सिध गोसटि

(पुटः: 2)


ਜੈਸੇ ਜਲ ਮਹਿ ਕਮਲੁ ਨਿਰਾਲਮੁ ਮੁਰਗਾਈ ਨੈ ਸਾਣੇ ॥
जैसे जल महि कमलु निरालमु मुरगाई नै साणे ॥

पद्मपुष्पं जलपृष्ठे अस्पृष्टं प्लवते, बकः च धारायां तरति;

ਸੁਰਤਿ ਸਬਦਿ ਭਵ ਸਾਗਰੁ ਤਰੀਐ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਵਖਾਣੇ ॥
सुरति सबदि भव सागरु तरीऐ नानक नामु वखाणे ॥

शबादस्य वचने केन्द्रितं चेतना भयंकरं विश्वसमुद्रं लङ्घयति। नानक भगवतः नाम जप।

ਰਹਹਿ ਇਕਾਂਤਿ ਏਕੋ ਮਨਿ ਵਸਿਆ ਆਸਾ ਮਾਹਿ ਨਿਰਾਸੋ ॥
रहहि इकांति एको मनि वसिआ आसा माहि निरासो ॥

एकाकी संन्यासीरूपेण एकेश्वरं मनसि निधाय आशामध्ये आशायाः अप्रभावितः स्थितः ।

ਅਗਮੁ ਅਗੋਚਰੁ ਦੇਖਿ ਦਿਖਾਏ ਨਾਨਕੁ ਤਾ ਕਾ ਦਾਸੋ ॥੫॥
अगमु अगोचरु देखि दिखाए नानकु ता का दासो ॥५॥

पश्यति अन्येषां च दुर्गमं दुर्गमं भगवन्तं द्रष्टुं प्रेरयति। नानकः तस्य दासः अस्ति। ||५||

ਸੁਣਿ ਸੁਆਮੀ ਅਰਦਾਸਿ ਹਮਾਰੀ ਪੂਛਉ ਸਾਚੁ ਬੀਚਾਰੋ ॥
सुणि सुआमी अरदासि हमारी पूछउ साचु बीचारो ॥

"शृणु भगवन् अस्माकं प्रार्थना। वयं तव सत्यं मतं अन्वेषयामः।"

ਰੋਸੁ ਨ ਕੀਜੈ ਉਤਰੁ ਦੀਜੈ ਕਿਉ ਪਾਈਐ ਗੁਰ ਦੁਆਰੋ ॥
रोसु न कीजै उतरु दीजै किउ पाईऐ गुर दुआरो ॥

मा नो क्रुद्धः - कृपया कथयतु : कथं वयं गुरुद्वारं लभामः?"

ਇਹੁ ਮਨੁ ਚਲਤਉ ਸਚ ਘਰਿ ਬੈਸੈ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਅਧਾਰੋ ॥
इहु मनु चलतउ सच घरि बैसै नानक नामु अधारो ॥

इदं चपलं मनः स्वस्य सच्चिदानन्दगृहे नानक भगवन्नामस्य नाम आश्रयेण उपविशति।

ਆਪੇ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਏ ਕਰਤਾ ਲਾਗੈ ਸਾਚਿ ਪਿਆਰੋ ॥੬॥
आपे मेलि मिलाए करता लागै साचि पिआरो ॥६॥

प्रजापतिः स्वयमेव अस्मान् संघे एकीकरोति, सत्यं प्रेम्णा प्रेरयति च। ||६||

ਹਾਟੀ ਬਾਟੀ ਰਹਹਿ ਨਿਰਾਲੇ ਰੂਖਿ ਬਿਰਖਿ ਉਦਿਆਨੇ ॥
हाटी बाटी रहहि निराले रूखि बिरखि उदिआने ॥

"भण्डार-राजमार्गेभ्यः दूरं वयं कानने, वनस्पतिवृक्षाणां मध्ये निवसेम।"

ਕੰਦ ਮੂਲੁ ਅਹਾਰੋ ਖਾਈਐ ਅਉਧੂ ਬੋਲੈ ਗਿਆਨੇ ॥
कंद मूलु अहारो खाईऐ अउधू बोलै गिआने ॥

अन्नार्थं वयं फलानि मूलानि च गृह्णामः। इति संन्यासिनां प्रोक्तं आध्यात्मिकं प्रज्ञा।

ਤੀਰਥਿ ਨਾਈਐ ਸੁਖੁ ਫਲੁ ਪਾਈਐ ਮੈਲੁ ਨ ਲਾਗੈ ਕਾਈ ॥
तीरथि नाईऐ सुखु फलु पाईऐ मैलु न लागै काई ॥

तीर्थेषु पवित्रेषु तीर्थेषु स्नानं कुर्मः, शान्तिफलं च प्राप्नुमः; न च मलिनतायाः एकः अपि अस्मासु लसति।

ਗੋਰਖ ਪੂਤੁ ਲੋਹਾਰੀਪਾ ਬੋਲੈ ਜੋਗ ਜੁਗਤਿ ਬਿਧਿ ਸਾਈ ॥੭॥
गोरख पूतु लोहारीपा बोलै जोग जुगति बिधि साई ॥७॥

लुहारीपा इति गोरखस्य शिष्यः कथयति, एषः योगमार्गः।" ||७||

ਹਾਟੀ ਬਾਟੀ ਨੀਦ ਨ ਆਵੈ ਪਰ ਘਰਿ ਚਿਤੁ ਨ ਡੁੋਲਾਈ ॥
हाटी बाटी नीद न आवै पर घरि चितु न डुोलाई ॥

भण्डारेषु मार्गे च मा स्वपितु; मा तव चेतना अन्यस्य गृहं लोभयतु।

ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਮਨੁ ਟੇਕ ਨ ਟਿਕਈ ਨਾਨਕ ਭੂਖ ਨ ਜਾਈ ॥
बिनु नावै मनु टेक न टिकई नानक भूख न जाई ॥

नाम विना मनसः दृढः आश्रयः नास्ति; नानक इयं क्षुधा न प्रयाति कदाचन |

ਹਾਟੁ ਪਟਣੁ ਘਰੁ ਗੁਰੂ ਦਿਖਾਇਆ ਸਹਜੇ ਸਚੁ ਵਾਪਾਰੋ ॥
हाटु पटणु घरु गुरू दिखाइआ सहजे सचु वापारो ॥

गुरुः मम स्वस्य हृदयस्य गृहस्य अन्तः भण्डारं नगरं च प्रकाशितवान्, यत्र अहं सहजतया सच्चा व्यापारं करोमि।

ਖੰਡਿਤ ਨਿਦ੍ਰਾ ਅਲਪ ਅਹਾਰੰ ਨਾਨਕ ਤਤੁ ਬੀਚਾਰੋ ॥੮॥
खंडित निद्रा अलप अहारं नानक ततु बीचारो ॥८॥

अल्पं निद्रां कुरुत, अल्पं खादतु; प्रज्ञातत्त्वमिदं नानक । ||८||

ਦਰਸਨੁ ਭੇਖ ਕਰਹੁ ਜੋਗਿੰਦ੍ਰਾ ਮੁੰਦ੍ਰਾ ਝੋਲੀ ਖਿੰਥਾ ॥
दरसनु भेख करहु जोगिंद्रा मुंद्रा झोली खिंथा ॥

"गोरखानुयायिनां योगीसम्प्रदायस्य वस्त्रं धारय; कुण्डलं, याचना-बटुकं, पट्टितं कोटं च धारयतु।"

ਬਾਰਹ ਅੰਤਰਿ ਏਕੁ ਸਰੇਵਹੁ ਖਟੁ ਦਰਸਨ ਇਕ ਪੰਥਾ ॥
बारह अंतरि एकु सरेवहु खटु दरसन इक पंथा ॥

योगस्य द्वादशविद्यालयेषु अस्माकं विद्यालयः सर्वोच्चः अस्ति; षट् दर्शनविद्यालयेषु अस्माकं सर्वोत्तमः मार्गः अस्ति।

ਇਨ ਬਿਧਿ ਮਨੁ ਸਮਝਾਈਐ ਪੁਰਖਾ ਬਾਹੁੜਿ ਚੋਟ ਨ ਖਾਈਐ ॥
इन बिधि मनु समझाईऐ पुरखा बाहुड़ि चोट न खाईऐ ॥

एषः एव मार्गः मनः उपदेशः, अतः भवन्तः पुनः कदापि ताडनं न प्राप्नुयुः” इति ।

ਨਾਨਕੁ ਬੋਲੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਬੂਝੈ ਜੋਗ ਜੁਗਤਿ ਇਵ ਪਾਈਐ ॥੯॥
नानकु बोलै गुरमुखि बूझै जोग जुगति इव पाईऐ ॥९॥

नानकः वदति- गुरमुखः अवगच्छति; एषः एव मार्गः योगः प्राप्यते। ||९||