अकाल उसतत

(पान: 4)

ਕਤਹੂੰ ਬਿਚਾਰ ਅਬਿਚਾਰ ਕੋ ਬਿਚਾਰਤ ਹੋ ਕਹੂੰ ਨਿਜ ਨਾਰ ਪਰ ਨਾਰ ਕੇ ਨਿਕੇਤ ਹੋ ॥

कतहूं बिचार अबिचार को बिचारत हो कहूं निज नार पर नार के निकेत हो ॥

कुठेतरी तू चांगल्या आणि वाईट बुद्धीमध्ये भेद करतोस, कुठेतरी तू तुझ्याच जोडीदाराबरोबर असतोस तर कुठे दुसऱ्याच्या बायकोशी.

ਕਹੂੰ ਬੇਦ ਰੀਤ ਕਹੂੰ ਤਾ ਸਿਉ ਬਿਪ੍ਰੀਤ ਕਹੂੰ ਤ੍ਰਿਗੁਨ ਅਤੀਤ ਕਹੂੰ ਸੁਰਗੁਨ ਸਮੇਤ ਹੋ ॥੩॥੧੩॥

कहूं बेद रीत कहूं ता सिउ बिप्रीत कहूं त्रिगुन अतीत कहूं सुरगुन समेत हो ॥३॥१३॥

कुठेतरी तू वैदिक संस्कारांनुसार कार्य करतोस आणि कुठेतरी तू त्याच्या विरुद्ध आहेस, कुठे तू तीन प्रकारची माया नाहीस तर कुठे तुझ्यात सर्व ईश्वरी गुण आहेत. ३.१३.

ਕਹੂੰ ਸਸਤ੍ਰਧਾਰੀ ਕਹੂੰ ਬਿਦਿਆ ਕੇ ਬਿਚਾਰੀ ਕਹੂੰ ਮਾਰਤ ਅਹਾਰੀ ਕਹੂੰ ਨਾਰ ਕੇ ਨਿਕੇਤ ਹੋ ॥

कहूं ससत्रधारी कहूं बिदिआ के बिचारी कहूं मारत अहारी कहूं नार के निकेत हो ॥

हे परमेश्वरा! कुठेतरी तू सशस्त्र योद्धा आहेस, कुठे विद्वान विचारवंत आहेस, कुठे शिकारी आहेस तर कुठे स्त्रियांचा उपभोग घेणारा आहेस.

ਕਹੂੰ ਦੇਵਬਾਨੀ ਕਹੂੰ ਸਾਰਦਾ ਭਵਾਨੀ ਕਹੂੰ ਮੰਗਲਾ ਮਿੜਾਨੀ ਕਹੂੰ ਸਿਆਮ ਕਹੂੰ ਸੇਤ ਹੋ ॥

कहूं देवबानी कहूं सारदा भवानी कहूं मंगला मिड़ानी कहूं सिआम कहूं सेत हो ॥

कुठेतरी तू दैवी वाणी, कुठे शारदा आणि भवानी, कुठे दुर्गा, प्रेतांची तुडवणारी, कुठे काळ्या रंगाची तर कुठे पांढऱ्या रंगाची.

ਕਹੂੰ ਧਰਮ ਧਾਮੀ ਕਹੂੰ ਸਰਬ ਠਉਰ ਗਾਮੀ ਕਹੂੰ ਜਤੀ ਕਹੂੰ ਕਾਮੀ ਕਹੂੰ ਦੇਤ ਕਹੂੰ ਲੇਤ ਹੋ ॥

कहूं धरम धामी कहूं सरब ठउर गामी कहूं जती कहूं कामी कहूं देत कहूं लेत हो ॥

कुठेतरी तू धर्माचे निवासस्थान आहेस, कुठे सर्वव्यापी आहेस, कुठे ब्रह्मचारी आहेस, कुठे वासनांध आहेस, कुठे दाता आहेस तर कुठे घेणार आहेस.

ਕਹੂੰ ਬੇਦ ਰੀਤ ਕਹੂੰ ਤਾ ਸਿਉ ਬਿਪ੍ਰੀਤ ਕਹੂੰ ਤ੍ਰਿਗੁਨ ਅਤੀਤ ਕਹੂੰ ਸੁਰਗੁਨ ਸਮੇਤ ਹੋ ॥੪॥੧੪॥

कहूं बेद रीत कहूं ता सिउ बिप्रीत कहूं त्रिगुन अतीत कहूं सुरगुन समेत हो ॥४॥१४॥

कुठेतरी तू वैदिक संस्कारानुसार कार्य करतोस, तर कुठे तू त्याच्या विरुद्ध आहेस, कुठेतरी तू तीन प्रकारची मायेशिवाय आहेस आणि कुठे तुझ्यात सर्व गुण आहेत.4.14.

ਕਹੂੰ ਜਟਾਧਾਰੀ ਕਹੂੰ ਕੰਠੀ ਧਰੇ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਕਹੂੰ ਜੋਗ ਸਾਧੀ ਕਹੂੰ ਸਾਧਨਾ ਕਰਤ ਹੋ ॥

कहूं जटाधारी कहूं कंठी धरे ब्रहमचारी कहूं जोग साधी कहूं साधना करत हो ॥

हे परमेश्वरा! कुठेतरी तू चपळ केस धारण करणारा ऋषी आहेस, कुठे तू जपमाळ धारण करणारा ब्रह्मचारी आहेस, कुठे तू जपमाळ धारण करणारा ब्रह्मचारी आहेस, कुठे तू योगसाधना केलेला आहेस आणि कुठेतरी तू योगसाधने करतोस.

ਕਹੂੰ ਕਾਨ ਫਾਰੇ ਕਹੂੰ ਡੰਡੀ ਹੁਇ ਪਧਾਰੇ ਕਹੂੰ ਫੂਕ ਫੂਕ ਪਾਵਨ ਕਉ ਪ੍ਰਿਥੀ ਪੈ ਧਰਤ ਹੋ ॥

कहूं कान फारे कहूं डंडी हुइ पधारे कहूं फूक फूक पावन कउ प्रिथी पै धरत हो ॥

कुठेतरी तू कानफाटा योगी आहेस तर कुठे दांडी संतांसारखा विहार करतोस, कुठेतरी अत्यंत सावधपणे पृथ्वीवर पाऊल ठेवतोस.

ਕਤਹੂੰ ਸਿਪਾਹੀ ਹੁਇ ਕੈ ਸਾਧਤ ਸਿਲਾਹਨ ਕੌ ਕਹੂੰ ਛਤ੍ਰੀ ਹੁਇ ਕੈ ਅਰ ਮਾਰਤ ਮਰਤ ਹੋ ॥

कतहूं सिपाही हुइ कै साधत सिलाहन कौ कहूं छत्री हुइ कै अर मारत मरत हो ॥

कुठेतरी सैनिक बनून, शस्त्रास्त्राचा अभ्यास करता आणि कुठेतरी क्षत्रिय बनून, शत्रूचा वध करा किंवा स्वत:चा वध करा.

ਕਹੂੰ ਭੂਮ ਭਾਰ ਕੌ ਉਤਾਰਤ ਹੋ ਮਹਾਰਾਜ ਕਹੂੰ ਭਵ ਭੂਤਨ ਕੀ ਭਾਵਨਾ ਭਰਤ ਹੋ ॥੫॥੧੫॥

कहूं भूम भार कौ उतारत हो महाराज कहूं भव भूतन की भावना भरत हो ॥५॥१५॥

कुठेतरी तू पृथ्वीचा भार दूर करतोस, हे परात्पर स्वामी! आणि कांहीं तूं प्रापंचिकांची इच्छा । ५.१५.

ਕਹੂੰ ਗੀਤ ਨਾਦ ਕੇ ਨਿਦਾਨ ਕੌ ਬਤਾਵਤ ਹੋ ਕਹੂੰ ਨ੍ਰਿਤਕਾਰੀ ਚਿਤ੍ਰਕਾਰੀ ਕੇ ਨਿਧਾਨ ਹੋ ॥

कहूं गीत नाद के निदान कौ बतावत हो कहूं न्रितकारी चित्रकारी के निधान हो ॥

हे परमेश्वरा! कुठेतरी तू गाण्याची आणि आवाजाची वैशिष्ट्ये स्पष्ट करतोस आणि कुठेतरी तू नृत्य आणि चित्रकलेचा खजिना आहेस.

ਕਤਹੂੰ ਪਯੂਖ ਹੁਇ ਕੈ ਪੀਵਤ ਪਿਵਾਵਤ ਹੋ ਕਤਹੂੰ ਮਯੂਖ ਊਖ ਕਹੂੰ ਮਦ ਪਾਨ ਹੋ ॥

कतहूं पयूख हुइ कै पीवत पिवावत हो कतहूं मयूख ऊख कहूं मद पान हो ॥

कुठेतरी तू अमृत आहेस जो तू पितोस आणि पिण्यास लावतोस, कुठे तू मध आणि उसाचा रस आहेस आणि कुठेतरी तू दारूच्या नशेत आहेस.

ਕਹੂੰ ਮਹਾ ਸੂਰ ਹੁਇ ਕੈ ਮਾਰਤ ਮਵਾਸਨ ਕੌ ਕਹੂੰ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇਵਤਾਨ ਕੇ ਸਮਾਨ ਹੋ ॥

कहूं महा सूर हुइ कै मारत मवासन कौ कहूं महादेव देवतान के समान हो ॥

कुठेतरी, महान योद्धा बनून तू शत्रूंचा वध करतोस आणि कुठेतरी तू प्रमुख देवतांसारखा आहेस.

ਕਹੂੰ ਮਹਾਦੀਨ ਕਹੂੰ ਦ੍ਰਬ ਕੇ ਅਧੀਨ ਕਹੂੰ ਬਿਦਿਆ ਮੈ ਪ੍ਰਬੀਨ ਕਹੂੰ ਭੂਮ ਕਹੂੰ ਭਾਨ ਹੋ ॥੬॥੧੬॥

कहूं महादीन कहूं द्रब के अधीन कहूं बिदिआ मै प्रबीन कहूं भूम कहूं भान हो ॥६॥१६॥

कुठेतरी तू अत्यंत नम्र आहेस, कुठे तू अहंकाराने भरलेला आहेस, कुठेतरी तू विद्येत पारंगत आहेस, कुठेतरी तू पृथ्वी आहेस आणि कुठेतरी तू सूर्य आहेस. ६.१६.

ਕਹੂੰ ਅਕਲੰਕ ਕਹੂੰ ਮਾਰਤ ਮਯੰਕ ਕਹੂੰ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਜੰਕ ਕਹੂੰ ਸੁਧਤਾ ਕੀ ਸਾਰ ਹੋ ॥

कहूं अकलंक कहूं मारत मयंक कहूं पूरन प्रजंक कहूं सुधता की सार हो ॥

हे परमेश्वरा! कुठेतरी तू निर्दोष आहेस, कुठे तू चंद्राला मारतोस, कुठे तू तुझ्या पलंगावर पूर्ण आनंदात मग्न आहेस आणि कुठेतरी तू पवित्रतेचे सार आहेस.

ਕਹੂੰ ਦੇਵ ਧਰਮ ਕਹੂੰ ਸਾਧਨਾ ਕੇ ਹਰਮ ਕਹੂੰ ਕੁਤਸਤ ਕੁਕਰਮ ਕਹੂੰ ਧਰਮ ਕੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੋ ॥

कहूं देव धरम कहूं साधना के हरम कहूं कुतसत कुकरम कहूं धरम के प्रकार हो ॥

कुठेतरी तू धार्मिक विधी करतोस, कुठेतरी धार्मिक अनुशासनाचे निवासस्थान आहेस, कुठेतरी तू दुष्ट कर्म आहेस आणि कुठेतरी तू दुष्ट कर्म आहेस आणि कुठेतरी तू विविध पुण्य कर्मांनी दिसतोस.

ਕਹੂੰ ਪਉਨ ਅਹਾਰੀ ਕਹੂੰ ਬਿਦਿਆ ਕੇ ਬਿਚਾਰੀ ਕਹੂੰ ਜੋਗੀ ਜਤੀ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਨਰ ਕਹੂੰ ਨਾਰ ਹੋ ॥

कहूं पउन अहारी कहूं बिदिआ के बिचारी कहूं जोगी जती ब्रहमचारी नर कहूं नार हो ॥

कुठेतरी तू आकाशात राहतोस, कुठेतरी तू एक विद्वान विचारक आहेस आणि कुठेतरी तू योगी, ब्रह्मचारी, ब्रह्मचारी (शिस्तबद्ध विद्यार्थी), एक पुरुष आणि एक स्त्री आहेस.

ਕਹੂੰ ਛਤ੍ਰਧਾਰੀ ਕਹੂੰ ਛਾਲਾ ਧਰੇ ਛੈਲ ਭਾਰੀ ਕਹੂੰ ਛਕਵਾਰੀ ਕਹੂੰ ਛਲ ਕੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੋ ॥੭॥੧੭॥

कहूं छत्रधारी कहूं छाला धरे छैल भारी कहूं छकवारी कहूं छल के प्रकार हो ॥७॥१७॥

कुठेतरी तू पराक्रमी सार्वभौम आहेस, कुठे मृगाच्या कातडीवर बसलेला महान गुरू आहेस, कुठेतरी फसवणुकीला बळी पडणारा आहेस आणि कुठेतरी तू स्वतःच विविध प्रकारचे फसवणूक करणारा आहेस. ७.१७.

ਕਹੂੰ ਗੀਤ ਕੇ ਗਵਯਾ ਕਹੂੰ ਬੇਨ ਕੇ ਬਜਯਾ ਕਹੂੰ ਨ੍ਰਿਤ ਕੇ ਨਚਯਾ ਕਹੂੰ ਨਰ ਕੋ ਅਕਾਰ ਹੋ ॥

कहूं गीत के गवया कहूं बेन के बजया कहूं न्रित के नचया कहूं नर को अकार हो ॥

हे परमेश्वरा! कुठे तू गाण्याचे गायक आहेस, कुठे बासरीवादक आहेस, कुठे नर्तक आहेस तर कुठे माणसाच्या रूपात आहेस.

ਕਹੂੰ ਬੇਦ ਬਾਨੀ ਕਹੂੰ ਕੋਕ ਕੀ ਕਹਾਨੀ ਕਹੂੰ ਰਾਜਾ ਕਹੂੰ ਰਾਨੀ ਕਹੂੰ ਨਾਰ ਕੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੋ ॥

कहूं बेद बानी कहूं कोक की कहानी कहूं राजा कहूं रानी कहूं नार के प्रकार हो ॥

कुठेतरी तू वैदिक स्तोत्रे आहेस आणि कुठेतरी प्रेमाच्या रहस्याचा उलगडा करणाऱ्याची कथा आहेस, कुठेतरी तूच आहेस राजा, राणी आणि विविध प्रकारच्या स्त्री.