अकाल उसतत

(पान: 19)


ਜੈਸੇ ਏਕ ਨਦ ਤੇ ਤਰੰਗ ਕੋਟ ਉਪਜਤ ਹੈਂ ਪਾਨ ਕੇ ਤਰੰਗ ਸਬੈ ਪਾਨ ਹੀ ਕਹਾਹਿਂਗੇ ॥
जैसे एक नद ते तरंग कोट उपजत हैं पान के तरंग सबै पान ही कहाहिंगे ॥

ज्याप्रमाणे मोठ्या नद्यांच्या पृष्ठभागावर लाटा तयार होतात आणि सर्व लाटांना पाणी म्हणतात.

ਤੈਸੇ ਬਿਸ੍ਵ ਰੂਪ ਤੇ ਅਭੂਤ ਭੂਤ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁਇ ਤਾਹੀ ਤੇ ਉਪਜ ਸਬੈ ਤਾਹੀ ਮੈ ਸਮਾਹਿਂਗੇ ॥੧੭॥੮੭॥
तैसे बिस्व रूप ते अभूत भूत प्रगट हुइ ताही ते उपज सबै ताही मै समाहिंगे ॥१७॥८७॥

त्याचप्रमाणे सजीव आणि निर्जीव वस्तू एकाच परमेश्वरापासून निर्माण झालेल्या परम परमेश्वरातून बाहेर पडतात आणि त्याच परमेश्वरात विलीन होतात. १७.८७.

ਕੇਤੇ ਕਛ ਮਛ ਕੇਤੇ ਉਨ ਕਉ ਕਰਤ ਭਛ ਕੇਤੇ ਅਛ ਵਛ ਹੁਇ ਸਪਛ ਉਡ ਜਾਹਿਂਗੇ ॥
केते कछ मछ केते उन कउ करत भछ केते अछ वछ हुइ सपछ उड जाहिंगे ॥

तेथे अनेक कासव आणि मासे आहेत आणि त्यांना खाऊन टाकणारे अनेक आहेत, पंख असलेले फिनिक्स आहेत, जे नेहमी उडत राहतात.

ਕੇਤੇ ਨਭ ਬੀਚ ਅਛ ਪਛ ਕਉ ਕਰੈਂਗੇ ਭਛ ਕੇਤਕ ਪ੍ਰਤਛ ਹੁਇ ਪਚਾਇ ਖਾਇ ਜਾਹਿਂਗੇ ॥
केते नभ बीच अछ पछ कउ करैंगे भछ केतक प्रतछ हुइ पचाइ खाइ जाहिंगे ॥

आकाशातील फोनिक्सही खाऊन टाकणारे पुष्कळ आहेत आणि असे अनेक आहेत, जे पदार्थ खाऊन पचवणारेही आहेत.

ਜਲ ਕਹਾ ਥਲ ਕਹਾ ਗਗਨ ਕੇ ਗਉਨ ਕਹਾ ਕਾਲ ਕੇ ਬਨਾਇ ਸਬੈ ਕਾਲ ਹੀ ਚਬਾਹਿਂਗੇ ॥
जल कहा थल कहा गगन के गउन कहा काल के बनाइ सबै काल ही चबाहिंगे ॥

केवळ पाणी, पृथ्वी आणि आकाशातील भटकंती या रहिवाशांबद्दलच बोलायचे नाही तर मृत्यूच्या देवाने निर्माण केलेले सर्व शेवटी त्याच्याद्वारे गिळले जातील (नाश).

ਤੇਜ ਜਿਉ ਅਤੇਜ ਮੈ ਅਤੇਜ ਜੈਸੇ ਤੇਜ ਲੀਨ ਤਾਹੀ ਤੇ ਉਪਜ ਸਬੈ ਤਾਹੀ ਮੈ ਸਮਾਹਿਂਗੇ ॥੧੮॥੮੮॥
तेज जिउ अतेज मै अतेज जैसे तेज लीन ताही ते उपज सबै ताही मै समाहिंगे ॥१८॥८८॥

ज्याप्रमाणे प्रकाश अंधारात विलीन होतो आणि अंधार प्रकाशात विलीन होतो त्याप्रमाणे परमेश्वराने निर्माण केलेले सर्व प्राणी शेवटी त्याच्यात विलीन होतील. १८.८८.

ਕੂਕਤ ਫਿਰਤ ਕੇਤੇ ਰੋਵਤ ਮਰਤ ਕੇਤੇ ਜਲ ਮੈਂ ਡੁਬਤ ਕੇਤੇ ਆਗ ਮੈਂ ਜਰਤ ਹੈਂ ॥
कूकत फिरत केते रोवत मरत केते जल मैं डुबत केते आग मैं जरत हैं ॥

भटकंती करताना अनेक रडतात, अनेक रडतात आणि अनेकांचा पाण्यात बुडून मृत्यू होतो आणि अनेक जण आगीत जळून जातात.

ਕੇਤੇ ਗੰਗ ਬਾਸੀ ਕੇਤੇ ਮਦੀਨਾ ਮਕਾ ਨਿਵਾਸੀ ਕੇਤਕ ਉਦਾਸੀ ਕੇ ਭ੍ਰਮਾਏ ਈ ਫਿਰਤ ਹੈਂ ॥
केते गंग बासी केते मदीना मका निवासी केतक उदासी के भ्रमाए ई फिरत हैं ॥

अनेक गंगेच्या काठावर राहतात आणि अनेक मक्का आणि मदिना येथे राहतात, अनेक संन्यासी बनतात, भटकंती करतात.

ਕਰਵਤ ਸਹਤ ਕੇਤੇ ਭੂਮਿ ਮੈ ਗਡਤ ਕੇਤੇ ਸੂਆ ਪੈ ਚੜ੍ਹਤ ਕੇਤੇ ਦੂਖ ਕਉ ਭਰਤ ਹੈਂ ॥
करवत सहत केते भूमि मै गडत केते सूआ पै चढ़त केते दूख कउ भरत हैं ॥

अनेकांना करवतीचा त्रास सहन करावा लागतो, अनेकांना जमिनीत गाडले जाते, अनेकांना फासावर लटकवले जाते आणि अनेकांना प्रचंड वेदना होतात.

ਗੈਨ ਮੈਂ ਉਡਤ ਕੇਤੇ ਜਲ ਮੈਂ ਰਹਤ ਕੇਤੇ ਗਿਆਨ ਕੇ ਬਿਹੀਨ ਜਕ ਜਾਰੇ ਈ ਮਰਤ ਹੈਂ ॥੧੯॥੮੯॥
गैन मैं उडत केते जल मैं रहत केते गिआन के बिहीन जक जारे ई मरत हैं ॥१९॥८९॥

अनेक जण आकाशात उडतात, अनेक पाण्यात राहतात आणि अनेकांना ज्ञान नसते. त्यांच्या आडमुठेपणात स्वतःला जाळून मरतात. १९.८९.

ਸੋਧ ਹਾਰੇ ਦੇਵਤਾ ਬਿਰੋਧ ਹਾਰੇ ਦਾਨੋ ਬਡੇ ਬੋਧ ਹਾਰੇ ਬੋਧਕ ਪ੍ਰਬੋਧ ਹਾਰੇ ਜਾਪਸੀ ॥
सोध हारे देवता बिरोध हारे दानो बडे बोध हारे बोधक प्रबोध हारे जापसी ॥

सुगंधाचा नैवेद्य करून देव कंटाळले आहेत, विरोधी दानव थकले आहेत, ज्ञानी ऋषीही थकले आहेत आणि सद्बुद्धीचे उपासकही थकले आहेत.

ਘਸ ਹਾਰੇ ਚੰਦਨ ਲਗਾਇ ਹਾਰੇ ਚੋਆ ਚਾਰੁ ਪੂਜ ਹਾਰੇ ਪਾਹਨ ਚਢਾਇ ਹਾਰੇ ਲਾਪਸੀ ॥
घस हारे चंदन लगाइ हारे चोआ चारु पूज हारे पाहन चढाइ हारे लापसी ॥

चंदनाचे लाकूड घासणारे थकले आहेत, सुगंधी लावणारे थकले आहेत, प्रतिमा पूजक थकले आहेत आणि गोड करीचा नैवेद्य देणारेही थकले आहेत.

ਗਾਹ ਹਾਰੇ ਗੋਰਨ ਮਨਾਇ ਹਾਰੇ ਮੜ੍ਹੀ ਮਟ ਲੀਪ ਹਾਰੇ ਭੀਤਨ ਲਗਾਇ ਹਾਰੇ ਛਾਪਸੀ ॥
गाह हारे गोरन मनाइ हारे मढ़ी मट लीप हारे भीतन लगाइ हारे छापसी ॥

स्मशानभूमी पाहणारे थकले आहेत, स्मशानभूमी आणि स्मारकांचे पूजक थकले आहेत जे भिंतींच्या प्रतिमा लावतात ते थकले आहेत आणि एम्बॉसिंग सील छापणारे देखील थकले आहेत.

ਗਾਇ ਹਾਰੇ ਗੰਧ੍ਰਬ ਬਜਾਏ ਹਾਰੇ ਕਿੰਨਰ ਸਭ ਪਚ ਹਾਰੇ ਪੰਡਤ ਤਪੰਤ ਹਾਰੇ ਤਾਪਸੀ ॥੨੦॥੯੦॥
गाइ हारे गंध्रब बजाए हारे किंनर सभ पच हारे पंडत तपंत हारे तापसी ॥२०॥९०॥

गंधर्व, मालाचे वादक थकले आहेत, किन्नर, वाद्य वादक थकले आहेत, पंडित खूप थकले आहेत आणि तपस्या पाहणारे तपस्वीही थकले आहेत. वरीलपैकी कोणीही सक्षम झाले नाही

ਤ੍ਵ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥
त्व प्रसादि ॥ भुजंग प्रयात छंद ॥

तुझ्या कृपेने. भुजंग प्रार्थना श्लोक

ਨ ਰਾਗੰ ਨ ਰੰਗੰ ਨ ਰੂਪੰ ਨ ਰੇਖੰ ॥
न रागं न रंगं न रूपं न रेखं ॥

परमेश्वर हा स्नेहरहित, रंगविरहित, रूप नसलेला आणि रेखाविरहित आहे.

ਨ ਮੋਹੰ ਨ ਕ੍ਰੋਹੰ ਨ ਦ੍ਰੋਹੰ ਨ ਦ੍ਵੈਖੰ ॥
न मोहं न क्रोहं न द्रोहं न द्वैखं ॥

तो आसक्तीशिवाय, क्रोधविरहित, कपटविरहित आणि द्वेषविरहित आहे.

ਨ ਕਰਮੰ ਨ ਭਰਮੰ ਨ ਜਨਮੰ ਨ ਜਾਤੰ ॥
न करमं न भरमं न जनमं न जातं ॥

तो क्रियाहीन, भ्रमरहित, जन्महीन आणि जातहीन आहे.

ਨ ਮਿਤ੍ਰੰ ਨ ਸਤ੍ਰੰ ਨ ਪਿਤ੍ਰੰ ਨ ਮਾਤੰ ॥੧॥੯੧॥
न मित्रं न सत्रं न पित्रं न मातं ॥१॥९१॥

तो मित्राशिवाय, शत्रूशिवाय, पिताशिवाय आणि माताशिवाय आहे.1.91.

ਨ ਨੇਹੰ ਨ ਗੇਹੰ ਨ ਕਾਮੰ ਨ ਧਾਮੰ ॥
न नेहं न गेहं न कामं न धामं ॥

तो प्रेमाशिवाय, घराशिवाय, फक्त आणि घराशिवाय आहे.