बावन अखरी

(पान: 32)


ਹੇਰਉ ਘਟਿ ਘਟਿ ਸਗਲ ਕੈ ਪੂਰਿ ਰਹੇ ਭਗਵਾਨ ॥
हेरउ घटि घटि सगल कै पूरि रहे भगवान ॥

पाहा! प्रभू देव प्रत्येकाच्या हृदयात पूर्णपणे व्याप्त आहे.

ਹੋਵਤ ਆਏ ਸਦ ਸਦੀਵ ਦੁਖ ਭੰਜਨ ਗੁਰ ਗਿਆਨ ॥
होवत आए सद सदीव दुख भंजन गुर गिआन ॥

सदैव आणि सदैव, गुरूची बुद्धी दुःखाचा नाश करणारी आहे.

ਹਉ ਛੁਟਕੈ ਹੋਇ ਅਨੰਦੁ ਤਿਹ ਹਉ ਨਾਹੀ ਤਹ ਆਪਿ ॥
हउ छुटकै होइ अनंदु तिह हउ नाही तह आपि ॥

अहंकार शांत केल्याने परमानंद प्राप्त होतो. जिथे अहंकार नसतो तिथे देव स्वतः असतो.

ਹਤੇ ਦੂਖ ਜਨਮਹ ਮਰਨ ਸੰਤਸੰਗ ਪਰਤਾਪ ॥
हते दूख जनमह मरन संतसंग परताप ॥

संत समाजाच्या सामर्थ्याने जन्म-मृत्यूचे दुःख दूर होते.

ਹਿਤ ਕਰਿ ਨਾਮ ਦ੍ਰਿੜੈ ਦਇਆਲਾ ॥
हित करि नाम द्रिड़ै दइआला ॥

जे दयाळू परमेश्वराचे नाव आपल्या अंतःकरणात प्रेमाने धारण करतात त्यांच्याशी तो दयाळू होतो,

ਸੰਤਹ ਸੰਗਿ ਹੋਤ ਕਿਰਪਾਲਾ ॥
संतह संगि होत किरपाला ॥

संतांच्या समाजात.

ਓਰੈ ਕਛੂ ਨ ਕਿਨਹੂ ਕੀਆ ॥
ओरै कछू न किनहू कीआ ॥

या जगात कोणीही स्वतःहून काहीही साध्य करत नाही.

ਨਾਨਕ ਸਭੁ ਕਛੁ ਪ੍ਰਭ ਤੇ ਹੂਆ ॥੫੧॥
नानक सभु कछु प्रभ ते हूआ ॥५१॥

हे नानक, सर्व काही देवाने केले आहे. ||५१||

ਸਲੋਕੁ ॥
सलोकु ॥

सालोक:

ਲੇਖੈ ਕਤਹਿ ਨ ਛੂਟੀਐ ਖਿਨੁ ਖਿਨੁ ਭੂਲਨਹਾਰ ॥
लेखै कतहि न छूटीऐ खिनु खिनु भूलनहार ॥

त्याच्या खात्यावर थकबाकी असल्यामुळे त्याला कधीही सोडता येणार नाही; तो प्रत्येक क्षणी चुका करतो.

ਬਖਸਨਹਾਰ ਬਖਸਿ ਲੈ ਨਾਨਕ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰ ॥੧॥
बखसनहार बखसि लै नानक पारि उतार ॥१॥

हे क्षमाशील प्रभू, मला क्षमा कर आणि नानकांना पलीकडे घेऊन जा. ||1||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਲੂਣ ਹਰਾਮੀ ਗੁਨਹਗਾਰ ਬੇਗਾਨਾ ਅਲਪ ਮਤਿ ॥
लूण हरामी गुनहगार बेगाना अलप मति ॥

पापी स्वतःशी अविश्वासू आहे; तो अज्ञानी आहे, उथळ समजूतदार आहे.

ਜੀਉ ਪਿੰਡੁ ਜਿਨਿ ਸੁਖ ਦੀਏ ਤਾਹਿ ਨ ਜਾਨਤ ਤਤ ॥
जीउ पिंडु जिनि सुख दीए ताहि न जानत तत ॥

ज्याने त्याला शरीर, आत्मा आणि शांती दिली त्या सर्वांचे सार त्याला माहीत नाही.

ਲਾਹਾ ਮਾਇਆ ਕਾਰਨੇ ਦਹ ਦਿਸਿ ਢੂਢਨ ਜਾਇ ॥
लाहा माइआ कारने दह दिसि ढूढन जाइ ॥

वैयक्तिक लाभ आणि मायेसाठी तो दहा दिशांना शोधत बाहेर पडतो.

ਦੇਵਨਹਾਰ ਦਾਤਾਰ ਪ੍ਰਭ ਨਿਮਖ ਨ ਮਨਹਿ ਬਸਾਇ ॥
देवनहार दातार प्रभ निमख न मनहि बसाइ ॥

तो उदार भगवान, महान दाता, त्याच्या मनात क्षणभरही धारण करत नाही.

ਲਾਲਚ ਝੂਠ ਬਿਕਾਰ ਮੋਹ ਇਆ ਸੰਪੈ ਮਨ ਮਾਹਿ ॥
लालच झूठ बिकार मोह इआ संपै मन माहि ॥

लोभ, खोटेपणा, भ्रष्टाचार आणि भावनिक आसक्ती - या गोष्टी तो त्याच्या मनात गोळा करतो.

ਲੰਪਟ ਚੋਰ ਨਿੰਦਕ ਮਹਾ ਤਿਨਹੂ ਸੰਗਿ ਬਿਹਾਇ ॥
लंपट चोर निंदक महा तिनहू संगि बिहाइ ॥

सर्वात वाईट विकृत, चोर आणि निंदक - तो त्यांच्याबरोबर वेळ घालवतो.

ਤੁਧੁ ਭਾਵੈ ਤਾ ਬਖਸਿ ਲੈਹਿ ਖੋਟੇ ਸੰਗਿ ਖਰੇ ॥
तुधु भावै ता बखसि लैहि खोटे संगि खरे ॥

परंतु, हे प्रभु, जर तुम्हाला आवडत असेल, तर तुम्ही खऱ्यासह नकलींनाही क्षमा करता.

ਨਾਨਕ ਭਾਵੈ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪਾਹਨ ਨੀਰਿ ਤਰੇ ॥੫੨॥
नानक भावै पारब्रहम पाहन नीरि तरे ॥५२॥

हे नानक, जर हे परमभगवान देवाला संतुष्ट केले तर एक दगड देखील पाण्यावर तरंगेल. ||५२||