सिख् समृद्धिः - ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਾਤਾਲ ਕੇ ਵਾਸੀ ॥ ਕਈ ਕੋਟਿ ਨਰਕ ਸੁਰਗ ਨਿਵਾਸੀ ॥

ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਾਤਾਲ ਕੇ ਵਾਸੀ ॥

कई कोटि पाताल के वासी ॥

तलप्रदेशेषु बहवः कोटिजनाः निवसन्ति ।

ਕਈ ਕੋਟਿ ਨਰਕ ਸੁਰਗ ਨਿਵਾਸੀ ॥

कई कोटि नरक सुरग निवासी ॥

स्वर्गे नरके च बहवः कोटिजनाः निवसन्ति।

ਕਈ ਕੋਟਿ ਜਨਮਹਿ ਜੀਵਹਿ ਮਰਹਿ ॥

कई कोटि जनमहि जीवहि मरहि ॥

अनेकाः कोटिजनाः जायन्ते, जीवन्ति, म्रियन्ते च।

ਕਈ ਕੋਟਿ ਬਹੁ ਜੋਨੀ ਫਿਰਹਿ ॥

कई कोटि बहु जोनी फिरहि ॥

अनेकाः कोटिजनाः पुनर्जन्म प्राप्नुवन्ति, पुनः पुनः।

ਕਈ ਕੋਟਿ ਬੈਠਤ ਹੀ ਖਾਹਿ ॥

कई कोटि बैठत ही खाहि ॥

अनेकाः कोटिजनाः आरामेन उपविश्य खादन्ति।

ਕਈ ਕੋਟਿ ਘਾਲਹਿ ਥਕਿ ਪਾਹਿ ॥

कई कोटि घालहि थकि पाहि ॥

अनेकाः कोटिजनाः श्रमेण क्षीणाः भवन्ति।

ਕਈ ਕੋਟਿ ਕੀਏ ਧਨਵੰਤ ॥

कई कोटि कीए धनवंत ॥

अनेकाः कोटिः धनिनः सृष्टाः भवन्ति।

ਕਈ ਕੋਟਿ ਮਾਇਆ ਮਹਿ ਚਿੰਤ ॥

कई कोटि माइआ महि चिंत ॥

अनेकाः कोटिजनाः मायायां उद्विग्नाः सन्ति।

ਜਹ ਜਹ ਭਾਣਾ ਤਹ ਤਹ ਰਾਖੇ ॥

जह जह भाणा तह तह राखे ॥

यत्र यत्र इच्छति तत्रैव अस्मान् रक्षति।

ਨਾਨਕ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਪ੍ਰਭ ਕੈ ਹਾਥੇ ॥੫॥

नानक सभु किछु प्रभ कै हाथे ॥५॥

हे नानक सर्वं ईश्वरस्य हस्ते एव अस्ति। ||५||

शब्दस्य सूचना

शीर्षकम्:	राग गउड़ी
लेखकः:	गुरु अर्जन देव जी
पुटः:	276
पङ्क्तिसङ्ख्या:	5 - 8

राग गउड़ी

गौरी एकं मनोभावं निर्माति यत्र श्रोता उद्देश्यं प्राप्तुं अधिकं प्रयत्नः कर्तुं प्रोत्साहितः भवति। तथापि रागेण दत्तं प्रोत्साहनं अहङ्कारस्य वृद्धिं न करोति । अतः एतेन एतादृशं वातावरणं निर्मीयते यत्र श्रोता चोदितः भवति, परन्तु तदपि अभिमानी आत्ममहत्त्वपूर्णः च भवितुं निवारितः भवति ।