अकाल उसतत

(पान: 18)


ਕਹੂੰ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਕਹੂੰ ਹਾਥ ਪੈ ਲਗਾਵੈ ਬਾਰੀ ਕਹੂੰ ਡੰਡ ਧਾਰੀ ਹੁਇ ਕੈ ਲੋਗਨ ਭ੍ਰਮਾਵਈ ॥
कहूं ब्रहमचारी कहूं हाथ पै लगावै बारी कहूं डंड धारी हुइ कै लोगन भ्रमावई ॥

कधी तो ब्रह्मचारी बनतो (ब्रह्मचारी पाळणारा विद्यार्थी), कधी त्याची तत्परता दाखवतो तर कधी कर्मचारी-संन्यासी बनून लोकांना भ्रमित करतो.

ਕਾਮਨਾ ਅਧੀਨ ਪਰਿਓ ਨਾਚਤ ਹੈ ਨਾਚਨ ਸੋਂ ਗਿਆਨ ਕੇ ਬਿਹੀਨ ਕੈਸੇ ਬ੍ਰਹਮ ਲੋਕ ਪਾਵਈ ॥੧੨॥੮੨॥
कामना अधीन परिओ नाचत है नाचन सों गिआन के बिहीन कैसे ब्रहम लोक पावई ॥१२॥८२॥

तो वासनेच्या अधीन होऊन नाचतो तो ज्ञानाशिवाय परमेश्वराच्या निवासस्थानात प्रवेश कसा मिळवू शकेल?.12.82.

ਪੰਚ ਬਾਰ ਗੀਦਰ ਪੁਕਾਰੇ ਪਰੇ ਸੀਤਕਾਲ ਕੁੰਚਰ ਔ ਗਦਹਾ ਅਨੇਕਦਾ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੀਂ ॥
पंच बार गीदर पुकारे परे सीतकाल कुंचर औ गदहा अनेकदा प्रकार हीं ॥

जर कोल्हा पाच वेळा ओरडला, तर एकतर हिवाळा सुरू झाला किंवा दुष्काळ पडला, परंतु हत्तीने अनेक वेळा कर्णे वाजवले आणि गाढव वाजवले तर काहीही होत नाही. (तसेच ज्ञानी माणसाचे कृत्य फलदायी असते आणि अज्ञानाचे कृत्य fr.

ਕਹਾ ਭਯੋ ਜੋ ਪੈ ਕਲਵਤ੍ਰ ਲੀਓ ਕਾਂਸੀ ਬੀਚ ਚੀਰ ਚੀਰ ਚੋਰਟਾ ਕੁਠਾਰਨ ਸੋਂ ਮਾਰ ਹੀਂ ॥
कहा भयो जो पै कलवत्र लीओ कांसी बीच चीर चीर चोरटा कुठारन सों मार हीं ॥

जर एखाद्याने काशी येथे करवतीचा विधी पाळला तर काहीही होणार नाही, कारण एका सरदाराला कुऱ्हाडीने अनेक वेळा मारले जाते.

ਕਹਾ ਭਯੋ ਫਾਂਸੀ ਡਾਰਿ ਬੂਡਿਓ ਜੜ ਗੰਗ ਧਾਰ ਡਾਰਿ ਡਾਰਿ ਫਾਂਸ ਠਗ ਮਾਰਿ ਮਾਰਿ ਡਾਰ ਹੀਂ ॥
कहा भयो फांसी डारि बूडिओ जड़ गंग धार डारि डारि फांस ठग मारि मारि डार हीं ॥

गळ्यात फासा घालून एखादा मूर्ख गंगेच्या प्रवाहात बुडला तर काहीही होणार नाही, कारण अनेकवेळा दरोडेखोर गळ्यात फासा घालून प्रवाशाला मारतात.

ਡੂਬੇ ਨਰਕ ਧਾਰ ਮੂੜ੍ਹ ਗਿਆਨ ਕੇ ਬਿਨਾ ਬਿਚਾਰ ਭਾਵਨਾ ਬਿਹੀਨ ਕੈਸੇ ਗਿਆਨ ਕੋ ਬਿਚਾਰ ਹੀਂ ॥੧੩॥੮੩॥
डूबे नरक धार मूढ़ गिआन के बिना बिचार भावना बिहीन कैसे गिआन को बिचार हीं ॥१३॥८३॥

मूर्ख लोक ज्ञानाचा विचार न करता नरकाच्या प्रवाहात बुडाले आहेत, कारण अविश्वासी व्यक्ती ज्ञानाच्या संकल्पना कशा समजू शकेल?.13.83.

ਤਾਪ ਕੇ ਸਹੇ ਤੇ ਜੋ ਪੈ ਪਾਈਐ ਅਤਾਪ ਨਾਥ ਤਾਪਨਾ ਅਨੇਕ ਤਨ ਘਾਇਲ ਸਹਤ ਹੈਂ ॥
ताप के सहे ते जो पै पाईऐ अताप नाथ तापना अनेक तन घाइल सहत हैं ॥

दुःख सहन करून आनंदी भगवंताचा साक्षात्कार झाला, तर जखमी व्यक्तीच्या शरीरावर अनेक प्रकारचे दुःख सहन करावे लागतात.

ਜਾਪ ਕੇ ਕੀਏ ਤੇ ਜੋ ਪੈ ਪਾਯਤ ਅਜਾਪ ਦੇਵ ਪੂਦਨਾ ਸਦੀਵ ਤੁਹੀਂ ਤੁਹੀਂ ਉਚਰਤ ਹੈਂ ॥
जाप के कीए ते जो पै पायत अजाप देव पूदना सदीव तुहीं तुहीं उचरत हैं ॥

नामाच्या पुनरावृत्तीने जर अखंड परमेश्वराचा साक्षात्कार होऊ शकतो, तर पुडाण नावाचा छोटा पक्षी सदैव ‘तुही, तुही’ (तू सर्वस्व आहेस) म्हणतो.

ਨਭ ਕੇ ਉਡੇ ਤੇ ਜੋ ਪੈ ਨਾਰਾਇਣ ਪਾਈਯਤ ਅਨਲ ਅਕਾਸ ਪੰਛੀ ਡੋਲਬੋ ਕਰਤ ਹੈਂ ॥
नभ के उडे ते जो पै नाराइण पाईयत अनल अकास पंछी डोलबो करत हैं ॥

जर आकाशात उडून परमेश्वराचा साक्षात्कार होऊ शकतो, तर फोनिक्स नेहमी आकाशात उडतो.

ਆਗ ਮੈ ਜਰੇ ਤੇ ਗਤਿ ਰਾਂਡ ਕੀ ਪਰਤ ਕਰ ਪਤਾਲ ਕੇ ਬਾਸੀ ਕਿਉ ਭੁਜੰਗ ਨ ਤਰਤ ਹੈਂ ॥੧੪॥੮੪॥
आग मै जरे ते गति रांड की परत कर पताल के बासी किउ भुजंग न तरत हैं ॥१४॥८४॥

स्वत:ला अग्नीत जाळून मोक्ष मिळत असेल, तर पतीच्या चितेवर (सती) जाळणाऱ्या स्त्रीला मोक्ष मिळावा आणि गुहेत राहून मुक्ती मिळते, तर पाताळात राहणाऱ्या नागांना का?

ਕੋਊ ਭਇਓ ਮੁੰਡੀਆ ਸੰਨਿਆਸੀ ਕੋਊ ਜੋਗੀ ਭਇਓ ਕੋਊ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਕੋਊ ਜਤੀ ਅਨੁਮਾਨਬੋ ॥
कोऊ भइओ मुंडीआ संनिआसी कोऊ जोगी भइओ कोऊ ब्रहमचारी कोऊ जती अनुमानबो ॥

कोणी बैरागी बनले, कोणी संन्यासी. कुणी योगी, कुणी ब्रह्मचारी (ब्रह्मचर्य पाळणारा विद्यार्थी) तर कुणी ब्रह्मचारी मानला जातो.

ਹਿੰਦੂ ਤੁਰਕ ਕੋਊ ਰਾਫਜੀ ਇਮਾਮ ਸਾਫੀ ਮਾਨਸ ਕੀ ਜਾਤ ਸਬੈ ਏਕੈ ਪਹਿਚਾਨਬੋ ॥
हिंदू तुरक कोऊ राफजी इमाम साफी मानस की जात सबै एकै पहिचानबो ॥

कुणी हिंदू तर कुणी मुस्लिम, कुणी शिया, कुणी सुन्नी, पण सर्व मानवजात, एक प्रजाती म्हणून ओळखली जाते.

ਕਰਤਾ ਕਰੀਮ ਸੋਈ ਰਾਜਕ ਰਹੀਮ ਓਈ ਦੂਸਰੋ ਨ ਭੇਦ ਕੋਈ ਭੂਲ ਭ੍ਰਮ ਮਾਨਬੋ ॥
करता करीम सोई राजक रहीम ओई दूसरो न भेद कोई भूल भ्रम मानबो ॥

कर्ता (निर्माता) आणि करीम (दयाळू) एकच प्रभु आहे, रझाक (निर्वाहक) आणि रहीम (दयाळू) एकच प्रभु आहे, दुसरा दुसरा कोणी नाही, म्हणून हिंदू आणि इस्लामचे हे मौखिक वेगळे वैशिष्ट्य एक त्रुटी म्हणून विचारात घ्या आणि एक भ्रम.

ਏਕ ਹੀ ਕੀ ਸੇਵ ਸਭ ਹੀ ਕੋ ਗੁਰਦੇਵ ਏਕ ਏਕ ਹੀ ਸਰੂਪ ਸਬੈ ਏਕੈ ਜੋਤ ਜਾਨਬੋ ॥੧੫॥੮੫॥
एक ही की सेव सभ ही को गुरदेव एक एक ही सरूप सबै एकै जोत जानबो ॥१५॥८५॥

अशा प्रकारे एकच परमेश्वराची उपासना करा, जो सर्वांचा समान ज्ञानदाता आहे त्याच्या प्रतिमेत निर्माण केले गेले आहे आणि सर्वांमध्ये एकच प्रकाश आहे. १५.८५.

ਦੇਹਰਾ ਮਸੀਤ ਸੋਈ ਪੂਜਾ ਔ ਨਿਵਾਜ ਓਈ ਮਾਨਸ ਸਬੈ ਏਕ ਪੈ ਅਨੇਕ ਕੋ ਭ੍ਰਮਾਉ ਹੈ ॥
देहरा मसीत सोई पूजा औ निवाज ओई मानस सबै एक पै अनेक को भ्रमाउ है ॥

मंदिर आणि मशीद एकच आहेत, हिंदू पूजा आणि मुस्लिम प्रार्थना यात काही फरक नाही, सर्व मानव समान आहेत, परंतु भ्रम विविध प्रकारचा आहे.

ਦੇਵਤਾ ਅਦੇਵ ਜਛ ਗੰਧ੍ਰਬ ਤੁਰਕ ਹਿੰਦੂ ਨਿਆਰੇ ਨਿਆਰੇ ਦੇਸਨ ਕੇ ਭੇਸ ਕੋ ਪ੍ਰਭਾਉ ਹੈ ॥
देवता अदेव जछ गंध्रब तुरक हिंदू निआरे निआरे देसन के भेस को प्रभाउ है ॥

देव, दानव, यक्ष, गंधर्व, तुर्क आणि हिंदू हे सर्व वेगवेगळ्या देशांतील विविध पोशाखांच्या भिन्नतेमुळे आहेत.

ਏਕੈ ਨੈਨ ਏਕੈ ਕਾਨ ਏਕੈ ਦੇਹ ਏਕੈ ਬਾਨ ਖਾਕ ਬਾਦ ਆਤਸ ਔ ਆਬ ਕੋ ਰਲਾਉ ਹੈ ॥
एकै नैन एकै कान एकै देह एकै बान खाक बाद आतस औ आब को रलाउ है ॥

डोळे तेच, कान तेच, शरीर तेच आणि सवयी सारख्याच, सर्व सृष्टी ही पृथ्वी, वायू, अग्नि आणि जल यांचे मिश्रण आहे.

ਅਲਹ ਅਭੇਖ ਸੋਈ ਪੁਰਾਨ ਔ ਕੁਰਾਨ ਓਈ ਏਕ ਹੀ ਸਰੂਪ ਸਭੈ ਏਕ ਹੀ ਬਨਾਉ ਹੈ ॥੧੬॥੮੬॥
अलह अभेख सोई पुरान औ कुरान ओई एक ही सरूप सभै एक ही बनाउ है ॥१६॥८६॥

मुस्लिमांचा अल्लाह आणि हिंदूंचा अबेख एकच आहे, हिंदूंचे पुराणे आणि मुस्लिमांचे पवित्र कुराण हे एकच वास्तव चित्रण करते सर्व एकाच परमेश्वराच्या प्रतिमेत निर्माण झाले आहेत आणि त्यांची रचनाही एकच आहे. १६.८६.

ਜੈਸੇ ਏਕ ਆਗ ਤੇ ਕਨੂਕਾ ਕੋਟ ਆਗ ਉਠੇ ਨਿਆਰੇ ਨਿਆਰੇ ਹੁਇ ਕੈ ਫੇਰਿ ਆਗ ਮੈ ਮਿਲਾਹਿਂਗੇ ॥
जैसे एक आग ते कनूका कोट आग उठे निआरे निआरे हुइ कै फेरि आग मै मिलाहिंगे ॥

ज्याप्रमाणे अग्नीपासून लाखो ठिणग्या निर्माण होतात, जरी त्या वेगवेगळ्या घटक असल्या तरी त्या एकाच अग्नीत विलीन होतात.

ਜੈਸੇ ਏਕ ਧੂਰ ਤੇ ਅਨੇਕ ਧੂਰ ਪੂਰਤ ਹੈ ਧੂਰ ਕੇ ਕਨੂਕਾ ਫੇਰ ਧੂਰ ਹੀ ਸਮਾਹਿਂਗੇ ॥
जैसे एक धूर ते अनेक धूर पूरत है धूर के कनूका फेर धूर ही समाहिंगे ॥

ज्याप्रमाणे मोठ्या नद्यांच्या पृष्ठभागावर लाटा तयार होतात आणि सर्व लाटांना पाणी म्हणतात.