Vaaran Bhai Gurdas Ji

Pagina - 2


ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ik oankaar satigur prasaad |

Unus Oankar, prima vis, per gratiam divini praeceptoris effecta

ਵਾਰ ੨ ।
vaar 2 |

Vaar Duo

ਆਪਨੜੈ ਹਥਿ ਆਰਸੀ ਆਪੇ ਹੀ ਦੇਖੈ ।
aapanarrai hath aarasee aape hee dekhai |

Speculum (in forma mundi) est in manu, et homo se in illo videt.

ਆਪੇ ਦੇਖਿ ਦਿਖਾਇਦਾ ਛਿਅ ਦਰਸਨਿ ਭੇਖੈ ।
aape dekh dikhaaeidaa chhia darasan bhekhai |

Deus visualises facit et homines sex scholarum (in hoc speculo) visiones ac philosophias videre facit.

ਜੇਹਾ ਮੂਹੁ ਕਰਿ ਭਾਲਿਦਾ ਤੇਵੇਹੈ ਲੇਖੈ ।
jehaa moohu kar bhaalidaa tevehai lekhai |

Homo relucet (in speculo) eodem prorsus modo quo sua propensio est.

ਹਸਦੇ ਹਸਦਾ ਦੇਖੀਐ ਸੋ ਰੂਪ ਸਰੇਖੈ ।
hasade hasadaa dekheeai so roop sarekhai |

Risus ridens formam invenit.

ਰੋਦੈ ਦਿਸੈ ਰੋਵਦਾ ਹੋਏ ਨਿਮਖ ਨਿਮੇਖੈ ।
rodai disai rovadaa hoe nimakh nimekhai |

Planctus autem ibi se invenit in planctu. Idem in homine callido.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਸਤਿਸੰਗਿ ਵਿਸੇਖੈ ।੧।
aape aap varatadaa satisang visekhai |1|

Ipse Dominus praevalet hanc mundi Speculum, Sed praevia specie Praevenit et per Sanctam Congregationem.

ਜਿਉ ਜੰਤ੍ਰੀ ਹਥਿ ਜੰਤ੍ਰੁ ਲੈ ਸਭਿ ਰਾਗ ਵਜਾਏ ।
jiau jantree hath jantru lai sabh raag vajaae |

Dominus assimilatur instrumenti instrumenti qui in manu tenens omnia alia mensurae in eo agit;

ਆਪੇ ਸੁਣਿ ਸੁਣਿ ਮਗਨੁ ਹੋਇ ਆਪੇ ਗੁਣ ਗਾਏ ।
aape sun sun magan hoe aape gun gaae |

Audiens modos psallebat in iis immersus et laudator Summus.

ਸਬਦਿ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵ ਲੀਣੁ ਹੋਇ ਆਪਿ ਰੀਝਿ ਰੀਝਾਏ ।
sabad surat liv leen hoe aap reejh reejhaae |

Conscientia ejus in Verbo dum elatus fit et alios etiam delectat.

ਕਥਤਾ ਬਕਤਾ ਆਪਿ ਹੈ ਸੁਰਤਾ ਲਿਵ ਲਾਏ ।
kathataa bakataa aap hai surataa liv laae |

Dominus orator aeque ac auditor eximius conscientiae immergitur.

ਆਪੇ ਹੀ ਵਿਸਮਾਦੁ ਹੋਇ ਸਰਬੰਗਿ ਸਮਾਏ ।
aape hee visamaad hoe sarabang samaae |

Ipse omnem beatitudinem premet una et omnia.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਤੀਆਏ ।੨।
aape aap varatadaa guramukh pateeae |2|

Hoc mysterium, quod Dominus est omnipraesens, solum intellegitur per gurmukh, unum Guru ordinatum.

ਆਪੇ ਭੁਖਾ ਹੋਇ ਕੈ ਆਪਿ ਜਾਇ ਰਸੋਈ ।
aape bhukhaa hoe kai aap jaae rasoee |

Ipse esuriens in culinam intrat et omne genus deliciarum in eo cibos coquit.

ਭੋਜਨੁ ਆਪਿ ਬਣਾਇਦਾ ਰਸ ਵਿਚਿ ਰਸ ਗੋਈ ।
bhojan aap banaaeidaa ras vich ras goee |

Ipse edens et satiatus lau- dantia lancibus ingerit.

ਆਪੇ ਖਾਇ ਸਲਾਹਿ ਕੈ ਹੋਇ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਸਮੋਈ ।
aape khaae salaeh kai hoe tripat samoee |

Ipse jucundus ac delectatus est.

ਆਪੇ ਰਸੀਆ ਆਪਿ ਰਸੁ ਰਸੁ ਰਸਨਾ ਭੋਈ ।
aape raseea aap ras ras rasanaa bhoee |

Ipse sucus et lingua sapit saporem.

ਦਾਤਾ ਭੁਗਤਾ ਆਪਿ ਹੈ ਸਰਬੰਗੁ ਸਮੋਈ ।
daataa bhugataa aap hai sarabang samoee |

Omnia permeans, ipse dator est et accipitor.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਹੋਈ ।੩।
aape aap varatadaa guramukh sukh hoee |3|

Gurmukh cognoscens quod apud omnes permeat, immensam voluptatem sentit.

ਆਪੇ ਪਲੰਘੁ ਵਿਛਾਇ ਕੈ ਆਪਿ ਅੰਦਰਿ ਸਉਂਦਾ ।
aape palangh vichhaae kai aap andar saundaa |

Ipse cubile pandit, Se super ipsum cubat.

ਸੁਹਣੇ ਅੰਦਰਿ ਜਾਇ ਕੈ ਦੇਸੰਤਰਿ ਭਉਂਦਾ ।
suhane andar jaae kai desantar bhaundaa |

In somnis per regiones longe vagatur.

ਰੰਕੁ ਰਾਉ ਰਾਉ ਰੰਕੁ ਹੋਇ ਦੁਖ ਸੁਖ ਵਿਚਿ ਪਉਂਦਾ ।
rank raau raau rank hoe dukh sukh vich paundaa |

Inopem regem et regem facit pauperem, Eos in dolore et voluptate ponit eos.

ਤਤਾ ਸੀਅਰਾ ਹੋਇ ਜਲੁ ਆਵਟਣੁ ਖਉਂਦਾ ।
tataa seearaa hoe jal aavattan khaundaa |

In forma aque calefit et ipse frigidum.

ਹਰਖ ਸੋਗ ਵਿਚਿ ਧਾਂਵਦਾ ਚਾਵਾਏ ਚਉਂਦਾ ।
harakh sog vich dhaanvadaa chaavaae chaundaa |

Inter dolores et delicias volat et vocatui respondet.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਰਉਂਦਾ ।੪।
aape aap varatadaa guramukh sukh raundaa |4|

Gurmukh, naturam suam per omnia praevia cognoscens, ad beatitudinem pervenit.

ਸਮਸਰਿ ਵਰਸੈ ਸ੍ਵਾਂਤ ਬੂੰਦ ਜਿਉ ਸਭਨੀ ਥਾਈ ।
samasar varasai svaant boond jiau sabhanee thaaee |

Sicut guttae pluviae in svati nakstr (in formatione stellarum quintadecima) viginti septem formationes stellae in India notae) aequaliter in omnibus locis cadunt;

ਜਲ ਅੰਦਰਿ ਜਲੁ ਹੋਇ ਮਿਲੈ ਧਰਤੀ ਬਹੁ ਭਾਈ ।
jal andar jal hoe milai dharatee bahu bhaaee |

et cadens in aquam mergitur in aqua et in terra fiunt terra;

ਕਿਰਖ ਬਿਰਖ ਰਸ ਕਸ ਘਣੇ ਫਲੁ ਫੁਲੁ ਸੁਹਾਈ ।
kirakh birakh ras kas ghane fal ful suhaaee |

In loca transfigurat in plantas et herbas, dulce et amarum; quandoque bene myriades floribus et fructibus decoratae sunt.

ਕੇਲੇ ਵਿਚਿ ਕਪੂਰੁ ਹੋਇ ਸੀਤਲੁ ਸੁਖੁਦਾਈ ।
kele vich kapoor hoe seetal sukhudaaee |

Folia Musa cadentes in camphoram refrigerant.

ਮੋਤੀ ਹੋਵੈ ਸਿਪ ਮੁਹਿ ਬਹੁ ਮੋਲੁ ਮੁਲਾਈ ।
motee hovai sip muhi bahu mol mulaaee |

Eadem, cum cadunt in testam marinam, fiunt margaritae.

ਬਿਸੀਅਰ ਦੇ ਮਹਿ ਕਾਲਕੂਟ ਚਿਤਵੇ ਬੁਰਿਆਈ ।
biseear de meh kaalakoott chitave buriaaee |

In os serpentis abierunt in venenum mortiferum et semper malum cogitant.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਸਤਿਸੰਗਿ ਸੁਭਾਈ ।੫।
aape aap varatadaa satisang subhaaee |5|

Dominus omnia loca praeoccupat et in sancta congregatione sedet in civitate.

ਸੋਈ ਤਾਂਬਾ ਰੰਗ ਸੰਗਿ ਜਿਉ ਕੈਹਾਂ ਹੋਈ ।
soee taanbaa rang sang jiau kaihaan hoee |

Aes in aes permixtus stanno mutat.

ਸੋਈ ਤਾਂਬਾ ਜਿਸਤ ਮਿਲਿ ਪਿਤਲ ਅਵਲੋਈ ।
soee taanbaa jisat mil pital avaloee |

Idem cuprum cum zinci mixtum apparet in forma aeris.

ਸੋਈ ਸੀਸੇ ਸੰਗਤੀ ਭੰਗਾਰ ਭੁਲੋਈ ।
soee seese sangatee bhangaar bhuloee |

Aes plumbi mixtum mutat pewter, metallum fragile vocatur bharath in Punjab.

ਤਾਂਬਾ ਪਾਰਸਿ ਪਰਸਿਆ ਹੋਇ ਕੰਚਨ ਸੋਈ ।
taanbaa paaras parasiaa hoe kanchan soee |

Tactu lapidis philosophi, idem cuprum fit aurum.

ਸੋਈ ਤਾਂਬਾ ਭਸਮ ਹੋਇ ਅਉਖਧ ਕਰਿ ਭੋਈ ।
soee taanbaa bhasam hoe aaukhadh kar bhoee |

Cum in cinerem aes trans- fit medicina.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਸੰਗਤਿ ਗੁਣ ਗੋਈ ।੬।
aape aap varatadaa sangat gun goee |6|

Similiter Dominus, tametsi omnipraesens est, tamen effectus societatis hominis inter homines diversi sunt. Hoc sciens, laudatur Dominus in sancta congregatione.

ਪਾਣੀ ਕਾਲੇ ਰੰਗਿ ਵਿਚਿ ਜਿਉ ਕਾਲਾ ਦਿਸੈ ।
paanee kaale rang vich jiau kaalaa disai |

Sicut aqua mixta fuco nigrum spectat

ਰਤਾ ਰਤੇ ਰੰਗਿ ਵਿਚਿ ਮਿਲਿ ਮੇਲਿ ਸਲਿਸੈ ।
rataa rate rang vich mil mel salisai |

Et aqua rubea mixta rubescit;

ਪੀਲੈ ਪੀਲਾ ਹੋਇ ਮਿਲੈ ਹਿਤੁ ਜੇਹੀ ਵਿਸੈ ।
peelai peelaa hoe milai hit jehee visai |

Vertit in flavum colorem addito fuco;

ਸਾਵਾ ਸਾਵੇ ਰੰਗਿ ਮਿਲਿ ਸਭਿ ਰੰਗ ਸਰਿਸੈ ।
saavaa saave rang mil sabh rang sarisai |

Et viridi cum viridi fit voluptas.

ਤਤਾ ਠੰਢਾ ਹੋਇ ਕੈ ਹਿਤ ਜਿਸੈ ਤਿਸੈ ।
tataa tthandtaa hoe kai hit jisai tisai |

Secundum tempora calido vel frigido.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਜਿਸੈ ।੭।
aape aap varatadaa guramukh sukh jisai |7|

Similiter etiam Dominus Deus operatur necessitatibus. Guru-orientatur (gurmukh) qui gaudio plenus hoc mysterium intellegit.

ਦੀਵਾ ਬਲੈ ਬੈਸੰਤਰਹੁ ਚਾਨਣੁ ਅਨ੍ਹੇਰੇ ।
deevaa balai baisantarahu chaanan anhere |

Ignis accendit lucernam et lux in tenebras spargit.

ਦੀਪਕ ਵਿਚਹੁੰ ਮਸੁ ਹੋਇ ਕੰਮ ਆਇ ਲਿਖੇਰੇ ।
deepak vichahun mas hoe kam aae likhere |

Atramentum e lucerna usurpatur a scriptore.

ਕਜਲੁ ਹੋਵੈ ਕਾਮਣੀ ਸੰਗਿ ਭਲੇ ਭਲੇਰੇ ।
kajal hovai kaamanee sang bhale bhalere |

Ex illa lucerna mulieres collyrium accipiunt. Ergo vivendo in consortio bonorum aliquis se exercet in bonis operibus.

ਮਸਵਾਣੀ ਹਰਿ ਜਸੁ ਲਿਖੈ ਦਫਤਰ ਅਗਲੇਰੇ ।
masavaanee har jas likhai dafatar agalere |

Eodem atramento scribentur laudationes Domini et clericus rationes officii sui scribit.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਚਉਫੇਰੇ ।੮।
aape aap varatadaa guramukh chaufere |8|

Solus gurmukh id percipit, quod Dominus circumquaque pervadit.

ਬਿਰਖੁ ਹੋਵੈ ਬੀਉ ਬੀਜੀਐ ਕਰਦਾ ਪਾਸਾਰਾ ।
birakh hovai beeo beejeeai karadaa paasaaraa |

Ex semine subit arborem, et tunc longius serpit.

ਜੜ ਅੰਦਰਿ ਪੇਡ ਬਾਹਰਾ ਬਹੁ ਡਾਲ ਬਿਸਥਾਰਾ ।
jarr andar pedd baaharaa bahu ddaal bisathaaraa |

Radix est in terra, caulis extra, et rami undique se extendunt.

ਪਤ ਫੁਲ ਫਲ ਫਲੀਦਾ ਰਸ ਰੰਗ ਸਵਾਰਾ ।
pat ful fal faleedaa ras rang savaaraa |

fit plena floribus, fructibus, et instrumentis plurium colorum et essentiarum delectabilium.

ਵਾਸੁ ਨਿਵਾਸੁ ਉਲਾਸੁ ਕਰਿ ਹੋਇ ਵਡ ਪਰਵਾਰਾ ।
vaas nivaas ulaas kar hoe vadd paravaaraa |

In suis floribus et fructibus odorem et laetitiam habitant, et nunc hoc semen fit magna familia.

ਫਲ ਵਿਚਿ ਬੀਉ ਸੰਜੀਉ ਹੋਇ ਫਲ ਫਲੇ ਹਜਾਰਾ ।
fal vich beeo sanjeeo hoe fal fale hajaaraa |

Fructus etiam in seminibus producendis fit fons myriades florum et fructuum.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਿਸਤਾਰਾ ।੯।
aape aap varatadaa guramukh nisataaraa |9|

Hoc ipso intelligendum, quod Dominus solus apud omnes liberatur facit gurmukh.

ਹੋਵੇ ਸੂਤੁ ਕਪਾਹ ਦਾ ਕਰਿ ਤਾਣਾ ਵਾਣਾ ।
hove soot kapaah daa kar taanaa vaanaa |

Filum e bombacio, dein stamen et stamen paratur.

ਸੂਤਹੁ ਕਪੜੁ ਜਾਣੀਐ ਆਖਾਣ ਵਖਾਣਾ ।
sootahu kaparr jaaneeai aakhaan vakhaanaa |

Pannum ex ipso filo notum est.

ਚਉਸੀ ਤੈ ਚਉਤਾਰ ਹੋਇ ਗੰਗਾ ਜਲੁ ਜਾਣਾ ।
chausee tai chautaar hoe gangaa jal jaanaa |

Ex quattuor staminibus facta sunt quae vocantur chausi, gangajali etc. (in india).

ਖਾਸਾ ਮਲਮਲ ਸਿਰੀਸਾਫੁ ਤਨ ਸੁਖ ਮਨਿ ਭਾਣਾ ।
khaasaa malamal sireesaaf tan sukh man bhaanaa |

Superior vestes (malmal, sirisaph) ex ea factas, consolationem et voluptatem corpori impertit.

ਪਗ ਦੁਪਟਾ ਚੋਲਣਾ ਪਟੁਕਾ ਪਰਵਾਣਾ ।
pag dupattaa cholanaa pattukaa paravaanaa |

Fiendo cidari, chlamyde, tunica umbilico etc. Quod filum e bombacio fit omnibus acceptum.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਰੰਗ ਮਾਣਾ ।੧੦।
aape aap varatadaa guramukh rang maanaa |10|

Dominus inter omnes permanat et gurmukhs suo amore fruuntur.

ਸੁਨਿਆਰਾ ਸੁਇਨਾ ਘੜੈ ਗਹਣੇ ਸਾਵਾਰੇ ।
suniaaraa sueinaa gharrai gahane saavaare |

Aurifex pulchra ornamenta ex auro creat.

ਪਿਪਲ ਵਤਰੇ ਵਾਲੀਆ ਤਾਨਉੜੇ ਤਾਰੇ ।
pipal vatare vaaleea taanaurre taare |

Inter eas multae sunt sicut folium pipale ad ornatum aurium, et multae fiunt ex filo aureo.

ਵੇਸਰਿ ਨਥਿ ਵਖਾਣੀਐ ਕੰਠ ਮਾਲਾ ਧਾਰੇ ।
vesar nath vakhaaneeai kantth maalaa dhaare |

Ex auro, inaures et monilia etiam in eorum formam elaborata sunt.

ਟੀਕਤਿ ਮਣੀਆ ਮੋਤਿਸਰ ਗਜਰੇ ਪਾਸਾਰੇ ।
tteekat maneea motisar gajare paasaare |

Ornamentum frontis (tikka), monilia monilia clavata, coronae margaritae fiunt.

ਦੁਰ ਬਹੁਟਾ ਗੋਲ ਛਾਪ ਕਰਿ ਬਹੁ ਪਰਕਾਰੇ ।
dur bahuttaa gol chhaap kar bahu parakaare |

Variegatae carpi catenae et annuli rotundi ex auro parantur.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਵੀਚਾਰੇ ।੧੧।
aape aap varatadaa guramukh veechaare |11|

In gurmukh sentit sicut aurum, fundamentum est omnium et singulorum.

ਗੰਨਾ ਕੋਲੂ ਪੀੜੀਐ ਰਸੁ ਦੇ ਦਰਹਾਲਾ ।
ganaa koloo peerreeai ras de darahaalaa |

Machina comminuenda saccharum tusi statim sucum dat.

ਕੋਈ ਕਰੇ ਗੁੜੁ ਭੇਲੀਆਂ ਕੋ ਸਕਰ ਵਾਲਾ ।
koee kare gurr bheleean ko sakar vaalaa |

Quidam massas jaggeriae et fuscae saccharo ex eo parant.

ਕੋਈ ਖੰਡ ਸਵਾਰਦਾ ਮਖਣ ਮਸਾਲਾ ।
koee khandd savaaradaa makhan masaalaa |

Quidam saccharo depurato parant, quidam in eo guttae dulces adiectio peculiarem faciunt iactationem.

ਹੋਵੈ ਮਿਸਰੀ ਕਲੀਕੰਦ ਮਿਠਿਆਈ ਢਾਲਾ ।
hovai misaree kaleekand mitthiaaee dtaalaa |

Fingitur in massam saccharo et dulcibus variegatis.

ਖਾਵੈ ਰਾਜਾ ਰੰਕੁ ਕਰਿ ਰਸ ਭੋਗ ਸੁਖਾਲਾ ।
khaavai raajaa rank kar ras bhog sukhaalaa |

Pauperes et divites libenter comedunt illud.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖਾਲਾ ।੧੨।
aape aap varatadaa guramukh sukhaalaa |12|

Deus (sacchari similis suco) per omnia permeat; est enim gurmukhs essentia omnium voluptatum.

ਗਾਈ ਰੰਗ ਬਿਰੰਗ ਬਹੁ ਦੁਧੁ ਉਜਲੁ ਵਰਣਾ ।
gaaee rang birang bahu dudh ujal varanaa |

Vaccae discolor, lac omnium album.

ਦੁਧਹੁ ਦਹੀ ਜਮਾਈਐ ਕਰਿ ਨਿਹਚਲੁ ਧਰਣਾ ।
dudhahu dahee jamaaeeai kar nihachal dharanaa |

Ad faciendam butyrum coagulum quidam in eo adiicitur, deinde indistinctus ponitur.

ਦਹੀ ਵਿਲੋਇ ਅਲੋਈਐ ਛਾਹਿ ਮਖਣ ਤਰਣਾ ।
dahee viloe aloeeai chhaeh makhan taranaa |

Conturbo butyrum super butyrum lac invenit.

ਮਖਣੁ ਤਾਇ ਅਉਟਾਇ ਕੈ ਘਿਉ ਨਿਰਮਲ ਕਰਣਾ ।
makhan taae aauttaae kai ghiau niramal karanaa |

Butyrum proprie coctum transfiguratur in ghee - declaratur butyrum.

ਹੋਮ ਜਗ ਨਈਵੇਦ ਕਰਿ ਸਭ ਕਾਰਜ ਸਰਣਾ ।
hom jag neeved kar sabh kaaraj saranaa |

Tunc ghee illa in holocaustum et ipsum yajn (ritualia) et alia oblatione peraguntur.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਇ ਜਰਣਾ ।੧੩।
aape aap varatadaa guramukh hoe jaranaa |13|

Gurmukh scit Dominum esse omnia pervadere, sed ad Eum pervenire necesse est ut spiritualem inquisitionem et sensum contenti habeat.

ਪਲ ਘੜੀਆ ਮੂਰਤਿ ਪਹਰਿ ਥਿਤ ਵਾਰ ਗਣਾਏ ।
pal gharreea moorat pahar thit vaar ganaae |

Ex momentis gharis (unitas temporis 22 aequalis est).

ਦੁਇ ਪਖ ਬਾਰਹ ਮਾਹ ਕਰਿ ਸੰਜੋਗ ਬਣਾਏ ।
due pakh baarah maah kar sanjog banaae |

(5 minuta), muhurat (auspicium tempus), quarteria diei et noctis (pahar - tres horas) dies et dies computati sunt. Inde duo quindena (dark- light) et duodecim menses factae sunt.

ਛਿਅ ਰੁਤੀ ਵਰਤਾਈਆਂ ਬਹੁ ਚਲਿਤ ਬਣਾਏ ।
chhia rutee varataaeean bahu chalit banaae |

Multi visivae inspiratae per sex tempora creata sunt.

ਸੂਰਜੁ ਇਕੁ ਵਰਤਦਾ ਲੋਕੁ ਵੇਦ ਅਲਾਏ ।
sooraj ik varatadaa lok ved alaae |

Sed sol inter omnes, sicut dicunt, idem permanet.

ਚਾਰਿ ਵਰਨ ਛਿਅ ਦਰਸਨਾਂ ਬਹੁ ਪੰਥਿ ਚਲਾਏ ।
chaar varan chhia darasanaan bahu panth chalaae |

Similiter quattuor varans, sex philosophie et multae sectae promulgatae sunt.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਮਝਾਏ ।੧੪।
aape aap varatadaa guramukh samajhaae |14|

But the gurmukh understands all (and he there should be in- certamina).

ਇਕੁ ਪਾਣੀ ਇਕ ਧਰਤਿ ਹੈ ਬਹੁ ਬਿਰਖ ਉਪਾਏ ।
eik paanee ik dharat hai bahu birakh upaae |

Aqua una est, et terra est una, sed flora est variarum qualitatum.

ਅਫਲ ਸਫਲ ਪਰਕਾਰ ਬਹੁ ਫਲ ਫੁਲ ਸੁਹਾਏ ।
afal safal parakaar bahu fal ful suhaae |

Multi fructibus carent, multi floribus et fructibus ornati sunt.

ਬਹੁ ਰਸ ਰੰਗ ਸੁਵਾਸਨਾ ਪਰਕਿਰਤਿ ਸੁਭਾਏ ।
bahu ras rang suvaasanaa parakirat subhaae |

Odoris genera sunt et multiformibus excerptorum augent naturae magnitudinem.

ਬੈਸੰਤਰੁ ਇਕੁ ਵਰਨ ਹੋਇ ਸਭ ਤਰਵਰ ਛਾਏ ।
baisantar ik varan hoe sabh taravar chhaae |

Idem ignis in omnibus arboribus est.

ਗੁਪਤਹੁ ਪਰਗਟ ਹੋਇ ਕੈ ਭਸਮੰਤ ਕਰਾਏ ।
gupatahu paragatt hoe kai bhasamant karaae |

Ignis ille manifestus manifestus factus omnes in cinerem reducit.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਪਾਏ ।੧੫।
aape aap varatadaa guramukh sukh paae |15|

Item, quod Dominus in omnibus residet, et hoc ipsum Gurmukhs facit jucundum.

ਚੰਦਨ ਵਾਸ ਵਣਾਸਪਤਿ ਸਭ ਚੰਦਨ ਹੋਵੈ ।
chandan vaas vanaasapat sabh chandan hovai |

Tota herba plantata juxta crepidam ligni, fit fragrans sicut crepidam;

ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਇਕ ਧਾਤੁ ਹੋਇ ਸੰਗਿ ਪਾਰਸਿ ਢੋਵੈ ।
asatt dhaat ik dhaat hoe sang paaras dtovai |

Lapis philosophorum tactus et stannum metallorum lucis in unum metallum (aurum).

ਨਦੀਆ ਨਾਲੇ ਵਾਹੜੇ ਮਿਲਿ ਗੰਗ ਗੰਗੋਵੈ ।
nadeea naale vaaharre mil gang gangovai |

Amnes, rivi et rivi iunctis Gange cognoscuntur nomine Ganges.

ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣੁ ਸਾਧਸੰਗੁ ਪਾਪਾਂ ਮਲੁ ਧੋਵੈ ।
patit udhaaran saadhasang paapaan mal dhovai |

Redemptor lapsorum est sancta congregatio, in qua purgatur sordes peccatorum.

ਨਰਕ ਨਿਵਾਰ ਅਸੰਖ ਹੋਇ ਲਖ ਪਤਿਤ ਸੰਗੋਵੈ ।
narak nivaar asankh hoe lakh patit sangovai |

Myriades apostatarum et infernorum redemptionem perceperunt et in sancta congregatione.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਅਲੋਵੈ ।੧੬।
aape aap varatadaa guramukh alovai |16|

Gurmukh videt et intelligit Deum pervadere unum et omnia.

ਦੀਪਕ ਹੇਤੁ ਪਤੰਗ ਦਾ ਜਲ ਮੀਨ ਤਰੰਦਾ ।
deepak het patang daa jal meen tarandaa |

Tinea lucernam ardentem amat, et piscis natat in aqua propter amorem Dei.

ਮਿਰਗੁ ਨਾਦ ਵਿਸਮਾਦੁ ਹੈ ਭਵਰ ਕਵਲਿ ਵਸੰਦਾ ।
mirag naad visamaad hai bhavar kaval vasandaa |

nam cervus sonus musicus jucundum est, et apis nigra, quia lotos amantes involvit.

ਚੰਦ ਚਕੋਰ ਪਰੀਤਿ ਹੈ ਦੇਖਿ ਧਿਆਨੁ ਧਰੰਦਾ ।
chand chakor pareet hai dekh dhiaan dharandaa |

Patridge rubens amat lunam et intendit eam.

ਚਕਵੀ ਸੂਰਜ ਹੇਤੁ ਹੈ ਸੰਜੋਗ ਬਣੰਦਾ ।
chakavee sooraj het hai sanjog banandaa |

Femina rubra sheldrake (chakavi) solem amat et solum in ortu solis convenit et cum patnre coit.

ਨਾਰਿ ਭਤਾਰ ਪਿਆਰੁ ਹੈ ਮਾਂ ਪੁਤੁ ਮਿਲੰਦਾ ।
naar bhataar piaar hai maan put milandaa |

Mulier virum suum amat et mater filium parit.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਰਚੰਦਾ ।੧੭।
aape aap varatadaa guramukh parachandaa |17|

Videns eum operantem in omnibus, gurmukh contentum sentit.

ਅਖੀ ਅੰਦਰਿ ਦੇਖਦਾ ਸਭ ਚੋਜ ਵਿਡਾਣਾ ।
akhee andar dekhadaa sabh choj viddaanaa |

Per oculos, omnia mirabilia.

ਕੰਨੀ ਸੁਣਦਾ ਸੁਰਤਿ ਕਰਿ ਆਖਾਣਿ ਵਖਾਣਾ ।
kanee sunadaa surat kar aakhaan vakhaanaa |

Fabulas narratas cum plena conscientia auscultat.

ਜੀਭੈ ਅੰਦਰਿ ਬੋਲਦਾ ਬਹੁ ਸਾਦ ਲੁਭਾਣਾ ।
jeebhai andar boladaa bahu saad lubhaanaa |

Per linguam loquitur et sapit omnes sapores.

ਹਥੀਂ ਕਿਰਤਿ ਕਮਾਂਵਦਾ ਪਗਿ ਚਲੈ ਸੁਜਾਣਾ ।
hatheen kirat kamaanvadaa pag chalai sujaanaa |

Manibus operatur, ille omniscius pedibus ambulat.

ਦੇਹੀ ਅੰਦਰਿ ਇਕੁ ਮਨੁ ਇੰਦ੍ਰੀ ਪਰਵਾਣਾ ।
dehee andar ik man indree paravaanaa |

In corpore est animus, cuius ab omnibus visceribus imperata servantur.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਮਾਣਾ ।੧੮।
aape aap varatadaa guramukh sukh maanaa |18|

Intellectum quod per omnia permeat, gurmukhs delectari.

ਪਵਣ ਗੁਰੂ ਗੁਰੁ ਸਬਦੁ ਹੈ ਰਾਗ ਨਾਦ ਵੀਚਾਰਾ ।
pavan guroo gur sabad hai raag naad veechaaraa |

Fundamentum mundi est aer (mixtura vaporum) et Sabad (Verbum) Guru omnis cognitionis, ex quo adhuc omnes cogitationes, musicae et comites soni fluunt.

ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਜਲੁ ਧਰਤਿ ਹੈ ਉਤਪਤਿ ਸੰਸਾਰਾ ।
maat pitaa jal dharat hai utapat sansaaraa |

Mater et pater sunt virtutes creatrices in forma terrae et aquae.

ਦਾਈ ਦਾਇਆ ਰਾਤਿ ਦਿਹੁ ਵਰਤੇ ਵਰਤਾਰਾ ।
daaee daaeaa raat dihu varate varataaraa |

Nox et dies sunt nutrices, quae nutriunt creaturas et sic tota ratio operatur.

ਸਿਵ ਸਕਤੀ ਦਾ ਖੇਲੁ ਮੇਲੁ ਪਰਕਿਰਤਿ ਪਸਾਰਾ ।
siv sakatee daa khel mel parakirat pasaaraa |

Cum Coniunctione Siva et Sakti (natura inertia) totus hic mundus existit.

ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮੁ ਘਟਿ ਚੰਦੁ ਅਕਾਰਾ ।
paarabraham pooran braham ghatt chand akaaraa |

Perfectus ille transcendens Dominus per omnia penetrat, sicut eadem luna in caelo in omnibus lagenis aquae subjicitur.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਿਰਧਾਰਾ ।੧੯।
aape aap varatadaa guramukh niradhaaraa |19|

Quod Dominus supra omnes alimenta gurmukhs alimenta est, et Ipse solus per omnia operatur.

ਫੁਲਾਂ ਅੰਦਰਿ ਵਾਸੁ ਹੈ ਹੋਇ ਭਵਰੁ ਲੁਭਾਣਾ ।
fulaan andar vaas hai hoe bhavar lubhaanaa |

Odor florum Dominus est, et apis nigrescens, allectatur ad flores.

ਅੰਬਾਂ ਅੰਦਰਿ ਰਸ ਧਰੇ ਕੋਇਲ ਰਸੁ ਮਾਣਾ ।
anbaan andar ras dhare koeil ras maanaa |

Succus scabies ille est, luscinia eodem fruitur.

ਮੋਰ ਬਬੀਹਾ ਹੋਇ ਕੈ ਘਣ ਵਰਸ ਸਿਞਾਣਾ ।
mor babeehaa hoe kai ghan varas siyaanaa |

Pavo factus et avis pluvialis solum designat imbrem nubium delectatum.

ਖੀਰ ਨੀਰ ਸੰਜੋਗ ਹੋਇ ਕਲੀਕੰਦ ਵਖਾਣਾ ।
kheer neer sanjog hoe kaleekand vakhaanaa |

Se transformat in dulcia variegata, fiendo lac et aqua.

ਓਅੰਕਾਰੁ ਆਕਾਰੁ ਕਰਿ ਹੋਇ ਪਿੰਡ ਪਰਾਣਾ ।
oankaar aakaar kar hoe pindd paraanaa |

Et idem Dominus informis sumens diversas formas est in omnibus corporibus.

ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਰਵਾਣਾ ।੨੦।੨। ਦੁਇ ।
aape aap varatadaa guramukh paravaanaa |20|2| due |

Omnipraesens est in omnibus substantiis et actionibus et gurmukhs coram omnibus talibus.