ਹੁਮਕਨਾਮਾ/HUKAMNAMA

ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ਪਹਿਲੈ ਪਹਰੈ ਰੈਣਿ ਕੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਬਾਲਕ ਬੁਧਿ ਅਚੇਤੁ ॥
ਖੀਰੁ ਪੀਐ ਖੇਲਾਈਐ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸੁਤ ਹੇਤੁ ॥
ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸੁਤ ਨੇਹੁ ਘਨੇਰਾ ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਸਬਾਈ ॥
ਸੰਜੋਗੀ ਆਇਆ ਕਿਰਤੁ ਕਮਾਇਆ ਕਰਣੀ ਕਾਰ ਕਰਾਈ ॥
ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ਬੂਡੀ ਦੂਜੈ ਹੇਤਿ ॥
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਾਣੀ ਪਹਿਲੈ ਪਹਰੈ ਛੂਟਹਿਗਾ ਹਰਿ ਚੇਤਿ ॥੧॥
ਦੂਜੈ ਪਹਰੈ ਰੈਣਿ ਕੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਭਰਿ ਜੋਬਨਿ ਮੈ ਮਤਿ ॥
ਅਹਿਨਿਸਿ ਕਾਮਿ ਵਿਆਪਿਆ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਅੰਧੁਲੇ ਨਾਮੁ ਨ ਚਿਤਿ ॥
ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਘਟ ਅੰਤਰਿ ਨਾਹੀ ਹੋਰਿ ਜਾਣੈ ਰਸ ਕਸ ਮੀਠੇ ॥
ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਗੁਣ ਸੰਜਮੁ ਨਾਹੀ ਜਨਮਿ ਮਰਹੁਗੇ ਝੂਠੇ ॥
ਤੀਰਥ ਵਰਤ ਸੁਚਿ ਸੰਜਮੁ ਨਾਹੀ ਕਰਮੁ ਧਰਮੁ ਨਹੀ ਪੂਜਾ ॥
ਨਾਨਕ ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਨਿਸਤਾਰਾ ਦੁਬਿਧਾ ਵਿਆਪੈ ਦੂਜਾ ॥੨॥
ਤੀਜੈ ਪਹਰੈ ਰੈਣਿ ਕੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਸਰਿ ਹੰਸ ਉਲਥੜੇ ਆਇ ॥
ਜੋਬਨੁ ਘਟੈ ਜਰੂਆ ਜਿਣੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਆਵ ਘਟੈ ਦਿਨੁ ਜਾਇ ॥
ਅੰਤਿ ਕਾਲਿ ਪਛੁਤਾਸੀ ਅੰਧੁਲੇ ਜਾ ਜਮਿ ਪਕੜਿ ਚਲਾਇਆ ॥
ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਅਪੁਨਾ ਕਰਿ ਕਰਿ ਰਾਖਿਆ ਖਿਨ ਮਹਿ ਭਇਆ ਪਰਾਇਆ ॥
ਬੁਧਿ ਵਿਸਰਜੀ ਗਈ ਸਿਆਣਪ ਕਰਿ ਅਵਗਣ ਪਛੁਤਾਇ ॥
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਾਣੀ ਤੀਜੈ ਪਹਰੈ ਪ੍ਰਭੁ ਚੇਤਹੁ ਲਿਵ ਲਾਇ ॥੩॥
ਚਉਥੈ ਪਹਰੈ ਰੈਣਿ ਕੈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਬਿਰਧਿ ਭਇਆ ਤਨੁ ਖੀਣੁ ॥
ਅਖੀ ਅੰਧੁ ਨ ਦੀਸਈ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਕੰਨੀ ਸੁਣੈ ਨ ਵੈਣ ॥
ਅਖੀ ਅੰਧੁ ਜੀਭ ਰਸੁ ਨਾਹੀ ਰਹੇ ਪਰਾਕਉ ਤਾਣਾ ॥
ਗੁਣ ਅੰਤਰਿ ਨਾਹੀ ਕਿਉ ਸੁਖੁ ਪਾਵੈ ਮਨਮੁਖ ਆਵਣ ਜਾਣਾ ॥
ਖੜੁ ਪਕੀ ਕੁੜਿ ਭਜੈ ਬਿਨਸੈ ਆਇ ਚਲੈ ਕਿਆ ਮਾਣੁ ॥
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਾਣੀ ਚਉਥੈ ਪਹਰੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਬਦੁ ਪਛਾਣੁ ॥੪॥
ਓੜਕੁ ਆਇਆ ਤਿਨ ਸਾਹਿਆ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਜਰੁ ਜਰਵਾਣਾ ਕੰਨਿ ॥
ਇਕ ਰਤੀ ਗੁਣ ਨ ਸਮਾਣਿਆ ਵਣਜਾਰਿਆ ਮਿਤ੍ਰਾ ਅਵਗਣ ਖੜਸਨਿ ਬੰਨਿ ॥
ਗੁਣ ਸੰਜਮਿ ਜਾਵੈ ਚੋਟ ਨ ਖਾਵੈ ਨਾ ਤਿਸੁ ਜੰਮਣੁ ਮਰਣਾ ॥
ਕਾਲੁ ਜਾਲੁ ਜਮੁ ਜੋਹਿ ਨ ਸਾਕੈ ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਭੈ ਤਰਣਾ ॥
ਪਤਿ ਸੇਤੀ ਜਾਵੈ ਸਹਜਿ ਸਮਾਵੈ ਸਗਲੇ ਦੂਖ ਮਿਟਾਵੈ ॥
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਾਣੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਛੂਟੈ ਸਾਚੇ ਤੇ ਪਤਿ ਪਾਵੈ ॥੫॥੨॥

sireeraag mahalaa 1 |
pahilai paharai rain kai vanajaariaa mitraa baalak budh achet |
kheer peeai khelaaeeai vanajaariaa mitraa maat pitaa sut het |
maat pitaa sut nehu ghaneraa maaeaa mohu sabaaee |
sanjogee aaeaa kirat kamaaeaa karanee kaar karaaee |
raam naam bin mukat na hoee booddee doojai het |
kahu naanak praanee pahilai paharai chhoottahigaa har chet |1|
doojai paharai rain kai vanajaariaa mitraa bhar joban mai mat |
ahinis kaam viaapiaa vanajaariaa mitraa andhule naam na chit |
raam naam ghatt antar naahee hor jaanai ras kas meetthe |
giaan dhiaan gun sanjam naahee janam marahuge jhootthe |
teerath varat such sanjam naahee karam dharam nahee poojaa |
naanak bhaae bhagat nisataaraa dubidhaa viaapai doojaa |2|
teejai paharai rain kai vanajaariaa mitraa sar hans ulatharre aae |
joban ghattai jarooaa jinai vanajaariaa mitraa aav ghattai din jaae |
ant kaal pachhutaasee andhule jaa jam pakarr chalaaeaa |
sabh kichh apunaa kar kar raakhiaa khin meh bheaa paraaeaa |
budh visarajee gee siaanap kar avagan pachhutaae |
kahu naanak praanee teejai paharai prabh chetahu liv laae |3|
chauthai paharai rain kai vanajaariaa mitraa biradh bheaa tan kheen |
akhee andh na deesee vanajaariaa mitraa kanee sunai na vain |
akhee andh jeebh ras naahee rahe paraakau taanaa |
gun antar naahee kiau sukh paavai manamukh aavan jaanaa |
kharr pakee kurr bhajai binasai aae chalai kiaa maan |
kahu naanak praanee chauthai paharai guramukh sabad pachhaan |4|
orrak aaeaa tin saahiaa vanajaariaa mitraa jar jaravaanaa kan |
eik ratee gun na samaaniaa vanajaariaa mitraa avagan kharrasan ban |
gun sanjam jaavai chott na khaavai naa tis jaman maranaa |
kaal jaal jam johi na saakai bhaae bhagat bhai taranaa |
pat setee jaavai sahaj samaavai sagale dookh mittaavai |
kahu naanak praanee guramukh chhoottai saache te pat paavai |5|2|

ਵਿਆਖਿਆ

- ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ, ਅੰਗ : 75-76

ਹਰਿ-ਨਾਮ ਦਾ ਵਣਜ ਕਰਨ ਆਏ ਹੇ ਜੀਵ-ਮਿਤ੍ਰ! (ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ) ਰਾਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪਹਰ ਵਿਚ (ਜੀਵ) ਬਾਲਕਾਂ ਦੀ ਅਕਲ ਵਾਲਾ (ਅੰਞਾਣ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ। (ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਵਲੋਂ) ਬੇ-ਪਰਵਾਹ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਹੇ ਵਣਜਾਰੇ ਮਿਤ੍ਰ! (ਬਾਲ ਉਮਰੇ ਜੀਵ ਮਾਂ ਦਾ) ਦੁੱਧ ਪੀਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਪਰਚਾਈਦਾ ਹੈ, (ਉਸ ਉਮਰੇ) ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ (ਆਪਣੇ) ਪੁੱਤਰ ਨਾਲ (ਬੜਾ) ਪਿਆਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਮਾਂ ਪਿਉ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਇਆ ਦਾ (ਇਹ) ਮੋਹ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ (ਹੀ ਵਿਆਪ ਰਿਹਾ ਹੈ)।
(ਜੀਵ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮਾਂ ਵਿਚ) ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਜੋ ਸੰਗ੍ਰਹ ਕਮਾਇਆ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਜੋਗ ਅਨੁਸਾਰ (ਜਗਤ ਵਿਚ) ਜਨਮਿਆ, (ਤੇ ਇਥੇ ਆ ਕੇ ਮੁੜ ਉਹਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ) ਕਰਣੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਾਰ ਕਮਾਂਦਾ ਹੈ।
ਦੁਨੀਆ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ ਡੁੱਬ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾ (ਇਸ ਮੋਹ ਵਿਚੋਂ) ਖ਼ਲਾਸੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ।
ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ- ਹੇ ਜੀਵ! (ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਰਾਤ ਦੇ) ਪਹਿਲੇ ਪਹਰ ਵਿਚ (ਤੂੰ ਬੇ-ਪਰਵਾਹ ਹੈਂ), ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰ (ਸਿਮਰਨ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਹੀ ਤੂੰ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋਂ) ਬਚੇਂਗਾ ॥੧॥
ਹਰਿ-ਨਾਮ ਦਾ ਵਣਜ ਕਰਨ ਆਏ ਹੇ ਜੀਵ-ਮਿਤ੍ਰ! (ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ) ਰਾਤ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪਹਰ ਵਿਚ ਭਰ-ਜਵਾਨੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜੀਵ ਦੀ ਮਤਿ (-ਅਕਲ ਇਉਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ) ਸ਼ਰਾਬ (ਵਿਚ ਗੁੱਟ ਹੈ)।
ਹੇ ਵਣਜਾਰੇ ਮਿਤ੍ਰ! (ਜੀਵ) ਦਿਨ ਰਾਤ ਕਾਮ-ਵਾਸਨਾ ਵਿਚ ਦਬਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, (ਕਾਮ ਵਿਚ) ਅੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਨੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਚਿੱਤ ਵਿਚ (ਟਿਕਾਣ ਦੀ ਸੁਰਤਿ) ਨਹੀਂ (ਹੁੰਦੀ)।
ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਤਾਂ ਜੀਵ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਵੱਸਦਾ, (ਨਾਮ ਤੋਂ ਬਿਨਾ) ਹੋਰ ਮਿੱਠੇ ਕਸੈਲੇ ਅਨੇਕਾਂ ਰਸਾਂ ਦੇ ਸੁਆਦ ਪਛਾਣਦਾ ਹੈ।
ਹੇ ਝੂਠੇ (ਮੋਹ ਵਿਚ ਫਸੇ ਜੀਵ)! ਤੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਪਾਈ, ਪ੍ਰਭੂ-ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ ਤੇਰੀ ਸੁਰਤ ਨਹੀਂ, ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਗੁਣ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ, ਇੰਦ੍ਰਿਆਂ ਨੂੰ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਰੋਕਣ ਦਾ ਤੂੰ ਉੱਦਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ (ਇਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ) ਤੂੰ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੇ ਗੇੜ ਵਿਚ ਪੈ ਜਾਇਗਾ।
(ਉੱਚਾ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਬਣਾਣ ਵਾਲੇ ਸੇਵਾ-ਸਿਮਰਨ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨੇ ਤਾਂ ਦੂਰ ਰਹੇ, ਕਾਮ ਵਿੱਚ ਮੱਤਾ ਹੋਇਆ ਜੀਵ) ਤੀਰਥ ਵਰਤ, ਸੁਚਿ, ਸੰਜਮ, ਪੂਜਾ ਆਦਿਕ ਕਰਮ ਕਾਂਡ ਦੇ ਧਰਮ ਭੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।
(ਉਂਞ) ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਭਗਤੀ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਹੀ (ਇਸ ਕਾਮ-ਵਾਸ਼ਨਾ ਤੋਂ) ਬਚਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, (ਭਗਤੀ-ਸਿਮਰਨ ਵਲੋਂ) ਦੁਚਿੱਤਾ-ਪਨ ਰੱਖਿਆਂ (ਕਾਮਾਦਿਕ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿਚ) ਮਾਇਆ ਦਾ ਮੋਹ ਹੀ ਜ਼ੋਰ ਪਾਂਦਾ ਹੈ ॥੨॥
ਹਰਿ-ਨਾਮ ਦਾ ਵਣਜ ਕਰਨ ਆਏ ਹੇ ਜੀਵ-ਮਿਤ੍ਰ! (ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਰਾਤ ਦੇ ਤੀਜੇ ਪਹਰ ਸਰ ਉੱਤੇ ਹੰਸ ਆ ਉੱਤਰਦੇ ਹਨ (ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਧੌਲੇ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ)।
ਹੇ ਵਣਜਾਰੇ ਮਿਤ੍ਰ! (ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ) ਜਵਾਨੀ ਘਟਦੀ ਹੈ ਬੁਢੇਪਾ (ਸਰੀਰਕ ਤਾਕਤ ਨੂੰ) ਜਿੱਤਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਉਮਰ ਦਾ) ਇਕ ਇਕ ਦਿਨ ਲੰਘਦਾ ਹੈ ਉਮਰ ਘਟਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਹੇ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿੱਚ ਅੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਜੀਵ! ਜਦੋਂ ਜਮ ਨੇ ਫੜ ਕੇ ਤੈਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲਾ ਲਿਆ, ਤਦੋਂ ਅਖ਼ੀਰਲੇ ਵੇਲੇ ਤੂੰ ਪਛੁਤਾਏਂਗਾ।
ਤੂੰ ਹਰੇਕ ਚੀਜ਼ ਆਪਣੀ ਬਣਾ ਬਣਾ ਕੇ ਸਾਂਭਦਾ ਗਿਆ, ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਇਕ ਖਿਨ ਵਿੱਚ ਪਰਾਇਆ ਮਾਲ ਹੋ ਜਾਇਗਾ।
(ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿੱਚ ਫਸ ਕੇ ਜੀਵ ਦੀ) ਅਕਲ ਮਾਰੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਸਿਆਣਪ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਮੰਦੇ ਕੰਮ ਕਰ ਕਰ (ਆਖ਼ਰ ਅੰਤ ਵੇਲੇ) ਪਛੁਤਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ- ਹੇ ਜੀਵ! (ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਰਾਤ ਦੇ) ਤੀਜੇ ਪਹਰ (ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਧੌਲੇ ਆ ਗਏ ਹਨ, ਤਾਂ ਪ੍ਰਭੂ-ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ) ਸੁਰਤ ਜੋੜ ਕੇ ਸਿਮਰਨ ਕਰ ॥੩॥
ਹਰਿ-ਨਾਮ ਦਾ ਵਣਜ ਕਰਨ ਆਏ ਹੇ ਜੀਵ-ਮਿਤ੍ਰ! (ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ) ਰਾਤ ਦੇ ਚੌਥੇ ਪਹਰ (ਜੀਵ) ਬੁੱਢਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, (ਉਸ ਦਾ) ਸਰੀਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹੇ ਵਣਜਾਰੇ ਮਿਤ੍ਰ! ਅੱਖਾਂ ਅੱਗੇ ਹਨੇਰਾ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, (ਅੱਖੀਂ ਠੀਕ) ਨਹੀਂ ਦਿੱਸਦਾ, ਕੰਨਾਂ ਨਾਲ ਬੋਲ (ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ) ਨਹੀਂ ਸੁਣ ਸਕਦਾ।
ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਅੰਨ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੀਭ ਵਿਚ ਸੁਆਦ (ਦੀ ਤਾਕਤ) ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ, ਉੱਦਮ ਤੇ ਤਾਕਤ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।
ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਕਦੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਗੁਣ ਨਹੀਂ ਵਸਾਏ, ਹੁਣ ਸੁਖ ਕਿਥੋਂ ਮਿਲੇ? ਮਨ ਦੇ ਮੁਰੀਦ ਨੂੰ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦਾ ਗੇੜ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
(ਜਿਵੇਂ) ਪੱਕੀ ਹੋਈ ਫ਼ਸਲ ਦਾ ਨਾੜ ਕੁੜਕ ਕੇ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਤਿਵੇਂ ਬੁਢੇਪਾ ਆਉਣ ਤੇ ਸਰੀਰ) ਨਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, (ਜੀਵ ਜਗਤ ਤੇ) ਆ ਕੇ (ਆਖ਼ਰ ਇੱਥੋਂ) ਤੁਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ (ਇਸ ਸਰੀਰ ਦਾ) ਮਾਣ ਕਰਨਾ ਵਿਆਰਥ ਹੈ।
ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ- ਹੇ ਪ੍ਰਾਣੀ! (ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਰਾਤ ਦੇ) ਚੌਥੇ ਪਹਰ (ਤੂੰ ਬੁੱਢਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈਂ, ਹੁਣ) ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਪਛਾਣ (ਗੁਰ-ਸ਼ਬਦ ਨਾਲ ਡੂੰਘੀ ਸਾਂਝ ਪਾ) ॥੪॥
ਹਰਿ-ਨਾਮ ਦਾ ਵਣਜ ਕਰਨ ਆਏ ਹੇ ਜੀਵ-ਮਿਤ੍ਰ! (ਜੀਵ ਨੂੰ ਉਮਰ ਦੇ ਜਿਤਨੇ ਸੁਆਸ ਮਿਲੇ ਸਨ, ਆਖ਼ਿਰ) ਉਹਨਾਂ ਸੁਆਸਾਂ ਦਾ ਅਖ਼ੀਰ ਆ ਗਿਆ, ਬਲੀ ਬੁਢੇਪਾ ਮੋਢੇ ਉੱਤੇ (ਨੱਚਣ ਲੱਗ ਪਿਆ)।
ਹੇ ਵਣਜਾਰੇ ਮਿਤ੍ਰ! ਜਿਸ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਰਤਾ ਭੀ ਗੁਣ ਨਾਹ ਟਿਕੇ, ਉਸ ਨੂੰ (ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਕੀਤੇ ਹੋਏ) ਔਗੁਣ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਲੈ ਤੁਰਦੇ ਹਨ।
ਜੇਹੜਾ ਜੀਵ (ਇੱਥੋਂ ਆਤਮਕ) ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਸੰਜਮ (ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ) ਨਾਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ (ਜਮਰਾਜ ਦੀ) ਚੋਟ ਨਹੀਂ ਸਹਾਰਦਾ, ਉਸ ਨੂੰ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦਾ ਗੇੜ ਨਹੀਂ ਵਿਆਪਦਾ।
ਜਮ ਦਾ ਜਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਡਰ ਉਸ ਵਲ ਤੱਕ ਭੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਭਗਤੀ ਨਾਲ ਉਹ (ਸੰਸਾਰ-ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਸਾਰੇ) ਡਰਾਂ ਤੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਉਹ ਇਥੋਂ ਇੱਜ਼ਤ ਨਾਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਦਾ ਅਡੋਲ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਟਿਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਦੁੱਖ-ਕਲੇਸ਼ ਦੂਰ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ- ਜੇਹੜਾ ਜੀਵ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਉਹ (ਸੰਸਾਰ-ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਡਰਾਂ ਤੋਂ) ਬਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਦਾ-ਥਿਰ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਦਰ ਤੋਂ ਇੱਜ਼ਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ॥੫॥੨॥

Explanation

- Guru Nanak Dev Ji, Page : 75-76

Siree Raag, First Mehl:
In the first watch of the night, O my merchant friend, your innocent mind has a child-like understanding.
You drink milk, and you are fondled so gently, O my merchant friend.
The mother and father love their child so much, but in Maya, all are caught in emotional attachment.
By the good fortune of good deeds done in the past, you have come, and now you perform actions to determine your future.
Without the Lord's Name, liberation is not obtained, and you are drowned in the love of duality.
Says Nanak, in the first watch of the night, O mortal, you shall be saved by remembering the Lord. ||1||
In the second watch of the night, O my merchant friend, you are intoxicated with the wine of youth and beauty.
Day and night, you are engrossed in sexual desire, O my merchant friend, and your consciousness is blind to the Naam.
The Lord's Name is not within your heart, but all sorts of other tastes seem sweet to you.
You have no wisdom at all, no meditation, no virtue or self-discipline; in falsehood, you are caught in the cycle of birth and death.
Pilgrimages, fasts, purification and self-discipline are of no use, nor are rituals, religious ceremonies or empty worship.
O Nanak, emancipation comes only by loving devotional worship; through duality, people are engrossed in duality. ||2||
In the third watch of the night, O my merchant friend, the swans, the white hairs, come and land upon the pool of the head.
Youth wears itself out, and old age triumphs, O my merchant friend; as time passes, your days diminish.
At the last moment, you repent-you are so blind!-when the Messenger of Death seizes you and carries you away.
You kept all your things for yourself, but in an instant, they are all lost.
Your intellect left you, your wisdom departed, and now you repent for the evil deeds you committed.
Says Nanak, O mortal, in the third watch of the night, let your consciousness be lovingly focused on God. ||3||
In the fourth watch of the night, O my merchant friend, your body grows old and weak.
Your eyes go blind, and cannot see, O my merchant friend, and your ears do not hear any words.
Your eyes go blind, and your tongue is unable to taste; you live only with the help of others.
With no virtue within, how can you find peace? The self-willed manmukh comes and goes in reincarnation.
When the crop of life has matured, it bends, breaks and perishes; why take pride in that which comes and goes?
Says Nanak, O mortal, in the fourth watch of the night, the Gurmukh recognizes the Word of the Shabad. ||4||
Your breath comes to its end, O my merchant friend, and your shoulders are weighed down by the tyrant of old age.
Not one iota of virtue came into you, O my merchant friend; bound and gagged by evil, you are driven along.
One who departs with virtue and self-discipline is not struck down, and is not consigned to the cycle of birth and death.
The Messenger of Death and his trap cannot touch him; through loving devotional worship, he crosses over the ocean of fear.
He departs with honor, and merges in intuitive peace and poise; all his pains depart.
Says Nanak, when the mortal becomes Gurmukh, he is saved and honored by the True Lord. ||5||2||

Explicación

- Guru Nanak Dev Ji, Página : 75-76

Siri Rag, Mejl Guru Nanak, Primer Canal Divino.
En la primera ronda de la noche tu mente infantil está muy inconsciente, oh mi amigo mercader.
Tú mamas leche y te acurrucan tus padres y te aman pues te sienten su hijo.
Ellos se apegan a ti y tú a ellos, pero todo apego es ilusión, pura Maya.
Vienes al mundo por una gran fortuna, y obtienes el fruto de lo que has hecho en el pasado y ahora lo que haces es para el futuro.
Sin embargo, sin el Nombre del Señor, no eres salvado pero sí ahogado en el amor a la dualidad.
Dice Nanak, el hombre logra la Liberación en la primera ronda, solamente si habita en su Dios. (1)
En la segunda ronda de la noche, eres intoxicado por el vino de la belleza joven, oh amigo.
Noche y día, disfrutas y te mantienes ciego y sordo para el Nombre del Señor.
Todos los demás sabores te saben dulce,
pero no así el Nombre del Señor y no lo aceptas en tu corazón. No obtienes Sabiduría, ni practicas el arte de la meditación, o el de la continencia, y así tu vida es desperdiciada.
Visitando los santuarios, ayunando, haciendo limpias y actos piadosos o siguiendo códigos de conducta religiosos uno no será emancipado
La Liberación, dice Nanak, se da en la Alabanza Amorosa de Dios, porque todo lo demás lo arrastra a uno a la dualidad. (2)
En la tercera ronda de la noche, mi amigo mercader, los cisnes blancos del cabello, descienden sobre el lago de tu cabeza.
Tu juventud se desgasta, la edad empieza a ganar y tus días cada vez son menos y menos.
Y al final te pones a sufrir cuando Yama te lleva por la oscuridad.
Te aferraste a tus bienes y propiedades fuertemente y en un instante se volvieron ajenos a ti.
Tu intelecto te dejó, tu sabiduría te abandonó y te arrepentiste de tus malvadas acciones.
Dice Nanak, fija tu mente en el Señor, en la tercera ronda de la noche. (3)
En la cuarta ronda de la noche, te envejeces y tu cuerpo empieza a temblar,
vendado no ves nada, ni tus oídos escuchan, tu paladar pierde el sabor y tu actividad y fuerza se pierden.
, vendado no ves nada, ni tus oídos escuchan, tu paladar pierde el sabor y tu actividad y fuerza se pierden.
Como puede él, que no tiene virtud, lograr la Paz; aquél que es soberbio nace sólo para morir.
Cuando la vida ya maduró se destruye en un parpadeo. ¿Cómo puede uno estar orgulloso con el simple ir y venir?
Dice Nanak, en la cuarta ronda de la noche, conoce la Palabra a través del Guru. (4)
Y al final viene el fin de la respiración, oh mi amigo mercader, pues tus hombros ya cargan el peso de la cruel vejez.
Ni una pizca de bondad te nació, oh mi amigo mercader, y atado por la maldad, eres conducido.
No obstante, el que recorre el Sendero de la Bondad y la continencia no es lastimado y termina sus idas y venidas.
Ni la muerte ni el embrujo de Maya lo atrapan más, pues él nada a través del mar del miedo con Amor y Devoción.
Él se va con Honor y se inmerge en la gran Paz y todas sus aflicciones desaparecen.
Dice Nanak, el hombre es salvado por la Verdad y a través de la Verdad recibe el Honor. (5-2)

Explication

- Guru Nanak Dev Ji, Page : 75-76

raag Désirée, mehl d'abord:
Dans le premier quart de la nuit, ô mon ami commerçant, votre esprit innocent a une compréhension enfantine।
Vous buvez du lait et vous êtes si doucement caressé, ô mon ami marchand.
La mère et le père aiment tellement leur enfant, mais en Maya, tous sont pris dans un attachement émotionnel.
Par la bonne fortune de bonnes actions faites dans le passé, vous êtes venus, et maintenant vous effectuez des actions afin de déterminer votre avenir।
Sans le nom du Seigneur, la libération n'est pas obtenue, et vous êtes noyé dans l'amour de la dualité।
Nanak dit, dans le premier quart de la nuit, ô homme, tu seras sauvé en se rappelant le seigneur। । । 1 । ।
Dans la seconde veille de la nuit, ô mon ami commerçant, vous êtes en état d'ébriété avec le vin de la jeunesse et la beauté।
Jour et nuit, vous êtes plongé dans le désir sexuel, o mon ami marchand, et votre conscience est aveugle à la naam।
Le nom du Seigneur n'est pas dans votre coeur, mais aussi toutes sortes d'autres goûts semblent douce pour vous।
Vous n'avez pas de sagesse à tous, pas de méditation, pas de vertu ou de l'auto-discipline; dans le mensonge, vous êtes pris dans le cycle de la naissance et de décès।
Pèlerinages, jeûne, de purification et d'auto-discipline sont d'aucune utilité, ni les rites, les cérémonies religieuses ou de culte vide।
Nanak O, l'émancipation ne vient que par le culte de dévotion aimante; à travers la dualité, les gens sont plongés dans la dualité। । । 2 । ।
Dans la troisième veille de la nuit, ô mon ami commerçant, les cygnes, les cheveux blancs, viennent sur terre et sur la piscine de la tête।
Jeunesse s'use, et les triomphes de la vieillesse, o mon ami commerçant; que le temps passe, vos jours diminuent।
Au dernier moment, vous vous repentez-vous si aveugle!-Lorsque le messager de la mort vous saisit et vous emporte।
Vous avez gardé tous vos choses pour vous-même, mais en un instant, ils sont tous perdus।
Votre intellect gauche, vous, de votre sagesse a quitté, et maintenant vous vous repentez pour les mauvaises actions que vous avez commis।
Nanak dit, ô homme, à la troisième veille de la nuit, laissez votre conscience avec amour centrée sur Dieu। । । 3 । ।
Dans la quatrième veille de la nuit, ô mon ami commerçant, votre corps devient vieux et faible।
Vos yeux deviennent aveugles, et ne peut pas voir, ô mon ami commerçant, et vos oreilles n'entendent pas les mots।
Vos yeux deviennent aveugles, et votre langue n'est pas au goût; vous vivez seul avec l'aide des autres।
En l'absence de vertu à l'intérieur, comment pouvez-vous trouver la paix? Le manmukh volontaire va et vient à la réincarnation।
Lorsque la culture de la vie a mûri, il plie, se brise et périt; pourquoi fiers de ce qui va et vient?
Nanak dit, ô homme, à la quatrième veille de la nuit, le Gurmukh reconnaît la parole de l'Shabad। । । 4 । ।
Ton souffle vient à sa fin, o mon ami commerçant, et vos épaules sont accablées par le tyran de la vieillesse।
Pas un iota de la vertu est entré en vous, ô mon ami commerçant; ligoté et bâillonné par le mal, vous êtes entraîné le long।
Celui qui s'écarte de la vertu et l'auto-discipline n'est pas annulée, et n'est pas expédié vers le cycle de la naissance et de décès।
Le messager de la mort et son piège ne peut pas le toucher; en aimant culte de dévotion, il traverse l'océan de la peur।
Il part avec honneur, et se confond dans la paix et l'équilibre intuitive; toutes ses douleurs partent।
Nanak dit, lorsque le mortel devient Gurmukh, il est sauvé et honoré par le véritable seigneur। । । 5 । । 2 । ।

Erläuterung

- Guru Nanak Dev Ji, Page : 75-76

Siree Raag, Erster Mehl:
In der ersten Nachtwache, oh mein Kaufmannsfreund, verfügt Ihr unschuldiger Geist über ein kindliches Verständnis.
Du trinkst Milch und wirst so sanft gestreichelt, oh mein Kaufmannsfreund.
Mutter und Vater lieben ihr Kind so sehr, doch bei Maya sind alle in einer emotionalen Bindung gefangen.
Durch das Glück guter Taten in der Vergangenheit sind Sie hierher gekommen und führen nun Handlungen aus, die Ihre Zukunft bestimmen.
Ohne den Namen des Herrn kann keine Befreiung erlangt werden und Sie ertrinken in der Liebe zur Dualität.
Nanak sagt: „In der ersten Nachtwache, oh Sterblicher, wirst du gerettet, wenn du an den Herrn denkst.“ ||1||
In der zweiten Nachtwache, oh mein Kaufmannsfreund, bist du berauscht vom Wein der Jugend und Schönheit.
Tag und Nacht bist du in sexuelles Verlangen vertieft, oh mein Kaufmannsfreund, und dein Bewusstsein ist blind für Naam.
Der Name des Herrn ist nicht in deinem Herzen, aber alle möglichen anderen Geschmäcker erscheinen dir süß.
Sie besitzen keinerlei Weisheit, keine Meditation, keine Tugend und keine Selbstdisziplin. In der Lüge sind Sie gefangen im Kreislauf von Geburt und Tod.
Pilgerfahrten, Fasten, Reinigung und Selbstdisziplin nützen nichts, ebenso wenig wie Rituale, religiöse Zeremonien oder leere Anbetung.
O Nanak, Befreiung kommt nur durch liebevolle und hingebungsvolle Verehrung, durch die Dualität vertiefen sich die Menschen in die Dualität. ||2||
In der dritten Nachtwache, oh mein Kaufmannsfreund, kommen die Schwäne mit den weißen Haaren und landen auf dem Teich des Kopfes.
Die Jugend nutzt sich ab und das Alter triumphiert, oh mein Kaufmannsfreund; mit der Zeit werden deine Tage weniger.
Im letzten Augenblick bereust du es – du bist so blind! –, als der Todesbote dich ergreift und fortträgt.
Sie haben alle Ihre Sachen für sich behalten, aber im Handumdrehen sind sie alle verloren.
Ihr Verstand hat Sie verlassen, Ihre Weisheit ist verschwunden, und nun bereuen Sie die bösen Taten, die Sie begangen haben.
Nanak sagt: „Oh Sterblicher, lass in der dritten Nachtwache dein Bewusstsein liebevoll auf Gott gerichtet sein.“ ||3||
In der vierten Nachtwache, oh mein Kaufmannsfreund, wird dein Körper alt und schwach.
Deine Augen werden blind und können nicht sehen, oh mein Kaufmannsfreund, und deine Ohren hören keine Worte.
Ihre Augen werden blind und Ihre Zunge kann nichts mehr schmecken. Sie leben nur mit der Hilfe anderer.
Wie kann man Frieden finden, wenn man keine Tugend in sich trägt? Der eigensinnige Manmukh kommt und geht in der Reinkarnation.
Wenn die Ernte des Lebens reif ist, biegt sie sich, bricht und vergeht. Warum sollte man auf das stolz sein, was kommt und geht?
Sagt Nanak, oh Sterblicher, in der vierten Nachtwache erkennt der Gurmukh das Wort des Shabad. ||4||
Dein Atem geht zu Ende, oh mein Kaufmannsfreund, und die Last des Tyrannen des Alters lastet auf deinen Schultern.
Nicht ein Jota Tugend ist in dich gekommen, oh mein Kaufmannsfreund; gefesselt und geknebelt vom Bösen wirst du vorwärtsgetrieben.
Wer mit Tugend und Selbstdisziplin abtritt, wird nicht niedergestreckt und ist nicht dem Kreislauf von Geburt und Tod ausgeliefert.
Der Todesbote und seine Falle können ihm nichts anhaben; durch liebevolle und hingebungsvolle Anbetung überquert er den Ozean der Angst.
Er geht in Ehre und versinkt in intuitivem Frieden und Ausgeglichenheit; alle seine Schmerzen verschwinden.
Nanak sagt, wenn der Sterbliche zum Gurmukh wird, wird er vom Wahren Herrn gerettet und geehrt. ||5||2||

Explicação

- Guru Nanak Dev Ji, Page : 75-76

Siree Raag, Primeiro Mehl:
Na primeira vigília da noite, ó meu amigo comerciante, sua mente inocente tem uma compreensão infantil.
Você bebe leite e é acariciado com tanta delicadeza, ó meu amigo comerciante.
A mãe e o pai amam muito o filho, mas em Maya todos estão presos a um apego emocional.
Pela boa sorte das boas ações realizadas no passado, você veio e agora realiza ações para determinar o seu futuro.
Sem o Nome do Senhor, a libertação não é obtida e você se afoga no amor da dualidade.
Diz Nanak, na primeira vigília da noite, ó mortal, você será salvo lembrando-se do Senhor. ||1||
Na segunda vigília da noite, ó meu amigo mercador, você está embriagado com o vinho da juventude e da beleza.
Dia e noite, você está absorto em desejo sexual, ó meu amigo mercador, e sua consciência está cega para o Naam.
O Nome do Senhor não está em seu coração, mas todos os outros sabores lhe parecem doces.
Você não tem sabedoria alguma, nem meditação, nem virtude ou autodisciplina; na falsidade, você fica preso no ciclo de nascimento e morte.
De nada servem as peregrinações, os jejuns, a purificação e a autodisciplina, nem os rituais, as cerimónias religiosas ou os cultos vazios.
Ó Nanak, a emancipação só vem através da adoração devocional amorosa; através da dualidade, as pessoas ficam absortas na dualidade. ||2||
Na terceira vigília da noite, ó meu amigo mercador, os cisnes, os cabelos brancos, vêm e pousam no lago da cabeça.
A juventude se esgota e a velhice triunfa, ó meu amigo comerciante; com o passar do tempo, seus dias diminuem.
No último momento, você se arrepende – você está tão cego! – quando o Mensageiro da Morte o agarra e o leva embora.
Você guardou todas as suas coisas para si, mas em um instante elas estão todas perdidas.
Seu intelecto o deixou, sua sabedoria se foi e agora você se arrepende das más ações que cometeu.
Diz Nanak, ó mortal, na terceira vigília da noite, deixe sua consciência estar amorosamente focada em Deus. ||3||
Na quarta vigília da noite, ó meu amigo comerciante, seu corpo envelhece e enfraquece.
Seus olhos ficam cegos e não podem ver, ó meu amigo mercador, e seus ouvidos não ouvem nenhuma palavra.
Seus olhos ficam cegos e sua língua não consegue sentir o gosto; você vive apenas com a ajuda dos outros.
Sem virtude interior, como você pode encontrar paz? O obstinado manmukh vem e vai na reencarnação.
Quando a colheita da vida amadurece, ela se curva, quebra e perece; por que se orgulhar daquilo que vai e vem?
Diz Nanak, ó mortal, na quarta vigília da noite, o Gurmukh reconhece a Palavra do Shabad. ||4||
Sua respiração chega ao fim, ó meu amigo mercador, e seus ombros estão sobrecarregados pelo tirano da velhice.
Nem um pingo de virtude entrou em você, ó meu amigo comerciante; amarrado e amordaçado pelo mal, você é levado adiante.
Aquele que parte com virtude e autodisciplina não é abatido e não é remetido ao ciclo de nascimento e morte.
O Mensageiro da Morte e sua armadilha não podem tocá-lo; através da adoração devocional amorosa, ele atravessa o oceano do medo.
Ele parte com honra e funde-se em paz e equilíbrio intuitivos; todas as suas dores vão embora.
Diz Nanak, quando o mortal se torna Gurmukh, ele é salvo e honrado pelo Verdadeiro Senhor. ||5||2||

व्याख्या

- ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ, आंग : 75-76

सिरी राग, प्रथम मेहल:
हे मेरे मित्र व्यापारी! रात्रि के प्रथम प्रहर में तुम्हारे भोले मन में बालकों जैसी समझ होती है।
हे मेरे व्यापारी मित्र, तुम दूध पीते हो और तुम्हें इतना प्यार से दुलारा जाता है।
माता-पिता अपने बच्चे से बहुत प्यार करते हैं, लेकिन माया में सभी भावनात्मक लगाव में फंसे रहते हैं।
पूर्वजन्म में किये गये शुभ कर्मों के सौभाग्य से तुम यहाँ आये हो और अब तुम अपना भविष्य निर्धारित करने के लिए कर्म करते हो।
भगवान के नाम के बिना मुक्ति नहीं मिलती और तुम द्वैत के प्रेम में डूबे रहते हो।
नानक कहते हैं, रात्रि के प्रथम प्रहर में हे मनुष्य! प्रभु का स्मरण करने से तेरा उद्धार होगा। ||१||
रात्रि के दूसरे प्रहर में, हे मेरे मित्र व्यापारी, तुम यौवन और सौन्दर्य की मदिरा से मतवाले हो।
हे मेरे मित्र, तुम दिन-रात विषय-वासना में लिप्त रहते हो और तुम्हारी चेतना नाम के प्रति अंधी है।
भगवान का नाम तुम्हारे हृदय में नहीं है, परन्तु अन्य सभी प्रकार के स्वाद तुम्हें मीठे लगते हैं।
तुझमें न तो कुछ बुद्धि है, न ध्यान, न कोई गुण, न संयम; मिथ्यात्व के कारण तू जन्म-मरण के चक्र में फंसा हुआ है।
तीर्थयात्रा, उपवास, शुद्धि और आत्म-अनुशासन किसी काम के नहीं हैं, न ही अनुष्ठान, धार्मिक अनुष्ठान या खोखली पूजा-अर्चना।
हे नानक! प्रेमपूर्वक भक्ति करने से ही मुक्ति मिलती है; द्वैत के कारण लोग द्वैत में ही उलझे रहते हैं। ||२||
हे मेरे मित्र व्यापारी! रात्रि के तीसरे पहर में श्वेत हंस आकर सिर के तालाब पर बैठते हैं।
हे मेरे मित्र, जवानी तो समाप्त हो जाती है, पर बुढ़ापा जीतता है; समय बीतने के साथ-साथ तुम्हारे दिन भी कम होते जाते हैं।
अंतिम क्षण में, जब मृत्यु का दूत तुम्हें पकड़ लेता है और तुम्हें ले जाता है, तब तुम पश्चाताप करते हो - तुम कितने अंधे हो!
आपने अपनी सारी चीज़ें अपने पास रखीं, लेकिन एक पल में, वे सब खो गईं।
तुम्हारी बुद्धि तुम्हें छोड़कर चली गई, तुम्हारी बुद्धि चली गई, और अब तुम अपने द्वारा किये गए बुरे कर्मों के लिए पश्चाताप कर रहे हो।
नानक कहते हैं, हे मनुष्य! रात्रि के तीसरे प्रहर में अपनी चेतना को प्रेमपूर्वक ईश्वर पर केन्द्रित करो। ||३||
हे मेरे मित्र व्यापारी! रात्रि के चौथे प्रहर में तुम्हारा शरीर बूढ़ा और दुर्बल हो जाता है।
हे मेरे मित्र, तुम्हारी आंखें अंधी हो गई हैं और तुम कुछ नहीं देख सकते, और तुम्हारे कान कोई शब्द नहीं सुनते।
आपकी आंखें अंधी हो जाती हैं, और आपकी जीभ स्वाद लेने में असमर्थ हो जाती है; आप केवल दूसरों की सहायता पर जीवित रहते हैं।
जब तक भीतर कोई सद्गुण नहीं है, तब तक शांति कैसे मिलेगी? स्वेच्छाचारी मनमुख पुनर्जन्म में आता-जाता रहता है।
जीवन की फसल जब पक जाती है तो वह झुक जाती है, टूट जाती है और नष्ट हो जाती है; जो आती है और चली जाती है, उस पर गर्व क्यों करना?
नानक कहते हैं, हे मनुष्य! रात्रि के चौथे प्रहर में गुरुमुख शब्द को पहचानता है। ||४||
हे मेरे व्यापारी मित्र, तुम्हारी साँसें समाप्त होने को हैं, और तुम्हारे कंधे बुढ़ापे के अत्याचारी के बोझ से दबे हुए हैं।
हे मेरे मित्र व्यापारी, तुममें एक कण भी पुण्य नहीं आया; तुम बुराई से बंधे और बंधे हुए बहते चले जा रहे हो।
जो व्यक्ति सदाचार और आत्म-अनुशासन के साथ प्रस्थान करता है, वह मारा नहीं जाता, और जन्म-मृत्यु के चक्र में नहीं पड़ता।
मृत्यु का दूत और उसका जाल उसे छू नहीं सकते; प्रेमपूर्वक भक्ति-आराधना के द्वारा वह भय के सागर से पार हो जाता है।
वह सम्मान के साथ विदा होता है, और सहज शांति और संतुलन में विलीन हो जाता है; उसके सारे कष्ट दूर हो जाते हैं।
नानक कहते हैं, जब मनुष्य गुरुमुख हो जाता है, तो वह बच जाता है और सच्चे प्रभु द्वारा सम्मानित होता है। ||५||२||