અਕਾਲ ઉસ્તਤ

(પાન: 4)

ਕਤਹੂੰ ਬਿਚਾਰ ਅਬਿਚਾਰ ਕੋ ਬਿਚਾਰਤ ਹੋ ਕਹੂੰ ਨਿਜ ਨਾਰ ਪਰ ਨਾਰ ਕੇ ਨਿਕੇਤ ਹੋ ॥

katahoon bichaar abichaar ko bichaarat ho kahoon nij naar par naar ke niket ho |

ક્યાંક તમે સારી અને ખરાબ બુદ્ધિ વચ્ચે ભેદભાવ કરો છો, ક્યાંક તમે તમારા પોતાના જીવનસાથી સાથે છો અને ક્યાંક બીજાની પત્ની સાથે છો.

ਕਹੂੰ ਬੇਦ ਰੀਤ ਕਹੂੰ ਤਾ ਸਿਉ ਬਿਪ੍ਰੀਤ ਕਹੂੰ ਤ੍ਰਿਗੁਨ ਅਤੀਤ ਕਹੂੰ ਸੁਰਗੁਨ ਸਮੇਤ ਹੋ ॥੩॥੧੩॥

kahoon bed reet kahoon taa siau bipreet kahoon trigun ateet kahoon suragun samet ho |3|13|

ક્યાંક તમે વૈદિક સંસ્કારો અનુસાર કાર્ય કરો છો અને ક્યાંક તમે તેના તદ્દન વિરોધી છો, ક્યાંક તમે માયાના ત્રણ પ્રકારો વગરના છો અને ક્યાંક તમારામાં બધા ઈશ્વરીય ગુણો છે. 3.13.

ਕਹੂੰ ਸਸਤ੍ਰਧਾਰੀ ਕਹੂੰ ਬਿਦਿਆ ਕੇ ਬਿਚਾਰੀ ਕਹੂੰ ਮਾਰਤ ਅਹਾਰੀ ਕਹੂੰ ਨਾਰ ਕੇ ਨਿਕੇਤ ਹੋ ॥

kahoon sasatradhaaree kahoon bidiaa ke bichaaree kahoon maarat ahaaree kahoon naar ke niket ho |

હે પ્રભુ! ક્યાંક તમે સશસ્ત્ર યોદ્ધા છો, ક્યાંક વિદ્વાન ચિંતક છો, ક્યાંક શિકારી છો અને ક્યાંક સ્ત્રીઓનો આનંદ માણો છો.

ਕਹੂੰ ਦੇਵਬਾਨੀ ਕਹੂੰ ਸਾਰਦਾ ਭਵਾਨੀ ਕਹੂੰ ਮੰਗਲਾ ਮਿੜਾਨੀ ਕਹੂੰ ਸਿਆਮ ਕਹੂੰ ਸੇਤ ਹੋ ॥

kahoon devabaanee kahoon saaradaa bhavaanee kahoon mangalaa mirraanee kahoon siaam kahoon set ho |

ક્યાંક તું દિવ્ય વાણી છે, ક્યાંક સારદા અને ભવાની, ક્યાંક દુર્ગા, લાશોને કચડી નાખનાર, ક્યાંક કાળા રંગની તો ક્યાંક સફેદ રંગની.

ਕਹੂੰ ਧਰਮ ਧਾਮੀ ਕਹੂੰ ਸਰਬ ਠਉਰ ਗਾਮੀ ਕਹੂੰ ਜਤੀ ਕਹੂੰ ਕਾਮੀ ਕਹੂੰ ਦੇਤ ਕਹੂੰ ਲੇਤ ਹੋ ॥

kahoon dharam dhaamee kahoon sarab tthaur gaamee kahoon jatee kahoon kaamee kahoon det kahoon let ho |

ક્યાંક તમે ધર્મનું ધામ છો, ક્યાંક સર્વવ્યાપી છો, ક્યાંક બ્રહ્મચારી છો, ક્યાંક વાસનાવાળા છો, ક્યાંક દાતા છો અને ક્યાંક લેનાર છો.

ਕਹੂੰ ਬੇਦ ਰੀਤ ਕਹੂੰ ਤਾ ਸਿਉ ਬਿਪ੍ਰੀਤ ਕਹੂੰ ਤ੍ਰਿਗੁਨ ਅਤੀਤ ਕਹੂੰ ਸੁਰਗੁਨ ਸਮੇਤ ਹੋ ॥੪॥੧੪॥

kahoon bed reet kahoon taa siau bipreet kahoon trigun ateet kahoon suragun samet ho |4|14|

ક્યાંક તમે વૈદિક સંસ્કારો અનુસાર કાર્ય કરો છો, અને ક્યાંક તમે તેના તદ્દન વિરોધી છો, ક્યાંક તમે માયાના ત્રણ પ્રકારો વગરના છો અને ક્યાંક તમારામાં બધા ગુણો છે.4.14.

ਕਹੂੰ ਜਟਾਧਾਰੀ ਕਹੂੰ ਕੰਠੀ ਧਰੇ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਕਹੂੰ ਜੋਗ ਸਾਧੀ ਕਹੂੰ ਸਾਧਨਾ ਕਰਤ ਹੋ ॥

kahoon jattaadhaaree kahoon kantthee dhare brahamachaaree kahoon jog saadhee kahoon saadhanaa karat ho |

હે પ્રભુ! ક્યાંક તું જાડા વાળ ધારણ કરનાર ઋષિ છો, ક્યાંક ગુરુ માળા ધારણ કરનાર બ્રહ્મચારી છો, ક્યાંક તું માળા ધારણ કરનાર બ્રહ્મચારી છો, ક્યાંક તમે યોગાભ્યાસ કર્યો છે તો ક્યાંક તમે યોગાભ્યાસ કરો છો.

ਕਹੂੰ ਕਾਨ ਫਾਰੇ ਕਹੂੰ ਡੰਡੀ ਹੁਇ ਪਧਾਰੇ ਕਹੂੰ ਫੂਕ ਫੂਕ ਪਾਵਨ ਕਉ ਪ੍ਰਿਥੀ ਪੈ ਧਰਤ ਹੋ ॥

kahoon kaan faare kahoon ddanddee hue padhaare kahoon fook fook paavan kau prithee pai dharat ho |

ક્યાંક તું કાનફટા યોગી છે ને ક્યાંક દાંડી સંતની જેમ ફરે છે, ક્યાંક તું સાવ સાવધાનીથી ધરતી પર પગ મૂકે છે.

ਕਤਹੂੰ ਸਿਪਾਹੀ ਹੁਇ ਕੈ ਸਾਧਤ ਸਿਲਾਹਨ ਕੌ ਕਹੂੰ ਛਤ੍ਰੀ ਹੁਇ ਕੈ ਅਰ ਮਾਰਤ ਮਰਤ ਹੋ ॥

katahoon sipaahee hue kai saadhat silaahan kau kahoon chhatree hue kai ar maarat marat ho |

ક્યાંક સૈનિક બનીને તમે શસ્ત્રોનો અભ્યાસ કરો છો અને ક્યાંક ક્ષત્રિય બનીને તમે દુશ્મનને મારી નાખો છો અથવા તમારી જાતને મારી નાખો છો.

ਕਹੂੰ ਭੂਮ ਭਾਰ ਕੌ ਉਤਾਰਤ ਹੋ ਮਹਾਰਾਜ ਕਹੂੰ ਭਵ ਭੂਤਨ ਕੀ ਭਾਵਨਾ ਭਰਤ ਹੋ ॥੫॥੧੫॥

kahoon bhoom bhaar kau utaarat ho mahaaraaj kahoon bhav bhootan kee bhaavanaa bharat ho |5|15|

ક્યાંક તું ધરતીનો ભાર દૂર કરે છે, હે સર્વોપરી! અને ક્યાંક તું દુન્યવી જીવોની ઈચ્છા. 5.15.

ਕਹੂੰ ਗੀਤ ਨਾਦ ਕੇ ਨਿਦਾਨ ਕੌ ਬਤਾਵਤ ਹੋ ਕਹੂੰ ਨ੍ਰਿਤਕਾਰੀ ਚਿਤ੍ਰਕਾਰੀ ਕੇ ਨਿਧਾਨ ਹੋ ॥

kahoon geet naad ke nidaan kau bataavat ho kahoon nritakaaree chitrakaaree ke nidhaan ho |

હે પ્રભુ! ક્યાંક તું ગીત અને ધ્વનિની વિશેષતાઓને સમજાવે છે અને ક્યાંક તું નૃત્ય અને ચિત્રકળાનો ખજાનો છે.

ਕਤਹੂੰ ਪਯੂਖ ਹੁਇ ਕੈ ਪੀਵਤ ਪਿਵਾਵਤ ਹੋ ਕਤਹੂੰ ਮਯੂਖ ਊਖ ਕਹੂੰ ਮਦ ਪਾਨ ਹੋ ॥

katahoon payookh hue kai peevat pivaavat ho katahoon mayookh aookh kahoon mad paan ho |

ક્યાંક તું અમૃત છે જે તું પીવે છે અને પીવે છે, ક્યાંક તું મધ અને શેરડીનો રસ છે અને ક્યાંક તું દારૂના નશામાં લાગે છે.

ਕਹੂੰ ਮਹਾ ਸੂਰ ਹੁਇ ਕੈ ਮਾਰਤ ਮਵਾਸਨ ਕੌ ਕਹੂੰ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇਵਤਾਨ ਕੇ ਸਮਾਨ ਹੋ ॥

kahoon mahaa soor hue kai maarat mavaasan kau kahoon mahaadev devataan ke samaan ho |

ક્યાંક, મહાન યોદ્ધા બનીને તમે દુશ્મનોને મારી નાખો છો અને ક્યાંક તમે મુખ્ય દેવતાઓ જેવા છો.

ਕਹੂੰ ਮਹਾਦੀਨ ਕਹੂੰ ਦ੍ਰਬ ਕੇ ਅਧੀਨ ਕਹੂੰ ਬਿਦਿਆ ਮੈ ਪ੍ਰਬੀਨ ਕਹੂੰ ਭੂਮ ਕਹੂੰ ਭਾਨ ਹੋ ॥੬॥੧੬॥

kahoon mahaadeen kahoon drab ke adheen kahoon bidiaa mai prabeen kahoon bhoom kahoon bhaan ho |6|16|

ક્યાંક તું અત્યંત નમ્ર છે, ક્યાંક તું અહંકારથી ભરપૂર છે, ક્યાંક તું ભણવામાં પારંગત છે, ક્યાંક તું પૃથ્વી છે તો ક્યાંક તું સૂર્ય છે. 6.16.

ਕਹੂੰ ਅਕਲੰਕ ਕਹੂੰ ਮਾਰਤ ਮਯੰਕ ਕਹੂੰ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਜੰਕ ਕਹੂੰ ਸੁਧਤਾ ਕੀ ਸਾਰ ਹੋ ॥

kahoon akalank kahoon maarat mayank kahoon pooran prajank kahoon sudhataa kee saar ho |

હે પ્રભુ! ક્યાંક તું કોઈ દોષ રહિત છો, ક્યાંક તું ચંદ્રને અગ્નિદાહ આપે છે, ક્યાંક તું તારા પલંગ પર સંપૂર્ણ આનંદમાં મગ્ન છે અને ક્યાંક તું પવિત્રતાનો સાર છે.

ਕਹੂੰ ਦੇਵ ਧਰਮ ਕਹੂੰ ਸਾਧਨਾ ਕੇ ਹਰਮ ਕਹੂੰ ਕੁਤਸਤ ਕੁਕਰਮ ਕਹੂੰ ਧਰਮ ਕੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੋ ॥

kahoon dev dharam kahoon saadhanaa ke haram kahoon kutasat kukaram kahoon dharam ke prakaar ho |

ક્યાંક તમે ઈશ્વરીય કર્મકાંડો કરો છો, ક્યાંક તમે ધાર્મિક અનુશાસનનું નિવાસસ્થાન છો, ક્યાંક તમે દુષ્ટ ક્રિયાઓ છો અને ક્યાંક તમે દુષ્ટ ક્રિયાઓ છો અને ક્યાંક તમે વિવિધ પ્રકારના પુણ્ય કાર્યોમાં દેખાય છે.

ਕਹੂੰ ਪਉਨ ਅਹਾਰੀ ਕਹੂੰ ਬਿਦਿਆ ਕੇ ਬਿਚਾਰੀ ਕਹੂੰ ਜੋਗੀ ਜਤੀ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਨਰ ਕਹੂੰ ਨਾਰ ਹੋ ॥

kahoon paun ahaaree kahoon bidiaa ke bichaaree kahoon jogee jatee brahamachaaree nar kahoon naar ho |

ક્યાંક તું હવામાં રહે છે, ક્યાંક તું વિદ્વાન વિચારક છે અને ક્યાંક તું યોગી, બ્રહ્મચારી, બ્રહ્મચારી (શિસ્તબદ્ધ વિદ્યાર્થી), પુરુષ અને સ્ત્રી છે.

ਕਹੂੰ ਛਤ੍ਰਧਾਰੀ ਕਹੂੰ ਛਾਲਾ ਧਰੇ ਛੈਲ ਭਾਰੀ ਕਹੂੰ ਛਕਵਾਰੀ ਕਹੂੰ ਛਲ ਕੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੋ ॥੭॥੧੭॥

kahoon chhatradhaaree kahoon chhaalaa dhare chhail bhaaree kahoon chhakavaaree kahoon chhal ke prakaar ho |7|17|

ક્યાંક તમે પરાક્રમી સાર્વભૌમ છો, ક્યાંક તમે હરણ-ચામડી પર બેઠેલા મહાન ઉપદેશક છો, ક્યાંક તમે છેતરાઈ જવાનો શિકાર છો અને ક્યાંક તમે તમારી જાતને વિવિધ પ્રકારના કપટ છો. 7.17.

ਕਹੂੰ ਗੀਤ ਕੇ ਗਵਯਾ ਕਹੂੰ ਬੇਨ ਕੇ ਬਜਯਾ ਕਹੂੰ ਨ੍ਰਿਤ ਕੇ ਨਚਯਾ ਕਹੂੰ ਨਰ ਕੋ ਅਕਾਰ ਹੋ ॥

kahoon geet ke gavayaa kahoon ben ke bajayaa kahoon nrit ke nachayaa kahoon nar ko akaar ho |

હે પ્રભુ! ક્યાંક તમે ગીતના ગાયક છો, ક્યાંક વાંસળીના વાદક છો, ક્યાંક નર્તક છો તો ક્યાંક માણસના રૂપમાં છો.

ਕਹੂੰ ਬੇਦ ਬਾਨੀ ਕਹੂੰ ਕੋਕ ਕੀ ਕਹਾਨੀ ਕਹੂੰ ਰਾਜਾ ਕਹੂੰ ਰਾਨੀ ਕਹੂੰ ਨਾਰ ਕੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੋ ॥

kahoon bed baanee kahoon kok kee kahaanee kahoon raajaa kahoon raanee kahoon naar ke prakaar ho |

ક્યાંક તું વૈદિક સ્તોત્રો છે અને ક્યાંક પ્રેમના રહસ્યને સમજાવનારની કથા છે, ક્યાંક તું જ રાજા, રાણી અને વિવિધ પ્રકારની સ્ત્રી પણ છે.