ਦੂਜੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਬੰਦਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੇਵਕ ਬਣਿਆ ਅਤੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਬੰਦਨਾਯੋਗ ਗੁਰੂ ਬਣਿਆ । ਉਸ ਸੱਚ ਤੇ ਯਕੀਨ ਦੀ ਮਸ਼ਾਲ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਾਤ ਸਦਕਾ ਦਿਨ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਸੀ । ਉਹ ਅਸਲ ਵਿਚ ਇੱਕੋ ਪਰ ਜ਼ਾਹਰਾ ਤੌਰ ਤੇ ਦੋ ਜਾਨ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਚਮਕਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਸ਼ਾਲਾਂ ਸਨ । ਅਸਲ ਵਿਚ ਉਹ ਇੱਕੋ ਸਨ ਪਰ ਵੇਖਣ ਵਿਚ ਦੋ ਚਿੰਗਾੜੀਆਂ ਸਨ ਜਿਹੜੀਆਂ ਸੱਚ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਭ ਕੁਝ ਸਾੜ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਉਹ ਇੱਕ ਨਿਰੰਕਾਰ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਦੇ ਖਾਸ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦਾ ਮਾਲ ਮਤਾਅ ਅਰਥਾਤ ਆਗੂ ਹਨ । ਗ਼ੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਜੀ ਸੱਚਖੰਡ ਦੇ ਪਰਵਾਨ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀ ਥਾਉਂ ਹੈ । ਉਹ ਉੱਚੇ ਰੱਬ ਦਾ ਸਲਾਹਿਆ ਅਤੇ ਜਲਾਲ ਵਾਲੇ ਰੱਬ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਦਾ ਚੁਨਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਉਹ ਉੱਚੇ ਰੱਬ ਦਾ ਸਲਾਹਿਆ ਅਤੇ ਜਲਾਲ ਵਾਲੇ ਰੱਬ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਦਾ ਚੁਨਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਉਸ ਦੇ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਨਾਮ, ਅੰਗਦ, ਦਾ ਅਲਿਫ ਹਰ ਫਕੀਰ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਛੋਟੇ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਅਤੇ ਵਡਿਆਈ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘੇਰੇ ਵਿਚ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਹੈ । ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਦੀ ਸਚਾਈ ਨਾਲ ਭਰੇ ਨੂਨ ਦੀ ਸੁਗੰਧੀ ਹਰ ਛੋਟੇ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਹਰ ਕਮੀਂ ਕਮੀਨ ਨੂੰ ਨਿਵਾਜਨ ਵਾਲਾ ਹੈ । ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਅਗਲੇ ਅੱਖਰ ਗਾਫ਼ ਉਸ ਦਸੀਵੀ ਦੀਵਾਨ ਅਤੇ ਉਸ ਮਾਲਕ ਦੇ ਸਦਾ ਚੜ੍ਹਦੀਆਂ ਕਲਾਂ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਜਹਾਨ ਦੇ ਮਾਰਗ ਦਾ ਪਾਂਧੀ ਹੈ । ਉਸਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਅੰਤਮ ਅੱਖਰ ਦਾਲ ਹਰ ਦੁਖ ਅਤੇ ਦਰਦ ਦੀ ਦਵਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਧਣ ਘਟਣ ਤੋ ਪਰ੍ਹਾਂ ਪਰੇਰੇ ਹੈ ।
ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਹੈ ਜੋ ਦੋਹਾਂ ਜਹਾਨਾਂ ਦਾ ਮੁਰਸ਼ਦ ਹੈ,
੧ ਓਂਕਾਰ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਨਾਲ ਉਹ ਗੁਨਾਹਗਾਰਾਂ ਲਈ ਰਹਿਮਤ ਹੈ ।
ਦੋ ਜਹਾਨਾਂ ਦੀ ਕੀ ਗਲ ਹੈ # ਉਸ ਦੀਆਂ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨਾਲ
ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਜਹਾਨ ਹੀ ਸਫਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
ਉਸ ਦਾ ਸਰੀਰ ਬਖਸ਼ਿੰਦ ਰੱਬ ਦੀ ਮਿਹਰ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੈ,
ਉਹ ਰੱਬ ਤੋਂ ਹੀ ਆਇਆ ਅਤੇ ਰੱਬ ਵਿਚ ਹੀ ਸਮਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਉਹ ਸਦਾ ਜ਼ਾਹਰਾ ਵੀ ਤੇ ਗੁਪਤ ਵੀ ਪਰਗਟ ਹੈ,
ਉਹ ਸਦਾ ਇੱਥੇ ਤੇ ਉੱਥੇ, ਅੰਦਰ ਤੇ ਬਾਹਰ, ਸਭ ਥਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ।
ਉਸ ਦੀ ਸਿਫਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੱਚੇ ਰੱਬ ਦੀ ਸਿਫਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਾਤ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥ ਦਾ ਇਕ ਵਰਕਾ ਹੈ ।
ਉਸ ਦੀ ਸਿਫਤ ਸਲਾਹ ਦੋਹਾਂ ਜਹਾਨਾਂ ਦੀ ਜ਼ਬਾਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ,
ਉਸ ਦੇ ਸਾ੍ਹਮਣੇ ਆਤਮਾਂ ਦਾ ਵਿਹੜਾ ਵੀ ਤੰਗ ਹੈ ।
ਇਸ ਲਈ ਸਾਡੇ ਵਾਸਤੇ ਚੰਗਾ ਏਹੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਤੋਂ ਉਸ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼
ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਿਹਰ ਅਤੇ ਸਖਾਵਤ ਤੋਂ ਰੱਬ ਦਾ ਹੁਕਮ ਪਰਾਪਤ ਕਰੀਏ ।
ਸਾਡਾ ਸਿਰ ਸਦਾ ਉਸ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਤੇ ਰਹੇ,
ਸਾਡਾ ਦਿਲ ਅਤੇ ਜਾਨ ਉਸ ਤੋਂ ਸਦਾ ਕੁਰਬਾਨ ਹੁੰਦਾ ਰਹੇ ।