zalet tego, co mielone.

ਚਕੀ ਫਿਰੈ ਸਹੰਸ ਵਾਰ ਖਾਇ ਨ ਪੀਐ ਭੁਖ ਨ ਤਸੈ ।

Kamień mielący porusza się tysiące razy, ale nigdy nie czuje głodu ani pragnienia.

ਪਥਰ ਘੜੈ ਵਰਤਣਾ ਹੇਠਿ ਉਤੇ ਹੋਇ ਘੜਾ ਵਿਣਸੈ ।

Związek między kamieniem a dzbanem jest taki, że dzban musi zginąć, niezależnie od tego, czy kamień uderzy w dzban, czy odwrotnie.

ਮੂਰਖ ਸੁਰਤਿ ਨ ਜਸ ਅਪਜਸੈ ।੬।

Głupi nie rozumie różnicy pomiędzy sławą a niesławą.

ਪਉੜੀ ੭

ਪਾਰਸ ਪਥਰ ਸੰਗੁ ਹੈ ਪਾਰਸ ਪਰਸਿ ਨ ਕੰਚਨੁ ਹੋਵੈ ।

Zwykły kamień może zetknąć się z kamieniem filozoficznym, ale nie ulega on przemianie w złoto.

ਹੀਰੇ ਮਾਣਕ ਪਥਰਹੁ ਪਥਰ ਕੋਇ ਨ ਹਾਰਿ ਪਰੋਵੈ ।

Z kamieni wydobywa się diamenty i rubiny, ale tych ostatnich nie można nawlec jako naszyjnika.

ਵਟਿ ਜਵਾਹਰੁ ਤੋਲੀਐ ਮੁਲਿ ਨ ਤੁਲਿ ਵਿਕਾਇ ਸਮੋਵੈ ।

Klejnoty waży się za pomocą odważników, ale te ostatnie nie mogą równać się wartością z klejnotami.

ਪਥਰ ਅੰਦਰਿ ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਪਾਰਸੁ ਪਰਸਿ ਸੁਵੰਨੁ ਅਲੋਵੈ ।

Osiem metali (stopów) pozostaje wśród kamieni, ale zamieniają się w złoto pod samym dotknięciem kamienia filozoficznego.

ਪਥਰੁ ਫਟਕ ਝਲਕਣਾ ਬਹੁ ਰੰਗੀ ਹੋਇ ਰੰਗੁ ਨ ਗੋਵੈ ।

Kryształowy kamień mieni się wieloma kolorami, ale nadal pozostaje zwykłym kamieniem.

ਪਥਰ ਵਾਸੁ ਨ ਸਾਉ ਹੈ ਮਨ ਕਠੋਰੁ ਹੋਇ ਆਪੁ ਵਿਗੋਵੈ ।

Kamień nie ma zapachu ani smaku; człowiek o twardym sercu po prostu niszczy siebie.

ਕਰਿ ਮੂਰਖਾਈ ਮੂਰਖੁ ਰੋਵੈ ।੭।

Głupi użala się nad własną głupotą.

ਪਉੜੀ ੮

ਜਿਉਂ ਮਣਿ ਕਾਲੇ ਸਪ ਸਿਰਿ ਸਾਰ ਨ ਜਾਣੈ ਵਿਸੂ ਭਰਿਆ ।

Mając klejnot w głowie i nie wiedząc o tym, wąż pozostaje wypełniony trucizną.

ਜਾਣੁ ਕਥੂਰੀ ਮਿਰਗ ਤਨਿ ਝਾੜਾਂ ਸਿੰਙਦਾ ਫਿਰੈ ਅਫਰਿਆ ।

Wiadomo, że piżmo pozostaje w ciele jelenia, ale w krzakach wącha je gorączkowo.

ਜਿਉਂ ਕਰਿ ਮੋਤੀ ਸਿਪ ਵਿਚਿ ਮਰਮੁ ਨ ਜਾਣੈ ਅੰਦਰਿ ਧਰਿਆ ।

Perła mieszka w muszli, ale muszla nie zna tajemnicy.

ਜਿਉਂ ਗਾਈਂ ਥਣਿ ਚਿਚੁੜੀ ਦੁਧੁ ਨ ਪੀਐ ਲੋਹੂ ਜਰਿਆ ।

Kleszcz utknął w sutkach krowy, nie pobiera mleka, ssie jedynie krew.

ਬਗਲਾ ਤਰਣਿ ਨ ਸਿਖਿਓ ਤੀਰਥਿ ਨ੍ਹਾਇ ਨ ਪਥਰੁ ਤਰਿਆ ।

Żyjąc w wodzie, żuraw nigdy nie uczy się pływać, a kamień, mimo ablucji w różnych ośrodkach pielgrzymkowych, nie potrafi pływać ani przechodzić na drugą stronę.

ਨਾਲਿ ਸਿਆਣੇ ਭਲੀ ਭਿਖ ਮੂਰਖ ਰਾਜਹੁ ਕਾਜੁ ਨ ਸਰਿਆ ।

Dlatego żebranie w towarzystwie mądrych ludzi jest lepsze niż rządzenie królestwem wraz z Hootsem.

ਮੇਖੀ ਹੋਇ ਵਿਗਾੜੈ ਖਰਿਆ ।੮।

Bo ten, kto sam jest fałszywy, zepsuje także czystego.

ਪਉੜੀ ੯

ਕਟਣੁ ਚਟਣੁ ਕੁਤਿਆਂ ਕੁਤੈ ਹਲਕ ਤੈ ਮਨੁ ਸੂਗਾਵੈ ।

Pies tylko gryzie i liże, ale jak wpadnie w szał, to umysł się go boi.

ਠੰਢਾ ਤਤਾ ਕੋਇਲਾ ਕਾਲਾ ਕਰਿ ਕੈ ਹਥੁ ਜਲਾਵੈ ।

Węgiel, zimny czy gorący, powoduje, że dłoń staje się czarna lub parzy ją.

ਜਿਉ ਚਕਚੂੰਧਰ ਸਪ ਦੀ ਅੰਨ੍ਹਾ ਕੋੜ੍ਹੀ ਕਰਿ ਦਿਖਲਾਵੈ ।

Kret złapany przez węża powoduje, że staje się on ślepy lub trędowaty.

ਜਾਣੁ ਰਸਉਲੀ ਦੇਹ ਵਿਚਿ ਵਢੀ ਪੀੜ ਰਖੀ ਸਰਮਾਵੈ ।

Guz na ciele operowany powoduje ból, a jeśli nie jest dotykany, jest powodem do wstydu.

ਵੰਸਿ ਕਪੂਤੁ ਕੁਲਛਣਾ ਛਡੈ ਬਣੈ ਨ ਵਿਚਿ ਸਮਾਵੈ ।

Nie można odrzucić niegodziwego syna ani przystosować się do rodziny.

ਮੂਰਖ ਹੇਤੁ ਨ ਲਾਈਐ ਪਰਹਰਿ ਵੈਰੁ ਅਲਿਪਤੁ ਵਲਾਵੈ ।

Dlatego nie należy kochać głupca i choć należy unikać wrogości wobec niego, należy zachować wobec niego dystans.

ਦੁਹੀਂ ਪਵਾੜੀਂ ਦੁਖਿ ਵਿਹਾਵੈ ।੯।

W przeciwnym razie w obie strony musi nastąpić cierpienie.

ਪਉੜੀ ੧੦

ਜਿਉ ਹਾਥੀ ਦਾ ਨ੍ਹਾਵਣਾ ਬਾਹਰਿ ਨਿਕਲਿ ਖੇਹ ਉਡਾਵੈ ।

Kiedy słoń myje swoje ciało i wychodzi z wody, obrzuca je błotem;

ਜਿਉ ਊਠੈ ਦਾ ਖਾਵਣਾ ਪਰਹਰਿ ਕਣਕ ਜਵਾਹਾਂ ਖਾਵੈ ।

Tak jak wielbłąd unikający pszenicy zjada niską odmianę kukurydzy zwaną java-s;

ਕਮਲੇ ਦਾ ਕਛੋਟੜਾ ਕਦੇ ਲਕ ਕਦੇ ਸੀਸਿ ਵਲਾਵੈ ।

Przepaskę na biodra szaleńca czasami nosi on w talii, a czasem na głowie;

ਜਿਉਂ ਕਰਿ ਟੁੰਡੇ ਹਥੜਾ ਸੋ ਚੁਤੀਂ ਸੋ ਵਾਤਿ ਵਤਾਵੈ ।

Ręka kaleki czasami sięga do pośladków, a czasami do ust podczas ziewania;

ਸੰਨ੍ਹੀ ਜਾਣੁ ਲੁਹਾਰ ਦੀ ਖਿਣੁ ਜਲਿ ਵਿਚਿ ਖਿਨ ਅਗਨਿ ਸਮਾਵੈ ।

Czasami szczypce kowalskie zostają podpalone, a za chwilę zanurzone w wodzie;

ਮਖੀ ਬਾਣੁ ਕੁਬਾਣੁ ਹੈ ਲੈ ਦੁਰਗੰਧ ਸੁਗੰਧ ਨ ਭਾਵੈ ।

Zła jest natura muchy, woli nieprzyjemny zapach od zapachu;

ਮੂਰਖ ਦਾ ਕਿਹੁ ਹਥਿ ਨ ਆਵੈ ।੧੦।

Podobnie głupiec nic nie dostaje.

ਪਉੜੀ ੧੧

Głupiec daje się złapać w pułapkę i jest kłamcą

ਤੋਤਾ ਨਲੀ ਨ ਛਡਈ ਆਪਣ ਹਥੀਂ ਫਾਥਾ ਚੀਕੈ ।

Papuga nie schodzi z wędki, a złapana w nią płacze i lamentuje.

ਬਾਂਦਰੁ ਮੁਠਿ ਨ ਛਡਈ ਘਰਿ ਘਰਿ ਨਚੈ ਝੀਕਣੁ ਝੀਕੈ ।

Małpa też nie zostawia garści kukurydzy (w dzbanku) i cierpi, tańcząc i zgrzytając zębami od drzwi do drzwi.

ਗਦਹੁ ਅੜੀ ਨ ਛਡਈ ਚੀਘੀ ਪਉਦੀ ਹੀਕਣਿ ਹੀਕੈ ।

Osioł także bity, głośno kopie i ryczy, ale nie traci uporu.

ਕੁਤੇ ਚਕੀ ਚਟਣੀ ਪੂਛ ਨ ਸਿਧੀ ਧ੍ਰੀਕਣਿ ਧ੍ਰੀਕੈ ।

Pies nie odchodzi, liżąc młyn i ogon, choć ciągnięty, nigdy nie skręca prosto.

ਕਰਨਿ ਕੁਫਕੜ ਮੂਰਖਾਂ ਸਪ ਗਏ ਫੜਿ ਫਾਟਨਿ ਲੀਕੈ ।

Głupcy przechwalają się głupio i biją tor, podczas gdy wąż zniknął.

ਪਗ ਲਹਾਇ ਗਣਾਇ ਸਰੀਕੈ ।੧੧।

Nawet upokorzeni przez zdjęcie im turbanów, uważają się za lepszych od swoich towarzyszy.

ਪਉੜੀ ੧੨

ਅੰਨ੍ਹਾ ਆਖੇ ਲੜਿ ਮਰੈ ਖੁਸੀ ਹੋਵੈ ਸੁਣਿ ਨਾਉ ਸੁਜਾਖਾ ।

Ślepy głupiec walczy do końca, jeśli zostanie nazwany ślepym (intelektualnie) i czuje się pochlebiony, gdy zostanie nazwany mającym oko (mądrym).

ਭੋਲਾ ਆਖੇ ਭਲਾ ਮੰਨਿ ਅਹਮਕੁ ਜਾਣਿ ਅਜਾਣਿ ਨ ਭਾਖਾ ।

Nazywanie go prostym umysłem sprawia, że czuje się dobrze, ale nie rozmawiałby z kimś, kto mówi mu, że jest głupią osobą.

ਧੋਰੀ ਆਖੈ ਹਸਿ ਦੇ ਬਲਦ ਵਖਾਣਿ ਕਰੈ ਮਨਿ ਮਾਖਾ ।

Uśmiecha się, gdy nazywa się go nosicielem ciężaru (ze wszystkich), ale złości się, gdy dowiaduje się, że jest tylko wołem.

ਕਾਉਂ ਸਿਆਣਪ ਜਾਣਦਾ ਵਿਸਟਾ ਖਾਇ ਨ ਭਾਖ ਸੁਭਾਖਾ ।

Wrona zna wiele umiejętności, ale pieje przeraźliwie i zjada odchody.

ਨਾਉ ਸੁਰੀਤ ਕੁਰੀਤ ਦਾ ਮੁਸਕ ਬਿਲਾਈ ਗਾਂਡੀ ਸਾਖਾ ।

Złe zwyczaje głupi nazywają dobrym postępowaniem, a stwardniałe odchody kota nazywają pachnącymi.

ਹੇਠਿ ਖੜਾ ਥੂ ਥੂ ਕਰੈ ਗਿਦੜ ਹਥਿ ਨ ਆਵੈ ਦਾਖਾ ।

Podobnie jak szakal nie mogący dosięgnąć i zjeść winogron na drzewie, pluje na nie, tak samo jest z głupcem.

ਬੋਲ ਵਿਗਾੜੁ ਮੂਰਖੁ ਭੇਡਾਖਾ ।੧੨।

Głupiec jest ślepym naśladowcą jak owca i jego uparta mowa psuje jego relacje z każdym.

ਪਉੜੀ ੧੩

ਰੁਖਾਂ ਵਿਚਿ ਕੁਰੁਖੁ ਹੈ ਅਰੰਡੁ ਅਵਾਈ ਆਪੁ ਗਣਾਏ ।

Najgorszym z drzew jest rycynowiec, który niezasłużenie daje się zauważyć.

ਪਿਦਾ ਜਿਉ ਪੰਖੇਰੂਆਂ ਬਹਿ ਬਹਿ ਡਾਲੀ ਬਹੁਤੁ ਬਫਾਏ ।

Pidd jiu, bardzo mały wśród ptaków, skacze z jednej gałęzi na drugą i czuje się bardzo nadęty.

ਭੇਡ ਭਿਵਿੰਗਾ ਮੁਹੁ ਕਰੈ ਤਰਣਾਪੈ ਦਿਹਿ ਚਾਰਿ ਵਲਾਏ ।

Owca także w swojej krótkiej... młodości beczy głośno (dumnie).

ਮੁਹੁ ਅਖੀ ਨਕੁ ਕਨ ਜਿਉਂ ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ ਵਿਚਿ ਗਾਂਡਿ ਸਦਾਏ ।

Odbyt również czuje się dumny, że nazywa się go jednym z narządów, takich jak oko, ucho, nos i usta.

ਮੀਆ ਘਰਹੁ ਨਿਕਾਲੀਐ ਤਰਕਸੁ ਦਰਵਾਜੇ ਟੰਗਵਾਏ ।

Mąż nawet wyrzucony z domu przez żonę wiesza kołczan na drzwiach (aby pokazać swoją męskość).

ਮੂਰਖ ਅੰਦਰਿ ਮਾਣਸਾਂ ਵਿਣੁ ਗੁਣ ਗਰਬੁ ਕਰੈ ਆਖਾਏ ।

Podobnie wśród ludzi głupi, pozbawiony wszelkich cnót, czuje się z siebie dumny i uparcie stara się zostać zauważony.

ਮਜਲਸ ਬੈਠਾ ਆਪੁ ਲਖਾਏ ।੧੩।

Na zgromadzeniu widzi tylko siebie (a nie mądrość innych).

ਪਉੜੀ ੧੪

ਮੂਰਖ ਤਿਸ ਨੋ ਆਖੀਐ ਬੋਲੁ ਨ ਸਮਝੈ ਬੋਲਿ ਨ ਜਾਣੈ ।

Głupi jest ten, kto nie rozumie danej sprawy i nie mówi dobrze.

ਹੋਰੋ ਕਿਹੁ ਕਰਿ ਪੁਛੀਐ ਹੋਰੋ ਕਿਹੁ ਕਰਿ ਆਖਿ ਵਖਾਣੈ ।

Zadaje się mu pytanie o coś innego, a on odpowiada o czymś zupełnie innym.

ਸਿਖ ਦੇਇ ਸਮਝਾਈਐ ਅਰਥੁ ਅਨਰਥੁ ਮਨੈ ਵਿਚਿ ਆਣੈ ।

Nierozsądnie, błędnie to interpretuje i wydobywa ze swego umysłu znaczenie przeciwne.

ਵਡਾ ਅਸਮਝੁ ਨ ਸਮਝਈ ਸੁਰਤਿ ਵਿਹੂਣਾ ਹੋਇ ਹੈਰਾਣੈ ।

Jest wielkim idiotą, który nie rozumie, a będąc pozbawionym świadomości, zawsze jest zaskoczony i zdezorientowany.

ਗੁਰਮਤਿ ਚਿਤਿ ਨ ਆਣਈ ਦੁਰਮਤਿ ਮਿਤ੍ਰੁ ਸਤ੍ਰੁ ਪਰਵਾਣੈ ।

Nigdy nie pielęgnuje w swoim sercu mądrości Gumy i ze względu na swój zły intelekt uważa swojego przyjaciela za wroga.

ਅਗਨੀ ਸਪਹੁਂ ਵਰਜੀਐ ਗੁਣ ਵਿਚਿ ਅਵਗੁਣ ਕਰੈ ਧਿਙਾਣੈ ।

Mądrość nie zbliżania się do węża i ognia przyjmuje inaczej i siłą zamienia cnotę w występek.

ਮੂਤੈ ਰੋਵੈ ਮਾ ਨ ਸਿਞਾਣੈ ।੧੪।

Zachowuje się jak niemowlę, które nie poznaje swojej matki i ciągle płacze i sika.

ਪਉੜੀ ੧੫

ਰਾਹੁ ਛਡਿ ਉਝੜਿ ਪਵੈ ਆਗੂ ਨੋ ਭੁਲਾ ਕਰਿ ਜਾਣੈ ।

Ten, kto schodzi ze ścieżki, podąża bezdrożami i uważa, że jego przywódca zbłądził, jest głupcem.

ਬੇੜੇ ਵਿਚਿ ਬਹਾਲੀਐ ਕੁਦਿ ਪਵੈ ਵਿਚਿ ਵਹਣ ਧਿਙਾਣੈ ।

Siedząc w łódce impulsywnie wskakuje do prądu.

ਸੁਘੜਾਂ ਵਿਚਿ ਬਹਿਠਿਆਂ ਬੋਲਿ ਵਿਗਾੜਿ ਉਘਾੜਿ ਵਖਾਣੈ ।

Siedząc wśród szlachetnych, z powodu swojej złej mowy zostaje zdemaskowany.

ਸੁਘੜਾਂ ਮੂਰਖ ਜਾਣਦਾ ਆਪਿ ਸੁਘੜੁ ਹੋਇ ਵਿਰਤੀਹਾਣੈ ।

Mądrego uważa za głupiego i ukrywa swoje postępowanie jako mądre.

ਦਿਹ ਨੋ ਰਾਤਿ ਵਖਾਣਦਾ ਚਾਮਚੜਿਕ ਜਿਵੇਂ ਟਾਨਾਣੈ ।

Jak nietoperz i świecący robak, który opisuje dzień jako noc.

ਗੁਰਮਤਿ ਮੂਰਖੁ ਚਿਤਿ ਨ ਆਣੈ ।੧੫।

Mądrość Gumy nigdy nie mieszka w sercu głupiego człowieka.

ਪਉੜੀ ੧੬

ਵੈਦਿ ਚੰਗੇਰੀ ਊਠਣੀ ਲੈ ਸਿਲ ਵਟਾ ਕਚਰਾ ਭੰਨਾ ।

Pewien lekarz, chcąc wyleczyć wielbłądzicę z melona, który utknął jej w gardle, rozgniotł melona w gardle, uderzając tłuczkiem i moździerzem w szyję.

ਸੇਵਕਿ ਸਿਖੀ ਵੈਦਗੀ ਮਾਰੀ ਬੁਢੀ ਰੋਵਨਿ ਰੰਨਾ ।

Jego sługa (który to obserwował) sądził, że opanował tę sztukę i w ten sam sposób zabił starą, chorą kobietę, wywołując powszechny lament wśród kobiet.

ਪਕੜਿ ਚਲਾਇਆ ਰਾਵਲੈ ਪਉਦੀ ਉਘੜਿ ਗਏ ਸੁ ਕੰਨਾ ।

Lud pojmał udającego lekarza i zaprowadził go przed króla, który kazał go dotkliwie pobić, po czym opamiętał się.

ਪੁਛੈ ਆਖਿ ਵਖਾਣਿਉਨੁ ਉਘੜਿ ਗਇਆ ਪਾਜੁ ਪਰਛੰਨਾ ।

Przesłuchany przyznał się do całej sytuacji i w ten sposób wyszło na jaw jego oszustwo.

ਪਾਰਖੂਆ ਚੁਣਿ ਕਢਿਆ ਜਿਉ ਕਚਕੜਾ ਨ ਰਲੈ ਰਤੰਨਾ ।

Mędrcy wyrzucili go, bo kawałek szkła nie może równać się z klejnotami.

ਮੂਰਖੁ ਅਕਲੀ ਬਾਹਰਾ ਵਾਂਸਹੁ ਮੂਲਿ ਨ ਹੋਵੀ ਗੰਨਾ ।

Głupiec nie ma rozumu, bo bambus nigdy nie dorówna trzcinie cukrowej.

ਮਾਣਸ ਦੇਹੀ ਪਸੂ ਉਪੰਨਾ ।੧੬।

W rzeczywistości jest zwierzęciem urodzonym w postaci człowieka.

ਪਉੜੀ ੧੭

ਮਹਾਦੇਵ ਦੀ ਸੇਵ ਕਰਿ ਵਰੁ ਪਾਇਆ ਸਾਹੈ ਦੇ ਪੁਤੈ ।

Syn bankiera służył Mahadevie i otrzymał dobrodziejstwo (osiągnięcie bogactwa).

ਦਰਬੁ ਸਰੂਪ ਸਰੇਵੜੈ ਆਏ ਵੜੇ ਘਰਿ ਅੰਦਰਿ ਉਤੈ ।

Bogactwo przybyło do jego domu pod postacią sadhu tradycji gramatycznej.

ਜਿਉ ਹਥਿਆਰੀ ਮਾਰੀਅਨਿ ਤਿਉ ਤਿਉ ਦਰਬ ਹੋਇ ਧੜਧੁਤੈ ।

Kiedy zostali pobici, w jego domu pojawiły się sterty pieniędzy.

ਬੁਤੀ ਕਰਦੇ ਡਿਠਿਓਨੁ ਨਾਈ ਚੈਨੁ ਨ ਬੈਠੇ ਸੁਤੈ ।

Fryzjer pracujący w tym domu również widział tę scenę i z powodu niepokoju stracił sen.

ਮਾਰੇ ਆਣਿ ਸਰੇਵੜੇ ਸੁਣਿ ਦੀਬਾਣਿ ਮਸਾਣਿ ਅਛੁਤੈ ।

Korzystając z okazji, zabił wszystkich sadhu, a sprawa niewinnych ofiar trafiła do sądu.

ਮਥੈ ਵਾਲਿ ਪਛਾੜਿਆ ਵਾਲ ਛਡਾਇਅਨਿ ਕਿਸ ਦੈ ਬੁਤੈ ।

Chwyciwszy się za włosy, został powalony. A teraz jaką mocą da uratowanego z tego sprzęgła.

ਮੂਰਖੁ ਬੀਜੈ ਬੀਉ ਕੁਰੁਤੈ ।੧੭।

Głupiec sieje nasiona poza sezonem (i ponosi stratę).

ਪਉੜੀ ੧੮

ਗੋਸਟਿ ਗਾਂਗੇ ਤੇਲੀਐ ਪੰਡਿਤ ਨਾਲਿ ਹੋਵੈ ਜਗੁ ਦੇਖੈ ।

Wszyscy byli świadkami dyskusji pomiędzy Gangu, naftowcem i panditem.

ਖੜੀ ਕਰੈ ਇਕ ਅੰਗੁਲੀ ਗਾਂਗਾ ਦੁਇ ਵੇਖਾਲੈ ਰੇਖੈ ।

Pokazanie jednego palca Gangowi/panditowi oznaczało, że Pan jest jeden. Ale Gangu pomyślał, że chce wydłubać swoje (Gangesowi) jedno oko i dlatego pokazał dwa palce, wskazując, że wydobędzie oba swoje (pandita) oczy.

ਫੇਰਿ ਉਚਾਇ ਪੰਜਾਂਗੁਲਾ ਗਾਂਗਾ ਮੁਠਿ ਹਲਾਇ ਅਲੇਖੈ ।

Ale pandit pomyślał, że Gangu wskazuje na dwa wymiary Pana – nirgun (poza wszelkimi cnotami) i sagun (ze wszystkimi cnotami).

ਪੈਰੀਂ ਪੈ ਉਠਿ ਚਲਿਆ ਪੰਡਿਤੁ ਹਾਰਿ ਭੁਲਾਵੈ ਭੇਖੈ ।

Pandit podniósł teraz pięć palców, aby pokazać, że Jego dwie formy wynikają z pięciu elementów, ale biorąc pod uwagę, że pandit wskazał, że pięcioma palcami podrapie twarz Gangu,

ਨਿਰਗੁਣੁ ਸਰਗੁਣੁ ਅੰਗ ਦੁਇ ਪਰਮੇਸਰੁ ਪੰਜਿ ਮਿਲਨਿ ਸਰੇਖੈ ।

Gangs wymachiwał pięścią, pokazując, że zabije go uderzeniem pięści. Teraz pandit poczuł, że dano mu zrozumieć, że przyczyną stworzenia była jedność pięciu elementów.

ਅਖੀਂ ਦੋਵੈਂ ਭੰਨਸਾਂ ਮੁਕੀ ਲਾਇ ਹਲਾਇ ਨਿਮੇਖੈ ।

Pandit omyłkowo zaakceptował swoją porażkę, padł do stóp przeciwnika i opuścił miejsce. W rzeczywistości głupiec miał na myśli, że wydłubie oczy i zaatakuje zaciśniętą pięścią, ale pandit zinterpretował to inaczej.

ਮੂਰਖ ਪੰਡਿਤੁ ਸੁਰਤਿ ਵਿਸੇਖੈ ।੧੮।

Zatem z powodu swego specyficznego sposobu myślenia nawet pandit również okazał się głupcem.

ਪਉੜੀ ੧੯

ਠੰਢੇ ਖੂਹਹੁੰ ਨ੍ਹਾਇ ਕੈ ਪਗ ਵਿਸਾਰਿ ਆਇਆ ਸਿਰਿ ਨੰਗੈ ।

Ktoś, kto wykąpał się w studni, zapomniał turbanu i wrócił do domu z gołą głową.

ਘਰ ਵਿਚਿ ਰੰਨਾਂ ਕਮਲੀਆਂ ਧੁਸੀ ਲੀਤੀ ਦੇਖਿ ਕੁਢੰਗੈ ।

Widząc jego niewłaściwe zachowanie (odkrytą głowę) głupie kobiety zaczęły płakać i lamentować (Widząc pana domu bez turbanu, przypuszczały, że ktoś z rodziny zginął).

ਰੰਨਾਂ ਦੇਖਿ ਪਿਟੰਦੀਆਂ ਢਾਹਾਂ ਮਾਰੈਂ ਹੋਇ ਨਿਸੰਗੈ ।

Widząc płaczące kobiety, inni także zaczęli opłakiwać. Ludzie zebrali się i usiedli w kolejkach, zaczęli składać kondolencje rodzinie.

ਲੋਕ ਸਿਆਪੇ ਆਇਆ ਰੰਨਾਂ ਪੁਰਸ ਜੁੜੇ ਲੈ ਪੰਗੈ ।

Teraz cyrulik, który czasami prowadzi żałobę, pytał, kto ma być opłakany i czyją żałobę poprowadzić, czyli jak ma na imię zmarły.

ਨਾਇਣ ਪੁਛਦੀ ਪਿਟਦੀਆਂ ਕਿਸ ਦੈ ਨਾਇ ਅਲ੍ਹਾਣੀ ਅੰਗੈ ।

Synowa rodziny napomknęła teściowi, aby wydobył odpowiedź na to pytanie (ponieważ znaleziono go z gołą głową.

ਸਹੁਰੇ ਪੁਛਹੁ ਜਾਇ ਕੈ ਕਉਣ ਮੁਆ ਨੂਹ ਉਤਰੁ ਮੰਗੈ ।

Potem ujawnił fakt, że po prostu zapomniał założyć turban).

ਕਾਵਾਂ ਰੌਲਾ ਮੂਰਖੁ ਸੰਗੈ ।੧੯।

Na zgromadzeniu głupców takie krakanie ma miejsce (bo wrony też słuchające jednego głosu zaczynają krakać wspólnie).

ਪਉੜੀ ੨੦

ਜੇ ਮੂਰਖੁ ਸਮਝਾਈਐ ਸਮਝੈ ਨਾਹੀ ਛਾਂਵ ਨ ਧੁਪਾ ।

Nawet jeśli powiedziano mu o cieniu i słońcu, głupiec tego nie rozumie.

ਅਖੀਂ ਪਰਖਿ ਨ ਜਾਣਈ ਪਿਤਲ ਸੁਇਨਾ ਕੈਹਾਂ ਰੁਪਾ ।

Oczami nie potrafi odróżnić mosiądzu od brązu, złota od srebra.

ਸਾਉ ਨ ਜਾਣੈ ਤੇਲ ਘਿਅ ਧਰਿਆ ਕੋਲਿ ਘੜੋਲਾ ਕੁਪਾ ।

Nie potrafi odróżnić smaku pomiędzy garnkiem ghee a naczyniem na oliwę.

ਸੁਰਤਿ ਵਿਹੂਣਾ ਰਾਤਿ ਦਿਹੁ ਚਾਨਣੁ ਤੁਲਿ ਅਨ੍ਹੇਰਾ ਘੁਪਾ ।

Dzień i noc jest pozbawiony świadomości i dla niego światło i ciemność są tym samym.

ਵਾਸੁ ਕਥੂਰੀ ਥੋਮ ਦੀ ਮਿਹਰ ਕੁਲੀ ਅਧਉੜੀ ਤੁਪਾ ।

Zapach piżma i zapach czosnku czy szwy aksamitu i skóry są dla niego takie same.

ਵੈਰੀ ਮਿਤ੍ਰ ਨ ਸਮਝਈ ਰੰਗੁ ਸੁਰੰਗ ਕੁਰੰਗੁ ਅਛੁਪਾ ।

Nie utożsamia przyjaciela z wrogiem i pozostaje całkowicie obojętny na zły lub dobry kolor (życia).

ਮੂਰਖ ਨਾਲਿ ਚੰਗੇਰੀ ਚੁਪਾ ।੨੦।੩੨। ਬੱਤੀਹ ।

W towarzystwie głupców najlepiej jest milczeć.